Tag Archives: Йельский университет

Коллаборант – преподаватель Йеля

Неуместная «Речь». Как советский завуч из нацистского пропагандиста вырос до профессора Йеля

РЕДАКЦИОННЫЙ МАТЕРИАЛ

По просьбе «Сноба» историк Станислав Кувалдин вспоминает самых известных российских перебежчиков в западные страны. В этом выпуске речь пойдет о Владимире Самарине — школьном учителе из Орла, умершем человеком без гражданства, родины и доброго имени в Канаде после преподавания в университете из Лиги плюща

3 АВГУСТА 2018 11:55

ЗАБРАТЬ СЕБЕ

Истории тех, кто покидал Россию в середине XX века, обычно можно оценивать под разными углами, выясняя мотивы сделанного ими выбора и стоящую за ним правду. Однако разрыв связей со страной, где много лет действовал тоталитарный режим, не всегда был свидетельством моральной силы человека. Совершаемый выбор мог быть сопряжен с таким количеством неоднозначных шагов, что любое сочувствие оказывается затруднительным.

Чаще всего такое можно сказать о тех, чей уход из России оказывался связан со Второй мировой войной и оккупацией немецкими войсками советских территорий. Вторжение на территорию страны армии врага ставило перед многими дилеммы, решить которые могли далеко не все. А некоторые, возможно, и не считали их особо сложными. Такие судьбы тоже поучительны. Один из примеров — судьба Владимира Самарина — заместителя редактора газеты «Речь», выходившей в оккупированном немцами Орле, позже — профессора Йельского университета, а затем — безуспешного соискателя убежища в Канаде.

Выбор учителя

Владимир Самарин. Портрет из газеты «Новое русское слово», Нью-Йорк. 3 апреля 1970 года

 

Настоящая фамилия Владимира Самарина — Соколов. Самарин — журналистский и литературный псевдоним, который он взял себе во время войны, но сохранившийся за ним на протяжении всей жизни. О его биографии до нападения Германии на Советский Союз сложно рассказать что-то примечательное. Соколов-Самарин родился в Орле в семье юриста в 1913 году. Позже не вполне подходящее происхождение затруднило ему поступление в вуз, однако, отработав несколько лет на заводе, он стал, по нормам того времени, считаться «преодолевшим» неблагоприятную наследственность и поступил в Орловский педагогический институт. После пединститута несколько лет работал школьным учителем литературы. Сам Соколов после войны рассказывал, что в 1937 году ему грозил арест и он вынужден был бежать из Орла. Впрочем, побег был недальним и не приведшим к большим лишениям. Соколов переместился в Воронежскую область, где, судя по его воспоминаниям, работал в разных учебных заведениях — школах и техникумах, в том числе на должности завуча. В 1942 году в Воронеж пришли немцы. Соколов, оказавшись на оккупированной территории, довольно быстро возвращается в Орел, где начинается его новая карьера.

К концу 1942 года в Германии осознали, что война на Восточном фронте будет долгой и тяжелой. Это требовало принятия особых мер для сохранения лояльности населения на уже занятых территориях — в 1941 году, надеясь на скорый блицкриг, немцы ограничивались трансляцией достаточно общих лозунгов о борьбе с «жидобольшевизмом», ничего не говоря о дальнейшей судьбе конкретных территорий (особенно населенных русскими). Теперь требовалась более качественная работа, в том числе на уровне пропаганды. Соответственно, они стали уделять внимание и русскоязычной прессе. Орловская «Речь», куда устроился на работу Владимир Самарин, вскоре стала самой тиражной русской газетой, издаваемой на оккупированных территориях.

Оккупационные газеты производят странное впечатление: статьи в них написаны советским журналистским языком, с использованием привычных штампов, которыми, впрочем, теперь припечатывали большевизм и Сталина

Оккупационные службы пропаганды, курировавшие выход газет, обычно включали в состав редакции своих сотрудников, а также кого-то из лояльных представителей эмиграции, однако были заинтересованы, чтобы большая часть штата формировалась за счет советских граждан, особенно имевших опыт газетной работы: обоснованно предполагалось, что они лучше знают местные реалии и представляют, как подавать материал своим читателям. От этого многие оккупационные газеты производят странное впечатление: статьи в них написаны советским журналистским языком, с использованием привычных штампов, которыми, впрочем, теперь припечатывали большевизм и Сталина. Самарин активно включился в эту работу, уделяя особое внимание важной для немецких пропагандистов теме связи коммунизма и еврейства. В статьях, подписанных его именем или инициалами, можно найти много пассажей о том, как «на освобожденной русской земле создается новая жизнь, не похожая на то, что видел народ в годы владычества иудеев-большевиков».

Это были не единственные темы, освещаемые Самариным в «Речи», он писал и о других преступлениях (в кавычках и без) большевистского режима, но, кажется, не пытался отступать от линии, необходимой и поощряемой германскими пропагандистами. Тем более что они, по свидетельствам ряда других коллаборационистов, обычно не диктовали, как и что нужно писать, и не требовали обязательного прописывания тех или иных тезисов, включая и антисемитские, полагаясь здесь на «веление души» авторов. Душа Самарина очень четко реагировала на пожелания немцев, за что он был премирован поездкой в Рейх, после которой написал восторженный материал о жизни в нем. Но его относительно спокойной жизни в Орле вскоре подошел конец. Летом 1943 года Красная армия начала наступление на город. Самарин вместе с газетой эвакуировался в Брянск, потом еще дальше на Запад.

В конце войны он оказался на западе Германии, где сумел деятельно включиться в работу эмигрантских организаций, а затем в 1951 году получил иммиграционную визу в США. Бывшие граждане СССР, перемещенные в Германию, обязаны были подтвердить, что не сотрудничали с нацистами и не занимались деятельностью, враждебной по отношению к США. Разумеется, Самарин заявил, что никогда не занимался ничем подобным. Ему поверили и допустили в Америку.

Дорога в Йель

Газета «Речь»

 

В США Самарин, казалось, идет по пути американской мечты. Он получает работу литературного редактора в издательстве имени Чехова, финансируемом Фондом Форда и издававшем многих эмигрантских писателей. Вряд ли можно сказать что-то специальное об этой работе. Самарин, судя по всему, выполнял ее вполне профессионально. Сохранилась его переписка по издательским делам с Георгием Ивановым, Марком Алдановым, Александром Керенским и многими другими звездами русской эмиграции. Фонд Форда подключил его к работе над программой по изучению СССР, осуществлявшейся Колумбийским университетом. Здесь Самарин также проявил себя вполне профессионально: его записки, особенно касающиеся известной ему жизни в советских школах, отличаются точными наблюдениями и вполне взвешенными оценками. Кажется, Самарин всегда понимал, чего именно ждут от него разные заказчики, и его работа для американских профессоров была такой же профессиональной, как для немецких пропагандистов. Видимо, в бывшем советском завуче действительно дремал сильный публицист. Вскоре он получает место преподавателя в престижнейшем Йельском университете — едва ли не  вершина американской карьеры для русского эмигранта-литератора.

Голос «Советской Родины»

С этой вершины, впрочем, Самарину пришлось слететь с крайне болезненными последствиями: советская пресса разоблачила его как пособника нацистов. До американской стороны информация была доведена необычным и по-своему даже элегантным способом. В качестве трибуны были использованы не «Правда» или «Известия» (где в соответствии с принятыми канонами следовало писать об антисоветской деятельности Самарина), а журнал «Советиш геймланд» («Советская Родина») — единственный в СССР журнал, издававшийся на идиш.

В 1976 году там была напечатана статья Аркадия Сахнина — известного советского журналиста, занимавшего высокое место в официальной иерархии (и, как считается, настоящего автора «Малой земли» Брежнева).

Готовность подстраиваться под самые разные и малосовместимые идеологические требования — свойство, очень понятное для человека советского

В статье «Кто он?» Сахнин описывает малоправдоподобную историю о том, как случайно наткнулся на имя Самарина (вроде бы написавшего из Йельского университета какое-то письмо на адрес музея Тургенева) и вскоре установил его связь с немецкой «Речью». Издание на идиш было, наверное, одной из немногих площадок в СССР, где можно было подробно расписать именно антисемитскую сторону публикаций Самарина (еврейская тема для советской печати была слишком деликатна). Возможные авторы задумки с публикацией в «Советиш геймланд» могли предполагать, что у советского издания на идиш могут быть читатели по другую сторону океана. Вскоре материал републикуют в нью-йоркской еврейской газете Morgen Freiheit, связанной с американской коммунистической партией. Это оказывается достаточным, чтобы о прошлом Самарина узнали в Йеле.

Нахождение нацистского пропагандиста на преподавательской должности было слишком скандальным фактом для университета из Лиги плюща. Самарину пришлось уволиться. Он пытался говорить, что появление статьи — провокация КГБ, но, хотя это действительно похоже на правду, на возражение по существу это походило мало.

Литературно-художественный журнал «Советиш геймланд»

 

Дальше последовало неизбежное. В 1982 году против Самарина, сообщившего ложные сведения властям США об отсутствии связи с нацистами, начался процесс о лишении американского гражданства. Суд был Самариным проигран, и в 1986 году он был лишен гражданства. Через два года, чтобы избежать депортации (его должны были выслать в ФРГ, откуда он въехал в Америку), Самарин переехал в Канаду. Он обратился к властям страны за статусом беженца, но местные еврейские организации заявили решительный протест. Ходатайство не удовлетворяли. Ожидая возможного решения, Самарин скончался в Канаде в январе 1992 года.

Вряд ли можно говорить о том, что сотрудничество с нацистами и написание откровенно антисемитских статей составляли все существо Самарина. Он действительно проявил себя в США как хороший преподаватель и издатель литературы (занятия, непредставимые для него в советских реалиях), часть его студентов вспоминали его по-доброму и не считали оправданным его увольнение. Можно даже сказать, что лично он не причастен к преступлениям нацизма. Впрочем, готовность очень точно подстраиваться под самые разные и малосовместимые идеологические требования, то открывая, а то убирая свои взгляды по разным важным вопросам, — свойство, очень понятное для человека советского.

Несмотря на все антикоммунистические декларации, едва ли Самарин мог быть полностью независим от сформировавшей его советской среды. И его кончина в статусе человека без гражданства, не имеющего определенного положения в мире, через месяц после смерти советской родины видится в чем-то закономерной.

От ред. belisrael.infoСтатья российского кандидата исторических наук интересна, такие статьи нужны, но вывод о Самарине сделан довольно странный: “Можно даже сказать, что лично он не причастен к преступлениям нацизма“. Пропаганда юдофобии в военное время (да и в довоенное, поскольку она готовила почву для дальнейших злодеяний) – вполне себе преступление… Не зря обер-пропагандиста Юлиуса Штрейхера в 1946 г. повесили по приговору Нюрнбергского трибунала.

Оригинал

Опубликовано 06.08.2018  22:55

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (75)

Шалом папросту! Сёння – пра поспехі й небяспекі.

Несумненны поспех для арганізатараў беларускамоўнага ўніверсітэта імя Ніла Гілевіча – атрыманне пасведчання аб рэгістрацыі (праўда, на рускай мове, але дэпутатцы Алене Анісім напяялі, што «такі парадак»). Зараз арганізатары шукаюць «дах»… Бясплатная парада – чаму б не атабарыцца ў Лідзе Гродзенскай вобласці або Ельску Гомельскай? Тады Лідскі ўніверсітэт патэнцыйныя абітурыенты паблыталі б з тым, што ў Брытаніі (University of Leeds), а Ельскі – з тым, што ў ЗША (Yale University). I ўсе ламануліся б да Алега Трусава і кампаніі… Не паверыце, але сп. Алег спадзяецца, што ў наступным месяцы «пачнуць працаваць і сайт, і электронная пошта ўніверсітэта»! І «прэзідэнт дэмакратычнай часткі грамадства» Аляксандр Мілінкевіч, 1947 г. нар., – у спісе выкладчыкаў; пэўна, вернецца да выкладання фізікі пасля 30 год у «палітыкуме».

Вось жа, экс-журналіст «Белорусского рынка» ды «Радыё Свабоды» Уладзімір Бараніч ужо мае свой не задужа папулярны сайт (resurs.by) i летась праславіўся тым, што справакаваў «Пракапенягейт», разбудзіўшы мляўкую Беларускую асацыяцыю журналістаў. А 17.05.2018 апублікаваў на сваёй старонцы ў FB амаль сенсацыйны допіс пра аднаго з вядомых беларускіх палітыкаў, сакратара ўправы БНФ у 1990-х і намесніка старшыні БНФ у 2000-х. Ідзецца, як лёгка зразумець, пра сярэдзіну 1980-х; «Талака» існавала ў 1985–1990 гг.:

У маіх плянаваных мэмуарах пра Талаку (тую першую, ня клюб-гаварыльню) згадаю, як мы зь цяпер ужо нябожчыкам Віктарам Івашкевічам ды яго братам Яўгенам хадзілі рабаваць нэграў (чорных) дзеля папаўненьня парцейнае касы ды расавае нянавісьці (Віктар прыйшоў у нацыянальны рух з нацыкаў, а я быў проста адмарозкам, на чым мы і сышліся)… Ну і пра жыдабойскія (С) тэрмін ВІ) рэчы распавяду. Напрыклад, як яго малы сын вешаў лялек, называючы іх жыдамі. Натуральна, у Талацэ мы ўсе захапляліся – во якое правільнае выхаваньне.

Ул. Бараніч і В. Івашкевіч. Фота з primus.by i palitviazni.info.

Спадару Баранічу яшчэ не споўнілася 55, на маразм ён яўна не пакутуе. Аўтарытэтна названы адным з людзей, што стаялі ля вытокаў «Талакі», і я не адчуваю хлусні ў ягоным сведчанні пра суполку… Да таго «жыдаедства» многіх нацыяналістаў 1980-х гадоў засведчана іншым тагачасным энэрджайзерам, Сяргеем Дубаўцом, які на развітанне з мовазнаўцам Змітром Саўкам (1965–2016; Зміцер, «яўрэй на чвэрць», меў семіцкія рысы твару) напісаў наступнае:

Сам памятаю… на нацыянальных тусоўках нехта старэйшы ў вышыванцы запраста казаў яму, бліскаючы дзіўным радасным шалам уваччу: ой, а ты што тут робіш, ідзі ты, братка, адсюль, ня псуй карціну… Чаму і ён размаўляе па-беларуску? Ён дыскрэдытуе наш рух!.. І ён – таксама – беларус?..

Вось яшчэ гаваркі эпізод. Інтэрв’ю ў сакавіку 2018 г. дае гуманіст, лінгвіст і «з усіх бакоў белы і пухнаты» Вінцук В., старшыня БНФ у 1999–2007 гг. Распавядае пра БНР: «Першыя святкаванні на вуліцах пачаліся ў 1989 годзе. Асноўным рухавіком быў Алесь Пушкін, які зладзіў прыгожы рамантычны перформанс». Усё б нічога, але ў час таго шумлівага несанкцыянаванага перформансу мастак Пушкін заявіў, што марыць пра Беларусь «без жыдоў і камуністаў»… Быў асуджаны, але без сур’ёзных наступстваў. І неўзабаве ахвяраваў свае работы першаму з’езду БНФ (Вільня, чэрвень 1989 г.), якія і былі ўрачыста паказаны ў вестыбюлі. Як на тое адрэагавалі некаторыя госці з’езда, 26.05.2018 для belisrael.info ўспомніў Якаў Гутман, прэзідэнт Сусветнага згуртавання беларускіх яўрэяў, а ў канцы 1980-х – член праўлення Мінскага аб’яднання яўрэйскай культуры:

У фае віселі карціны Пушкіна. Мы – Юра Хашчавацкі, Май Данцыг, я, яшчэ нехта – напісалі ў прэзідыум з’езда, што карціны Пушкіна не могуць быць выстаўлены. Калі Пазняк паведамляў пра наш зварот, ён сказаў нешта накшталт таго, што паступіла цыдула пра Пушкіна, але не варта займацца гэтым пытаннем. Я адразу сказаў, што трэба сыходзіць са з’езда. Юра сказаў, што Пазняк не разумее, што робіць, і пайшоў з ім дамаўляцца. Калі вярнуўся, то сказаў прыблізна наступнае: «У Пазняка алавяныя вочы, ён не разумее, што ён робіць». Яны кепска пачыналі і кепска скончылі… Нябожчык Аркадзь Рудэрман папрасіў нас прайсці так, каб было відаць спіны, і мы сышлі.

Карацей, «прыгожы рамантычны перформанс» пасварыў вялікую частку яўрэяў з беларусамі. Не думаю, што разумнік Вінцук таго не ведае… Значыцца, па сутнасці не заўважае ў міжэтнічных сварках нічога страшнага.

А. Пушкіну на момант «перформансу» ішоў 24-ы год, ён адслужыў сваё ў арміі, г. зн. з’яўляўся ўжо сфармаванай асобай. У 1992 г., праўда, удакладніў: «Сёння я інакш пазіраю на гэта. Ад сказанага не адмаўляюся. Але цяпер многае змянілася…»

Дзякуй Б-гу, падчас супрацы з «Нашай Нівай» (2001–2007) ад мяне не патрабавалі рэпартажаў пра дзейнасць Віктара Івашкевіча (1959–2013; хай спіць спакойна, мо пад канец жыцця ён змяніў свае погляды), Славаміра Адамовіча ці таго ж Алеся Пушкіна. Як умеў, распавядаў я пазаштатна пра яўрэйскія, шахматныя і шашачныя справы. Пару крыжаванак склаў. Ну, аднойчы паспрабаваў дапамагчы бізнэсоўцам-галадоўшчыкам, што не дужа спадабалася рэдактару…

Давайце, шаноўныя мае чытачы, асабліва яўрэі, беларускія і не, больш пільна прыглядацца да асоб, якія тусуюцца ў тутэйшым палітыкуме-2018. Антыкамунізм і антылукашызм актывістаў – яшчэ не прычына, каб іх усхваляць-падтрымліваць. Мудра ў 1924 г. адзначаў Зэеў Жабацінскі: «Палітычная наіўнасць яўрэя нечуваная і неверагодная: ён не разумее таго простага правіла, што ніколі няможна “ісці насустрач” таму, хто не хоча ісці насустрач табе… Мы ўвогуле, як я пісаў ужо… лічым сваім абавязкам, як толькі пачуем “Марсельезу”, застыць навыцяжку і гукаць “ура” – няхай нават гэтую мелодыю грае сам Гаман і ў яго катрынцы трашчаць яўрэйскія косткі. Гэта мы лічым палітычнай маральнасцю…»

З улікам даволі пашыранай тут юдафобіі, няма ніякай ахвоты спрыяць таму, каб ва ўладу ў Беларусі пралез мясцовы аналаг украінскай партыі «Свабода» або «Правага сектару». Нават у Кіеве гарсавет, выглядае, танчыць пад свабодаўскую дудку, пастанавіўшы ўрачыста адсвяткаваць 250-годдзе гайдамацкага паўстання – «Каліеўшчыны» з яе антыпольскімі ды антыяўрэйскімі пагромамі…

Этнанацыяналізм (этнізм) тут і цяпер уважаю за даволі небяспечную з’яву, хоць некаторым «экспертам» ён не замінае. Адзін «акадэмічны дырэктар» надоечы выступіў у духу ці то Міхаіла Задорнава, ці булгакаўскага Шарыкава: маўляў, «не разумее» тэарэтыкаў, якія «ўзяліся за пабудову дзіўнай і непрактычнай канструкцыі ў выглядзе “грамадзянскага нацыяналізму” (нібыта лепшая альтэрнатыва для “этна-нацыяналізму”)». І дадаў: «Сам падзел на два нацыяналізмы – штучны і непрыдатны». Як па мне, то прыдатны… Калі этнанацыяналізм зацыклены на мінулым і перавазе пэўнага («тытульнага») этнасу над іншымі, то грамадзянскі імплікуе прынамсі фармальную роўнасць у дзяржаве грамадзян рознага паходжання, дый робіць акцэнт на будучыні.

Стрымана стаўлюся да гаспадара tut.by Юрыя Зісера (перафразуючы вядомае выслоўе пра Міхаіла Батвінніка, Ю. Зісер – чэмпіён па раскрутцы сайта, а думае, што чэмпіён па ўсім на свеце). Але ягоны пасыл тутНацыянальная ідэя ня можа быць скіраванай на мінулае. Яна ня можа быць рэканструкцыяй чагосьці мінулага, яна скіраваная на будучыню») у прынцыпе слушны. Вышэйзгаданы эксперт пакпіў: «гэта ўсё роўна што сказаць: “Дарога Масква – Брэст павінна весці ўперад, а не назад”». Між тым рэканструкцыі на самай справе лепей пакінуць гісторыкам, мастакам, паэтам і экскурсаводам. Так, яны граюць важную ролю ў нашым жыцці, але жыццё ў цэлым – не дарога на два напрамкі…

Хапае і ў яўрэйскім асяроддзі аматараў развярнуць час ды адрадзіць «штэтл» з яго духам салідарнасці. Не цямяць бядулі-гараджане з ХХІ стагоддзя, што самі б, хутчэй за ўсё, на другі дзень уцяклі з мястэчка, якім яно было ў час свайго «росквіту» (канец ХІХ – пачатак ХХ стст.). Была там салідарнасць, але нярэдка назіраўся эканамічны ды культурны застой, з такім імпэтам выкрыты ў Мендэле, Шолам-Алейхема і – асабліва – у Іцхака-Лейбуша Пераца.

Трохі пра іншае. Забаўную шматхадовачку арганізавалі беларускія ідэолагі з нагоды таго, што брытанскае пасольства на 17 мая вывесіла вясёлкавы сцяг на сваім будынку ў цэнтры Мінска. Спярша міністэрства ўнутраных спраў у выхадны дзень, 20.05.2018, выказалася груба-груба, акурат «кепскі следчы»: «Мы – за сапраўднае, яны (ЛГБТ – В. Р.) не пройдуць!» Калі ўсчаўся шум, і за мяжой таксама, то журналістам «выпадкова» падвярнуўся «добры следчы», міністр замежных спраў РБ тав. Макей… Ён «адмовіўся каментаваць» заяву калегі з МУС, але падзяліўся «меркаваннем»: «любая структура, робячы тыя ці іншыя заявы, павінна думаць пра ўсе наступствы». За гэтае марнаслоўе яго запісалі ледзь не ў сябры ЛГБТ, а разам з тым – і Еўрапейскага Саюза 🙂 Яму ж і адзіная «нобелеўская» ў красавіку выказала давер ды спачуванне: «Макей, можа быць, і гаворыць шчыра… Але, думаю, ён таксама не вельмі трывала сябе адчувае… гляджу на Макея як на трагічную постаць…»

З майго гледзішча і Шуневіч, і Макей – шрубкі аднаго амаральнага механізма (другі нават больш небяспечны, бо лепш адукаваны). Трагічныя постаці ў сучаснай Беларусі – тыя, каго кладуць на асфальт, садзяць за краты, выганяюць з працы, душаць штрафамі… Ды насамрэч, калі падумаць, то куды ім у плане трагічнасці да былога кіраўніка лукашэнкаўскай адміністрацыі! ¯\_(ツ)_/¯

«Цытатнік ад Вольфа»

«— Таварыш, – паляпала па плячу доктарка. – Што з вамі?

Я ўздрыгануўся.

— Памажыце правесці яго ў мой кабінет, — распарадзілася доктарка. — Калі ж побач са школамі псіхбальніцы пачнуць будаваць!» (Яўген Кароткіх, «Чорны тэатр ліліпутаў», 1986)

«Адна з галоўных праблем сучаснай школы якраз і палягае ў тым, што дзяцей вучаць жыццю людзі, якія самі-то не ўмеюць жыць, і якім не зашкодзіў бы доўгі курс рэабілітацыі ў добрага псіхатэрапеўта» (блогер fritzmorgen, 25.05.2018)

«Ёсць дапушчэнне, што ў інфармацыйным грамадстве традыцыйныя классы, звязаныя ўласнасцю і сродкамі вытворчасці, замяняюцца нейкімі інфармацыйнымі супольнасцямі, г. зн. супольнасцю паводле доступу да падобных крыніц інфармацыі, паводле падабенства поглядаў, па прыналежнасці да аднаго, як гэта цяпер называецца, інфармацыйнага пухіра» (Кацярына Шульман, 17.04.2018)

«Калі дзяржава не можа прапанаваць праект будучыні, яе ясныя чарцяжы – яна бяздарна і шумна ператрэсвае труны» (Аляксей Белякоў, 25.05.2018)

«Жаба скокнула ў вогнішча. Усе ў захапленні: “Саламандра!..”», «Узбагаціўся сам – узбагаці ўран!», «Разынкі й курага – біч айчыннага хлебапячэння», «Адна галава – добра, калі яна сырная», «Акцыя: кожнай белай вароне – па чорным варанку!», «Калісьці быў перыяд ВКЛ, а хутка надыйдзе перыяд ВЫКЛ…» (Paul Dorokhin, 201?)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

28.05.2018

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 28.05.2018  20:40

***

водгукi:

Ганкина Инесса 28 мая в 23:15

Так, памятаю гэты з’езд, таксама планую пра гэта написаць падрабязна! Зараз пишу трэцю частку сваей прозы, пачала з 80-х, скончу прыблизна 2000.

Andrei Dubinin  29 мая в 17:51

адзін з лепшых матэрыялаў В.Рубінчыка, у яго “рэтраспекцыях” заўсёды прысутнічае праекцыя ў будучыню: быццам пішучы пра мінулыя падзеі, напісанае заўсёды ўтрымлівае ў сабе “вобраз будучага”, гэта каштоўная якасць. Шкада, што маштаб Вольфа не запатрабаваны шырока((

Siarhiej Sparyš что-то похожее было у Галко
https://budimir.livejournal.com/49477.html

Siarhiej Sparyš   30 мая в 08:48

“Тогда я теоретически готов был как умирать, так и убивать во имя утверждения «белорусской идеи». Но – только теоретически. Потому что когда мне было сделано неожиданное предложение поучаствовать в этнической чистке – уничтожении цыганской слободки в Минске, я был ошарашен. Мне стало тошно. Пожалуй, именно этому случаю я обязан последующим «левым поворотом».

Человек, который предлагал «зьнiшчыць вылюдкаў» («уничтожить выродков»), начинал так же, как и я. Как культурный националист. Образованный, начитанный и с обострённым чувством справедливости. У меня есть основания полагать, что он всего лишь честно дошёл в развитии своего национализма до логического конца”

***

Алесь Рэзнiкаў па мэйлу:

Выпуск моцна ўразіў. Я раней цешыўся, што наш беларускі нацыяналізм ледзь не самы юдафільскі ў свеце, але ж не ўсё так гладка. Вялікі дзякуй за артыкул, бо старыя гнайнікі трэба ўскрываць і старыя міны размініраваць.

Дадана 5 чэрвеня  08:27

Водгук Анатоля Сідарэвіча (13.06.2018):

Макей – гэбіст, і крывавую нядзелю 19 снежня 2010 г. арганізоўваў ён — як кіраўнік адміністрацыі. Пра гэта мне казалі дасведчаныя людзі. Пра гэта я кажу замежным эсдэкам.

Бараніча першы раз бачу. Ва ўсякім разе не чуў такое прозвішча. Вячорку ведаю, братоў Івашкевічаў ведаю. Дубаўца з тае групы ведаю лепш за ўсіх, бо прыяў яму ў ЛіМе. Ніякіх антысеміцкіх і юдафобскіх выказванняў ад іх не чуў і не помню.

Пасля аднаго святкавання 25 Сакавіка да Віктара Івашкевіча займеў недавер. Калі было тое святкаванне — не памятаю, бо я не раз быў сузаяўнікам. І вось, аднаго разу пераканаўся, што Івашкевіч наўмысна ўчыніў правакацыю, каб атрымаць карцінку з брутальнымі мянтамі. Я ж у прынцыпе супраць таго, каб правакаваць бойкі, разглядаць людзей як гарматнае мяса… Гэта сацыял-дэмакратычны прынцып. І на гэтым пункце ў мяне быў канфлікт са Статкевічам. Я публічна, у «Народнай Волі», назваў яго правакатарам.

Са з’езду БНФ я памятаю, як Пушкін гарлаў пра жыдоў. Нешта ў сэнсе «далоў». І як зала няўхвальна прыняла яго. А сядзеў я побач з паўжыдкам Лявонам Луцкевічам і Сцяпанам Дуж-Душэўскім, чыйго бацьку Клаўдзія немцы кінулі за дрот за спрыянне ковенскім габрэям.

Я быў ля вытокаў БНФ, быў сведкам яго нараджэння. Ідэю нацыянальнага фронту я выказаў яшчэ ў 1987-м у лісце да Ігара Дзядкова. Але, пабачыўшы Пазняка і прысных, трымаўся на дыстанцыі, у структуры БНФ не ўваходзіў, хоць яны мяне запрашалі і я выступаў. Але быў вольны казак. Пра што яны вялі размовы ў сваім цесным коле — не ведаю. Не бываў у ім.

З’езд БНФ адбыўся ў чэрвені 1989 г. Пра год, у ліпені 1990-га, па дарозе на Грунвальд пра ідэю сацыял-дэмакратычнай партыі са мною загаманіў Міхась Ткачоў. Урэзалася ў памяць, як ужо ў дні заснавання партыі мы дружна прагаласавалі за тое, каб у анкеце не было графы «нацыянальнасць». І памятаю, як у Міхася Ткачова адзін чалавек, пра антысемітызм якога я ведаў, спытаўся, ці хрышчаны ён. Я крыкнуў: «Міхась Аляксандравіч, не адказвайце, гэта правакатар». Але Ткачоў адказаў. Аказваецца, яго хрысцілі двойчы.

13.06.2018  10:13

З адказу Уладзіміра Бараніча на resurs.by:

Сідарэвіч мяне ня можа ведаць. Я зь ім ніколі ніякіх справаў ня меў, і да Талакі з маім удзелам ён не мае ніякіх адносінаў. Хаця й асабіста сустракаўся зь ім на паседжаньнях тады яшчэ трусаўскай Грамады, зь якой я выйшаў, калі яе ачоліў Статкевіч…

Натуральна, што пра тыя далёкія часы любое маё слова будзе супраць нечага іншага. Апроч мяне, тое (пра жыдабойства), пэўна, ніхто ніколі не прызнАе. Але што мне да таго?.. Сваё былое юдафобства я прыводжу ў якасьці сьведчаньня цуду навяртаньня жыдабойцы-агностыка да габрэйскага Бога. Палітыка, гісторыя, літаратура ды іншыя чалавечыя жарсьці мяне цікавяць выключна ў гэтым ключы.
13 чэрвеня  16:56
От редактора. Напоминаю о необходимости и важности финансовой поддержки сайта.
Текст на русском и как это сделать, читайте внизу этой публикации