Tag Archives: Владимир Рыженков

«Всё, что было не со мной – помню»

Общеизвестно: 35 лет назад в результате аварии на Чернобыльской атомной электростанции началась одна из крупнейших катастроф ХХ века. Менее известно, что в апреле-мае 1996 г., т. е. 10 лет спустя, в Минске проводился довольно крупный международный шахматный фестиваль, приуроченный к скорбной дате. Вот о нём и поговорим.

Уточню: сам я тогда за доску не садился, хотя, пожалуй, мог бы. Между студентами и администрацией франко-белорусского факультета Европейского гуманитарного университета не было непреодолимых барьеров, и на несколько дней меня б освободили от занятий. Но как-то фестиваль 1996 г., в отличие от «Минска-1993», пронёсся мимо. Даже за cпортивной прессой четверть века назад не следил – больше интересовало противостояние президента и Верховного Совета Беларуси, да и «Чарнобыльскі шлях», на который вышли десятки тысяч… Ныне восполняю пробел.

Газета «Прессбол» 24.04.1996 писала:

В программе фестиваля гроссмейстерский и open-турниры, состязания юных шахматистов. Гвоздем форума станет встреча Анатолия КАРПОВА и Бориса ГЕЛЬФАНДА, а также сеанс одновременной игры, который дадут знаменитые игроки. В гроссмейстерском турнире участвуют сильнейшие шахматисты Беларуси, а также гости из России, Украины, Швеции и Дании.

Не всё произошло так, как задумывалось, но об этом ниже. Любопытно посмотреть, кто считался сильнейшими шахматистами Синеокой в то время, какие у них были рейтинги, и многое ли изменилось с той поры:

Турнир XI категории ФИДЕ («гроссмейстерский»; по сведениям Абрама Ройзмана, был посвящён памяти Исаака Болеславского): C. Савченко – 2585, Ю. Круппа – 2580 (оба – Украина); В. Дыдышко – 2575, А. Фёдоров – 2540, А. Александров – 2535, Ю. Шульман – 2525 (все – Беларусь); В. Филиппов – 2530 (Россия); Ш. Шульскис – 2505 (Литва); П.-Х. Нильсен – 2495 (Дания); А. Рустемов – 2495 (Россия); В. Купрейчик – 2485 (Беларусь); П. Либерг – 2425 (Швеция).

В. Купрейчика уж нет, Ю. Шульман «далече», в США… В. Дыдышко, многократный чемпион Беларуси, сосредоточился на шахматной педагогике. А. Фёдоров и А. Александров, которым под 50, до сих пор не выпадают из первой десятки белорусских игроков.

В апреле 1996 г. воспитанник кобринской шахматной школы Алексей Александров ещё не был гроссмейстером, но взял первый приз – далеко не последний в своей карьере.

(«Прессбол», май 1996)

Финальная таблица расставила участников главного турнира в таком порядке:

  1. Александров – 7,5 из 11; 2.Рустемов – 7; 3-4. Савченко, Шульман – по 6,5; 5-6. Нильсен, Фёдоров – по 6; 7. Шульскис – 5,5; 8. Купрейчик – 5; 9-12. Дыдышко, Круппа, Лирберг, Филиппов – по 4.

Все 66 партий можно найти по ссылке. Некоторые из них познавательны, кое-какие вызывают вопросы (Филиппов – Шульскис, 1-й тур – ничья после 1.Кf3)…

В опен-турнире выступили 172 шахматиста, что являлось или рекордом для Беларуси, или показателем, близким к рекордному. Состав в «опене» тоже оказался довольно сильный – приехали российские гроссмейстеры Юрий Балашов и Евгений Глейзеров, их украинские коллеги Валерий Неверов, Георгий Тимошенко… Болельщиков порадовал успех молодого минского мастера Юрия Тихонова (1978 г. р.), который с семью очками в девяти турах поделил 1-6-е места с Сергеем Волковым, Максимом Ноткиным, вышеупомянутым Глейзеровым, Леонидом Тоцким и Игорем Захаревичем, а по дополнительным показателям вышел третьим. Призовой фонд, кстати, был для «лихих девяностых» вполне пристойным: первый призёр получал 2000 долларов, второй 1500, третий 1000, а всего призами были отмечены 25 человек.

Увы, позже Ю. Тихонов (на фото из «Википедии»), подававший в 1990-х большие надежды, несколько сбавил обороты. В 2006 г. он стал гроссмейстером, поучаствовал во Всемирной олимпиаде, но теперь «как тренер боле славится».

Александр Моисеенко, в 1996 г. – резко набиравший высоту украинский мастер (с 1999 г. гроссмейстер), в 2021 г. вспомнил о шахматном фестивале в Минске: «Помню, что хорошая была организация. Чисто, красиво. Жили мы недалеко от турнирного зала. Была приятная атмосфера». Спасибо Арону Шустину, переславшему этот отклик.

Дополнительные, детские соревнования (информация из «Прессбола»)

По какой-то причине «имиджевая» встреча Карпова с Гельфандом в Беларуси не состоялась. Борис Тасман в «Прессболе» написал, что «якобы минчанин поставил перед организаторами заведомо невыполнимые финансовые условия». Выяснять, сколько в этих словах истины, я не возьмусь («овчинка не стоит выделки»), но к тому времени Б. Гельфанд уже на самом деле не весьма охотно шёл на контакт с Белорусской федерацией шахмат. В 1998 г. рейтинг-лидер белорусской сборной перебрался в Израиль.

В итоге Анатолий Карпов сыграл во Дворце шахмат и шашек показательный матч с Алексеем Чернушевичем из Лиды (1978 г. р.), чемпионом Европы среди юношей 1994 г. «В каждом из двух полублицев маэстро имел по 10 минут на партию, а его визави – по 15, – писал Б. Тасман, – Карпов дважды доказал своё превосходство, а потом, к удовольствию переполнивших зал поклонников Каиссы, прокомментировал ход игры».

Благодаря сотруднику Республиканского центра олимпийской подготовки по шахматам и шашкам Игорю Стрельцу сохранились фотографии матча:

Первая печаталась в газете «Спортивная панорама», две другие, насколько я знаю, публикуются впервые.

А здесь Анатолий Евгеньевич – на торжественном открытии фестиваля…

И среди представителей спонсоров.

Я попросил шахматистку и журналистку Эльмиру Хоровец, подготовившую цикл телепередач о фестивале 1996 г., вспомнить, «как это было». Вот что ответила уважаемая Эльмира:

Организаторы (оргкомитетом руководил бойкий уроженец Гомеля, мастер Владимир Полей 1965 г. р., президент Белорусской федерации шахмат в 1996–2002 гг. – В. Р.) нашли много спонсоров. Но само понятие «спонсорство» в то время было в диковинку. Во всем мире бизнесмены, жертвующие деньги на нужды спорта, имеют преференции от государства в виде льготного налогообложения. У нас к принятию этого закона так и не пришли. Какой был интерес у меценатов? Мелькнуть на большом экране, потешить самолюбие, раскрутить свою продукцию. Помнится, на открытии фестиваля директор текстильного предприятия «Сукно», подаривший стопку шерстяных пледов, не увидел в зале своей рекламной растяжки. Его возмущению не было предела! Но потом «младшего» спонсора усадили на сцену рядом с представителями Volvo и Zepter, по правую руку от самого Карпова – и обида забылась.

Имя 12-го чемпиона мира, конечно, действовало на всех магически. Как и фраза «ради детей»: итогом пребывания Анатолия Евгеньевича в Минске стали закупленные для школ 20 тысяч комплектов шахмат. И главное – Карпова принимали в «верхах». Кабы не это, такое количество логотипов по телевидению вряд ли пропустили бы. Взять хотя бы показательный матч с Алексеем Чернушевичем: рекламный цензор сегодня заметил бы не только студийную декорацию Volvo, но и бутылки Coca-Cola на столе. Много позже белорусские телевизионщики стали ездить за границу на топ-турниры. Они рассказывали, что при входе на стадион зрителям заклеивают лишние надписи не только на одежде, но и на ободке очков…

Съёмочная группа спортивной редакции Белорусского телевидения делала ежедневные дневники с фестиваля. При том, что программа мероприятия была очень насыщенной, примерно к четвёртому выпуску моя фантазия иссякла. Все-таки шахматы – нетелегеничный вид спорта. А большой жанр мы отдали на откуп популярному в те годы телеведущему Егору Хрусталёву – Карпов принял участие в ток-шоу «Карамболь». У коллеги всё прошло без сучка и без задоринки.

После «Карамболя» Анатолий Карпов дал интервью корреспонденту «Спортивной панорамы» Петру Рябухину. Последний спросил, среди прочего: «Вы довольны поездкой в Беларусь?» Ответ был таким:

– Безусловно. Здесь я уже не в первый раз. Правда, походить пешком по городу мне особо не дают, в основном передвигаемся на машине. В прошлый мой приезд удалось прогуляться немного по центру…

Что касается мероприятий, то вся программа очень насыщена, и всё служит одной цели – популяризации шахмат как среди взрослых, так и среди детей. Я рад, что в Минске ещё сохранился Дворец шахмат и шашек, и он выполняет свою первоначальную функцию, которая когда-то планировалась при его открытии, кстати, с моим участием.

Фото из «СП», 04.05.1996: А. Карпов на приёме у А. Лукашенко; Карпова в аэропорту встречает министр спорта и туризма Владимир Рыженков

Нужно отдать должное организаторам фестиваля: приглашение в Минск 12-го чемпиона мира, популярного и среди чиновников, и среди любителей, было сильным тактическим ходом. Под имя Карпова удалось привлечь тех самых спонсоров, а ещё через него была передана просьба к президенту Беларуси – позаботиться о Дворце шахмат и шашек, открытом осенью 1985 г. в самом центре Минска. Позже Карпов сообщил в российской газете «Шахматная неделя», что Лукашенко пообещал ему примерно следующее: «Пока я президент, здание будет служить шахматистам». Впрочем, название «Дворец», дорогое Виктору Купрейчику (см. здесь с 33:29) и другим активистам, чиновники всё-таки отняли. РДШШ «16.01.1997 приказом № 53 Министерства спорта и туризма Республики Беларусь [был] реорганизован в Национальный центр шахмат и шашек, а 18.08.2000 решением Мингорисполкома № 931 переименован в учреждение “Республиканский центр олимпийской подготовки по шахматам и шашкам».

У входа в РЦОП по шахматам и шашкам (после реконструкции, июль 2020 г.) Источник

«Многостаночник» Карпов съездил ещё и в Молодечно, где дал сеанс одновременной игры для бизнесменов и их детей. Игроки, по сообщению Б. Тасмана, платили по 200 долларов за участие… В результате встреч Карпова, уже как председателя совета международной организации «Чернобыль – помощь», с официальными лицами, было решено создать белорусский филиал шахматной школы «Дети Чернобыля». Смысл был в том, чтобы юные шахматисты из Беларуси ездили на тренировки в Москву… По-моему, идея «не взлетела».

Российский журнал «64-Шахматное обозрение», умолчав о шахматных турнирах в рамках минского фестиваля, в № 5 за 1996 г. рассказал, однако, что «чемпион мира ФИДЕ сам преподнёс шахматную доску с фигурами… президенту А. Г. Лукашенко». Издание отметило, что за оказанное содействие город Молодечно назвал А. Е. Карпова своим почётным гражданином. Полагаю, здесь не обошлось без любителя шахмат, доктора технических наук Геннадия Карпенко (1949–1999), председателя Молодечненского горисполкома в 1991–1994 гг. По состоянию на весну 1996 г. он был заместителем председателя Верховного Совета, относился к «оппозиции», но некоторое влияние в городе сохранял…

В целом фестиваль 1996 г. и визит в Беларусь Анатолия Карпова сыграли определённую роль в укреплении инфраструктуры, дали кое-кому возможность заработать, помогли «встать на крыло» ряду молодых шахматистов. «Шахматную лихорадку» в Беларуси эти мероприятия всё же не вызвали; эмиграция квалифицированных игроков и тренеров из нашей страны в конце 1990-х – начале 2000-х продолжилась. Но вглядеться в прошлое, вспомнить о том или ином ярком событии всегда полезно.

Подготовил Вольф Рубинчик,

г. Минск, 26.04.2021

От ред. belisrael

Печальная судьба вскоре ждала встречавшего Карпова Владимира Рыженкова.

На митинге в 1996 году Лукашенко говорил в своем стиле – разносил всех. Так в 1997 году он потребовал вернуть народу все спортивные сооружения страны. Досталось и  Рыженкову, которому было поручено вернуть лучших белорусских спортсменов «всех до одного человека». Кроме того, министр должен был до Нового года вернуть всех учителей физкультуры в школы под угрозой, что в противном случае он пойдет вести  уроки лично вместе с министром образования Василием Стражевым. «Вернуть в спорт все то хорошее, что было в советские времена. А плохого там не было», – сказал Лукашенко, срывая аплодисменты.

Вечером 3 декабря 1996 года у Рыженкова случился инсульт. В течение девяти дней чиновник пролежал в реанимации без сознания, но его состояние не улучшилось. 12 декабря в возрасте 51 года уроженец Добруша скончался.

Его сын Максим (род. в 1972) давно стал одним из самых приближенных Лукашенко.

Геннадий Карпенко 19 ноября 1996 был одним из инициаторов процедуры импичмента Лукашенко, которую начали депутаты Верховного Совета. Он скончался от кровоизлияния в мозг утром 6 апреля 1999 года в возрасте 49 лет. Это произошло за месяц до альтернативных президентских выборов, сторонники проведения которых отказались признать навязанные Лукашенко изменения в Конституции, означавшие продление срока его полномочий на президентском посту.

Истинные причины смерти Геннадия Карпенко до сих пор неизвестны. Он никогда не жаловался на свое здоровье. Родственники и представители оппозиции сомневаются в естественных причинах смерти и полагают, что к ней причастны белорусские власти.

Жена и дети оппозиционного политика из-за постоянного преследования и прессинга со стороны режима вынуждены были уехать в Германию, где получили статус политических беженцев.

PS.

Не забывайте поддержать автора шахматных и многих др. публикаций.

Опубликовано 26.04.2021  15:01

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (105)

Shalom? Яшчэ пару заўваг пра мегашоў у «Белэкспа», дакладней, пра рэакцыю на яго (даруйце, панове, больш не буду :))

Мінскага «лідара меркаванняў» Віктара М. некаторыя кідкі «сонцападобнага», відаць, так разнервавалі, што ён кінуўся пляжыць нядаўняга сябе. Тады, 22.01.2019, пісаў: «Як так здарылася, што менавіта Аляксандр Рыгоравіч… зрабіўся апошняй надзеяй на далейшае існаванне беларускай дзяржавы? Чаму… на ягоным фоне прадстаўнікі БНФ — некалі самай моцнай незалежніцкай сілы, што аб’ядноўвала ўсіх прыхільнікаў адраджэння — выглядаюць няўцямнымі мямлямі?» Цяпер, 05.03.2019: «Праз сустрэчу быў распаўсюджаны яўны і просты мэсідж: згортванне беларусізацыі… Збольшага ўсіх тых, хто шчыра тапіў за беларусізацыю, за нацыянальную адукацыю ўнутры краіны, за мову і культуру, чарговым разам скарысталі. Былі да часу — далі крыху свабоды. Прыйшліся не ў тэму — абазначылі маршрут на Бангалор».

Што адрознівае спелага грамадзяніна ад інфантыльнага? Сярод іншага, уменне не ўпадаць у эйфарыю (або істэрыку) ад тых ці іншых заяў, у т. л. ад зробленых в. а. цара. Ніколі «Рыгоравіч» не быў – дый не здаваўся – «апошняй надзеяй» на існаванне беларускай дзяржавы; вось і цяпер няма падстаў лічыць, што ўсіх «прыхільнікаў адраджэння» (а не тых, хто глядзеў прамоўцу ў рот) «скарысталі». М. раіць: «Што рабіць? Жыць далей». Ды гэткія парады ляжаць на паверхні – ад інтэлектуалаў чакаюцца глыбейшыя раскопы.

Калі б інтэлектуалам быў я, то парадзіў бы журналістам і «экспертам» устрымацца ад удзелу менавіта ў падобных сустрэчах (увогуле ж ад кантактаў з урадавымі структурамі нікуды не падзецца 🙁 ). Рэдактар «першай беларускай» паскардзіўся на «Вялікую размову»: «Нашто сем гадзін гаварыць тое, што можна лёгка сказаць за гадзіну?» Варыянты адказу: «каб вас патроліць» & «каб вам дагадзіць», i адно не выключае другога. Прадстаўнік «НН» сёлета зноў ціхамірна сядзеў у залі – не ўстаў, не сышоў. Значыць, некаму даспадобы адчуваць «блізіню да цела» і слухаць з першых вуснаў трызненні перлы пра хакеістаў, якія «праскоквалі як таракашкі»А вось рэдакцыя «Новага Часу» на шоў 1 сакавіка сваіх не адправіла – за гэта рэспект!

Рэцэпты ад «НН» узору 2001 г.

Тут сёй-той палічыў жудкай абразай лукашэнкаўскую прапанову пайсці з канцэртам да Дня Волі на Бангалор. У другой палове 1990-х палітыкі адмаўляліся тэпаць на «клятае месца» – плошчу Бангалор (дакладней, у парк Дружбы народаў), бо далёка ад цэнтра Мінска, дый сабакі там гойсалі. Можа, і мелі рацыю… Праўда, помню мітынг у парку ўвосень 2000 г. – выступалі В. Вячорка («На падыходзе да плошчы ўлады затрымалі коней! Гэта ж нашы, беларускія коні!»), П. Севярынец, які агітаваў супраць удзелу ў парламенцкіх «не выбарах, а вырабах», Л. Гразнова, прадстаўленая арганізатарамі як «Пасіянарыя беларускай апазіцыі» (апошні час легітымізуе «антыдармаедскі» дэкрэт № 1)… Сабралася хіба тысяча гражданоў. Сабакаў не было.

Калі рыхтуецца імпрэза вонкава нейтральная, без зацятых пратэстаў, то «Бангалор» за пару кіламетраў ад плошчы Якуба Коласа – не найгоршая опцыя. Па-дзеля мяне, святочны настрой можа выявіцца дзе заўгодна (летась пазнякоўцы збіраліся на 25 сакавіка ў Кіеўскім скверы, яшчэ далей ад цэнтру); з другога боку, «сілавікі» здольныя стварыць для адэптаў БНР «гета» ў любым месцы. Няўжо так прынцыпова, дзе цябе будуць прыдзірліва шманаць: каля Опернага тэатра, на стадыёне «Дынама» або на вуліцы Сурганава?

І нашто завышаць кошт асобна ўзятай пляцоўкі? Прафесар-гісторык Леанід Лыч – не мой герой, але ён нядаўна слушна заўважыў пра ўгодкі БНР: «Хацелася б, каб гэтае свята адзначалі на лакальным узроўні таксама – Заводскі раён, Фрунзенскі раён, каб быў не адзін мітынг, а пятнаццаць». Ці ж не тое («парваць шаблон») раіў і ваш пакорлівы мізантраполаг увесну 2017 г.? 🙂

Зара’ хочацца вярнуцца да тэмы «Плюсы/дасягненні незалежнай Беларусі», распачатай месяц таму. Падабаюцца не толькі муралы, набыццё ўласнай ідэнтычнасці і тое, што ў свеце лепей даведаліся пра беларусаў, чым 30 год таму. Мяркую, урад правільна адмовіўся ў 2011 г. ад пераходаў на зімовы/летні час, і тут, як ні дзіўна, я салідарны з Лукашэнкам-старэйшым…

Някідкі плюс незалежнасці і ў тым, што ў мінскіх дварах дворнікі перасталі штовосень спальваць кучы смецця (пераважна палую лістоту). У 1990-х яшчэ спальвалі, разводзілі куродым, цяпер вывозяць або проста пакідаюць палае лісце там, дзе ляжыць – экалагічненька 😉

«Вывучаная бездапаможнасць» пануе не паўсюль, i прадпрымальнікі не апантаныя бульбай: у Лунінцы навучыліся рабіць патэльні для замежжа, у Кобрыне Сяргей Паленік заняўся 3D-друкам… Агулам, людзі сталі больш мабільныя, многія беларусы наведалі дзясяткі краін, ё што ўспомніць. Да прыкладу, спартоўцы – з 1990-х ім нашмат лягчэй трапіць на розныя чэмпіянаты-алімпіяды-універсіяды, чым у савецкі час, калі даводзілася прабівацца праз Маскву. Цяпер – былі б грошы, а яны для талентаў часцей за ўсё знаходзяцца. Пра выгады незалежнасці для юных шахматыстаў пісаў, зрэшты, у 2005 г.

У Беларусі амаль два дзясяткі шахматных гросмайстраў – колькасць іх вырасла на парадак у параўнанні з позняй БССР. Так, многія з’ехалі, аднак лідар зборнай апошніх гадоў, мінчанін Уладзіслаў Кавалёў з рэйтынгам Elo каля 2700, народжаны ўжо ў незалежнай краіне (06.01.1994), эміграваць быццам бы не збіраецца…

Сталы чытач belisrael.info, мастак і педагог Андрэй Дубінін (1963 г. нар.) таксама не прайграў ад распаду СССР. Філасофствуе:

Паспрабую адказаць на пытанне «што мне дала незалежнасць». Чуецца пасыл некарэктны – бо тут актыўны і пасіўны модусы прысутнічаюць, «што табе дае незалежнасць» і «што ты даў незалежнасці», бо калі ты адно рэцыпіент – дык ты залежны 🙂

Чаго я дамогся пры дапамозе палітычнай незалежнасці? Я здабыў эканамічную незалежнасць, якая сталася фундаментам, маёй персанальнай «валентнасцю» да ўтварэння гарызантальных сувязяў-залежнасцяў у культурным полі. Незалежнасць ад галерэйных гонак, я змог не быць рабом на галерах галерэях, сваім падзённым рамесніцкім хлебам (часам лепей, часам горш) магу рабіць карціны, перпендыкулярныя трэндам і брэндам. Андэрграўнд сыходзіў у падвалы за савецкім часам… Я дык не лічу сябе андэрграўндам, калі што андрэйграўндам, але зараз на маім стале – вырашэнні тэмаў Мінскага гета ды Курапатаў, от гэта мяне мацуе і робіць незалежным.

* * *

У мінулай серыі было сказана пра тое, што сябра Беларускага саюза мастакоў скончыў працу для новага Вялікага магістра ордэна Мальты. Герб ужо колькі дзён вісіць над тронам.

Гатова і правая частка трыпціха А. Дубініна «Клуб Дзяржынскага, або Ноч паэтаў» (левая частка выстаўлялася ў 2017 г.):

На мой дылетанцкі погляд – моцна. Цікава, як будзе глядзецца цэнтральная карціна, – тая, што пакуль у праекце.

Падобна, рыхтуецца яшчэ адзін праект – перадачы паўнамоцтваў новаму кіраўніку Беларусі, якая можа адбыцца ў 2024-2025 гг. Чаму яна наспела, пісаў тыдзень таму.

Ніхто з чытачоў не прыслаў канкрэтныя прозвішчы людзей, здольных змяніць Лукашэнку. Вядома, палітычны таталізатар у Сінявокай – штука няўдзячная, мала хто прагне «вангаваць» у гэтай сферы. Ну, а я рызыкну.

Верагоднымі кандыдатамі на ролю «мясцовага Пуціна» мне бачацца экс-памочнікі Лукашэнкі Кірыл Руды (па эканамічных пытаннях; 2013-2016) і Максім Рыжанкоў (па пытаннях спорту і турызму; 2012-2016). Абодва – людзі адносна маладыя, працаздольныя, не навічкі ў палітыцы, здольныя на ўсялякія хітрыкі. Напрыклад, К. Руды са сваімі кнігамі ў пэўных (квазі)інтэлектуальных колах лічыцца лібералам, бо слушна дыягнастуе асобныя балячкі беларускага грамадства. Названыя колы падхапілі чуткі пра «ссылку» экс-памочніка паслом у Кітай, хоць насамрэч гэтая пасада выдатна пасуе для далейшай кар’еры. М. Рыжанкоў мае рэпутацыю «няхціўцы», адкрытага для кантактаў з аматарамі спорту (у пачатку 2010-х праз «Прессбол» прапаноўваў з праблемамі звяртацца на асабісты мэйл; бараніў рабіў выгляд, што бараніў ад закрыцця шахматныя секцыі ў рэгіёнах).

Асабіста не знаёмы ні з Рудым, ні з Рыжанковым, але шансы другога лічу вышэйшымі, і вось чаму. Па-першае, у беларускім грамадстве важна, з якой ты сям’і, а сп. Максім – сын вядомага чалавека, куратара белспорту ў часы перабудовы і ранняй незалежнасці (Уладзімір Рыжанкоў памёр у 1996 г.). Па-другое, палітычны досвед у Рыжанкова-малодшага багацейшы, чым у Рудага, які ў 2000-х больш займаўся навукай. Ёсць і іншыя тлумачэнні, але… пакуль што досыць. Няможна, дарэчы, выключаць прарыву на самы верх счэпкі, дзе доктар эканамічных навук Руды займаў бы пасаду прэм’ер-міністра.

Багата што ў раскладах будзе залежаць ад (ня)поспеху Еўрапейскіх гульняў у чэрвені г. г. – імі апекаваўся акурат Рыжанкоў… Дзеля-мадзеля патлумачу: я не за і не супраць магчымага яго вылучэння ў пераемнікі. Проста іншыя сцэнарыі – народнае паўстанне з перахопам ініцыятывы да 2024 г., свабодныя выбары пад кантролем Еўрапейскага Саюза, уварванне ў Беларусь усходніх інтарэсантаў і навязванне свайго сатрапа – выглядаюць яшчэ менш рэальнымі.

Еўрасаюз, хоць не «падрохквае», а гаворыць па-чалавечаску, часам робіць вычварныя крокі… То абвяшчае пра падвышэнне кошту віз да 80 еўра, у т. л. для беларусаў (вось дык дапамога дэмакратычным пераўтварэнням), то высокія чыноўнікі зацыкліваюцца на смяротнай кары: «Ужыванне смяротнага пакарання ў Беларусі не дазваляе Еўропе стаць прасторай, цалкам вольнай ад гэтага віду пакарання, якое замахваецца на самую сутнасць чалавечай годнасці». Упэўнены, што праблему (не)ўжывання павінны вырашаць нацыянальныя ўрады, улічваючы найперш інтарэсы сваіх грамадзян, і нават «мяккі» дыктат тут недарэчны. Дасціпна адпавёў бельгійскаму міністру чытач tut.by «Zadorny_Myslitel» (27.02.2019): «Нешта мне гэты Брусель нагадвае ўпраўдома І. В. Буншу: “Мы змагаемся за ганаровае званне дома (Еўропы) высокай культуры і побыту, а вы сваімі разводамі (смертнымі пакараннямі) рэзка зніжаеце нашы паказчыкі!”» Былі б заходнееўрапейцы шчырыя ў сваіх заявах аб правох тутэйшых – ці гандлявалі б яны шмат гадоў з Лукашэнкам, ці выдавалі б крэдыты ягонаму ўраду, а гранты – падкантрольным дзяржаве арганізацыям?

Па сутнасці-то чалавецтва «не дарасло» да адмены смяротных прысудаў – гл. казусы не толькі Індыі, Кітая, Нігерыі, але і «больш цывілізаваных» ЗША, Паўднёвай Карэі, Сінгапура, Японіі. Да таго ж адсутнасць у заканадаўстве такой меры, як смяротная кара, падахвочвае супрацоўнікаў спецслужбаў займацца «самасудом», ліквідуючы рэальных або ўяўных злачынцаў.

«Вольфаў цытатнік»

«Фарс і блеф гэта практыка беларускай палітыкі — што з боку ўлады, што з боку апазыцыі. Для ўлады фарс і блеф — гэта наіўная мужыцкая спроба неяк адцягнуць час, адкласьці на потым: можа, неяк “наладзіцца”. Для апазыцыі, што набірае сабе ў правадыры тых, каго Лукашэнка выгнаў са службы, гэта спроба вярнуць час, якога даўно няма, які страчаны бяздарна і па-пустому» (Алесь Чобат, снежань 2001 г.).

«Дзевяностыя не адпускаюць. І не могуць адпусціць, таму што яны – наша ўсё. Таму што ўсё, што нам так не падабаецца, і ўсё, што нам так падабаецца, – яно адтуль, і адно ад другога вельмі цяжка адарваць… Барацьба за адзінае “слушнае” разуменне дзевяностых.. з’яўляецца адным з самых сур’ёзных франтоў сучаснай ідэалагічнай барацьбы» (Уладзімір Пастухоў, 05.03.2019)

«Сучасная барацьба за заходнюю талерантнасць у нашых умовах – гэта своеасаблівае “cамалётапаклонства [карга-культ], будоўля глінянага самалёта, то бок імітацыя знешніх атрыбутаў, пазбаўленая ўнутранага напаўнення» (Алена Радзівон, 05.03.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

07.03.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 07.03.2019  16:16

Водгук

Урад адмовіўся ад «пераводу стрэлак», папярэдне перайшоўшы на не наш астранамічны час (які дзіўным чынам, абсалютна выпадкова, урэшце супаў з маскоўскім)… Розніца з астранамічным бачная на карце. І гэта адчуваецца ўзімку без усялякай геапалітыкі, калі ўстаеш на гадзіну раней за норму. Дарэчы, калі Колю хацелася спаць на першым уроку — то лепей б угаварыў бацьку вярнуцца на наш уласны астранамічны час — вынік быў бы той самы, што і перанос пачатку навучання ў школе на гадзіну пазней. Але менш балюча для ўсіх.

Пішаце: «Еўрасаюз… абвяшчае пра падвышэнне кошту віз да 80 еўра, у т. л. для беларусаў (вось дык дапамога дэмакратычным пераўтварэнням)». Дык не адным жа нам, а нашы ніяк не дамовяцца пра спрошчаныя ўмовы (патанненне да €35) атрымання шэнгенскіх візаў для беларусаў — пэўна, не надта хочуць, бо ўвесь час высоўваюць дзіўныя, невыканальныя для таго боку, патрабаванні — ужо каторы год…

Цытата ваша з Алеся Чобата для мяне апынулася вельмі дарэчы: я нядаўна нарэшце дабраўся прачытаць яго «Зямлю святога Лукі» і «многа думаў». Не стае яго калонак у газетах, як і Віталя Тараса…

Віктар Сяргейчык, г. Мінск

Дадана 11.03.2019  22:40