Tag Archives: белорусские чиновники

С. Сацук. Страна исполнителей

Сергей САЦУК, 09 апреля 2020

Фото автора из его аккаунта в фейсбуке

Совершив вынужденную «прогулку» по местам не столь отдаленным, получил не только массу впечатлений, но также окончательно убедился в том, что в госекторе преобладает армия исполнителей, отученная думать и отстаивать свою точку зрения.

Страна исполнителей

Когда меня задержали и доставили в ДФР КГК, я искренне надеялся, что вот именно здесь работают люди, привыкшие думать, анализировать, отстаивать свою точку зрения. Ведь они занимаются раскрытием экономических преступлений, которые совершаются далеко не глупыми бизнесменами, которые очень хорошо знают законы и умеют их обходить. Поэтому, чтобы выявить и доказать в суде какие-то махинации, отмывание денег и другие аналогичные преступления, нужно быть на порядок умнее тех, кто их совершал.

Первые подозрения, что мои ожидания не оправдаются, появились после того, как сотрудники финансовой милиции начали личный досмотр, рассматривая внимательно все, что у меня было в сумочке. Чеки, расческа, визитница, диктофон, наушники… Когда дошли до банковских карточек в кошельке, один сотрудник спросил у другого: «Банковские карточки изымать будем?» «Нет, они не нужны», – ответил другой.

«И действительно, – подумал я, – зачем карточки белорусских банков (в основном кредитные) для расследования уголовного дела? Если нужна информация о счетах, то все равно будут посылать запросы в банки, причем, во все. Ведь если, например, у меня нет карточки «Белинвестбанка» – это совершенно не значит, что и счета там нет. Как ни крути, банковские карточки не нужны».

Я отдал должное рассудительности сотрудников ДФР КГК, но оказалось, что поторопился. Не прошло и двух минут, после этого их разговора, как что-то у них в мозгах щелкнуло, и один сказал другому: «А знаешь, спроси у начальства, нужно ли изымать карточки».

Несмотря на то, что обоим было совершенно очевидно, что банковские карточки не нужны, один сотрудник метнулся к начальству. Через минуту вернулся: «Сказали изымать». И послушные исполнители начали выполнять совершенно ненужную работу, только потому, что так начальство велело. Никто даже не подумал пойти спорить, отстаивать свою точку зрения, которая была ранее озвучена вслух.

И вот так было не только по банковским карточкам: даже по совершенно простым вопросам постоянно сотрудники финансовой милиции не смогли принять самостоятельного решения: бегали к начальству и спрашивали, спрашивали, спрашивали… Не могу даже вспомнить сейчас сколько раз.

Я совершенно не претендую на истину в последней инстанции, но убежден, что вот такая бездумная исполнительность ведет к деградации ума, даже если он будет гениальным.

Когда я попытался на допросе объяснить совершенно банальные вещи сотруднику ДФР, тот заявил, что не нужно считать его дураком, так как у него три высших образования. Далее этот сотрудник откровенно сказал: «Не нужно меня путать! Вот у меня тут схема, давайте, придерживаться ее».

По схеме, так по схеме, главное, чтобы не запутался.

После этого я больше не пытался что-то объяснить исполнителям. Только наблюдал с интересом за ними. Вот тот, который с тремя высшими образованиями, начал тихо, «на кухне», возмущаться относительно того, зачем нужно писать столько много протоколов разъяснения многочисленных прав.

«В одном бы разъяснили все права и достаточно», – сказал он. И ведь правильно сказал. Вот только я почему-то уверен, что на большее его просто не хватит. Он никогда не пойдет начальству отстаивать свою точку зрения, не будет инициировать изменения в уголовно-процессуальное законодательство.

Вот так работают люди с высшим образованием, даже с тремя. Приблизительно так же обстоят дела и в белорусской экономике. Если перед директором госпредприятия встанет выбор – следовать инструкции и выполнять распоряжения начальства либо подумать головой над тем, как сделать предприятие прибыльным, – абсолютное большинство выберет первый вариант. Так проще и безопаснее.

На более низком уровне дела обстоят еще хуже. Я убедился в этом, когда «пошел по этапу». Все исполнители действовали четко по инструкции.

Когда приехал автозак забирать меня в ИВС на Окрестина, охранники велели раздеться и присесть с голым задом два раза. Я все выполнил. Мою одежду тщательно проверили, потом разрешили одеться – все под пристальным надзором. После этого мне застегнули за спиной наручники и отвели в машину. Я ехал минут 10 – под пристальным надзором охранника, в тесной клетке, с застегнутыми за спиной наручниками, не имея возможности даже пошевелиться. Между тем, когда мы приехали в ИВС, мне опять велели раздеться и опять присесть с голым задом дважды. Опять проверили мою одежду, после чего опять разрешили одеться.

Смысла во всем этом, по моему мнению, нет никакого, так как вполне можно было проделать всю процедуру один раз. Но таковы инструкции, которые послушно выполняются. И даже после этих процедур, возле камеры, меня вновь обыскали.

Каково же было мое удивление, когда в камере, прямо над дверью я обнаружил выемку, огороженную решеткой из металлических прутьев. Половина из них была закреплена чисто условно – тонким слоем штукатурки. Еще три прута, просто болтались с одним закрепленным концом. Я попробовал вынуть один – без проблем. Вынимай хоть все, вооружай камеру и нападай на охрану.

Я вполне могу понять чрезмерные меры безопасности и многочисленные инструкции, основанные на многолетнем опыте, но не могу понять бездумного их исполнения. Ведь когда-нибудь в эту камеру попадет убийца, который, несмотря на все меры безопасности и на многочисленные приседания с голым задом, возьмет прут и убьет охранника. Будет разбирательство, но виновных не найдут и выводы не сделают. Скажут: все действовали строго по инструкции.

Кстати, в СИЗО приседать с голым задом нужно уже три раза – такая, как я понимаю, инструкция. По всей видимости, люди, писавшие эту инструкцию, опытным путем установили, что нарушители закона, дошедшие до Следственного изолятора, имеют более натренированный зад, поэтому за два приседания у них может ничего и не вывалиться. Нужно непременно три.

Я также не могу понять, почему дезодорант в СИЗО можно передавать только в тюбике на подобие зубной пасты. Я за всю свою жизнь не видел такого дезодоранта. Дочь обходила все магазины, но также не нашла. Это когда инструкция писалась, при царе Горохе? Почему нельзя передать обычный твердый дезодорант, какую опасность он представляет? И почему минеральная вода в зеленой, но просматриваемой насквозь пластиковой бутылке, тоже представляет некую угрозу? А вот в бесцветной пластиковой бутылке – нет.

Я вовсе не критикую меры безопасности в пенитенциарной системе Беларуси, так как не являюсь тут специалистом. Возможно, все они совершенно обоснованные. Но зачем они нужны, если даже я, не будучи специалистом в этой сфере, с легкостью обнаружил уязвимости? Почему эти уязвимости не видят специалисты?

Все просто, перед ними не стоит такая задача, так как им нужно не думать, а нужно просто исполнять то, что придумали другие. Воспитание исполнителя, а не человека думающего, позволяет контролировать ситуацию, как в отдельной системе, так и в целом по стране, не тратя на это много усилий. Тут главное подготовить и внедрить, где только возможно, подробную инструкцию, а дальше уже можно не беспокоиться – исполнители все сделают, даже если это будет неправильно и неэффективно. А в случае чего, козла отпущения всегда можно найти.

Источник

Опубликовано 09.04.2020  13:31

Андрэй Горват. «Я не хачу быць знакамітым беларускім пісьменнікам»

«Я не хачу быць знакамітым беларускім пісьменнікам». Як Горват жыве пасля хайпу, ваюе з чыноўнікамі за палац і займаецца самазнішчэннем

3 октября 2019  08:00  Источник: Аляксандр Чарнуха. Фото: Максім Маліноўскі

Аднойчы Андрэй убачыў палац. Гэта было ў 2006 годзе ў Нароўлі — паблізу ад Чарнобыльскай зоны, на беразе буйной ракі, стаяла былая сядзіба Горватаў і вабіла сваёй містычнай постаццю. З тых часоў шмат чаго змянілася — Андрэй пасталеў, папрацаваў дворнікам у Купалаўскім, з’ехаў з Мінска ў палескую вёску і стаў знакамітым беларускім пісьменнікам (прабач, Андрэй). Адно засталося нязменным: палац разбураецца, а разам з тынкоўкай, цэглай і абяцаннямі паступова губляецца вера ў тое, што чалавек можа спыніць час. Ці хаця б адваяваць яго ў прыроды і іншых людзей. Мы паехалі разам з Андрэем Горватам у Нароўлю, каб пагаварыць пра ўсё на свеце — пра «Радзіва Прудок» і жыццё пасля хайпу, бацьку-палкоўніка і яго прынцыповасць, самазнішчэнне і адказнасць.

Частка 1. Нароўля. Будучыня і мінулае

Восеньская Нароўля — не самае аптымістычнае месца на карце краіны. Ідзе паскудны дробны дождж, шэрае неба цісне на свядомасць і пакідае ў ім адбітак асэнсавання: сонца вернецца не хутка. Андрэй хаваецца пад капялюш і ідзе праз вялікі парк да палаца — месца, якое гэты чалавек называе сваім домам і лічыць гэтую сувязь паміж пабудовай сярэдзіны пазамінулага стагоддзя і сабой містычнай з’явай.

«Палац выглядваў з-за галін, і было адчуванне, што ён жывы і дыхае»

— Я даўно ведаў, што ў Нароўлі ёсць палац Горватаў, а паколькі я Горват, мне было цікава, ці маю я да гэтага нейкае дачыненне. У 2006 годзе я ўбачыў у інтэрнэце артыкул пра Нараўлянскі палац, загарэўся гэтым і прыехаў сюды ў першы раз. Гэта было вельмі містычна: я трапіў сюды вечарам, ужо цямнела… Я ішоў па парку, у якім тады было больш дрэваў, і палац выглядваў з-за галін — было адчуванне, што ён жывы і дыхае, — мы падыходзім да палаца, і Андрэй робіць паўзу. Ён разглядвае двухпавярховы будынак, які зараз перажывае далёка не лепшыя часы, і глядзіць на свой «дом», быццам нешта згадвае. — Я не з першага раза змог да яго падысці, таму што гэта быў вялікі згустак энергіі, якую цяжка было вытрымаць. Унутр я патрапіў толькі падчас другой ці трэцяй паездкі: мяне проста разрывала на часткі, і я дагэтуль не магу патлумачыць гэтую з’яву. Як я наважыўся? Хацелася вельмі…

Аўтар кніг «Радзіва Прудок» і «Прэм’ера» зараз цалкам засяродзіўся на тым, каб выратаваць палац, які разбураецца ад часу, вады і іншых фактараў, якія прынята называць чалавечымі. Яшчэ трынаццаць гадоў таму па палацы можна было спакойна хадзіць — так кажа Андрэй. Але час ішоў, нічога не мянялася — будынак проста парахнеў на вачах.

— З таго часу як я ўпершыню ўбачыў палац, тут шмат чаго змянілася. Знік дах, а раней ён быў амаль цэлы і пачаў разбурацца толькі ў адным месцы — можна было ўкласці якую $1000 і яго адрамантаваць. Фасад быў увесь патынкаваны, белы, а зараз тынкоўка шмат дзе адвалілася, — гаворыць Андрэй.

Гэты чалавек стаў знакамітым пасля таго, як пачаў публікаваць у Facebook допісы пра жыццё ў палескай вёсцы Прудок: пра яе жыхароў, пра дзедаву хату, пра асабісты космас і, зразумела, казу, якая зрабілася адным з галоўных персанажаў гэтых гісторый. Потым Андрэй выдаў кнігу «Радзіва Прудок», у якой былі сабраны ўсе гэтыя гісторыі і шмат чаго яшчэ, і ператварыўся ў самага хайпавага беларускага пісьменніка, хоць ён і не любіць, калі яго так называюць. Потым была яшчэ адна кніга — «Прэм’ера», у якой Горват быў зусім іншы, нашмат больш сур’ёзны. Цяпер Андрэй па-ранейшаму жыве ў Прудку, але максімальна абмежаваў свае стасункі са знешнім светам і канчаткова сышоў у так званы апшыфтынг — гэта Горват так жартуе: «Даўншыфтынг — гэта паніжэнне сацыяльнай актыўнасці, а ў мяне, наадварот, атрымалася павышэнне».

Адзін з пунктаў гэтага павышэння — спроба выратаваць палац. Ёсць план, ёсць рэсурсы, ёсць падтрымка, няма толькі аднаго: дазволу мясцовага чынавенства.

— Гэта месца, дзе застаўся нейкі след майго прозвішча. Мне было цікава вывучыць яго з гэтага пункту гледжання… — Андрэй спрабуе распавесці гісторыю сваіх стасункаў з гэтым месцам, але гэта вельмі інтымны момант. Ён шмат разоў прыпыняецца, каб падабраць трапныя словы, разглядае сцены сядзібы і нібыта пракручвае ў галаве нейкія ўспаміны. — Але я палюбіў гэты палац не таму, што ён належаў Горватам. Абсалютна. Напэўна, у той момант мне не хапала пачуцця дому, і я шукаў такое месца на планеце. Можа быць, тады штосьці сышлося, і я захацеў, каб гэты будынак быў маім домам. Дзяцінства…

Гэта такія рэчы, якім не надаеш увагі. Калі я з’ехаў з бацькоўскага дому вучыцца ў Мінск, шмат гадоў жыў у здымных кватэрах і інтэрнатах, з’явілася патрэба назваць нейкае месца сваім. Менавіта тады я прыехаў у Нароўлю, і гэтае жаданне мець дом і наведванне палаца супалі.

У першы год маіх падарожжаў у Нароўлю я бываў тут літаральна кожны тыдзень і аднойчы доўга блукаў па гэтых мясцінах днём. Мне захацелася адчуць нейкую еднасць з гэтым домам, аб’яднацца з ім, і я здзейсніў вось такі наіўны акт: у мяне з сабой быў кішэнны нож, я зрабіў надрэз на руцэ і прыклаў яе да сцяны… Але гэтага не трэба было нават рабіць, таму што я і так адчуваю сябе часткай палаца. Гэта для мяне не пытанне захавання, а пытанне самазахавання. Адмеціны на руцэ ў мяне не засталося: я ж не рабіў там нейкі брутальны надрэз. Гэта быў акт наіўнасці і рамантызму.

«Бацька ніколі не браў хабар: гэта быў для яго вельмі прынцыповы момант»

Нараўлянцы не ведаюць пра сядзібу Горватаў. У іх ля ракі за паркам ёсць «панскі дом» — так яны называюць гэтае месца і распавядаюць пра яго легенду, нібыта тут праз няшчаснае каханне скончыла жыццё самагубствам прынцэса. Адна са шматлікіх прыгожых гісторый, якія пачынаюць круціцца вакол няведання сапраўдных падзей.

Горват робіць абход вакол сядзібы і прыгадвае гісторыю сапраўдную.

— Тут не трэба нічога выдумваць, таму што цікавага і без таго было шмат. Аднойчы ў гэтым палацы праводзілі спірытычны сеанс, падчас якога ў паветра падняўся стол і пачаў лятаць па ўсіх пакоях, а потым разбіўся аб сцяну. Было шмат сведкаў, і яны апісвалі гэты выпадак у сваіх успамінах.

Зараз Андрэй дасканала ведае ўсё, што адбывалася ў гэтым месцы. Можа расказаць пра гаспадароў, іх характар, інтарэсы, лёс…

— Я сядзеў у бібліятэках, архівах, інтэрнэце, вывучаў, перакладаў шмат рознай літаратуры. А потым пераключыўся непасрэдна на сваіх продкаў, пачаў вывучаць свой радавод і дайшоў да чатырнаццатага калена…

— Ты размаўляў пра гэта з бацькам?

— Не больш, чым гэта адбываецца ў іншых сем’ях. Так, з бацькам у мяне былі пэўныя складанасці, але гэта не перашкаджала размаўляць з ім на розныя тэмы. Складанасці… Магчыма, яны былі ў тым, што я недастаткова адчуваў прысутнасць бацькі ў маім жыцці. Ён быў палкоўнікам і працаваў начальнікам міліцыі — быў увесь час заняты. Я рэдка яго бачыў, таму што ён рана сыходзіў, позна прыходзіў, часта быў у камандзіроўках. Гэта быў голад, дэфіцыт з майго боку.

Бацька быў чалавекам з моцнай воляй, але адначасова даволі добрым. Ён мог падабраць на вуліцы кацяня і прынесці дамоў. Пры гэтым ён быў прынцыповы і бескампрамісны ў сваіх рашэннях. Напрыклад, у нас не было прынята браць хабар. Бацька займаў высокую пасаду, і людзі спрабавалі як-небудзь яго падкупіць, Памятаю, аднойчы нейкая жанчына прынесла нам чайны сервіз… Бацька абедаў на кухні, а маці ўзяла гэты сервіз. Жанчына спусцілася, выйшла з пад’езда і ўбачыла, як усё гэтае багацце ляціць уніз ёй пад ногі. Для бацькі гэта быў прынцыповы момант…

Сын у палкоўніка міліцыі вырас таксама прынцыповы. Яго перапіска з нараўлянскімі чыноўнікамі працягваецца ўжо дзясяты год і, падаецца, не скончыцца ніколі. Упершыню Горват пабачыў нейкія словы пра будучыню палаца ў 2006-м: тады быў прадстаўлены план, па якім у 2007 годзе павінна была пачацца рэканструкцыя, а да 2010-га гэтае месца ўвайшло б у «залатое кальцо Гомельшчыны».

— Да 2010 года я нічога не рабіў, каб паўплываць на гэты будынак. Тады сапраўды выдзяляліся бюджэтныя сродкі, рабілася праектна-сметная дакументацыя. А ў 2010-м я ўпершыню напісаў заяву ў Нараўлянскі выканкам з просьбай перадаць гэты палац мне ва ўласнасць, таму што нічога з абяцанага зроблена не было, — Андрэй пераказвае гісторыю, якую распавядаў ужо шмат разоў, — на гэтую і іншыя спробы выратаваць палац ён зараз накіраваў усю сваю энергію. — Тады якраз выйшла пастанова Савета Міністраў аб перадачы сядзіб, якія не выкарыстоўваюцца, пад аграэкатурызм — у спісе аб’ектаў знаходзіўся і Нараўлянскі палац. У выканкаме мне адказалі, што ў іх саміх ёсць план наконт гэтага будынка, што яны не губляюць надзеі на ўзнаўленне фінансавання і будуць рэалізоўваць тут сваю праграму. На той момант у мяне ўжо не было асаблівага даверу да гэтых адказаў, таму я вырашыў спраўдзіць інфармацыю і напісаў заяву на імя прэм’ер-міністра і ў Мінкульт. З Мінкульта мне адказалі, што не маюць нічога супраць перадачы мне ва ўласнасць гэтага палаца, але гэтае пытанне не ўваходзіць у іх кампетэнцыю. Савет Міністраў пераслаў маю заяву ў Мінаблвыканкам, а адтуль яна трапіла ў Гомельскі аблвыканкам. З Гомеля прыйшоў адказ, што нічога перадаваць мне не будуць, таму што яны хочуць дачакацца фінансавання і рэалізаваць сваю задуму — зрабіць тут «центр досуга» для нараўлянцаў. Было заяўлена, што да 2015 года тут ужо дакладна наступіць шчаслівы час.

«Калі не я, то ніхто»

Вярнуўся Горват да гэтай тэмы ў 2016 годзе — у фармаце асабістых размоў з нараўлянскім ідэолагам. Той сказаў, што выканкам не супраць перадачы палаца ва ўласнасць Андрэю. Пачаліся спробы гэта аформіць, але працэс быў вельмі марудны. Горват аформіў юрыдычную асобу, звяртаўся да чыноўнікаў праз СМІ — яго запэўнівалі, што ўсё будзе добра. А потым нараўлянскі ідэолаг скончыў жыццё самагубствам, на яго месца прыйшоў іншы чалавек. Працэс спыніўся, і з таго часу палац выстаўляецца на аўкцыён.

— …па высокім кошце, — кажа Андрэй. — Паступова ён зніжаўся, але ўсё адно заставаўся дастаткова высокім: гэта непрымальныя ўмовы, хаця мы дамаўляліся, што зможам знізіць гэтую лічбу да адной базавай велічыні. Я напісаў цяперашняму ідэолагу, стварыў петыцыю ў інтэрнэце, якая за чатыры дні сабрала больш за тысячу подпісаў. З выканкама адказалі нешта кшталту «мы не губляем надзеі знайсці інвестара, мы збіраемся і надалей выстаўляць палац на аўкцыён». Фактычна чыноўнікі проста хочуць зарабіць грошы для дзяржаўнага бюджэту і не разглядаюць варыянт продажу за адну базавую велічыню.

Інвестар пакуль не знаходзіцца. У прынцыпе, гэтую міфічную істоту зразумець можна: тут малапрывабнае месца для бізнесу, Чарнобыльская зона, няма ніякіх вялікіх турыстычных маршрутаў, а сіл і грошай трэба ўкласці вельмі шмат.

— Калі не я, то ніхто, — Андрэй дрыжыць ад халоднага восеньскага дажджу і мусіць скончыць свой стандартны абход сядзібы. — Гэта не танны папулізм, а проста факт. Трэба быць вар’ятам ці мець нейкі сантымент, каб пагадзіцца на гэта.

Містычны палац застаецца за нашымі спінамі. Наперадзе шлях у Мазыр і складаная размова пра асабістае — тое, пра што размаўляць інтраверту Горвату даволі складана.

Частка 2. Асабістае

Наш суразмовец ужо пяць гадоў жыве ў палескім Прудку — звычайнай вёсцы са звычайнымі жыхарамі, якіх Андрэй паступова пераўтварыў у незвычайных. Зараз ён абмежаваў свае стасункі з навакольным светам і даводзіць да ладу другую хату (паблізу той, дзе нарадзіўся ягоны бацька) — Дэдалеву. Горват амаль не дае інтэрв’ю і толькі зрэдку з’яўляецца ў публічнай прасторы. Мы сядзім з ім у мазырскай кавярні-баржы і глядзім на Прыпяць. Андрэй замовіў піва і падрыхтаваны да размовы.

«Я абсалютна спакойна ўспрымаю любую крытыку і кпіны»

— У цябе ёсць адчуванне, што Прудок нейкім чынам змяніўся з таго часу, як ты пра яго напісаў?

— Напэўна, не. Палессе — гэта тэрыторыя, якую цяжка змяніць. Калі адбываецца штосьці новае, яно хутка знікае. Звыклае жыццё, якое было да майго пераезду, у Прудку засталося. Яно мяне пераварыла і выплюнула.

— Але ў мясцовых з’явілася свая легенда — пісьменнік, які жыве ў іх вёсцы, да якога прыязджаюць нейкія дзіўныя людзі.

— Гэта не большы статус, чым мясцовы алкаголік, які нешта зрабіў. То-бок гэта падзея, якая нічога не мяняе. Вось у той хаце жыве пісьменнік, а ў гэтай — алкаголік. Аднолькавай важнасці падзея.

— Табе ніколі не было страшна, што зараз ландшафт зменіцца? Што зараз сюды прыедуць хіпстары, даўншыфтары…

— У мяне такі страх толькі адносна сябе. Што для мяне зменіцца Прудок. Што я прыцягваю ўвагу і тут будзе прахадны двор, у якім мне будзе некамфортна. Што Прудок перастане быць для мяне домам і стане публічнай прасторай.

Такі час быў адразу пасля выхаду першай кнігі: першыя паўгода-год Прудок ператварыўся ў сапраўдны прахадны двор. Я рабіў вёску публічнай прасторай не толькі праз кнігу, але і праз свае допісы ў Facebook, і тое, што адбывалася са мной, адбывалася ўсюды. Плюс увага журналістаў, іншых людзей. З аднаго боку, я ж сам гэтых людзей запрашаю часта, а з іншага — ёсць пытанне перадозу: калі ўжо зашмат наведнікаў, мне некамфортна. Я люблю людзей, цікавых, новых, але калі іх становіцца шмат, гэта ўжо пакута для мяне-інтраверта.

— Ты адчуваеш, што зрабіўся закладнікам вобраза, які стварыў праз «Радзіва Прудок»?

— Гэтыя праблемы былі ўжо так даўно, што я і не памятаю па праўдзе. Так, напачатку я вельмі часта чуў ад людзей, з якімі знаёміўся, што мяне ўяўлялі неяк інакш. Для мяне гэта было праблемнае пытанне: людзі ўспрымалі мяне не такім, які я ёсць, а толькі праз вобраз, якім я ў нейкі момант перастаў карыстацца. Вобраз стаў архіўным, а людзі працягвалі мець зносіны не са мной, а з ім.

— Табе было крыўдна?

— Не. Проста гэта не з разраду псіхалагічных праблем. Гэта тое, што перашкаджае зносінам, надакучвае калі-небудзь. Хочацца трошкі закрыцца ад такіх стасункаў. А зрабіць гэта абсалютна няцяжка: я часта сыходзіў з публічнай прасторы, з Facebook і абсалютна нармальна існаваў у гэтыя перыяды.

— Табе не было смешна, калі ўсё гэта ўспрымалася як нейкая піяр-акцыя?

— Праблема ў тым, што людзі мяркуюць па сабе. Праз свой досвед, праз свае ідэалы яны ацэньваюць учынкі іншых людзей. Настолькі шмат было такіх скажоных уяўленняў пра мае паводзіны, што я ўжо не звяртаю ўвагу на гэта. Я проста бачу, што чалавек піша пра сябе, а не пра мяне, пра свой светапогляд.

— Былі рэчы, якія цябе па-сапраўднаму зачапілі?

— Гэта пытанне часу. На самым пачатку мяне ўсё чапляла: у мяне быў свой мэсыдж, і калі яго не разумелі, мяне гэта напружвала і расстройвала часта. Але на дадзены момант я абсалютна спакойна ўспрымаю любую крытыку, любыя кпіны. Мне гэта можа быць смешна ці проста пофігу.

Я не магу змяніць тое, што людзі пішуць пра мяне няпраўду. То-бок нейкі час я спрабаваў апраўдвацца, расказваць, як гэта на самой справе. А потым зразумеў, што гэта бессэнсоўна. Я не магу кантраляваць такія рэчы, гэта трэба проста адпусціць і не звяртаць увагу.

— Ёсць зараз рэчы, за якія ты перажываеш?

— Гэта тое, што тычыцца Нараўлянскага палаца. На гэтым зараз засяроджана ўся мая ўвага. Наогул, мне ў любы прамежак часу клёва. Гэта адно з маіх правілаў — атрымліваць асалоду ад жыцця. Я ніколі не бяру на сябе ролю пакутніка, таму што мне гэта непрыемна. Я стараюся атрымліваць асалоду ад таго, што раблю. А калі штосьці гэтаму перашкаджае, мяняю правілы.

«У Мінску я люблю толькі Купалаўскі»

— Можна сказаць, што Прудок — гэта ўвасабленне беларускай вёскі?

— Той Прудок, што ў маіх тэкстах? Ці сапраўдны?

— Сапраўдны Прудок.

— Я думаю, што сімвалам беларускай вёскі быў літаратурны Прудок, які стварыў я. А той, які ёсць, ён — сімвал Прудка ў Калінкавіцкім раёне. Вёскі розныя вельмі. Я б нават не сказаў, што гэта ўзор палескай вёскі… Гэта проста вёска, у ёй жывуць людзі, якія ходзяць на працу ў калгас, купляюць прадукты ў краме, увечары прыходзяць дадому і глядзяць тэлевізар, дояць карову. Вось і ўсё. Усе працэсы цыклічныя і паўтараюцца ў залежнасці ад сезону. Гэта такі спальны раён — месца, дзе жыццё ідзе ціха і спакойна.

— Мне падаецца, што ты апісваеш і жыццё значнай часткі сталічных жыхароў.

— Мінск розны. То-бок у Мінску магчымае такое ж жыццё, як і ў Прудку. Але там магчымае і іншае жыццё. А вось у Прудку няма выбару: тут ёсць свае правілы, свой набор магчымасцей — вельмі сціплы, мінімальны. Гэта не дрэнна, проста факт.

— У цябе часта бывае патрэба быць у Мінску?

— Апошнім часам не. Пупавіна, якая звязвала мяне з Мінскам, ужо даўно адарвалася. Адзінае там месца, якое я люблю, гэта Купалаўскі тэатр. Калі ў мяне да цягніка тры-чатыры гадзіны, няма ніякіх запланаваных сустрэч і я не ведаю, што рабіць, то проста іду ў Купалаўскі. Гэта адзінае месца, дзе я адчуваю сябе камфортна, дома. Астатні Мінск у прынцыпе не патрэбны для майго жыцця. Я не адразу гэта зразумеў, усведамленне прыходзіла паступова. Я жыву ў Прудку амаль пяць гадоў, і ў першы, другі год я не ўяўляў сябе без Мінска.

— Табе складана жыць пад шыльдай «знакаміты беларускі пісьменнік»?

— Я не звяртаю ўвагу на гэтую шыльду.

— Але цябе намагаюцца прыцягнуць у беларускі літаратурны свет.

— Першапачаткова я сам сябе туды зацягнуў. То-бок я выдаў кнігу, падаў яе на конкурс «Дэбют», даў некалькі інтэрв’ю і не супраціўляўся таму, каб прысутнічаць у літаратурных працэсах. У нейкі момант мне гэта стала непатрэбна: гэта не той дыялог, які я хачу весці. Калі на мяне чапляюць шыльду «знакаміты беларускі пісьменнік»… Няхай. Мне гэта не перашкаджае, я проста ў гэтым не ўдзельнічаю.

Часта, калі, напрыклад, я прымаю ўдзел у нейкім мерапрыемстве і мне дасылаюць тэкст з інфармацыяй пра мяне, якую трэба павесіць на сайце, словы «знакаміты беларускі пісьменнік» я прашу выкінуць. Проста гэта не мая асноўная роля і не тое, што характарызуе мяне цалкам, Я лічу, што гэта мяне вельмі звужае.

Традыцыйна слова «пісьменнік» у нас абавязвае да нейкіх паводзінаў, да нейкага прафесійнага этыкету, да тэм, якія мусяць хваляваць, да адказнасці… Мяне гэта не цікавіць. Я не хачу звязваць сябе абавязкамі, ды і ўвогуле роля пісьменніцкай прафесіі мне нецікавая.

Так, напэўна, пакуль я пішу кнігу, я пісьменнік. Гэта такі Present Continuous — працэс, які адбываецца ў дадзены момант. Але калі напісаў — я ўжо не пісьменнік.

— Але менавіта гэтая роля зараз робіць цябе ўплывовым. Ты адчуваеш сябе чалавекам, які мае ўплыў на іншых?

— Па шчырасці, не адчуваю. Ну які ўплыў?

— Ты можаш зрабіць допіс у Facebook, і табе патэлефануюць з МЗС…

— Гэта проста публічнасць. Не больш за тое.

— Якія, дарэчы, стасункі ў цябе складваюцца з мясцовымі, калінкавіцкімі, чыноўнікамі?

— У мяне не было ніякіх праблем ці пытанняў, якія я б вырашаў праз чыноўнікаў. Пры мясцовай уладзе ёсць некалькі людзей, з якімі мне прыемна мець зносіны. Яны чыталі мае кнігі, і ў мяне з імі склаліся сяброўскія адносіны. Ніякіх прэтэнзій да калінкавіцкіх чыноўнікаў я ў прынцыпе не маю.

— А як выглядаюць сяброўскія адносіны?

— Я маю на ўвазе «фрэндоўскія», «фэйсбучныя» адносіны. Ёсць, напрыклад, у выканкаме адна жанчына-начальніца, якая прачытала маю кнігу, потым схадзіла на спектакль, калі ён прыязджаў у Калінкавічы, і папрасіла пазнаёміць яе са мной пасля прагляду. Мы паразмаўлялі, яна выказала падзяку. Гэта прыемна — вось такім чынам сутыкацца з чыноўнікамі, таму што для мяне гэта новы досвед. Я ўжо прывучаны да войнаў з райвыканкамамі, а тут проста прыязныя адносіны.

З іншага боку, у нас з калінкавіцкім чынавенствам не было сутыкнення інтарэсаў. Яны мяне не чапаюць, а я — іх. Пакуль што так.

— Ты ніколі не хацеў выкарыстаць свой статус уплывовага чалавека і заняцца актывізмам?

— Я не бяру на сябе ніякіх глабальных роляў і місій. Калі з’яўляецца штосьці, што я хачу і магу вырашыць, я выкарыстоўваю ўсе свае рэсурсы і сацыяльны капітал, але спецыяльна рабіць з гэтага праект мне ніколі не прыходзіла ў галаву.

«Я хадзіў на магілу Дэдаля і прасіў прабачэння за тое, што фіговы гаспадар»

— У цябе ёсць расклад, па якім ты жывеш?

— Няма.

— Усё адбываецца стыхійна?

— Усё залежыць ад таго, над чым я ў дадзены момант працую. У мяне заўсёды ёсць праект, які дамінуе і якому я, максімаліст, адразу ўсяго сябе аддаю, падпарадкоўваю яму ўсё сваё жыццё. Гэта і праўда даходзіць да дзікага максімалізму — я так уцягваюся, што забываю паесці.

— Гэта нагадвае самазнішчэнне.

— Так, абсалютна. Гэтак было з «Прэм’ерай». Калі я працаваў над кнігай, то цалкам растварыўся ў ёй і ўсё змяшалася. Усё, што адбывалася вакол мяне ў рэальным жыцці, у кнізе — усё гэта перамяшалася ў кашу.

— Табе праз гэта бывае дрэнна фізічна?

— Так, на этапе «Прэм’еры» я рэальна разбураў сябе па ўсіх магчымых параметрах, таму што мне ўсю сваю энергію, усе рэсурсы трэба было аддаць гэтай кнізе. Мне было шкада аддаваць нешта ў нейкіх іншых кірунках, то-бок я разумеў, што калі дазволю сабе адпачынак і проста расслаблюся, то потым спатрэбіцца шмат часу, каб трапіць унутр тэксту. Калі ты не знаходзішся ўнутры і не пачынаеш там жыць, то нічога не атрымліваецца. Гэта складана патлумачыць, але калі туды трапляеш, гэта вельмі каштоўна і трэба паспець зрабіць усё магчымае, каб там усё пабудаваць.

— Паспець да чаго?

— Паспець зрабіць твор, таму што калі выкіне адтуль… Можна перарасці гэта ці згубіць цікаўнасць. Можна не скончыць. А калі знаходзішся ўнутры, трэба зрабіць максімум. Калі я пісаў, у мяне сыходзіла па тры-чатыры пачкі цыгарэт на дзень — гэта мяне самога пужала, таму што натуральна балелі лёгкія, галава. Я мала еў, таму што не хацеў губляць на гэта час, у мяне не было ніякага графіка. Паспаў, адпачыў некалькі гадзін — і зноў за працу. Я пасварыўся з усімі блізкімі людзьмі, з якімі толькі можна было, таму што не мог эмацыйна прысутнічаць у якіх-небудзь адносінах… Так, гэта самазнішчэнне.

— Мне падаецца, пасля такога цяжка пачынаць нешта новае.

— Таму зараз я нічога не пішу.

— А плануеш?

— У мяне зараз няма такой патрэбы. Гэта немагчыма запланаваць. Спачатку з’яўляецца нейкі паралельны свет: я жыву, хаджу, займаюся нейкімі справамі, знаёмлюся з людзьмі, а паралельна ў мяне выбудоўваецца іншы свет з зусім іншымі законамі гравітацыі, зусім іншым тэмпам, зусім іншымі гукамі. Спачатку гэта проста эскізы і рысы, а потым адтуль пачынае проста вывальвацца. Гэты свет пачынае ўплываць на падзеі ў рэальным жыцці, і тады з’яўляецца патрэба ўсё гэта сфармуляваць, выбухнуць гэтым. То-бок гаворка пра натуральную і незапланаваную патрэбу, таму я не магу спецыяльна вырашыць, што зараз напішу кнігу. Маўляў, у мяне скончыліся грошы і трэба зараз напісаць. У мяне была такая думка, але я сеў, падумаў і праз пяць хвілін зразумеў, што гэта не працуе. Тое, што я пішу і выдаю, таксама многія назавуць фігнёй, але для мяне гэта важна. Штучнае і ненатуральнае не прынясе мне кайфу.

— Але што рабіць, калі грошы сапраўды скончацца?

— Не ведаю. Атрымліваць кайф… Яны не сканчаюцца, аднекуль увесь час бяруцца, хоць я апошнія тры гады нідзе не працаваў і не пісаў ніякіх платных тэкстаў. Атрымаў толькі 50 долараў за ўдзел у роліку для «Агульнай дыктоўкі». Гэта мой адзіны заробак за тры гады, які не звязаны з кнігамі. Кнігі і спектаклі — ад іх мне таксама ідзе працэнт.

— Гэта вялікія грошы?

— Гледзячы чым мерыць.

— Сярэднім заробкам па краіне.

— Тады не.

— Ты зараз дабудоўваеш другую хату. Табе на гэта хапае рэсурсаў?

— Я не магу зрабіць усё адразу, але ў мяне і мэты такой няма. Працэс — гэта таксама жыццё. Калі я прыехаў сюды, у мяне была адна карціна, як я хачу гэтую хату аднавіць, але праз пяць гадоў гэтая карціна ўжо ні ў адным месцы не супадае з тым, што атрымліваецца. Таму мне патрэбны час, каб трошкі прызвычаіцца. Калі я прыехаў у Прудок, у мяне не было ідэі, што ў мяне будзе туалет, вадаправод — я хацеў ладу жыцця дзядоў. Але год пагуляўся з гэтым ладам і зразумеў, што я іншы і што ў мяне іншыя патрэбы. У мяне зараз адбываецца такая эклектыка, калі я сумяшчаю тое, што магу захаваць, з нечым новым, да чаго я прызвычаіўся. Цяпер я не баюся сябе ў гэтай прасторы і рэдка кажу «дзедава хата» Я кажу «мой дом» — для мяне гэта стала важна.

— Цяжка рабіць усё самому?

— Гэта нешта новае. Я ніколі раней не пракладваў электраправодку, не тынкаваў сцены, не займаўся разьбой па дрэве, а вучыцца гэтаму і рабіць пасля— гэта прыемна і цікава. Я люблю займацца інтэр’ернымі справамі, люблю шукаць якія-небудзь рэчы на барахолках. Я доўга шукаю, пакуль не знайду тое, што мне рэальна патрэбна. Я не буду пагаджацца на кампрамісы.

— Дзве хаты для аднаго чалавека зашмат?

— Другая хата не для мяне, а для маіх гасцей. Але так — адказнасці зашмат. У другой хаце быў гаспадар, мой дзед па мянушцы Дэдаль, і я называю гэта месца Дэдалева хата. Я доўга не мог распачаць там што-небудзь, і мяне мучыла сумленне. Калі я быў на могілках, то хадзіў на магілу Дэдаля і прасіў прабачэння за тое, што я такі фіговы гаспадар у дадзены момант. Таму для мяне пытанне ўласнасці — гэта пытанне адказнасці перш за ўсё.

— Але ты гэтую адказнасць зараз ні з кім дзяліць не гатовы?

— Гатовы абсалютна. Проста побач са мной цяпер няма чалавека, з якім я гатовы дзяліць гэтую прастору. Але для мяне гэтае пытанне не стаіць востра. Гэта як дзвярныя ручкі — пакуль я не знайду тое, што мне патрэбна, я не хачу абы-якую ўстаўляць у дзверы.

— А што табе патрэбна?

— Не ведаю. Гэта трэба ўбачыць адзін раз, каб зразумець.

Арыгiнал

Апублiкавана 04.10.2019  15:28

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (116)

Шалом усім! Атрымаў ад мастака Андрэя Дубініна копію ліста, які ён адправіў яшчэ 28.04.2019 на адрас дэпутаткі палаты прадстаўнікоў нацыянальнага сходу Ірыны Дарафеевай. Падаецца з мінімумам карэктарскіх правак – па-мойму, гэта важны «дакумент эпохі». Мяркую, не зашкодзіла б і іншым беларускім выбаршчыкам cлаць аналагічныя звароты на мэйлы «сваіх» дэпутатаў. Праўда, І. А. Дарафеева (пакуль) не адказала А. Б. Дубініну, але кропля камень точыць… Адрасы ж няцяжка знайсці тут. Далей – тут.

Добры дзень, паважаная Ірына Аркадзеўна! Звяртаюся да Вас як да дэпутата маёй Старавіленскай акругі № 105. З навін я даведаўся, што чарговыя парламенцкія выбары ў Беларусі адбудуцца ў лістападзе 2019 г. На маю думку, беспадстаўнае скарачэнне паўнамоцтваў дэпутатаў ПП НС на 10 месяцаў парушае Канстытуцыю (арт. 93) і Закон «Аб Нацыянальным сходзе Рэспублікі Беларусь» (арт. 4).

Як мастак (я сябра Беларускага саюза мастакоў, выкладаў у Акадэміі мастацтваў) я разумею, што ўсе мастацкія праекты або эскізы патрабуюць часу на выспяванне. Тое ж самае і ў Вашай дэпутацкай справе, пачатыя і запланаваныя праекты патрабуюць часу, каб быць даведзенымі да ладу. Скарачэнне Вашай працы амаль на год азначае, што некаторыя праблемы выбаршчыкаў могуць не мець завяршэння.

Калі ласка, зрабіце ўсё, каб не дапусціць датэрміновага роспуску парламента, у Вас ёсць для гэтага некаторыя магчымасці.

* * *

Quod erat demonstrandum: у адказ на паспешлівыя, істэрычныя заявы пра тое, што Сінявокая страціла сотні мільёнаў долараў ад труку з пастаўкай забруджанай нафты, расійскія ўрадоўцы пстрыкаюць аўтара заяў па носе (маўляў, агульныя страты Расіі і Беларусі меншыя за 100 мільёнаў «зялёных»), а ў выніку церпіць уся краіна. І дзівіцца няма чаго: пасля слоў «Што, мы з расійцамі пойдзем судзіцца па гэтым пытанні?» поле для манеўру ў «Белнафтахіма» ды Савета міністраў РБ рэзка звузілася…

Першы прэзідэнт, чарговы раз «ператрахваючы» сваіх падначаленых, разрадзіўся новым пасланнем: «Людзі заўсёды ўладу крытыкавалі і будуць крытыкаваць, але гэта не крытычна». Нагадвае афарызм у армейскім духу: «Баявы лісток павінен быць баявым лістком, бо гэта ж баявы лісток!» Але, відаць, не месца чапляцца да стылю. Спадар (або таварыш) яўна хацеў сказаць, што «нам», уладзе, па вялікім рахунку, ужо даўно пляваць на вашу крытыку, што «мы» кіруемся ўласнымі крытэрыямі пры падборы кадраў і ў ацэнцы іх дзейнасці. Браты-расіяне падаюць прыклад… Пра тамтэйшых чыноўнікаў і буйных бізнэсоўцаў разважае Мікола Сванідзэ: «не лічаць нават патрэбным і магчымым, прашу прабачэння, базар фільтраваць. Што ім прыйшло ў галаву, тое і лепяць. Бо разумеюць, што ім усё роўна… Не мы іх з вамі гаспадары. Не ад нас з вамі яны залежаць» (03.05.2019). Гэта я для тых суайчыннікаў цытату прывёў, хто «чакае з надзеяй на рускія танкі».

Без парламентарызму, сістэмы стрымак ды проціваг у палітычным працэсе («народаўладдзе» – прыгожае слова, якое, на жаль, яшчэ шмат гадоў будзе гучаць дэкларатыўна, калі нават адновяцца рэальныя выбары), галоўным крытэрыем адбору з’яўляецца пластычнасць падначаленых – не так бяздумная лаяльнасць да першай асобы, як гатоўнасць i ўменне лавіць сігналы «зверху», а ўадначассе не вытыркацца… Лягчэй гэта ўдаецца жанчынам. Дзіва што акцёрка-тэлевядучая Наталля Э. за пару гадоў зрабіла кар’ерку ў адміністрацыі ды разам з начальніцай гэтай адміністрацыі Наталляй К. 11 мая была жэстачайшэ высачайшэ ацэнена даражэй за любога міністра («памнажай на тры, памнажай на пяць…») А можа, усё прасцей – камусьці закарцела часцей сядзець паміж парай Наташ, каб загадваць жаданні? 🙂

Бальшыня чыноўнікаў без стрыжню – і ў выніку ўсё (ну, многае – найперш тое, што залежыць ад дзяржавы) тут у нас, нібыта з пластыліну, – спорт, адукацыя, культурка, CМІ, замежныя справы… Last but not least – нацыянальная бяспека. Так, пакуль у 2019 г. яго не арыштавалі за хабарніцтва, у савеце бяспекі красаваўся «харошы малец», да якога «былі пытанні» значна раней, калі ён служыў начальнікам аховы Лукашэнкі. Андрэю Уцюрыну, бачыце, далі шанс, а ён… Колькі ж ужо можна ладзіць гэтыя «шоў» на тэму «стральцы падстаўляюць добрага цара»? Мы ўсе яшчэ не наеліся з 2000-х гадоў гісторый з обер-пракурорамі Купрыянавым, Снегіром, еtc.?

І верхавіна міністэрства ўнутраных спраў па-ранейшаму існуе «на сваёй хвалі», пільна ахоўваючы ў горадзе-героі Мінску (ды што там, ва ўсёй гераічнай Беларусі!) адну-адзіную скульптуру. Надоечы «павінцілі» двух расійскіх турыстаў за недастаткова паважлівае, як падалося міліцыянтам, стаўленне да «гарадовага з сабачкам» на Гарадскім Вале – і прапанавалі пацярпелым лічыць затрыманне «прыгодай». Аўтарка дадала: «пакуль мы рапарт чакалі, ім па рацыі паведамленні паступалі пра злодзейку ў пераходзе і пра патэнцыйнага самазабойцу… Але мы аказаліся куды больш важнымі злачынцамі». Facepalm, іспанскі сорам.

Тутбаеўцы так і не выправілі памылку: не «анархісты» ў снежні 2018 г. трапілі на Акрэсціна за пахавальны вянок ля «гарадавога» і, а 1 анархіст (Касінераў) і 1 сацыял-дэмакрат (Спарыш). Не першы раз такое 🙁

Менш імітатарства прасочваецца ў прамысловасці і, як ні дзіўна, у гандлі (пакупнікі ды прадаўцы ўжо збольшага ведаюць, чаго чакаць ад сваіх візаві, і не даюць надурыць сябе «на ўсю шпулю»), аднак i там хапае…

Мінулая серыя часткова была прысвечана становішчу ў Шчучыне Гродзенскай вобласці, ну і ў Шчучынскім раёне. Камусьці падалося, што я згусціў фарбы… Тут у лютым чыноўнік даводзіў, што раён «самаакупляльны», цікавы для бізнэсменаў, што ствараюцца новыя працоўныя месцы і г. д. Гэта не адмяняе таго факта, што насельніцтва вымірае ды разбягаецца – парадокс? Бадай што не, калі ведаць, што на многіх працоўных месцах запрашаюць працаваць «за ежу». Возьмем той самы комплекс па вырошчванні шампіньёнаў, згаданы А. В. Садоўскім:

330 р. – прыкладна $160. Аплата працы «долар за гадзіну» – як табе такое, Ілон Маск?

Хутчэй, чым у Шчучыне, насельніцтва на захадзе Беларусі знікала хіба ў Мёрскім раёне Віцебскай вобласці (–37,1%, але не за 20, а за 18 гадоў!)

Разумею тых жыхароў Дзісны, якія хацелі б аддзяліцца ад Мёршчыны і далучыцца да Полацкага раёна… Але ж ясна, што праблем «глыбінкі» гэткі крок радыкальна не вырашыць, хоць аўтары тэкста «Як рэфармаваць беларускія рэгіёны» і рэкамендуюць «канцэнтравацца». Маўляў, «добрую дынаміку паказваюць абласныя цэнтры, рэгіянальныя агламерацыі, як Полацк і Наваполацк, Мазыр і Калінкавічы. У іх адбываецца прырост насельніцтва, застаецца моладзь і расце прыватны бізнес». Гэтае назіранне больш пасуе рубяжу 2000–2010-х гадоў, a ў сярэдзіне 2010-х мы ўжо назіралі стагнацыю.

Гарады Насельніцтва
2013 2018
Полацк 84786 84597
Наваполацк 101307 101596
Мазыр 111324 111733
Калінкавічы 39220 40282

У 2017 г. упершыню за дзесяцігоддзі скарачалася нават насельніцтва Мінска, у першым квартале 2019 г. заняпад ізноў заявіў пра сябе. І што прыдумаць для такіх раёнаў, як Шчучынскі і Мёрскі? Зрэшты, ідэяў не бракуе – іншае пытанне, хто іх будзе ажыццяўляць… Ну, напрыклад, можна падпарадкаваць узнагароджанне мясцовых чыноўнікаў узроўню развіцця «чалавечага капіталу». Біць іх па кішэнях, калі смяротнасць у раёне (істотна) перавысіць нараджальнасць, а іміграцыя таго не кампенсуе. Ды тут ёсць відавочная пастка: што-што, а падмалёўваць лічбы і будаваць пацёмкінскія вёскі чынавенства ўмее. Пачнуць завозіць насельніцтва ў канцы «справаздачных перыядаў» – ці дзейнічаць так, як французскі фермер, што «залічыў» у вясковую школу 15 бараноў, абы ў ёй не зачынялі класы 😉

Больш перспектыўна выглядае сістэма бонусаў і прывілеяў для тых людзей, хто жыў у раёне, да прыкладу, цягам апошніх 10 гадоў (і збіраецца пражыць там яшчэ 10 :)). Вызваляць такіх «карэнных жыхароў» ад падаткаў, даваць ім выгадныя зямельныя надзелы, ці што… Карацей, тэма для абмеркавання. А ўрэшце, без перамен у Мінску цяжка разлічваць на тое, што будзе развівацца перыферыя. Новае пацвярджэнне яе гаротнага стану – дзве навіны, прачытаныя за адзін дзень. Як кажуць у такіх выпадках: «Гэта Беларусь, дзетка» (або «Мая краіна, мой народ»):

«Галоўны доктар Светлагорскай раённай лякарні Ігар Таўтын звярнуўся праз газету “Светлагорскія навіны”... Ён просіць фінансавай дапамогі, каб купіць неабходнае абсталяванне для лякарні і правесці рамонт» (15.05.2019).

«Супрацоўнікі Хоцімскага РАЙПО (звыш 150 чалавек) цягам 2018 года і некалькіх месяцаў 2019 года па ўказанні кіраўніцтва ў канцы кожнага справаздачнага месяца афармлялі заявы аб водпуску без захавання заработнай платы на 1-3 дні… У гэтыя дні яны выходзілі на працу і выконвалі свае службовыя абавязкі». І толькі «ў красавіку 2019 года ў пракуратуру Хоцімскага раёна звярнуўся работнік РАЙПО па пытанні слушнасці налічэння яму заработнай платы» (15.05.2019). Гэтае райпо – спажывецкае таварыства кааперацыі – ці не галоўны наймальнік у раёне, дзе жывуць усяго 10 тыс. чалавек (а 20 год таму было 17 тыс.).

Дэпапуляцыя здаўна хвалюе і расійцаў. Страшнаваты «антымульт»-2004.

У прынцыпе, мізантропства не цураюся – але не хацеў бы самаедстваваць і спісваць суайчыннікаў «ва ўтыль». Сталыя чытачы-гледачы серыяла памятаюць серыі, дзе гаварылася пра дасягненні ў сучаснай Беларусі. Прыкмячаў я таксама пра некаторыя станоўчыя тэндэнцыі ў яўрэйскім асяроддзі. І ў каляяўрэйскіх…

Пацешыла, што ў адноўленым альманаху «Далягляды», падрыхтаваным пад дахам выдавецтва «Мастацкая літаратура», апублікаваны твор ізраільскага пісьменніка (Меіра Шалева ў перакладзе Паўла Касцюкевіча).

П. С. Касцюкевіч у музеі гісторыі беларускай літаратуры. Мінск, 29.04.2019

А вось што ў красавіку арганізавалася ў Пружанскім раёне Брэсцкай вобласці. Піша малодшы навуковы супрацоўнік Алена Паляшчук («Краязнаўчая газета», № 18, май 2019): «У Ружанскім палацавым комплексе роду Сапегаў адбылося адкрыццё выставы графічных працаў вядомага яўрэйскага мастака і паэта Машэ Бернштэйна Украденное детство (з фондаў Музея-сядзібы Пружанскі палацык), адбыўся відэалекторый Багаж из прошлого”... М. Бернштэйн нарадзіўся ў 1920 годзе ў Бярозе, у сям’і артадаксальных яўрэяў. Да пачатку Другой сусветнай вайны адвучыўся 4 гады ў Мастацкай акадэміі ў Вільні. Уцёкі з эшалона, што рухаўся ў Беластоцкае гета, эвакуацыя ў Саратаў, працоўныя будні ў калгасе, адарванасць ад родных і затым іх трагічная гібель ад рук фашыстаў – назаўсёды пакінулі незагойную рану ў душы Машэ… Пад час новага перыяду жыцця мастака – у Зямлі Запаветнай – у 1949 годзе ён становіцца ўдзельнікам выставы “Аманім-алім” (“Мастакі-рэпатрыянты”). З таго часу прайшло больш за 50 выставаў з яго ўдзелам, былі шматлікія імянныя прэміі, званні, медалі, некалькі экспазіцыяў яго твораў у Расіі, ЗША, Францыі, Галандыі і Італіі». Грэшным чынам, пакуль не прачытаў артыкул у «Краязнаўчай», і не ведаў пра Машэ Бернштэйна.

Цытатнік

«Тэлевізар трэба менш глядзець, дарагія мае» (Юрый Шаўчук, 08.05.2019)

«Няма ніякага сэнсу звяртацца да чыноўнікаў, якія даўно страцілі повязь з рэальнасцю і турбуюцца толькі пра захаванне ўласнага статусу і паўнамоцтваў. Звяртацца трэба да сябе – што мы можам і павінны зрабіць для грамадзян ужо зараз, – і наўпрост да грамадзян, прапануючы канкрэтныя праграмы дзеянняў, якія могуць быць рэалізаваны тут і цяпер, за кошт наяўных рэсурсаў» (Павел Катаржэўскі з партыі «Справядлівы свет», 15.05.2019)

«Няможна трымаць людзей за дурняў нават у тых выпадках, калі яны крыху прыдуркаватыя» (Кірыл Жываловіч, 15.05.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

17.05.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 17.05.2019  21:07

Кости 1000 человек к 1000-летию Бреста. Что делать?

Борьба с застройкой дворов на Машерова/Куйбышева набирает обороты. С одной стороны, горисполком, застройщик и еврейская община Бреста договорились о будущем места массового расстрела. С другой – брестчане за пару дней провели несколько акций против строительства, а петиция Ирины Лавровской с предложением на этом месте сделать сквер уже собрала больше 500 подписей.

Именно на месте нынешнего строительства располагались так называемые “расстрельные дворы”, где в 1942 году массово убивали евреев брестского гетто. В октябре было уничтожено само гетто, а большинство евреев увезли и расстреляли на Бронной горе. В ноябре начались расстрелы во дворах. Предположительно, тогда были убиты те евреи, которые оставались на работах в городе, и те, кто прятался.

Найденная обувь на месте раскопок, фото Ю. Макарчука

В БРЕСТЕ В “РАССТРЕЛЬНЫХ ДВОРАХ” НАХОДЯТ ЧЕЛОВЕЧЕСКИЕ КОСТИ

Мы узнали, почему для общины не так важно будущее места массовых расстрелов, cпросили у Ирины Лавровской, почему стоит сохранить память именно в центре, а не увозить подальше из города, и впервые отвечаем на вопрос, куда подевались гильзы с места расстрела.

По словам исполнительного директора Брестского еврейского благотворительного центра “Хэсэд-Давид” Ефима Басина,власти и община договорились о том, что останки стоит перезахоронить на Северном кладбище.

Северное кладбище. Памятник расстрелянным евреям в 1942 году

 

“Мы согласны, что основная проблема – перезахоронение. При этом надо соблюсти все еврейские традиции и полностью осмотреть место. Причём не только пятно застройки, а весь участок. На нём не должно быть останков. В этом мы едины с властями. Мы подняли вопрос о том, что стоит каким-то образом обозначить это место. И застройщик, и городское руководство отнеслись к этому положительно. Что же до плана застройки, мы этот вопрос не обсуждали. Это вопрос вне компетенции общины. Я могу высказать только личное мнение. План застройки был выложен на общественное обсуждение. Насколько я знаю, только один человек указал на возможность нахождения останков на этой территории
– брестский краевед 
Александр Пащук. В настоящее время решение принято, застройщик потратил значительные средства. Не вижу необходимости возвращаться к этому вопросу.

Для нас сейчас в приоритете такие вопросы: что делать с найденными останками и с теми, которые ещё не найдены. Городские власти обещали, что не уйдут с этой территории, пока не найдут и не поднимут всех, и это самое важное. Нельзя допустить строительства на костях”, – считает Ефим Басин.

Стройка продолжается рядом

 

Точной информации, останки скольких людей могут быть найдены, нет ни у кого. Из одной могилы уже подняты более 700 останков. Скорее всего, рядом есть ещё одна могила. Ефим Басин также рассказал о том, что точного места захоронения никто не знал.

“История с этими дворами плохо изучена. Как только город был освобождён, в Бресте работала комиссия по расследованию преступлений немецко-фашистский захватчиков. И в то время были найдены могилы. Но не нынешние, а во дворе напротив, по чётной стороне улицы Куйбышева. На схеме в документе УНКГБ обозначены именно эти могилы. На схеме Ашера Зысмана, лично всё видевшего и составившего после войны план гетто, указан угол Куйбышева и Машерова, но снова чётная сторона. Лично я предполагал, что будут найдены останки, но доказательств у меня не было”.

Синим прямоугольником обозначено нынешнее место раскопок и захоронения

 

А вот доктор урбанистики и архитектуры Ирина Лавровская уверена, что про расстрелы в этом месте знали все, но власти просто не выполнили свои обязанности. Не были проведены раскопки, не были изучены все возможные документы. А сейчас, убеждена Ирина, это место должно быть выведено из застройки.

“По нашему законодательству место массового захоронения является охраняемой зоной. Кроме того, территория, на которой ведётся строительство, входит в охранную зону города. Только эти факты требуют пересмотра проекта и ограничения строительства”, – возмущена Ирина Лавровская.

КАК ВЫГЛЯДЕЛО МЕСТО ДО ЗАСТРОЙКИ

Найденные останки, а по данным на 26 февраля обнаружены уже тела 1000 человек, принадлежат евреям – жертвам Холокоста.

“Я верующий человек, я понимаю, что эта трагедия не закончится никогда, если мы сейчас не примем правильное решение. По еврейским религиозным традициям не только выкапывать мёртвые тела нельзя, но не допускается получать какую-либо корысть с территории кладбища. Поэтому я не понимаю, почему раввин Хаим [Абрамович, прим. ред.] соглашается на нарушение религиозного права, какую корысть пытается извлечь из соглашательства”.

Ещё в 1842 году брестское еврейское кладбище было разорено, место использовалось под военные цели российской империи, а ровно через сто лет все евреи Бреста были расстреляны.

“Открытие правды в год 1000-летия Бреста не случайно. К тому же находка свидетельствует о том, что местные органы управления принимают некомпетентные решения, нарушают Законы и игнорируют нормативно-правовые акты. У проекта в исторической зоне есть научный руководитель, к проекту прилагается историческая справка, основанная на архивной документации, предварительно проводятся археологические исследования. Тогда как могло получиться, что строительство начато в охранной зоне и тела “случайно” обнаружены? До сих пор все нарушения сходили с рук. Почему не учтены находки и документы, известные ещё с 50-х? Как всегда чиновники надеются замаскировать проблему. Но в этот раз сделать это слишком трудно. Проблема имеет международное значение.

Схема брестского гетто

 

Вывезти останки на Северное кладбище можно, если жертвы трагедии – не более чем биологический мусор для города. Я говорю жёстко, но чтобы поняли, почувствовали хотя бы толику трагедии – по-другому нельзя. Мы должны собрать останки и создать мемориальный парк-сквер памяти жертв тоталитаризма, военщины. Почему в Брестской крепости создали мемориал в память вооруженного советского гарнизона, им посвящают экспозиции, мемориалы, а для памяти безоружных незащищённых людей у нас не хватает денег или совести? Эта территория наполнена ужасом последних минут жизни и полита кровью мирного населения. И об этом никто никогда не должен забывать”, – уверена Ирина Лавровская.

Застройщик ООО «Прибужский квартал» обещал журналисту Natatnik перезвонить, но так и не вышел на связь. Попытки поговорить с солдатами поисковой бригады, археологом, работниками стройки провалились. Комментарии, видимо, дают только государственным СМИ. Все отправляли нас к старшему инспектору отдела культуры Брестского горисполкома Алле Кондак, которой мы и позвонили, чтобы узнать будет ли на этом месте сквер или инвестор всё же застроит этот район.

Место, где ведутся раскопки

 

“А вы как брестчанин, хотели бы, чтобы там продолжилось строительство или чтобы там осталась площадка незакрытая? Там огромный квартал, метров 200. Вам нужен такой сквер? Как брестчанин, вы испытываете недостаток в сквере? У нас через 200 метров Мухавец, там полкилометра зелёная зона. Вот там прекрасное место для отдыха брестчан. А на этой территории должны стоять дома”.

Также Алла Кондак сообщила, что на месте раскопок нет необходимости устанавливать памятный знак, потому что такой уже есть в 70 метрах на пересечении улиц Дзержинского и Куйбышева.

Памятник убитым евреям в Бресте

“Если ставить памятник на дворовых территориях по всему Бресту, то можно спотыкаться в каждом квартале. Везде расстреливали или могли расстреливать. Останки должны находиться на кладбище, мы с вами должны иметь красивые дома, а памятный знак можно будет каким-то образом изменить, внести уникальность с учётом того, что было найдено рядом с этим местом”, – считает Алла Кондак.

Для поисковой группы было удивительно, что не найдено ни одной гильзы. Предполагается, что гильзы после расстрела собрали. Однако брестчанин Владимир Губенко рассказал о совершенно другом вероятном сценарии. Во-первых, о массовых захоронениях действительно знали многие горожане, пережившие оккупацию, и рассказывали об этом, а во-вторых, гильз в рядом с могилами и не могло быть.

“В 66-67-годах в одном из домов рядом с местом расстрела жила моя одноклассница. Она рассказывала, что на чердаке дома всё было усыпано гильзами. Из-за этого она боялась подыматься наверх. Сколько там гильзы пролежали – неизвестно, возможно они и сейчас там были, но дома же просто разрушили, никто не искал. Именно с чердака и проводился расстрел. Звук выстрелов скрадывался зданиями и крышей, и когда стреляли сверху вниз, не нужна была стена. И поэтому совпадает то, что не могут найти гильзы. Даже если они и остались, то в другом месте надо искать”.

Захоронения евреев в Бресте
Рисунок Владимира Губенко

 

Владимир Губенко также поделился фактом про заключённых брестской тюрьмы, которые выкапывали могилы и складывали туда тела.

“У меня был хороший знакомый, старожил Бреста Юрий Карпук. В 80-х мы общались на разные темы, в том числе и про времена оккупации. Он рассказывал, что в 1942 году сидел в тюрьме, немцы его посадили за какое-то преступление. Так вот, немцы выводили заключённых брестской тюрьмы и они обслуживали это “убойное место”. Это их руками были выкопаны “расстрельные ямы”. Он сам ямы не копал, но он лично убирал трупы и складывал в эти ямы. Всё было в крови, они убирали несколько дней. После каждого расстрела они убирали и закапывали эти трупы.”

Сколько ещё достанут останков евреев из земли и как долго будут продолжаться исследования, пока неизвестно. Мы лишь знаем, что брестчане настроены продолжить борьбу против строительства на месте массового захоронения, а власти уже приняли решение застроить этот квартал несмотря ни на что. Законно ли? Мы будем следить за развитием ситуации.

Фото Юрий Макарчук, Ирина Лавровская, Natatnik

Читайте также Элитный квартал на еврейских костях

Опубликовано 28.02.2019  16:50

Обращение жителей Дисны к министру культуры Беларуси (2)

Адкрыты ліст Міністру культуры Рэспублікі Беларусь

Бондару Юрыю Паўлавічу

ЖЫЛЬЦАМ  АД  РАБОТНIКАЎ  ЖЭКУ

Куры перадохлі –

дасылайце новы тэлескоп!

Аркадзь Райкін (мініяцюра Міхаіла Жванецкага)

На наш папярэдні зварот, шаноўны Юрый Паўлавіч, у кастрычніку 2018г. ад Вашага імя адказваў спадар А.А.Яцко. Але ж сёння ў спісе кіраўніцтва Міністэрства культуры гэта імя не значыцца. І ўжо адзін гэты факт не можа не насцярожваць! Яшчэ больш трывожная сітуацыя ў адказчыкаў з Віцебскага аблвыканкама – там нават не захавалася ўпраўленне, у якое мы раней звярталіся. Ды яшчэ, як высветлілася, сам спадар Д.В.Юрчак зусім “не занимал должность начальника… и не был наделён правом от своего имени рассматривать… и принимать решения.” Што ты скажаш, – поўная імпатэнтнасць!.. А мы так хацелі менавіта яго абцяжарыць нашай праблемай! І хто без яго, адзінага ў свеце, зможа нам цяпер дапамагчы? …А гады ўсё йдуць! І складаецца ўражанне, што ўсю нашу ідэю культурна-гістарычнага адраджэння малой радзімы – некалі “лепшага горада Віленскай губерні”, па выснове Віцэ-старшыні Імператарскага Рускага геаграфічнага таварыства, ганаровага члена Імператарскай Акадэміі навук і Акадэміі мастацтваў П.П.Сямёнава-Цян-Шанскага, а сёння – проста найменшага горада краіны – пераследуе нейкі злы рок.

І ўсё ж сапраўды, каму патрэбна гэтая, як у картачнай калодзе, ператасоўка кадраў? Вунь галава дзяржавы сядзіць на адным крэсле ўжо чвэрць стагоддзя, дык хоць будзе з каго за ўсё спытаць, калі, скажам, дзяржава ўрэшце страціць незалежнасць!.. Нашто праводзіць рэфармаванні аддзелаў? Каб стварыць больш пасад, ды знізіць адказнасць супрацоўнікаў? А можа, каб стала прасцей, як кажуць паляўнічыя, блытаць сляды і хаваць “канцы ў ваду” ад простых смяротных?! І гэта – наша першае пытанне да Вас, спадар Міністр. Ці гэта – не Ваша кампетэнцыя?

Пойдзем далей. Нагадаем, што пасля таго, як з маўклівай згоды дзісненскай улады пад сцягам “Дисна – город устойчивого развития” ў нас былі знішчаны амаль усе прадпрыемствы і пачалі знікаць цікавейшыя сацыяльныя аб’екты мінулых часоў, мы – жыхары горада Дзісны – ў 2016 г. звярнуліся ў Віцебскі аблвыканкам з прапановай аб ахове архітэктурнай спадчыны горада, шляхам надання яго захаваўшымся пакуль яшчэ збудаванням статусу гістарычнай каштоўнасці. Самі абралі, пералічылі і даслалі спіс нашых асаблівых будынкаў. Летам таго ж года прыйшоў адказ, што па выніках даследвання “з выездам на месца” камісія ў складзе спецыяліста галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай працы, культуры і па справах моладзі аблвыканкама, кандыдата гістарычных навук Юрчака Д.В., загадчыка кафедры гісторыі Беларусі ВДУ імя П.М.Машэрава Дулава А.М. і загадчыка кафедры гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі РІВШ Шымуковіча С.Ф. накіравала ў Міністэрства культуры прапанову аб уключэнні ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь “Гісторыка-культурнага цэнтра г.Дзісны” і “Замка Стэфана Батуры”.

Чаму менавіта так павярнулі нашу ідэю кампетэнтныя асобы, нам невядома. Мы прасілі за асобныя дамы, якім патрабуецца першачарговая ахова дзяржавы, ды вучоныя мужы, мусіць, мысляць шырэй, яны пачалі размову аб цэлым гістарычным цэнтры месца (ніхто, на жаль, і сёння не патлумачыў, якімі межамі яны яго акрэслілі) і нават аб неіснуючым Дзісненскім замку. Але нездарма ж народная мудрасць абвяшчае: “Ці то вам да каляды ў хаце поўнае бяды”! Дый аб тым, што цэнтр места Дзісна, на здзіўленне ўсім, захаваў гістарычную планіроўку вуліц, якую пацвярджае знакамітая мапа Хедемана XVI стагоддзя, ведае сёння ў Дзісне кожны школьнік. А кожны зацікаўлены дзісненец дакладна ведае, што пра Дзісну яшчэ ў 1986 годзе ў сваёй кнізе “Памятники архитектуры и градостроительства Белоруссии” вядомы даследчык У.А.Чантурыя пісаў: “у культурнай спадчыне горада адмысловую каштоўнасць набывае менавіта “сістэма планіроўкі вуліц”.

Але зноў жа – савецкая ўлада з задавальненнем руйнавала цэрквы і касцёлы. Цяперашняя мясцовая – перанакіравалася на ўсе астатнія збудаванні!.. Дык хіба нам зараз да захавання планіроўкі, калі мы не можам зберагчы нават асобныя дамы! Таму ў нашым папярэднім звароце мы і пісалі, што не разумеем, як могуць захавацца вуліцы, калі не захаваецца дамоў!

І адкажыце, усё ж такі, калі нашым гістарычным вуліцам вернуць іх гістарычныя імёны? Наогул, як могуць праспекты быць незалежнымі, калі вуліцы належаць акупантам?! Можа, у Вашага былога намесніка А.А.Яцко праблемы са зрокам ці з мысленнем: ён ці то не заўважыў наша пытанне ў мінулым лісце, ці то не зразумеў яго актуальнасці? Дык можам дадаць яшчэ: гісторыя апошніх ста гадоў Дзісны з’яўляецца найлепшай ілюстрацыяй – лакмусавай паперкай – сутнасці савецкай улады. За гады яе панавання горад з найлепшага на Віленшчыне, а значыць, бадай, і ва ўсёй Беларусі, стаў найгоршым – “паміраючым”! Якія вам яшчэ патрэбны доказы? Якой цвердалобасці патрэбны дадатковыя перакананні? Калі вы, гегемоны культуры, зразумееце, што бальшавіцкай дрэні – разбуральнікам краіны і знішчальнікам нацыі – ніяк не месца на шыльдах нашых вуліц?! Вось такое другое пытанне.

Так што, чытайце, калі ласка, нашыя звароты ўважліва, не даручайце ўласную справу нейкім эфемерным прывідам! Галоўнае, аб чым мы прасілі ў папярэднім лісце – дапамагчы захаваць хаця б два будынкі. І які мы атрымалі, вобразна кажучы, адказ ад Міністэрства-аблвыканкама: “Жильцам от работников ЖЭКа: куры передохли – высылайте новый телескоп”!..

Трэба, праўда, аддаць належнае – нашы кандыдаты навук, мусіць, нарэшце пачалі разумець: “Якія тут святкі, калі лупяць падаткі”! На трэці год вывучэння праблемы яны ўжо загаварылі, што “включение исторического центра как памятника градостроительства требует серьёзного исторического обоснования, включая проведение историко-библиографических, архивных и археологических исследований с привлечением сторонних экспертов, а следовательно, значительных финансовых затрат, повлечёт удорожание строительных и проектных работ на территории значительной части города…”

Тут хацелася б запытаць асобна. А ці ведаеце Вы, спадар міністр, хоць адзін горад у свеце, дзе б яго гістарычная частка была б яшчэ і “значнай” яго часткай?! З другога боку, калі нават і так: горад – спыніўся ў сваім развіцці ў нейкай антычнасці, ці сярэднявеччы! Дык, калі гэдак меркаваць аб Дзісне, тады надзяліце яе адпаведным статусам цалкам, накшталт італійскіх Пампей, ці французскага Каркасона! Адкажыце за свае словы, спадары навукоўцы, спадары службоўцы! І гэта наша трэцяе пытанне да Вас, спадар Міністр.

…Ды вось, вуснамі спадара Г.Ф.Баркевіча, нашыя “спецыялісты” нечакана робяць “ветлівую” заяву: “Наиболее приемлемым видится включение в Государственный список историко-культурных ценностей Республики Беларусь ОТДЕЛЬНЫХ ОБЪЕКТОВ (вылучана мною) в г.Дисна”… Прабачце, дык пра тое мы ўжо вам і казалі тры гады таму! І што цяпер: “Эта песня хороша – начинай сначала”!.. “Высылайте новый телескоп”?..

Але ж найвялікшае абурэнне ў дзісненцаў выклікае яшчэ не гэта, а тое, што нашу праблему прапануюць вырашаць тым, хто яе і стварыў! Прасцей кажучы, ваўкам прапануюць сцерагчы авечак! Не верыце – цытуем: “Сохранение сохранившейся исторической планировки и застройки города предусмотрено “Генеральным планом г.Дисна Миорского района”, разработанным УП “БелНИИПГрадостроительства” и утверждённым решением Миорского райисполкома от 27 апреля 2012г. №336” …І гэта пры ўсім тым, што сам старшыня Мёрскага райвыканкама І.В.Кузняцоў прама заяўляе: “Я не збіраюся марнаваць грошы на паміраючую Дзісну”!?..

Тут ужо ніяк нельга не запытаць: а руйнаванне стогадовых будынкаў Дзісненскага масласырзавода ў 2014г. і бібліятэкі ў 2015г., а намер знесці яшчэ шэсць старадаўніх дамоў у 2019г. таксама зацверджаны “решением Миорского райисполкома”?!

Калі так, то – хто і на якой падставе надзяліў непісьменных дамарослых варвараў паўнамоцтвамі знішчаць помнікі гісторыі? Калі не – чаму сапраўды кампетэнтныя органы ніяк не рэагуюць на мясцовЫЯ злачынствЫ дзяржаўнага ўзроўню? Куды наогул глядзіць Міністэрства культуры? І гэта – чацвёртае пытанне, прабачце, менавіта да Вас, спадар Міністр.

Наступнае, можа, і не зусім Вас датычыцца, але як можна тут без вас – Міністэрства культуры – абыйсціся. “Издание карты города и туристической книги-буклета о Дисне может быть осуществлено любым издательством на договорной основе” – адказвае нам праз тры гады Віцебскі аблвыканкам, мусіць ужо забыўшыся пра тое, што мы прасілі яго ўпраўленне ідэалогіі ў першую чаргу паклапаціцца аб дзяржаўным выданні мапы Мёрскага раёна (пакуль Дзісна адносіцца да яго) ў той час, як адпаведныя мапы Полацкага, Верхнядзвінскага, Глыбоцкага і іншых суседніх раёнаў даўно існуюць. Што – ўсе іншыя рабілі гэта сваім адумам і “на договорной основе”? Хто адкажа?

А цяпер школьны тэст на фізіягноміку. Вось Вам два партрэты: паглядзіце і скажыце – хто з гэтых асоб заслугоўвае, на Ваш погляд, большай павагі, з кім належыць хутчэй пагадзіцца, хто больш выклікае давер? У чыіх вачах можна разгледзець большую мэтанакіраванасць і адказнасць: “за краіну радзімую жах”, сум і боль за дзяржаву, за сваю справу, за выміраючыя гарады і вёскі? З кім Вы, прасцей кажучы, – з першым ці з другім?

   

Ну, здагадаліся, хто яны і што яны? Ёсць аб чым паразважаць?.. У тым і пятае пытанне! Але на яго адкажыце самому сабе. А заадно адкажыце сабе і на тое: на якой дошцы Вы б хацелі, каб нашчадкі ці нават сучаснікі, павесілі Ваш партрэт: “Гонар нацыі” ці “Іх вышуквае міліцыя”?

І шостае. Адкажыце ўсё ж такі на галоўнае. Чаму сёння мы павінны зноў звяртацца да Вас з тымі самымі пытаннямі, што і ў мінулым годзе: “Чаму спынены працес надання статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці дзісненскім будынкам, на якую дапрацоўку, каму дасланы адпаведныя дакументы? Калі самі дакладна не ведаеце, дык чаму да гэтай справы дасюль не падключаны Следчы камітэт? Калі вы, нарэшце, зможаце абараніць нас і ад вашых кручкатвораў, і ад нашых вандалаў? Колькі яшчэ простыя людзі будуць і карміць вас, плоцячы падаткі, і задарма, бязвыплатна выконваць вашыя прафесійныя абавязкі, займаючыся культуралагічнымі даследваннямі і папяровай валакітай?!”

“Быць – значыць прыняць адказнасць” – трапна і ёмка зазначаў Экзюперы! А Вы прынялі на сябе адказнасць за знішчаныя, загубленныя, страчаныя рарытэты Беларусі?

Ну і, у рэшце рэшт, – сёмае! Скажыце Вы прама, што нам, непасрэдна да Прэзідэнта звяртацца па пытанні ратавання малой радзімы? Сам заварыў сваю кампанію – сам няхай і расхлёбвае?.. Колькі яшчэ разам з ім нашым людзям гуляць у вашу гульню: “…А куры перадохлі, таму дасылайце новы тэлескоп”?

Па даручэнню і са шчырым удзелам дзісненцаў –

Пракалушчанка Жана Мікалаеўна,

выкладчык чарчэння, выяўленчага мастацтва, сусветнай мастацкай культуры (адзіны адпаведна дыпламаваны настаўнік на Дзісну, Полацк і Наваполацк)

г.Дзісна, завулак Чапаева д.6, кв.3

29.01.2019

Ад belisrael.info. Ліст друкуецца з мінімальнымі рэдактарскімі праўкамі.

Апублiкавана 02.02.2019  18:24

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (67)

Зімова-ханукальна-пераднавагодні шалом! Зноў «галоўны па Беларусі» даў джазу… Калі ён выступаў 15.12.2017 на сходзе да стагоддзя тутэйшых органаў дзяржбяспекі (адлік вядзе ад ЧК Дзяржынскага; чаму ўжо ў такім разе не ад «ахоўнага аддзялення» Расійскай імперыі? ;-)), то заявіў: «Вам, нам за мінулае нашых спецслужбаў, чэкістаў саромецца няма чаго. Няма ніякай прычыны… нашы спецслужбы ва ўсе перыяды нашай гісторыі з годнасцю выконвалі свой абавязак, яны былі адданыя прысязе, дысцыпліне і парадку». Ага, асабліва ў 1930-я гады, за Язэпам Вісарыёнычам… Пасля 1954 г. у адной Беларусі давялося рэабілітаваць звыш 200 тыс. чалавек, такія былі «дысцыпліна і парадак».

Як ні дзіўна, цяперашні старшыня КДБ лепей адчувае «нерв мінулага» і не ківае на тое, што «мы не жылі ў той час». Год таму, наведаўшы музей на месцы Акмолінскага лагера ГУЛАГа («АЛЖИР») у Казахстане, генерал-лейтэнант Вакульчык пакінуў мудры запіс у гасцявой кнізе.

Раней я меркаваў, што рэпліка «Рыгорыча» на пытанне земляка «Дзе ж ваша сумленне?» («Дзе было сумленне, там вырас хрэн») была няслушна перададзена або суздром высмактана з пальца. Зараз, пасля таго, як «вялікі гісторык» выпісаў папярэднікам тутэйшых кадэбістаў няпрошаную індульгенцыю, схіляюся да думкі, што пад канец 1980-х так яно ўсё і было. Выходзіць, гадоў ужо з 30 «харызматычны палітык» прабівае днішча за днішчам…

Сумна было праглядаць і вытрымкі з выступу таго самага персанажа на «з’ездзе навукоўцаў» (13.12.2017): «Не будзе выніку, не будзе грошай… Якіх яшчэ вам грошай не хапае?… Скажыце, колькіх з тысяч нашых вучоных-дзяржаўнікаў ведае народ? Дзе яны, гэтыя вучоныя-патрыёты, якія павінны абараніць дзяржаву ў інфармацыйнай вайне?», etc. Чымсьці вось гэта ўсё нагадала лекцыю «таварыша з абкама» перад разумнікамі з салжаніцынскага «У крузе першым». Дзіва што колькасць навукоўцаў у Беларусі зніжаецца прыкладна на тысячу за год – прынамсі падала гэткім імклівым дамкратам у 2011–2016 гг.

Гаркавы гумар ад @mojo_fm: «З’явіліся першыя выявы рэвалюцыйнай батарэі для беларускага электрамабіля, які распрацоўваюць беларускія навукоўцы»

Няхай бы «сонцападобны» прабіваў свае днішчы, але спакушае сваім прыкладам іншых, сярод якіх нямала ідыётаў яўрэйскага паходжання. Пра аднаго такога педагога-дэмагога, якога надта палюбляе газета «Авив» (сёлета прафесар не без гонару за «сваіх» распавёў у ёй, што «ў 1934-1936 гадах на пасадзе наркома ўнутраных спраў БССР знаходзіўся Ізраіль Майсеевіч Ляплеўскі. У 1937-1938 гадах гэтую пасаду займаў Барыс Давідавіч Берман…»), я згадваў у мінулай серыі. Сорам за катаў, якія знішчалі людзей – беларусаў, яўрэяў, ды каго заўгодна? Не, не чулі… Нават фота Б. Бермана ўціснулі ў «Авив», бо, відаць, не менш заслужыўся, чым кампазітар Ісак Любан і музыка Эдзі Рознер. Ну, пасля гэтага «прыгажуна», дапраўды, і стаўленік Берыі, «таленавіты аналітык» Цанава падасца не такім страшным.

Як на мяне, то на фоне «планеты Лукшэйм» (і не пытайцеся, што маю на ўвазе) нават звычайныя беларускія чыноўнікі выглядаюць арыстакратамі. Праўда, гэта не пра двух міністраў інфармацыі з аднаго кубла… Нехта наіўна спадзяваўся, што адна Лілія А. схільная ваяваць з інтэрнэт-выданнямі; дык жа не, у канцы верасня на яе месца прызначылі Аляксандра К., i «вайнушка» прадоўжылася. Па-ранейшаму напалову заблакаванае «Луркамор’е» (там жа ягадзіцы мянуюць папросту жопай, жах-жах!), а 14-15 снежня трапіў пад раздачу і «Беларускі партызан». Зрэшты, ужо 16-га, пасля візіту фронтвумэн «БП» Святланы Калінкінай у мінінфарм, сайт паказаўся ў зоне «.by». Напэўна, рэдакцыя пайшла на кампраміс дзеля ўласнага бізнэсу – адключэнне каментарыяў таксама як бы намякае… Калегам з «KYKY» ў 2015 г. блакіроўка і разблакіроўка не пайшлі на карысць, там дадалося цынізму і паменшала вольналюбства. У любым разе, як бы ні паводзілі сябе медыяменеджары, міністэрскія замнога сабе дазволілі…

Ці спалучаюцца блакіроўкі з намерамі пабудаваць у Беларусі «IT-краіну», дзе будуць усялякія «гаджэты, айфоны ды плафоны»? Леанід Фрыдкін лічыць, што лёгка: «Ёсць такія інвестары, далёка не дурні, якіх акурат і прыцягвае адсутнасць права. Ім значна прасцей заплаціць асобным чыноўнікам сціплы хабар у краінах з прававым нігілізмам, чым выконваць законы ў цывілізаванай краіне і плаціць там падаткі напоўніцу. Якраз лічбавыя ТНК з Ірландыі паперлі, Ганконг і Сінгапур падлучыліся да BEPS, усялякія канальскія і кракадзільскія астравы запхалі ў чорны спіс. Самая пара заняць вакантнае месцейка. А для абарыгенаў застанецца найстражэйшы кантроль з дапамогай IT-тэхналогій».

«Весела» будзе, калі менавіта ізраільцы дапамогуць тут Сямёну Шапіру ды яго шэфу «ўсіх яўрэяў узяць пад кантроль» – абрагочамся… Зважаючы на візіт Эрана Ласера ў Мінск i нядаўні каментарый Ёнатана Брэндэра («мы чакаем прыняцця дэкрэта, нічога іншага нам не трэба»), яны гатовенькія.

Новага міністра інфармацыі РБ займаюць… праблемы расійскай спартовай каманды, адхіленай ад удзелу ў Алімпіядзе праз допінг («проста дзікунства нейкае!»). Ну, а як быў шанец зрабіць добрую справу, выказацца за дошку на былым будынку рэдакцыі часопіса «Штэрн», то Аляксандр К. самаўхіліўся. Колішні прапагандыст «адрасоў яўрэйскай літаратуры ў Беларусі» высунуў уперад намесніка, які адказаў на мой зварот ад 10.10.2017 такой магутнай паперчынай:

Дзякуй, вядома, што па-беларуску, але, паводле дзеючага закона аб зваротах грамадзян (арт. 17), чыноўнікі меліся даць адказ цягам 15 дзён. Толькі звароты, якія вымагаюць дадатковага вывучэння і праверкі, разглядаюцца на працягу месяца – тут жа яўна не той выпадак, падрыхтаваць адпіску можна было і за дзень. Кур’ёзна, што тузаць СМІ, у тым ліку літаратурныя часопісы, міністэрства і яго папярэднікі (Галоўліт ды інш.) ніколі не праміналі, а выступіць за мемарыялізацыю – дзе там!

Іншае міністэрства куды больш годна выглядае ў гэтай гісторыі. Першая намесніца міністра культуры І. У. Дрыга 14.12.2017 падпісала ліст, падрыхтаваны Марыяй Нецвятаевай. Працытую апошні абзац з захаваннем асаблівасцей арыгінала: «Міністэрства культуры падтрымлівае ідэю стварэння мемарыяльнай дошкі на будынку па адрасу: г. Мінск, вул. Рэвалюцыйная, 2б, прысвечанай літаратурнаму часопісу “Штэрн”, і вернецца да разгляду дадзеннага пытання пасля ўнясення мясцовым выканаўчым і распарадчым органам матэрыялаў ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку». Гэта яшчэ не перамога, але крок да яе.

Развагі чытачоў на заяўленую тэму:

Пётр Рэзванаў: «Калі яўрэйскі турызм у Сінявокую ўвогуле і ў Мінск у прыватнасці будзе няменшым за Бірабіджанскі (на ўласныя вочы бачыў там маладых французаў), то будзе і дошка (у Бірабіджане на першай рэдакцыі і тыпаграфіі “Бірабіджанер штэрн” вісіць), і сінагогі (прынамсі тыя, што лічацца помнікамі гісторыі і культуры) адрэстаўруюць. Калі не – то таксама, але з большым ціскам на ўпаўнаважаных асоб».

Уладзь Рымша: «Нічога новага не прыдумаем: трэба грошы, – альбо дзяржаўныя, альбо свае… Я магу параіць добрага скульптара, і ён скажа, колькі гэта каштуе. Трэба вызначыцца з памерамі і матар’ялам для шыльды».

* * *

Калі год таму ў Мінску ўзялі пад варту аўтараў расійскага інфармагенцтва, то знайшоўся «палітолаг» Ш. (насамрэч ідэолаг з дыпломам гісторыка), які ў «Комсоправде» выдаў прагноз: маўляў, скора ўсё скончыцца, гэта ціск на Расію, каб знізіла цану на газ. Увесну 2017 г. Лукашэнка з Пуціным больш-менш «утрэслі» цэнаўтварэнне, а тройка публіцыстаў волі так і не пабачыла – выходзіць, не было ў іх сувязі з урадам РФ, дзейнічалі на свой страх і рызыку (маскоўскае МЗС вымаўляла пра іхні арышт нешта абстрактна-няўцямнае – я б не жадаў сабе такой падтрымкі). Сёлета ў экспертызах па справе выявіліся сур’ёзныя хібы. Тым не менш, зараз у Мінгарсудзе ідзе працэс па справе аб «распальванні варожасці» Алімкіным, Паўлаўцом і Шыптэнкам. Я падзяляю пазіцыю Вольгі Карач, выказаную ўчора: «магу не згаджацца з рознымі поглядамі, але адназначна ў турме за іх ніхто сядзець не павінен… [Арыштаваных] трэба як найхутчэй вызваліць і папрасіць прабачэння ў іх ды іхніх родзічаў за сапсаваны год іх жыцця». Праўда, у гэтым жа інтэрв’ю Вольга нанесла лухты: «Пратэстны электарат у Беларусі гаворыць на рускай мове, а беларускамоўныя грамадзяне ніяк не будуць і не могуць уплываць на палітычныя працэсы, якія адбываюцца ў Беларусі, праз сваю малалікасць і пасіўнасць». Экс-дэпутатка Віцебскага гарсавета cамасцвярджаецца за кошт людзей беларускай мовы і культуры… Прыводзіць «левую» статыстыку (маўляў, менш за 1% грамадзян пішуць белмоўныя скаргі), а я прыпомніў, як у час масавага вызвалення вязняў з Акрэсціна ўвесну 2006 г. адзначаў для сябе, хто на якой мове размаўляе. Прыкладна чвэрць пратэстоўцаў гаварыла па-беларуску; карацей, «шклянка напалову поўная».

* * *

Cто гадоў таму ў Менску праходзіў Першы ўсебеларускі з’езд, дзе і «нашы» засвяціліся. Як па гарачых слядах рапартаваў Змітрок Бядуля ў газеце «Вольная Беларусь»: «Прадстаўнік ад жыдоўскага пралетарыяту вітаў з’езд і ўвесь беларускі народ, кажучы, паміж іншым, што тут, на Беларусі, ніколі жыдоўскіх пагромаў не было, што беларускі народ жыў па-суседску з жыдамі і заўсёды адносіўся да жыдоў прыхільней, як усе другія народы Расіі». Што пагромаў ніколі не было, моцна сказана (калі менавіта гэтак было сказана, бо пісьменнік мог выдаць пажаданае за сапраўднае). Іншая рэч, яны ў канцы ХІХ – пачатку ХХ стст. здараліся ў Беларусі радзей, чым на некаторых суседніх землях…

Налета на волю вырвуцца іншыя юбілеі – стагоддзе слыннага знаўцы краснага пісьменства Рыгора Саламонавіча Бярозкіна (03.07.1918, Магілёў – 01.12.1981, Мінск), 125 год з дня нараджэння ідышнага і іўрыцкага паэта Элі Савікоўскага (20.01.1893, Палонка ля Баранавіч – 11.05.1959, Мінск). Спадзяюся, хаця б літмузеі адзначаць…

Кнігі Э. Савікоўскага, якія выйшлі ў Мінску на ідышы і старажытнаяўрэйскай – пад эгідай суполкі «Шах-плюс» (2008, 2009)

Аўтар belisrael.info Анатоль Сідарэвіч так адгукнуўся на маю просьбу прааналізаваць крыніцы 1930-х гг.: «Я так даўно чытаў тыя часопісы і газеты, што засталося толькі агульнае ўражанне: бальшавіцкая ідэалогія. І раптам — канкрэтную дату не назаву — у газеце “ЛіМ” з’яўляецца публікацыя Рыгора Бярозкіна, напісаная ў літаратуразнаўчых тэрмінах. Як сказаў бы класік, прамень святла ў цёмным царстве. Які быў лёс гэтага маладога разумніка, Вы ведаеце. Па вайне наступіла эпоха, якую можна, выкарыстаўшы вобраз Джэка Лондана, назваць “пад жалезнай пятой”. Барацьба лепшага з добрым. Васіль Барысенка сочыць за крытыкамі і кіруе літаратуразнаўствам, а за імі сочыць Васіль Бурносаў, уласны карэспандэнт, калі не памыляюся, “Правды” (“для доносов и разносов существует В. Бурносов”). Адраджэнне крытыкі і літаратуразнаўства пачалося пасля ХХ з’езду КПСС. Бярозкін і Адамовіч (Алесь) — самыя яркія зоркі. Іх аўтарытэт быў высокі. Няздары моцна нерваваліся, калі гэтыя аўтары не згадвалі іхнія творы, маўчалі пра іх творчасць».

Ужо чвэрць стагоддзя ў Ізраілі жыве ўдава Р. Бярозкіна – Юлія Міхайлаўна Канэ, таксама не апошні чалавек у беларускім літаратурным свеце. Летась яна выступіла з вялікім, удакументаваным нарысам пра мужа.

Вольф Рубінчык, г. Мінск

18.12.2017

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана  18.12.2017  21:21

В Беларуси заблокирован “Белорусский партизан”

Блокировка “Белорусского партизана” – плевок на могилу Павла Шеремета. Реакция на цензуру

Вечером 14 декабря появились первые звоночки: сайт “Белорусского партизана” начали блокировать. Официально информация появилась на сайте Министерства информации только 15 декабря. Известный юрист Михаил Пастухов называет блокировщиков преступниками.

 

Блокировка "Белорусского партизана" - плевок на могилу Павла Шеремета. Реакция на цензуру

Редакция “Белорусского партизана” не получала никаких официальных предупреждений и уведомлений о блокировке. В Министерстве информации не удалось выяснить причины ограничения доступа к сайту: там фактически разводят руками. Есть только формулировка “запрещенные материалы”.

Ситуацию прокомментировал нам известный юрист, профессор, экс-судья Конституционного суда Михаил Пастухов.
– В данном случае речь идет о противодействии (незаконном или законном) деятельности средства массовой информации, что является существенным нарушением закона о СМИ. Можно говорить о составе преступления, когда не позволяют действовать тому или иному СМИ.
Другое дело, что сайт “Белорусский партизан” официально не зарегистрирован в Беларуси, поэтому говорить об официальной ответственности блокировщиков не получается. И жаловаться в соответствующие органы власти, в том числе в суд, прокуратуру, Министерство информации бессмысленно.
В этом случае возможным средством реагирования может стать заявление международных организаций, которые содействуют развитию свободных СМИ. Самой важной из международных организаций является офис уполномоченного по свободе средств массовой информации ОБСЕ, который до последнего времени возглавляла Дуня Миятович.
Она не так давно приезжала в Беларусь и проводила встречи на высшем уровне. Думаю, что претезнии прежде всего следует адресовать именно этой организации.
Существуют еще “Репортеры без границ”, которые следят за свободой СМИ, есть Human Rights Watch. Остается только  говорить о противодействии устоявшемуся, зарекомендовавшему себя СМИ, и апеллировать к международным инстанциям.
Можно, конечно, обратиться и к белорусским властям: провести пресс-конференцию и узнать блокировщика, и установить кто, но и на каком основании заблокирован сайт, на каком основании чинятся препятствия деятельности СМИ.
Думаю, следовало бы собрать пресс-конференцию и высказать возмущение действиями тех структур, которые блокируют распространение информации через интернет.  Хотя и так нетрудно догадаться, что это представители белорусских спецслужб.
– Можно ли связать блокировку “Белорусского партизана” с недавними кадровыми перестановками?
– Действительно, новое руководство проявляет такую ретивость, возможно, блокировка связана с новыми назначениями в спецслужбах.
– Получается, любое не зарегистрированное в Беларуси СМИ можно блокировать на территории Беларуси без объяснения причин и без последствий?
 
– Получается, что действительно блокировку можно осуществлять без юридических последствий. Но это антиправовые, аморальные действия, которые должны вызывать возмущение национальной и международной общественности.
“Белорусский партизан” получает десятки сообщения от наших читателей со словами поддержки и советами, как обойти блокировку.
“Белорусский партизан” благодарен за солидарность и публикует мнения известных белорусов о ситуации с блокировкой.
 
Журналист Дмитрий Растаев в Фейсбуке написал, что блокировка “Белорусского партизана” – это плевок на могилу Павла Шеремета. Напомним, Павел Шеремет – один из основателей сайта. Павла убили в Киеве 20 июля 2016 года. Убийцы не найдены до сих пор.
 
Андрей Дынько, шеф-редактор “Нашей Нивы”: Белорусский партизан должен быть доступным. Это общественно-политический, а не экстремистский ресурс. В свободной стране такой блокировки не может быть. Вот и все.
Кампания “Говори правду” призвала Министерство информации отменить решение о блокировке.
– Мы уверены, блокировка известного общественно-политического сайта ограничивает свободу слова и возможность граждан Беларуси получать информацию из разных источников, наносит удар по имиджу Республики Беларусь и делает информационное поле еще более уязвимым для внешних атак. 
 
В случае, если на сайте размещены материалы, которые противоречат законодательству Республики Беларусь, сотрудники Министерства информации могут указать на них редакции сайта для того, чтобы они были сняты в соответсвии с правовыми нормами, – говорится в заявлении.
Один из лидеров кампании Андрей Дмитриев также отметил, что “основатель сайта Паша Шеремет всегда давал право высказаться на нем всем желающим”.
– Не важно, ты против власть или за. За это его много критиковали.  Он был уверен, что сила в том, чтобы разные мнения сталкивались, люди учились слышать других и отстаивать свои позиции. Теперь, когда информационная война – это уже факт и, независимо от нашего желания, мы ее участники, очевидно, насколько он был прав! 
 
На информационном фронте союзниками часто, становится те, кто является оппонентами в политике. Как это было недавно в связи с жиром на НТВ. 
 
Стерилизованное и кастрированное информационное пространство гораздо легче атаковать и побеждать. Поэтому принимая решение о блокировке того или иного СМИ нужно всегда думать, а кто будет вместо них? 
 
Уверяю вас, ответ вам не понравится, – написал Дмитриев в Фейсбуке.
Лидер предпринимательского движения, председатель республиканского общественного объединения «Перспектива», Анатолий Шумченко опубликовал вот такой текст в Фейсбуке:

 

“А НТВ заблокировать слабо?” – написал политтехнолог Игорь Драко в блоге на “Белорусском партизане”.
– Это же надо, какие у нас чиновники в Министерстве информации принципиальные!..
 
Нельзя говорить про государство Беларусь то и то и так-то и так-то, нельзя и все тут. Будете продолжать говорить не так и не то, заблокируем доступ к ресурсу, а еще… А еще – помните, что было с “пророссийскими блогерами”? Они разжигали даже не межнациональную, а межгосударственную рознь. Мининформ указал на этот факт, “беспристрастные” эксперты его подтвердили – и где блогеры? В тюрьме. Мотайте на ус, ответственные за сайт “Партизан” и пишущие для него.  
 
А чего тогда с НТВ так мягко обошлись, только передачу, где Беларусь “полоскали”, из белорусского эфира выкинули? Почему бы не закрыть доступ на Беларусь всему НТВ?
 
Боязно потому что. Из Москвы большие начальники как крикнут, так штукатурка посыплется не только с потолка в кабинетах Мининформа, но даже в Администрации президента.
 
И ладно бы только боязнь  услышать окрик “оттуда”. Так ведь еще и глупость. Ну что блокировка даст? Люди по-другому про IT-державу имени Лукашенко-Прокопени думать будут? Ага, пойдут в фейсбук и твиттер или через всякие торы. Я вот Psiphon 3 себе поставил и пишу этот блог.
 
Эх вы, бойцы информационного фронта!.. Чего вы стоите, если без карательных мер не можете победить какой-то сайт. А может, это ученые, с которыми недавно говорил ваш начальник, вас научили так биться с врагом? Президент просил вступит в бой – они вступили. 
 
Ой, какой позор, какой позор!.. Нельзя же так открыто в своей трусости и глупости признаваться.
 
Юрий Воскресенский, бывший депутат Мингорсовета, пишет в Фейсбуке.
Блокировка “Партизана” – что делать гражданскому обществу?
В Беларуси нет ни одного сайта, содержание которого нам импонирует на 100%. Тем не менее, свобода слова – высшая ценность человечества и я лично всегда осуждаю преследование и закрытие любых сайтов и телепрограмм, кроме экстремистских (даже “Место встречи” на НТВ). Если на сайте “Регнума” (к примеру), или “Белорусского партизана” (к примеру) есть какой-то материал, нарушающий законодательство – надо обратиться в суд и доказать это. Применить меры в части этого конкретного материала.
Мы, гражданское общество, за счет которого содержатся в том числе неадекваты из Мининформа, имеем право знать такую информацию. А коллективы блокируемых сайтов имеют право на юридическую защиту и право оспаривать такие решения вплоть до международных судов, например ЕСПЧ.
Конечно, незаконное внесудебное решение неадекватов из Мининформа в отношении сайта “Белорусский партизан” никого из нас не напугало. Во-первых, у всех есть ТОР и ВПН, у кого нет – скачают. Во-вторых, материалы сайта дублируются в соцсетях (в этой связи очень важно всем независимым ресурсам поддерживать свои страницы в “одноклассниках” и во “вконтакте”, как обладающими большим охватом и долей рынка – редактора, задумайтесь прямо сегодня!). В-третьих, статьи и материалы можно присылать по подписке, поэтому очень важно рекомендовать читателям подписываться на независимые ресурсы.
ТЕПЕРЬ К ВОПРОСУ ЧТО ДЕЛАТЬ С ДАННОЙ СИТУАЦИЕЙ
Безусловно, оставлять подобные методы работы с информационным пространством со стороны государства недопустимо. Уверен, что Светлана Калинкина не нуждается в советах и приложит все усилия, чтобы работа сайта на территории страны была восстановлена. Тем не менее, хочется рекомендовать коллективу сайта предпринять ряд определенных шагов и высказать с ними свою солидарность.
КАКИЕ ШАГИ НАДО СДЕЛАТЬ
1. Организовать коллективное обращение коллег по цеху к президенту с просьбой об отмене решения Мининформа.
2. Написать от имени редакции сайта письма в посольства европейских стран и европейские структуры.
3. Обратиться в демократические партии и общественные организации страны с просьбой принятия соответствующего заявления, касающегося данной ситуации.
4. Подать в суд на Мининформ, организовать гражданскую кампанию солидарности граждан с коллективом журналистов (звонки, письма по электронке, факсы).
5. Обратиться от имени коллектива журналистов к каждому иностранному инвестору, кто собирается стать (или уже стал) резидентом ПВТ и описать ситуацию со свободой слова в стране.
Ну в общем для начала как-то так.
***
 
Как обойти блокировку сайта? 
Друзья, если доступ к сайту “Белорусского партизана” ограничил ваш провайдер, подписывайтесь на нас в социальных сетях и будьте в курсе последних новостей. Оставайтесь с нами! 
Самое время освоить методы обхождения блокировки сайтов в интернете. Прочитайте инструкцию инструкцию, как обходить блокировку сайта – это просто и вы легко это сделаете.

Мы готовы предложить вам еще альтернативные способы получения информации в случае недоступности сайта.

Специально для читателей БП наши друзья из Канады сделали специальную версию Псифона. Установив эту программу один раз, вы забудете о том, что кто-то может ограничить ваш доступ к информации.

1. Что такое Псифон? Псифон – это программный клиент с открытым кодом, который обеспечивает защищенный туннель в сети Интернет и позволяет пользователям просматривать блокированные сайты. У Псифона есть версии для Windows и Android. На нынешний день им пользуется более чем шесть миллионов человек по всему миру, чтобы получить доступ к заблокированным ресурсам в сети Интернет.

Как скачать и запустить Псифон? Пользование Псифоном бесплатно. Пусковой файл клиента всего 3MB и в установке не нуждается. Скачать Псифон можно с сайта его канадских разработчиков https://psiphon.ca/ru/download.html где вы найдёте версии клиента для Windows и Android, а также инструкции https://psiphon.ca/ru/user-guide.html по его использованию на разных языках, включая русский. Псифон можно получить и по электронной почте. Отправьте нам сообщение по адресу bp@psiphon3.com (ваш имейл может быть без заголовка и текста), после чего автоответчики Псифона отправят вам два сообщения. В первом будет ссылка на сайт Псифона где вы сможете узнать подробнее о его способностях, а ко второму будут прикреплены обе версии Псифона вместе с инструкциями по его установке. Обратите внимание, что вам нужно будет сохранить прикрепленный файл “psiphon3.ex_” с расширением “.exe” (замените последний символ подчеркивания на латинскую букву “e”). Кликните на иконку Псифона и у вас загрузится сайт Белорусского Партизана, откуда вы сможете перейти на любые другие блокированные ресурсы. Ответы на часто задаваемые вопросы вы сможете найти здесь.
2. Использовать Tor и его аналоги. Tor – это сеть виртуальных туннелей, которые позволяют отдельным пользователям и группам людей улучшить свою приватность и безопасность в Сети.

3. Предлагаем вам вариант работы с популярным браузером Firefox (аналог Internet Explorer).

– Если не установлен браузер FireFox, то зайдите на www.mozilla.ru, скачайте и установите FireFox.

– Зайдите на http://www orproject.org/index.html, скачайте и установите TOR. В системном трее должен появиться значок луковицы.

15:28 15/12/2017
Опубликовано 16.12.2017  18:08
***
Вольф Рубінчык, палітолаг, г. Мінск: Рэдакцыйная палітыка “Беларускага партызана” ніколі не была мне блізкая, але многія матэрыялы на сайце пададзены хвацка. Часам спасылаўся на “БП” у сваіх аглядах. Незалежна ад эмоцый (“пляўком на магілу Шарамета” назваў бы хутчэй паводзіны кіраўнікоў сілавых структур Украіны, якія не раскрылі ні гэтае забойства, ні многія іншыя, а робяць выгляд, што ўсё ў парадку), такі “альтэрнатыўны” сайт патрэбен, і блакіроўка яго ў Беларусі – неразумны крок. Безумоўна, наяўнасць “забароненых матэрыялаў” трэба давесці праз суд, іначай парушаецца права аўтараў на распаўсюд, а чытачоў – на атрыманне інфармацыі. Між тым гэтыя правы гарантаваныя ў тым ліку і Канстытуцыяй РБ.  16.12.  23:09

А. Израилевич о бизнесе и жизни

Аркадий Израилевич:
Мой самый безумный поступок в жизни – мой бизнес

Тантина ЛАОС, 17 апреля 2017                   Человеческий облик белорусского бизнесмена

В детстве он мечтал стать военным, в школе прослыл сорванцом, был «достаточно высокомерным» юношей в студенческие годы. Самым безумным поступком в своей жизни считает свой бизнес.

Мой самый безумный поступок в жизни - мой бизнес

«Ежедневник» начинает свой новый проект “Человеческий облик белорусского бизнеса“, и в первым своим текстом расскажет об Аркадии Израилевиче – директоре группы компаний ИВ, занимающейся инвестициями в недвижимость.

– Насколько ваша детская мечта о профессии совпадает или расходится с тем, чем вы занимаетесь сегодня?

– Диаметрально! В детстве мне сложно сказать, о чем я мечтал, потому что у меня все шло по нарастающей. Я только 7-й класс закончил без троек. До этого, когда у папы спрашивали «Как учится?», он говорил «Одна четверка». Все думали – пятерки, но у меня там были тройки. Потом уже пошло, и, в общем-то, школу я закончил с одной четверкой по русскому языку.

– Может быть, мечтали стать космонавтом, как большинство детей тогда?

– Нет, ну я же все таки еврей 🙂 Я реально понимал, где при Советской власти находились евреи, а где космонавты. Мечта-то, конечно, была. Я хотел быть военным, поступить в Рязанское десантное училище после школы, но тут уже, конечно, мама устроила скандал. Сказала, что еврейский десантник нам не нужен. Ну и дальше мне уже стало тут немножко неинтересно, мне было все равно.

 

– Легко ли сегодня вести бизнес? Что мешает и как с этим бороться? Или как к этому относиться?

– Относиться как к стихийному бедствию, что ты ничего не можешь сделать. Вести бизнес сейчас безумно сложно, потому что, как всегда, коммерсанты (а я этот уровень) – они враги народа. То есть все у них нажито – это наворованное, отсюда и само отношение… Когда посадили или насчитали по принципу пол, палец, потолок – так ему, мол, и надо…

Даже когда глава государства говорит, что, мол, отпускайте все, разрешайте все делать, если не нарушают закон. Приходишь к чиновнику, смотришь ему в глаза, а он говорит – да я это смотрел, я это слышал, но я не уверен, слышали ли об этом силовики.

– Считаете ли вы себя успешным человеком? Если да, то почему? Если нет, то также почему?

– Тут все относительно. Когда ты читаешь журнал Forbes, то считаешь себя неудачником. Я когда-то придумал такое сравнение. У бизнесмена, который развивается, весь путь – это как подъем по лестнице. Ты поднялся на второй этаж – твои ноги находятся на полу, но это выше, чем голова у людей, которые находятся на первом этаже. Но твоя голова находится ниже тех, что стоит на уровне третьего этажа. Оттуда выскочил, но туда не зашел еще.

Поэтому тут сложно сказать. В своем сегменте, да, мне кажется, что я чего-то достиг. Но тут опять-таки, из-за непонятной перспективы ни экономики, ни страны, ни вообще, что здесь происходит, – большой уверенности нет.

 

– Если бы у вас была возможность изменить в себе какую-то одну черту или одно качество, что бы это было?

– (Задумался…) Не знаю. В детстве – национальность, сейчас уже не хочу.

– Вас есть все устраивает в себе?

– Ну да. То есть каждая черта пригодилась на каком-то периоде жизни, и я не знаю, чего бы я добился, если бы поменял ее на что-то.

– Самое яркое ваше детское впечатление? То, что даже сейчас помнится?

– Ну, оно не совсем детское, это 10 класс. Я уже хорошо учился тогда, но математица у нас была такая непроходная антисемитка. Я очень хорошо знал математику, а она мне ставила 4, иногда 3. И за первую четверть у меня была четверка.

А потом у нас была олимпиада по математике. Я выиграл районную, хотя школа у нас была обычная, а в районе были три математических. И это было таким достижением! А потом на городской я занял третье место. Это было, по-моему, первый и последний раз в истории нашей школы. Я вот помню, что я зашел в школу в понедельник (олимпиады тогда по воскресеньям были), зашел, как герой. И ей от безысходности уже пришлось мне поставить пятерку, и за четверть тоже, но благодарность она мне все равно не дала. Благодарность я получил по физике и химии, по математике не получил. Хотя математику знал лучше всех.

 

– Вы в школе и в университетские годы были примерным ребенком или сорванцом?

– Был смешной очень случай… Часто у меня были неуды, вызывали родителей. Много дрался из-за того, что фамилию неправильно произносили. Даже выпускные экзамены сдавал в гипсе – был сломан во время драки палец 🙂

Так вот, была у нас по химии контрольная. Тоже там 9-10 класс, последние классы, выпускные. И я быстро ее решил и сижу. Вдруг химица, а она была нашей классной, очень хорошо ко мне относилась, говорит: «Израилевич, встань, и приведи родителей в школу, маму в школу». Я недалеко от школы жил. Как раз весна была. Я вышел и пошел. Прохожу и говорю: «Мама, первый раз тебя вызывают, ну вообще ни за что, я не виноват». И мама приходит. Учительница ее отводит в сторону. А потом мама мне рассказывает, что «я конечно, наверное, была не права, но он быстро все сделал и сидел с такой наглой мордой, что я не могла удержаться».) Это тоже мне дало это какой-то урок в жизни.

– Самый забавный случай, который произошел с вами в студенческие годы? Не лазили к девушкам в общежитие по балконам?

– Нет, я в этом плане был поздний. Но, есть две ситуации. Я вам расскажу. По-моему, на втором курсе института сдавал физику. А я никогда формулы не запоминал, я знал, как их вывести. Единственная формула, которую я не знал, как сейчас помню – Закон Ома для жидкостей и газов. Естественно, я беру и вытягиваю этот вопрос. Я физику очень хорошо знал, но почему я не знал именно этого вопроса, для меня это загадка. Я прихожу, сажусь за парту, а парты тогда были такие, откидывающиеся. Я откидываю парту, а на парте как раз написана эта формула. Это был первый случай.

А потом была еще одна ситуация, с чего я сделал тоже очень хороший вывод. У нас в институте играли в демократию. Когда сдавали сессию, потом приходил декан и куратор и при группе голосовали, кому и какую стипендию давать. Ну вот, он читает: «Израилевич – все пятерки, даем 25%». Повышенная была 10% и 25%. Стандартная стипендия тогда было 40 рублей, 46 рублей – повышенная, и 25% – это 50 рублей.

Встает комсорг группы и говорит:

“А мы против”.

“Почему?”

“Он не живет общественной жизнью в группе”.

У нас было много иногородних. Они собирались естественно в общаге. Это меня не интересовало. Я не пил. Интересов у нас общих не было. Я был тогда достаточно высокомерный, мол, вы все дураки, а я умный, о чем мне с вами общаться. Ну, они все голосуют против, я в трансе.

Потом все расходятся, я выхожу и мне куратор группы (женщина) говорит: «Останься». Стоит она, декан (мужчина). И он говорит: «50 рублей стипендию мы тебе, конечно, дадим, но это будет тебе наукой на всю жизнь». И я понял, что какой бы ты, в принципе, не был сильный, но все равно коллектив будет сильнее. Даже  самое слабое государство сильнее отдельного своего гражданина.

Зато потом мы поехали осенью на практику в Украину. Я очень мандражировал. Потому что я один, а они все вместе. Но в общем-то в мозгу что-то перевернулось. И я добился того, что практически каждый из ребят подошел ко мне и сказал, мол, ты нормальный парень. Ведь как говорят, это умный учится на чужих ошибках, дураки учатся на своих. Тогда я прошел это все и понял, что лучше раньше, чем позже.

– Как и в каком возрасте вы заработали свои первые деньги?

– Первые деньги – на разгрузке вагонов. А – нет… Первые деньги я заработал в институте, когда контрольные за деньги делал заочникам по теоретическим основам электротехники. Мой контакт заочники передавали из группы в группы. Тогда 10 рублей стоила контрольная, 40 рублей – курсовая. Потом разгружал вагоны. Вот на вагонах я тогда уже много зарабатывал. Рубль двадцать тонна стоила днем, два – ночью. За ночь мы вчетвером разгружали два вагона по 40 тонн яблок. Вот и считайте… По тем временам, это было неплохо.

– Какой самый безумный поступок, который вы сделали в своей жизни. Если бы могли вернуть время назад, пошли бы на такой поступок снова?

– Да весь бизнес, который я делал. Я вот сейчас с содроганием вспоминаю. На сегодняшние мозги и опыт я бы никогда в это не полез. Те объекты, которые я построил, заправки.

Я вот читал очень интересную статью. Там написано, что нельзя учиться на книжках, написанных успешными людьми. Нужно учиться на книгах неуспешных. Они указывают те ошибки, почему они не смогли это сделать. Вот попробуйте любого миллиардера или просто успешного человека попросить пройти заново этот путь, он никогда не пройдет. Просто был определенный набор случайностей, совпадений, жизненных ситуаций, которые помогали.

Взять хотя бы бизнес-центр на Платонова (Виктория-Плаза), который начинал строиться в начале 2000-х. 20 тыс. метров квадратных площадь, сложнейшая инженерия. Некоторые термины, например, «дымоудаление», я узнал только когда дошли до этого раздела. Ни копейки денег, ни кредитов, ничего… То есть какое-то такое безумное везение. То дольщики придут, то это, то это. И прокручивалось. Вот на теперешние мозги я бы в такой напряг не полез.

 

– Как вы любите проводить свободное время – спорт, путешествия, чтение, может еще что-то?

– Очень много спорт, ну и отдых. Ну вот, например, мы уже много лет катается летом по Европе на велосипедах. То есть мы уже объездили много разных стран. У нас команда, своя компания, 5-6 человек. Тут я тоже катаюсь, очень много занимаюсь единоборствами. Вот даже в Японии аттестовывался по джиу-джитсу. Единоборствами я давно очень занимаюсь. Начинал с карате, потом тайский бокс, а сейчас такое смешанное все.

 

– Что вы больше всего цените в людях?

– Прямоту. То есть отрицательные ответы иногда приятнее получить быстро, чем будут долго полоскать мозги. Я всегда, когда начинаю разговор, говорю: «Вы говорите прямо, отрицательный ответ – он тоже ответ».

– Ну а теперь немножко о личном – семья, дети. Здесь я не буду никаких прямых вопросов задавать. Расскажите сами, чем хотелось бы поделиться с читателями.

– Сейчас  я разведен. Дети есть. Дочка взрослая уже – 30 лет. Сейчас переехала в Израиль, полгода назад. Не знаю почему. Я был категорически против.

– А почему против?

– Ну не знаю. Здесь она хорошо работала… в банке… была начальником отдела. Но с другой стороны, я вот недавно ездил, навещал ее, так она делает вид, что счастлива. Ей нравится, и дай Бог. Тут же мосты она не сожгла – вернуться всегда может. Я с большим удовольствием хотел бы признать, что был не прав. Младший сын учится в Англии. Он доволен.

– Где учится? На кого?

– Есть такой университет Сент Эндрюс, все принцы его заканчивали. У него основное направление математика. Очевидно, в меня пошел. По математике (университет) считается вторым-третьим, в Англии. Очень этим увлечен. У него уже совсем другое представление о мире, обо всем.

– Какие-то планы у него на будущее? Он собирается там оставаться или наоборот, думает о возвращении?

– Он мечтает, конечно, остаться там. То есть, он сначала закончил колледж, а сейчас уже три года учится в институте. Некоторые вещи наши он уже не понимает, когда приезжает сюда. Абсолютно другое мышление.

– Расскажите, как должен выглядеть ваш идеальный день? Можно помечтать немножко!

– О чем мечтать, у меня так оно и есть. Идеальный день – это, чтобы не было ранних утренних встреч, поработать, потом пойти потренироваться. Вечером тоже так. Я люблю готовить. Пришел домой, что-нибудь вкусное приготовил, покушал.

– А какое блюдо самое любимое из тех, что сами готовили?

– Мне очень нравится, и я хорошо его сам готовлю, -лосось, запеченный в томатном соусе.

– Если говорить об идеальном отпуске, то где это должно быть – здесь или где-то у моря?

– Я люблю отдых у теплого моря в хорошей комфортабельной гостинице, с хорошим сервисом, с хорошим окружением. Идеальный отдых для меня в Дубае, был там уже раз 10. Вот, например, Новый год мы отмечали в Мексике. Приехали числа 20-го, взяли автобус и неделю путешествовали по пути майя. Посмотрели все, а потом уже неделю после Нового года пожили в комфортабельной гостинице. То есть, бывает и такое.

– Представьте, что волшебник предложил вам исполнить три ваших любых желания. Что это будет?

– Как в анекдоте, когда еврей словил золотую рыбку, и она говорит ему про три желания. Он ей в ответ: «Хочу машину, дом, жену-красавицу и много денег, – это раз»…

– Ну все-таки?

– Все эти желания, они, во-первых, личные. Во-вторых, говорят, что если желание расскажешь кому-то, то оно не сбудется.

– По вашему мнению, как нужно мотивировать сегодняшнюю амбициозную молодежь?

– Человека обычно начинает что-то мотивировать, когда он это видит это в чужих руках. То есть зависть. Завидовать надо с холодным разумом, четко оценивая свои возможности.

– В заключение – пять важных вещей, которые вы планируете сделать в этом году?

Сейчас я подыскиваю какую-нибудь площадку для того, чтобы что-нибудь построить, в частности – жилой дом. Сейчас это можно сделать, потому что есть финансовые возможности, но наше законодательство так запутано, что это сделать очень сложно.

Насчет 5-ти важных вещей – тут сложно сказать… Я как-то так к кризису подошел очень удачно – кредитов нет, долгов нет, объекты все закончены. В прошлом году последний дом сдали. То есть такой мечты, чтобы пришел покупатель, купил у меня что-то, и я мог вернуть кредит – у меня нет.

Оригинал

Опубликовано 20.04.2017  20:57