Tag Archives: рок-музыка

Утонул Саша Липницкий (1952–2021)

«Провалился под лёд»: рок-музыкант Александр Липницкий утонул в Москве-реке

Дарья Есенина, cosmo.ru, 26.03.2021

Кадр из видео

68-летний Александр Липницкий погиб в Подмосковье. Музыкант шёл на лыжах по льду, однако лёд его не выдержал.

Легендарный участник культовой группы «Звуки Му» ушел из жизни. «Александр Липницкий, басист “Звуков Му”, выдающийся коллекционер икон, вообще, не по-советски крутейший персонаж, утонул вчера в Москве-реке», — сообщила в Facebook журналист Анна Монгайт. Смерть музыканта подтвердили его жена и сын.

Липницкий в момент гибели спасал собаку. Об этом сообщил его друг, известный журналист Артемий Троицкий.

«Он же жил на Николиной горе в дачном поселке. У него была собака по кличке Тирекс. Он с собакой пошел ходить на лыжах по замерзшей Москва-реке. По-видимому, провалилась под лед собака, и он бросился ее спасать. Сам провалился под лед и утонул», — рассказал «Пятому каналу» Троицкий.

Супруга Липницкого, Инна, обратилась в полицию вечером 25 марта. Она рассказала, что Александр уехал на своей машине вместе с собакой, а вскоре перестал выходить на связь. Женщина предположила, что журналист мог погибнуть в результате несчастного случая. Ее догадки подтвердились.

Поклонники и близкие Липницкого не могут поверить в случившееся. «Чудовищная новость! Он ведь из нашего дома. Знаю чуть ли не с коляски. Это горе! Последние лет десять он много гулял в Эрмитаже мимо 3205. Разумеется, миллениалы и хипстеры из Щуки и ВГИКа его не знали. И удивлялись, когда я объяснял, что вон тот бородатый дядька — легенда советской рок-культуры. Сердечные соболезнования друзьям и близким», «О Господи! Виделись неделю назад. На концерт Мамонова звал», «Очень жаль… В перестройку впервые о нем узнала, прочитав его интервью в “Юности”. И да, сразу поняла, что это очень несоветский человек. Из хорошей семьи», «Крутейший мэн был. Очень жаль», — высказались фолловеры Анны.

Александр Липницкий и Артемий Троицкий, facebook.com/aktroitsky

Александр родился в семье преподавателя английского языка Инги Суходрев и врача-гомеопата Давида Липницкого. Отчимом музыканта был личный переводчик Никиты Хрущева и Леонида Брежнева – Виктор Суходрев. Культуролог является внуком советской актрисы Татьяны Кирилловны Окуневской и врача-гомеопата Теодора Михайловича Липницкого.

Александр Липницкий познакомился с Борисом Гребенщиковым в 1980 году, после чего его жизнь изменилась коренным образом. Лидер «Аквариума» жил некоторое время в квартире друга, Александру посвящена его «Песня для Нового быта». Режиссер влился в андеграундную рок-тусовку. Вместе с группой «Кино» и Майком Науменко он организовывал фестиваль «Тбилиси-80» (тут ошибка, в 1980 г. группы “Кино” ещё не было. – belisrael), а вскоре стал участником коллектива «Звуки Му», который основал совместно с Петром Мамоновым и Алексеем Бортничуком в 1983-м. Телезрителям Липницкий запомнился как ведущий программы «Еловая субмарина» на канале «Ностальгия».

Липницкий скептически относился к выступлениям «Кино» без Виктора Цоя. «Я ничего не хочу на эту тему особенно говорить как минимум потому, что их делают мои друзья. Но предчувствие у меня немного недоброе. Потому что настолько складно сложилась легенда группы, что любое вмешательство в нее несколько тревожит. Хотя могу сказать вот, что сделанный при участии Марьяны трибьют “Кинопробы” в свое время оказался весьма удачным, там было достаточное количество интересных версий», — делился Александр с «Афишей».

Источник

* * *

Отрывки из недавней беседы с А. Липницким (полностью см. здесь)

ВИКТОР ЦОЙ, АЛЕКСАНДР ЛИПНИЦКИЙ И «КИНО»

Евген Второй в молодости был в восторге от группы «Кино» и при случае до сих пор интересуется подробностями жизни Виктора Цоя у тех, кто знал его лично. Однажды Евген сумел задать несколько вопросов культовому человеку – Александру Липницкому – основателю и бас-гитаристу группы «Звуки Му», культурологу и вообще очень интересному дядьке.

Насколько Виктор Цой был отзывчивым? Был ли какой-то случай, в котором Виктор удивил Вас своим поведением, отзывчивостью на чужое горе? Были ли какие-то поступки, которые удивили Вас своей человечностью?

– Ну, достаточно сказать, что в марте 1985 года именно Цой провожал в последний путь моего младшего брата. У меня есть фотография, где Цой поет несколько песен, любимых моим братом младшим Владимиром, с которым дружил, и приехал единственный, наверно, из ленинградского рок-клуба. Еще Сева Гаккель из «Аквариума», тоже мой ближайший друг, приезжал. Ну, вот Цой и Гаккель самые были отзывчивые к моей семье люди, так получилось, среди ленинградцев.

Насколько изменился Виктор Цой после того, как пришла слава? Появилась ли дистанция? Насколько близко Цой подпускал к себе людей? А если подпускал, то в каких случаях? Как он открывался и когда?

– Мания величия, безусловно, на короткое время посетила Виктора. То, что называется звездная болезнь. Как-то все вместе это совпало. Фильм «Игла», фильм «Асса», гастроли за границей, десятки тысяч людей на стадионах. Естественно, любому человеку в его возрасте это бы вскружило голову. Тем более, что популярность все-таки нахлынула довольно резко. Он не шел к ней так долго, как, например, там, Булат Окуджава или Владимир Высоцкий. И поэтому, конечно, на время вообще на группу «Кино» мы так взирали с некоторой иронией. Потому что мы знали, что это пройдет. Они, конечно, старались делать вид, что они такие же, как прежде, но, безусловно, вот это зазвездили.

Ну, например, я помню, как когда мы были вместе на гастролях во Франции, должны были французские телевизионщики снимать, по-моему, и Мамонова, и Цоя. Так вот, Мамонов опоздал тоже на полчаса, он тоже уже зазвездил, уже был фильм «Такси-блюз». А Цой так просто опоздал на час.

Цоя, да и в целом рок-музыкантов периода СССР, часто называли асоциальными элементами. Хотя сегодня как раз понятно, что у них была ярко выраженная социальная активная позиция. Как Цою удавалось жить вне законов? Или это снова только легенда?

– Во-первых, я не согласен, что это была нормальная социальная позиция. Если вы говорите, что тогда Цой и вся наша компания воспринималась, как асоциальная группа людей, то мы такими и были. Потому что мы исходим из того, что социум советский был совершенно особым. И мы были в нем абсолютно асоциальными элементами. В принципе, мы сделали всё, чтобы этот социум был разрушен, – вот. И приложили к нему все силы. И я, и Цой косили от советской армии, чтобы нас не послали, там, подавлять какое-нибудь восстание, типа пражского, «Пражской весны», или просто какую-то абсурдную авантюру в Афганистан. Или даже, как в начале 60-х, расстрел своих же сограждан в Новочеркасске. Понимаете, мы знали историю, поэтому мы были к тому социуму асоциальны.

Можно ли сказать, что Цой первым из рокеров попал в тяжелый мир шоу-бизнеса – и отсюда пошли первые телохранители, которых не было ни у кого тогда?

– Да я бы не назвал это «жесткий шоу-бизнес», – просто шоу-бизнес. Потому что до встречи с Айзеншписом «Кино» уже были популярной группой и уже собирали стадионы. Но Юрий, которого я и познакомил, как известно, в саду Эрмитаж с группой «Кино» и в частности с Цоем, поставил это дело на коммерческий конвейер, который уже, конечно, заставляет музыкантов, что называется, кряхтеть и работать. Уже тебе работа эта не в радость. Поэтому Цой помрачнел, конечно, в последние годы. Именно в связи с тем, что из этого конвейера трудно вырваться.

Можно ли сказать, что Цой, по меткому выражению Сергея Лысенко, это эталон русской рок-звезды?

– Он не так говорит. Он говорит: «Для меня Цой эталон звезды». Это разные вещи – не рок-звезды, а именно звезды. Что он настолько был, как считает Лысенко, безупречен и в своей музыкальной деятельности, и в жизни. Искренен. Вот, наверно, это имел в виду Сергей, когда он говорил это в моем фильме.

Опубликовано 26.03.2021  14:54

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (56)

Вітаю аматараў серыяла – тых, каму неабыякавыя падзеі ва ўласнай краіне, і ў свеце таксама!

Днямі споўнілася 60 гадоў рокеру Юрыю Шаўчуку, aka «Юра-музыкант». Да яго творчасці можна ставіцца па-рознаму; асабіста мяне яна натхняе амаль 30 год, пачынаючы ад кружэлкі «Я получил эту роль».

 

Юра Ш. (Віцебск, 2015) і яго пласцінка 1988 г.

Мужны чалавек, як ні круці. Акрыяў пасля смерці жонкі. Ратаваў душы на войнах (за гэта, а таксама за яго раннюю песню «Не страляй», на месцы нарвежскага камітэта я б выпісаў Шаўчуку Нобелеўскую прэмію міру). Цаню і тое, што Юрый Юліянавіч даваў канцэрты ў Беларусі, увайшоў у гісторыю рэплікай 2009 г.: «Холадна ў вас выступаць, паўсюль лядовыя палацы – лепей бы ваш прэзідэнт у шахматы гуляў (смяецца)». Некалі, да сваёй адседкі, шаўчукоўскія імпрэзы ладзіў у Беларусі Генадзь Шульман – дырэктар цэнтра «Клас-клуб ДК»; гэта яму залічылася або залічыцца.

Упершыню за час бытавання «Катлет & мух» у Беларускай федэрацыі шахмат (БФШ) змянілася кіраўніцтва. Цікава?! Ну, слухайце далей…

У 2009 г. федэрацыя з некалькімі сотнямі членаў дэ-факта амаль год жыла без старшыні (хочацца з’едліва дадаць: «і нічога»). Потым знайшлі сабе начальніка дзяржаўнага прадпрыемства, звязанага з аэранавігацыяй, ад шахмат досыць далёкага. Тым не менш, сякія-такія грошы спонсараў пры ім знаходзіліся – мо і не меншыя, чым пры ранейшым старшыні-прадпрымальніку, які шмат абяцаў, а рабіў… як рабіў.

Сёлета ў канцы красавіка адзін небезвядомы палітык раскрытыкаваў стан спраў у спорце, асабліва ў хакеі. Прачуханца дастаў і Нацыянальны алімпійскі камітэт Беларусі, які з вясны 1997 г. узначальваецца «самі ведаеце кім». Чыстая булгакаўшчына: «Калі гэтыя барытоны равуць “бі разруху!” – я смяюся… Гэта абазначае, што кожны з нас павінен лупіць сябе па карку!»

Напэўна, у адміністрацыі ўспомнілі лозунг ад вусатага сучасніка Булгакава М. А.: «Кадры вырашаюць усё», і ў маі распачалася хваля перавыбараў у спартыўных федэрацыях. Калі раней імі кіравалі розныя буйныя чыноўнікі, то цяпер лічыцца, што «руліць» павінны самі дзеячы спорту. Што, у прынцыпе, няблага, але прымушае задумацца: ці насамрэч дзяржава зацікаўлена ў самакіраванні спартоўцаў? Ці не хоча проста сапхнуць на іх адказнасць ва ўмовах эканамічнага крызісу? (Тут трэба дадаць, што падзенне валавага ўнутранага прадукта ў «сінявокай» спынілася, чаго не скажаш пра даходы грамадзян.) Выняткам стала федэрацыя хакея: узначаліць яе прапаноўвалі трэнеру Міхаілу Захараву, ён адмовіўся, тады паклікалі Сямёна Шапіру, старшыню Мінскага аблвыканкама… Патлумачылі так: «Хакей – ідэалогія, тое, што можа згуртаваць нацыю» 🙂

19 мая дайшла чарга і да БФШ. Амаль аднадушна (1 галасаваў супраць, 1 устрымаўся) прысутныя выбралі 37-гадовую Настассю Сарокіну, міжнароднага майстра, трэнера ФІДЭ і г. д. У сярэдзіне 2000-х гадоў яна жыла ў Аўстраліі, потым вярнулася, працавала ў Мінскім дзяржаўным палацы дзяцей і моладзі, а гадоў 5 таму адкрыла прыватную школу. Не з’яўляюцца сакрэтам яе добрыя адносіны з Кірсанам Ілюмжынавым і Максімам Рыжанковым, «моцнымі людзьмі» ФІДЭ і адміністрацыі прэзідэнта РБ адпаведна. Натуральна, самаацэнка часам зашкальвае.

Выглядае, ёсць у рашэнні канферэнцыі плюсы і мінусы. Паводле статуту БФШ скліканне так скора не робіцца, пра яго трэба паведамляць актывістам прынамсі за месяц (п. 4.7). Перагледзеў навіны на chess.by – не было там паведамлення пра канферэнцыю і парадак дня. Як кажуць юрысты, «з неправавой сітуацыі не можа быць прававога выйсця», і фармальна вынікі канферэнцыі БФШ (дый сходаў іншых федэрацый РБ – статуты прыкладна аднолькавыя ва ўсіх) маглі б быць аспрэчаны ў судзе. Зрэшты, каляспартыўныя дзеячы ва ўсім свеце схільныя абапірацца хутчэй на мэтазгоднасць, чым на законнасць. І большасць спартоўцаў таксама…

У навіне пра абранне спн. Сарокінай, апублікаванай усё на тым жа сайце БФШ, насцярожваюць наступныя словы: «Асаблівую ўдзячнасць Настасся Віктараўна выразіла дзяржаўным структурам: Нацыянальнаму алімпійскаму камітэту, Міністэрству спорту і турызму Рэспублікі Беларусь, Прэзідэнцкаму спартыўнаму клубу, якія рэальна зацікаўлены ў развіцці шахмат у Беларусі і аказваюць істотную падтрымку беларускім шахматам». Не ў тым праблема, што расхвальваецца «начальства»: магчыма, кар’еру без гэтага не пабудуеш. Ізноў жа, «шахматная вертыкаль» з яе «жэстачайшым парадкам» часам у Беларусі спрацоўвае, хоць я аддаю перавагу «гарызанталі». Але якая з Нацыянальнага алімпійскага камітэта «дзяржаўная структура»?.. Алімпійская хартыя забараняе «адзяржаўліванне» мясцовых камітэтаў, і ў Беларусі НАК пазіцыянуе сябе як «самастойнае, незалежнае грамадскае аб’яднанне». Статус яго адрозніваецца ад «прэзідэнцкага клуба» – «дзяржаўна-грамадскага аб’яднання».

НАК – назіральная інстанцыя над федэрацыямі, асабліва тымі, што мусяць развіваць алімпійскія віды спорту. На 30.05.2017 прызначаны «вялікі алімпійскі сход». Можа, прэзідэнт НАК, па сумяшчальніцтве – прэзідэнт гордай краіны «між Літвой і Украінай», нарэшце пакіне пасаду, якую займае акурат 20 гадоў, і ў рамках «сур’ёзнага перафарматавання сферы спорту» следам за сваімі падначаленымі саступіць месца адмыслоўцу? Вунь той жа Кірсан, які ў 1990–2000-х гадах сумяшчаў прэзідэнцтва ў Калмыкіі і ў Сусветнай шахматнай федэрацыі, у 2010 г. даспеў да таго, што трэба засяродзіцца на адным…

Але вярнуся да Сарокінай, з якой у дзяцінстве нават згуляў пару партый у клубе «Прахадная пешка» на вул. Асіпенка (па ініцыятыве Русланы Іванаўны Мачалавай). Калі зменяцца варункі, яна можа стаць някепскай грамадскай лідэркай, бо, як слушна адзначыў калега, умее «лавіць момант». Летась у ейнай школе планаваліся заняткі на «роднай мове», весці іх намерваўся муж Настассі, Дзяніс Бурко. Нядаўна ўжо быў прэцэдэнт – трэнер Віктар Барскі набіраў белмоўную групу ў клубе «Стратэг» (Палац дзяцей і моладзі). Усё ж пакуль не так многа людзей у Мінску гатовыя плаціць за навучанне шахматам па-беларуску… 🙁

А. Сарокіна – арбітр на чэмпіянаце свету ў Тэгеране (люты 2017 г., злева; фота з chesspro.ru). На 2-м фота – іранская актрыса Садаф Тахер’ян, якая ў 2015 г. адмовілася публічна насіць хіджаб. У адказ ёй забаранілі працаваць у Іране.

Як бы там ні было, зычу новай старшыньцы БФШ плённа правесці 1-ы (!) чэмпіянат свету ФІДЭ па рапідзе і бліцы сярод дзяцей да 8, 10 і 12 гадоў (Мінск, Палац спорту, 1–5 чэрвеня 2017 г.). Упэўнены, шмат для каго з малых, дый іх бацькоў, чэмпіянат акажацца падзеяй на ўсе часы. Чакаецца, што прыляцяць юныя шахісты з Швецыі, Узбекістана, Японіі і нават Калумбіі, але чамусьці не з Ізраіля.

Практыка паказвае, што грандыёзныя спартыўныя падзеі ў Беларусі рэдка спрыяюць развіццю адпаведнага віду. Пышна правялі чэмпіянат свету па хакеі 2014 г., аднак сёлета беларуская хакейная каманда паказала 13-ы вынік з 16 краін, ледзь не вылецела з эліты. Вышэйзгаданы Захараў паставіў галіне «дыягназ», хоць і вывеў «галоўнага хакеіста» з-пад удару («Гэта не прэзідэнт, гэта ўрад павінен думаць. Прэзідэнт пабудаваў каткі, а іх трэба запаўняць, каб яны запрацавалі» :)). Таксама не заўважыў я, каб пасля першынства Еўропы па хуткіх шахматах у Мінску (снежань 2015 г.) з удзелам такіх зорак, як Найджэл Шорт, «люд паспаліты» зачасціў у шахклубы. Адчуванне, што Беларусь па-ранейшаму застаецца пляцоўкай для чужых гульняў… 🙁

Не магу не згадаць лекцыю нашага аўтара Аляксандра Астравуха «Беларуская яўрэйская паэзія», якая адбудзецца 25.05.2017 у памяшканні ПЭН-цэнтра (Мінск, Залатая Горка 2-101). Афіцыйна нікога не запрашаю, бо не ведаю, як да наплыву гасцей паставяцца арганізатары.

Улетку будзе адзначацца 500-годдзе беларускага кнігадруку… Летась прыдзяржаўныя і непрыдзяржаўныя дзеячы культуры выступілі за тое, каб аэрапорт «Мінск» – былы «Мінск-2» атрымаў імя Францішка Скарыны. Я не супраць, каб нацыянальны аэрапорт набыў чалавечае імя (як «Бен-Гурыён» у Ізраілі, «Шарль дэ Голь» у Францыі, «Джон Фіцджэральд Кенэдзі» ў ЗША), аднак варыянт са Скарынам небясспрэчны. Вось і паэт Віктар Жыбуль зацеміў у інтэрв’ю, што «лепш імем Скарыны назваць буйную бібліятэку ці сетку кнігарняў (тую ж «Белкнігу»). Усё ж асоба Скарыны асацыюецца найперш з кнігамі. А аэрапорт, самалёты — гэта сымбалі пазьнейшай эпохі». І я згодзен з тымі, хто прапануе назваць аэрапорт імем першага Героя Рэспублікі Беларусь Уладзіміра Карвата (1958-1996), які 21 год таму адвёў аварыйны самалёт ад вёскі ў Баранавіцкім раёне, а сам загінуў. Падабаецца мне і ідэя з аэрапортам імя Сямёна Косберга, доктара тэхнічных навук, ураджэнца Слуцка (1903-1965). Ён заслужана меў ваенныя ордэны за распрацоўкі для самалётаў Чырвонай Арміі, а потым ладна ўклаўся ў савецкую касманаўтыку. Адна са слуцкіх вуліц носіць імя Косберга, але гэтага, па-мойму, недастаткова для ўвекавечання яго асобы.

Нават пасля абсурднай адмовы ад праспекта Скарыны (2005 г.) першадрукара не забылі ў сталіцы: ёсць прысвечаная яму вуліца, стаіць помнік ля Нацыянальнай бібліятэкі. Праспекты Скарыны не так даўно з’явіліся ў Жодзіне і Полацку. Зараз паправіць бы пераклад цытаты са скарынаўскай Бібліі ля ўваходу ў «галоўную бібліятэку»…

Па-французску часцінка «а» мае тут пісацца з рысачкай («à»), з чым у студзені 2013 г. пагадзілася намесніца дырэктара Алена Далгаполава: «На жаль, бібліятэка не можа самастойна выправіць гэты недахоп на якасным ўзроўні. Надпісы высечаны на мармуры і пакрыты спецыяльным колерам. Такая тэхналогія патрабуе спецыяльных навыкаў». Пры нагодзе, абяцала, паправяць… Чакаю ўжо 51 месяц, 21 дзень і 16 гадзін.

Мой пачакун, як ты мне мілы!..

Для кагосьці гэта драбяза, аднак многія французы, як памятаю з мінулага стагоддзя, дужа адчувальныя да парушэнняў правіл сваёй мовы. Надпіс на турыстычным аб’екце бачылі сотні нашчадкаў галаў франкафонаў, і ў дзясяткаў гэтае «а» на нейкую долю абясцэніла сімвалічны капітал нашай краіны… Хоць ты сам бяры «бронзавую» фарбу і падмалёўвай рысачку! (Насамрэч не, бо потым яшчэ і вінаватым акажуся…)

Усё часцей здаецца, што прэзідэнты суседніх краін, каторыя на «П», з аднаго кубла вылезлі. А можа, проста карыстаюцца паслугамі тых самых паліттэхнолагаў?… Адзін «П» пад прыкрыццём сочынскай алімпіяды «сцягнуў» Крым; другі, на фоне агульнай эйфарыі ад «Еўрабачання» ў Кіеве, 16.05.2017 загадаў блакаваць ва Украіне сайтаў «Вконтакте», «Одноклассники», «Яндекс»… Довады «за» і «супраць» блакіроўкі папулярна выкладзены тут. Па-мойму, змаганне з «расійскай прапагандай» набліжаецца да небяспечнай рысы, калі «гарматы інфармацыйнай вайны» лупяць ужо не проста ўхаластую, а па сваіх.

Падзівіў белдэпутат Ігар Марзалюк, які даў газеце «Звязда» вялікае інтэрв’ю ў іпастасі гісторыка. Многа там усяго, у т. л. ідэалагічная ўстаноўка: «Беларусь – адзіная краіна ў Еўропе, дзе не было антысемітызму». Каб хоць не І. М. казаў… Справа ў тым, што іменна гэты гісторык у «габрэйскім» выпуску часопіса «Arche» (2000) з фактамі ў руках даводзіў, што «для нашых земляў быў характэрны мяккі варыянт антысемітызму». А потым у кнігах 2007 і 2009 гг. папракаў калегу: «незразумела, чаму Сагановіч лічыць немагчымым скарыстанне дадзеных фальклору ў якасці доказу існавання ўстойлівых антысеміцкіх стэрэатыпаў у беларусаў». Смешна і сумна.

Вольф Рубінчык, г. Мінск

21.05.2017

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 22.05.2017  04:24