Шалом! Пазіраючы ўва двор на пышную квецень, не хочацца зноў «пырскаць жоўцю» разважаць пра перыпетыі грамадска-палітычных працэсаў… Але, відаць, трэба. Ну, чаго харошага – пазіцыі Ізраіля ў рэйтынгу эканамічнай магутнасці зніжаюцца, а кнэсэт прымае закон пра самароспуск праз няпоўных два месяцы пасля парламенцкіх выбараў 9 красавіка. 17.04.2019 я пісаў: «Бібі (Нетаньягу) заваліў-такі Бені (Ганца)», ды перамога выявілася Піравай. Шматвопытны прэм’ер-міністр за паўтара месяцы не здолеў сфармаваць кааліцыю з «жукоў і жаб», хоць раней з гэтым больш-менш спраўляўся. На жаль ці на шчасце, Нетаньягава эпоха мінае, і мала каго здзівіць, калі ў выніку восеньскіх (пера)выбараў прэзідэнт Ізраіля даручыць фармаваць урад каму іншаму…

У апошнія гады палітыкі «прасунутых» дзяржаў увогуле неяк развучыліся дамаўляцца. Здавалася б, век дыялога, мяккай улады, і ў распараджэнні высокіх чыноў знаходзяцца велізарныя аб’ёмы інфарматараў ды цэлае ко(д)ла канфліктолагаў, аднак… у ЗША адміністрацыя Трампа заўзята і без вялікіх дасягненняў бадаецца з Кангрэсам, у Францыі Макрон аніяк не дамовіцца з «жоўтымі жылетамі» (вынікі выбараў у Еўрапарламент, дзе першае месца заняла партыя Ле Пэн, паказалі, што попыт на простыя рашэнні самааднаўляецца), у Вялікабрытаніі Тарэза Мэй не вытрымала вочнай стаўкі перамоў з Еўрасаюзам наконт умоваў «Брэксіту» ды ціску з боку апазіцыі і сышла ў адстаўку, не адбыўшы на пасадзе і трох гадкоў. Што казаць пра Украіну, дзе пухне канфлікт паміж новывыбраным «слугой народу» і старавыбранымі дэпутатамі Рады.

Папраўдзе, Беларусь на фоне ўсяго гэтага кагосьці можа прывабіць як «востраў спакою» (альтэрнатыва «востраву Свабоды», які даўно страціў вабнасць). Прынамсі дыпламаты і афіліяваныя з імі прапагандысты апошнія пяць год накіроўваюць грамадскую думку на Захадзе менавіта ў гэтае рэчышча. Якім коштам даецца «спакой»? Каб задумацца над гэтым пытаннем, трэба пажыць у Сінявокай, хаця б некалькі месяцаў пабыць у скуры 90% звычайных жыхароў, чый штомесячны даход не дацягвае да 400$… Ясна, у 99% замежнікаў няма ні магчымасці такой, ні жадання – лягчэй канстатаваць прагрэс у тых ці іншых сферах, тым болей што тутэйшыя спікеры навучыліся прызнаваць «асобныя недахопы».

Зусім свежы прыклад – начальніца Цэнтрвыбаркама, «птушка паднявольная», ужо прызнаюшчая следам за сваім гаспадаром, што Канстытуцыя ў РБ далёкая ад дасканаласці, што варта было б выбіраць, а не прызначаць старшыняў сельскіх органаў улады, знізіць парог для кандыдатаў на выбарах прэзідэнта (не 100 тыс. подпісаў, а 1% ад колькасці выбаршчыкаў), і г. д. Дзе ж ты, заслужаная юрыстка, была 20 гадоў? Але, трэба меркаваць, гэткія «размовы на карысць бедных» няблага прадаюцца на знешнім рынку.

Іншая прадстаўніца Лукашэнкі нават «не пагрэбавала» выступіць перад цыганамі з чымсьці накшталт прабачэння за эксцэсы, дапушчаныя органамі МУС, – 23 мая спецыяльна прыехала ў Магілёў… Нехта пісаў, што Наталля Качанава не датычная да МУС, таму яе дэмарш быў недарэчны. Але ж галава адміністрацыі прэзідэнта таксама ўваходзіць ва ўрад і валодае там вагой не меншай, чым любы міністр, таму фармальна ўсё ў рамках нормы. Іншая рэч, як стыкуюцца, мякка кажучы, памылкі Ігара Шуневіча пасля (сама)забойства яго падначаленага з далейшым знаходжаннем Шуневіча на пасадзе міністра, пры тым, што гэтыя «касякі» – толькі вяршыня айсбергу… Пажывем-пабачым: калі ў бліжэйшыя тры месяцы І. Ш. пойдзе ў адстаўку, то, мажліва, прабачэнні ў Магілёве «ад імя прэзідэнта і ўраду» насамрэч былі не без шчырасці.

У бліжэйшы месяц нас чакаюць – замест еўрапейскіх заробкаў і еўрапейскага права – Другія Еўрапейскія гульні ў Мінску. Ірына Халіп дасціпна адзначыла, што іх талісман дужа нагадвае карцінку-мем «упораты ліс» (аптымісты ж даводзяць, што лісяня Лёсік прыйшло з казкі Сент-Экзюперы пра маленькага прынца). Вызваленне студэнцкіх інтэрнатаў ад студэнтаў у чаканні спартоўцаў і гасцей спарадзіла жарт пра Выселясіка…

Упораты ліс (2-і злева) гуляе з Леніным; Выселясік у Мінску-2019

Усё гэта, бадай, не настолькі б турбавала, калі б грамадства зарабіла на гульнях важкую капейчыну… Дык яшчэ ў лютым прэм’ер-міністр Беларусі канстатаваў, што сур’ёзных замежных спонсараў прыцягнуць не атрымалася.

Цяжар правядзення «мерапрыемства» – коштам у дзясяткі мільёнаў долараў – падае на беларускі бізнэс, у якога і так клопатаў хапае. Ці выдаткі, у рэшце рэшт, канвертуюцца ў «станоўчы імідж Беларусі»? Адказаць не так проста; асабіста я не ўпэўнены. Гістарычны досвед падказвае, што Алімпіяда ў СССР-1980 не дужа дапамагла брэжнеўска-андропаўскай уладзе, дый Сочы-2014 адно на кароткі час адцягнулі ўвагу ад злоўжыванняў расійскага кіраўніцтва.

Няблага, што кожнай краіне-удзельніцы гульняў арганізатары прысвяцілі ролік-вітанне. Але ж собіла ім наступіць на тыя ж граблі, што і Нацыянальнаму агенцтву па турызме ў 2017 г… Тады НАТ дало свайму роліку загаловак «Звыш за чаканні» (пасля маіх – і не толькі маіх – кпінаў летась памянялі на «Звыш спадзяванняў»). Дырэкцыя ж Еўрагульняў накасячыла з вітаннем на іўрыце, напісаўшы яго слушнымі літарамі, аднак злева направа. Атрымаўся «ПрЮвет волку»: «Лэарсі молаш» 🙂 Да таго ж карта Ізраіля была паказана без Галанскіх вышыняў, што выклікала пратэст міністаркі культуры і спорту Міры Рэгеў… Праўда, бракаваная замануха неўзабаве знікла з афіцыйнай старонкі гульняў.

Скрын з «інтэлектуальнага» сайта «Наше мнение», публікацыя 21.05.2019. І папярэджваў жа іх, і не раз...

Што ўзяць з Бел. федэрацыі шахмат, якая на афіцыйным сайце мянуе срэбнага прызёра чэмпіянату Беларусі 1924 г. «Дуз-Хотимировский» (меўся на ўвазе Дуз-Хацімірскі), а шахматыста, які ў 1932 г. падзяліў 2-3-е месцы з Антонам Касперскім, – «Подольский» (ідзецца пра палачаніна Рыгора Падольнага)…Добра, што хоць даўмеліся прымеркаваць чэмпіянаты Беларусі, якія цяпер ідуць, да стагадовых юбілеяў Ісака Баляслаўскага ды Кіры Зварыкінай.

Адносна дробныя памылкі зліпаюцца ў камяк, і ён цягне ўніз рэпутацыю краю, адразу паказваючы на тое, якое месца ў сістэме займаюць «інтэлектуалы» (падказка для тых, хто не дапяў – так сабе месца). А некаторыя «інтэлі» дадаюць куродыму сваімі неразумнымі заявамі.

Вось Віктар М., пісьменнік і д-р навук, «лідар думак». Летась я менаваў яго дылетантам у гісторыі і паліталогіі – магу паўтарыць, дадаўшы, што і ў літаратуразнаўстве М. плавае. Пачытаў ён Міхася Герчыка (1932–2008), ды так захапіўся, што назваў аўтара «забытым геніем». Дзе многа пафасу, там зазвычай няма месца для ісціны, хіба не?

Кнігі М. Герчыка суправаджалі мяне ўсё дзяцінства – і ўдома, і ў бібліятэках (школьнай, піянерлагерных), так што з яго творчасцю худа-бедна знаёмы. У верасні 2002 г. пазнаёміўся з М. Г. і асабіста – у час з’езду Саюза пісьменнікаў ён падпісаў прынесены мною зварот.

Далей у ацэнках – нічога асабістага, хоць і непрыемна здзівіў мяне М. Герчык у 2003 г., калі публікаваўся ў часопісе «Неман» (прыпамінаю, у «Мы яшчэ тут!» я пашкадаваў пажылога пісьменніка, маўляў, цяжкае жыццё падштурхнула яго ў бок гэткага адыёзнага выдання). Вось агульнае ўражанне – бойкі літаратар застаўся ў сваім часе, дзе кніжныя піянеры, пільнуючыся традыцый, закладзеных яшчэ Аркадзем Гайдарам, выкрываюць злых дарослых. Пры дапамозе правільных дарослых змагаюцца з сектантамі («Вецер ірве павуцінне»), спекулянтамі на жывёльным рынку («Аповесць пра залатую рыбку»), еtc. – дружба, у рэшце рэшт, перамагае ўсё. Ад графаманства Герчыкава проза далёкая, але называць яе геніяльнай?! У пяшчотным веку мне больш падабаліся, да прыкладу, творы Уладзіслава Крапівіна, а з «буржуйскіх» – Астрыд Ліндгрэн, дый цяпер не цягне перачытваць падсавецкага Міхася Навумавіча Герчыка, няхай насамрэч ён выявіўся Майсеем Беньямінавічам…

Аўтабіяграфічныя «Непрыдуманыя гісторыі» (2003-2005) Герчыка пра вайну і паваенны час – дыхтоўнае чытво з беларуска-яўрэйскім смехам скрозь слёзы, з багаццем трапных назіранняў, аднак і ў іх мнагавата журналісцкага скорапісу… Напрыклад, гаворка пра 1950-я гг.: «пазней з’явіўся часопісік “Саветыш Геймланд”, каб заткнуць рот замежжу, якое ўсё гучней папракала Савецкі Саюз у антысемітызме, але чытаць яго ўжо не было каму». У пачатку 1960-х наклад выдання сягаў 25 тыс. экз., дый на рубяжы 1960-70-х не быў мізэрным нават па тагачасных мерках (10 тыс.). Нямала жывых людзей – ані прапагандыстаў – цікавіліся часопісам, нягледзячы на яго ідэалагічныя забабоны, і дзякуючы «СГ» вучыліся чытаць на ідышы.

Да гонару Герчыка, «едучы з кірмашу», ён аб’ектыўна сябе ацэньваў: «Я ніколі не перабольшваў значэння сваёй творчасці – шараговы літаратар, якіх многа», «сваёй кнігай я міжволі ўнёс разлад у многія сем’і, яе выкарыстоўвалі не толькі для барацьбы з сектанцтвам, але і з рэлігіяй увогуле… Сёння я б не напісаў кнігу “Вецер ірве павуцінне” і, ва ўсялякім разе, не перавыдаў бы яе ні за якія грошы». Самакрытычна напісаў і пра тое, як у 1970 г. рэдагаваў «мёртвы» раман Кочатава: «канфармізму… ўва мне было куды больш, чым грамадзянскай мужнасці».

Запісаць напаўзабытага пісьменніка ў геніі – выгадная стратэгія, бо можна самасцвярдзіцца на фоне сваіх калег: зайздросьце, якую глыбу я адкапаў! Характэрная і выснова В. М., зробленая ім пасля чытання «Непрыдуманых гісторый»: «нічога ў гэтай краіне не змянілася. Цяпер усё роўна так, як было ў 1940-м, 1950-м, 1960-м. І, выглядае, гэтаксама ж будзе і ў 2040-м, і ў 2050-м». Няйначай дамарослы «Эклезіяст» натхніўся папулярным фільмам «Хрусталь», дзе гераіня – не ад вялікага розуму – кідае пра Беларусь падобныя словы («тут ніколі нічога не зменіцца!») Калі ж сур’ёзна, то ў параўнанні з 1940–50-мі гадамі ў нашых краях перамянілася амаль усё; ужо і 1970-80-я не руляць… І няма падставаў лічыць, што цяперашні лад праіснуе да 2030 г., а не тое што да 2040-х. Раней крыху  тлумачыў, чаму.

Не без самаедства выйшла і гутарка пра тутэйшых з яшчэ адным нібыта ліберальным аўтарам (дакладней, аўтаркай) – Вольгай Ш.: «Мы не выслухоўваем меркаванне іншага чалавека, не вучымся ўзаемадзейнічаць, а адразу ж абвінавачваем». Колькі я ўжо гэткага «інтэлектуальнага дыскурсу» наслухаўся! І той, хто кажа «мы», у думках-то аддзяляе сябе ад быдла агульнай масы, як быццам заўжды ёсць падставы… Неўзабаве інтэрв’юерка падкінула прыклад з жыцця беларускай школы: «Мае дзеці вучылі: “Мой валосік светла-русы, мама з татай беларусы”…», а доктарка Вольга адрэагавала: «Увогуле расісцкія інтэрпрэтацыі!» Што гэта, калі не галаслоўны закід(он)…

Прывяду без скажэнняў страфу верша, які належыць Леаніду Пранчаку: «Цік-так, ходзікі, / Мне чатары годзікі. / Чуб ільняны, светларусы, / Тата з мамай – беларусы». Можа, хто з чытачоў і захоча адшукаць тут расізм – дык шукайце без мяне. Дадам, што і ў астатніх строфах нічога пра непаўнавартасць чарнявых і/або небеларусаў не сказана.

Пакрыўджаныя чытачы пікетуюць рэзідэнцыю аффтара 🙂

Цытатнік

«Мудраванне, няхай нават самае вытанчанае, на тэму “Халакоста”, “11 верасня”, ужо стамляе. Рэфлексіі на крыві трохі моташлівыя» (Дзмітрый Цёткін, 16.05.2019)

«Самая жорсткая жывёла – гэта час. Час – наша хвароба. Нараджаецца з намі і ахоплівае нас у маленстве, каб ніколі нас не пакінуць» (Эдуард Лімонаў, 23.05.2019)

«Сёння менавіта раз’яднанне сувязей (а не іх завязванне) з’яўляецца цэнтральным сацыяльным працэсам. Выхад з супольнасцей, драбленне груп… сёння стала не проста нормай, а асноўным рухавіком грамадскага развіцця». (Паліна Аронсан, 23.05.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

31.05.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

***

От редактора belisrael.info

Я бы не делал однозначные выводы, что “эпоха Нетаниягу закончилась”. Действительно, прежде всего он допустил ряд ошибок из-за “политической целесообразности” в его контактах с одним персонажем, представляющим, как тот считает, “русскую улицу”. Началось все это много лет назад. Кончилось же печально и впервые в истории страны привело к повторным парламентским выборам.  Сложно сказать к чему они, назначенные на 17 сентября, приведут, но когда в последние дни встречаю в фейсбуке знакомые фамилии моих земляков из Нацрат-Иллита, наверняка есть и не только оттуда (про др. я не говорю, поскольку вижу ряд откровенных интересантов, приближенных к “мессии”, не вылазящих месяцами из сети, начиная с прошлой предвыборной кампании, а также новых, посчитавших, что на этот раз уж получится переворот), с их мнением о том, что сами мы такие “образованные” и надо чуть ли не уничтожить этих “нахлебников, паразитов, дармоедов”, имея в виду ортодоксов, при том, что именно религиозные с начала последней волны алии конца 80-х – начала 90-х, оказывали приезжающим наибольшую помощь, да и сейчас продолжают, то становится не по себе. Натравливание одной группы людей на др. в угоду политическим амбициям того, кто за 20 лет нахождения в израильском парламенте зарекомендовал себя другом белорусского и российского хозяев, др. одиозных персонажей, может закончиться очень печально.

И здесь я не могу хотя бы коротко не остановиться на самой громкой афере, связанной с именем Гриши Лернера, пострадавшими в которой, прежде всего по вине этих самых предводителей израильских “русских”, стали около 3 тысяч русскоговорящих семей.

Еще в 2006 году на изучение того, как она могла случиться, потратил несколько мес., собрав огромный материал.

В 2005 Либерман  выпустил книгу с говорящим названием: «Ничего, кроме правды» в которой 196-я страница посвящена Лернеру, где продолжил защищать афериста: “Братание полиции со СМИ достигло апогея в искусственно раздутой истерии против Цви Бен-Ари (израильское имя Лернера, о котором некоторые узнали во время суда 1997 г. по предыдущей его афере, за что получил 8 лет, но благодаря непрекращающейся шумихе, поднятой в русскоязычных СМИ с подачи его близкой подруги Софы Ландвер, имевшей деловые контакты с жуликом, др. русскоязычных депутатов, общественных деятелей, кормившихся от него и их ходатайствам, тот, “умирающий” в тюрьме, вышел по УДО на 2 года раньше и вскоре все та же Софа начала обделывать с ним новые гешефты в компании «Пасифик петролеум ЛТД», принадлежащей Московской нефтяной компании, израильский филиал которой расположился на 33-м этаже башен “Азриэли” в Тель-Авиве, в которой она входила в состав Совета директоров, а Лернер стал консультантом, и его ежедневно на такси привозили из Ашкелона, где жил – belisrael)… Ответственно заявляю, что все эти обвинения были лишены каких-либо оснований”. Но циничность того, что Лернер смог провести еще одну гнуснейшую аферу, состоит в том, как ряд журналистов, начиная с осени 2004, когда тот заявил об открытии очень выгодного бизнеса, прежде всего для своих дважды соотечественников, в компании Роснефтегазинвест, прославляли жулика и упорно толкавшие в основном пожилых людей из числа наименее защищенных в объятия прожженного афериста, так и правоохранительная система, в дальнейшем обвинили самих потерпевших, некоторые из которых не выдержали абсолютного безразличия и покончили с собой. Многие, вложившие накопления, приобрели новые болезни и раньше времени ушли в мир иной, др. страдают и по сей день. Часть из них уговорили еще и своих детей также отнести деньги Лернеру. Произошедшее могу сравнить с аферой  Бернарда Мэдоффа.

Что касается названных выше политиканов, на глазах которых происходила драма, то они сделали вид, что никакого отношения не имеют, отмахиваясь от неприятных вопросов ивритоязычных журналистов, а также абсолютно игнорируя пытавшихся к ним обратиться за помощью людей, представлявших инициативную группу пострадавших.  

Опубликовано 31.05.2019  22:31