Tag Archives: Общинный дом Иерусалима

В. Рубинчик. Навеяло…

Здоровенькі були! «Живой журнал» (к которому имею лишь косвенное отношение — порой реагирую на посты нашего постоянного читателя Петра Резванова, ну и на некоторые другие) опубликовал «чек-лист». Иначе говоря, домашнее задание блогерам.

 

Из школьного возраста вышел давно, и тем не менее заданьице принято… Весна! Вороны торжествуют! Люблю веcну, шоб я так жил.

Пока ютуб у нас не перекрыли, запускаю песню В. Цоя о «чёрном племени» актуальную, к превеликому сожалению

Под настроение переслушиваю и Юру-музыканта. Его «Актриса-весна» (1991-92) чуть более оптимистична, нежели Цой и пародии на него от «Красной Плесени» — остроумные, надо заметить, пародии.

Эх, приcудили бы Ю. Ю. Шевчуку Нобелевскую премию мира за его «Не стреляй!» (1980-81), может, и не началась бы нынешняя «спецоперация» в Украине. А то — Обама, ЕС… Так cебе лауреаты.

…Прочёл в пропагандном интернет-издании, малодоступном ныне в Литве и Израиле (может, потому перестало выступать оно с дурацкими тестами, и на том спасибо), репортажик о том, как 18.03.2022 на минском главпочтамте 30-летие первой белорусской почтовой марки отмечали. Ох, задал бы авторам-редакторам… кучку вопросов. Например:

Митрополит сказал «проставлять», really?

На каком журфаке (или в какой пес-cлужбе) учат, что 202230=1922?

Да дело в ином — приблизительно в том, что подобные празднования в нынешних условиях смотрятся гротескно, чуток напоминая пир во время чумы. Интересно, 30-летие «белочки» (расчётного билета Нацбанка, если что) в мае тоже будут продвигать?

Но предупреждаю, на обороте там герб «Пагоня» 😉

С другой стороны, министру cвязи Конcтантину Шульгану и здешнему представителю Русской православной церкви (не путать с русским военным кораблем) надо же чем-то заниматься. Чиновник отчитался, что за 30 лет независимости в Беларуси выпущено 1452 марки — весьма познавательная инфа. А вот с тем, что прямо каждая из этих марок «занимает достойное место в мировой филателии, вызывает интерес и у отечественных коллекционеров», можно и поспорить.

Cведущие люди поговаривают, что рыночная стоимость белорусских марок пока невысокая. Если набор за 1992—2013 гг. стоил тысячу долларов, то коллекцию всех марок за 30 лет, насколько я понимаю, можно приобрести за 1,5-2 тыс. Лишь немногие выпуски оцениваются в десятки долларов. Среди этих немногих — блок 1993 г., посвященный Марку Шагалу.

Скажете, об этом пишут какие-то анонимусы? Но ведь и титулованный филателист Лев Колосов подтверждал:

В мире существует не так много марок, в которые выгодно вкладывать деньги... В Беларуси таких дорогостоящих марок нет. У нас в стране никто больших денег благодаря филателии не получил. Если я купил марку на почте, то через пару лет она сильно не подорожает.

Разумеетcя, по мнению Колосова и не только, белорусские марки представляют собой настоящую энциклопедию о стране: «На марках отражена история, природа, звери, птицы и насекомые, национальные костюмы, исторические личности, писатели, художники Беларуси…». И в то же время наивно полагать, что, изучая марки, средний белорусский гражданин углубится в историю — как бы здешняя филателия сама не «ушла в историю».

«В советские годы в Минске было около 3 тысяч филателистов, на встречу приходило по 100 человек, — вспоминал Лев Колосов. — Почти в каждой школе был кружок филателистов. Мне кажется, молодежь уже никак не заинтересуешь. Сегодня люди вообще редко отправляют письма по почте и, соответственно, не сталкиваются с марками».

Увы, почти год назад, 24 апреля, уроженец Лунинца Л. Л. Колосов (1932-2021) покинул этот мир. Фото отcюда

В 2016 г. в Белорусском союзе филателистов состояло около 160 участников, а в минском отделении числилось 60–70 человек. Усомнюсь, что за истекшую пятилетку доблестные марочники & марочницы приумножили свои ряды — жить тутэйшым легче не cтало, времени для хобби не прибавилоcь. Да и «Белдрук» мало чем помогает.

Фото 29.03.2022

На этом месте (бульвар Шевченко в Минске, напротив библиотеки) в начале 1990-х я рассматривал яркие заморские марки, иногда и покупал. А к концу века их убрали из газетных киосков. Уже который месяц не работает и сам киоск (в 2020 г. его «товарищ» закрылся и в соседнем квартале — на углу Азизова и Орловской). Не иначе как после вытеснения неказённых общественно-политических изданий («Народная воля», «СН+», «Новы час», «Комсомолка»…) выручка резко упала, и содержать торговые точки стало невыгодно.

Неспроста я сегодня «застрял» на теме филателии. В школьно-студенческие годы таки интересовался почтовыми марками и (не)маркированными конвертами, кое-что прикупал на том же главпочтамте, затем — летом 1998 г. — менял в Общинном доме Иерусалима (клуб коллекционеров там вёл симпатяга Лев, пусть и не Колосов — некоторое время переписывались мы). Отголоски этого интереса мои постоянные читатели могли видеть в сериале «Катлеты & мухi» — например, здесь и здесь.

В «докотлетный» период — конец 2000-х, начало 2010-х — сотрудничал с лунинецким малотиражным бюллетенем «Альбино» и приложением к нему «Альбино плюс». Издания без больших претензий, однако их ценил сам Юрий Львович Авербах, старейший гроссмейстер мира, которому недавно исполнилось 100 лет. В «Альбино» я рассказывал в основном о новых, самоизобретенных сказочных фигурах для шахмaтных задач (пони, коза, ворона… с десяток), в «Альбино плюс» пропагандировал «возвращение к истокам». А посему предлагал почтовому ведомству, на которое к тому же работал, увековечить видных деятелей шахмат.

Припоминаю, заблаговременно (в 2011 г.) обращался насчёт столетия Вацлава Гебельта (1913-1999), первого в Беларуси — и долгое время единственного — международного мастера по шахматной композиции. Замминистра Рак прислал отписку, тогда в 2013 г. я выпустил 100 экз. юбилейного конверта своими силами, под лейблом «Шах-плюс», при некоторой помощи издательства «Попурри».

Сколько-то раз использовал самиздатовскую продукцию для пересылки писем, и успешно. Весёлое было времечко…

Мне кажется, в 1990-x проще было достучаться до почтового начальства, и казёнщина в сюжетах марок/конвертов фигурировала реже. Марки первых лет независимости до сих пор тешат органы зрения.

Первое время после выборов 1994 г. всё шло путём, но чуть позже «вождизм» пустил свои корни и в минсвязи.

Конверт с маркой 1996 г. (показывал)

Пожалуй, это стало одной из причин, по которой я давно не ношу на почтамт денежные знаки, воздерживаясь от обмена их на пёстрые лоcкутки с зубчиками и без. Невзирая на то, что в Cинеокой «появились почтовые марки с голограммами, марки в форме ромба, круга, овала, треугольника, стали применяться послепечатные технологии: конгрев, термическое тиснение фольгой, выборочное лакирование, рамочная перфорация» (sb.by, 18.03.2022).

А вот околошахматные темы и любительские шахматы занимают по-прежнему. Не время для шахмат? Вздор! Они помогали людям и в тюрьмах, и в осажденной Москве 1941 г., и в блокадном Ленинграде.

Фото, полученное на днях из Киева. Подпись в телеграм-канале гласила: «Война войной, а шахматы по расписанию». Друг-художникминчанин прокомментировал: «Як шахматы ёcць, то i жыццё будзе».

***

Прошёл-таки неделю назад съезд Союза писателей Беларуси (СПБ), по-мародёрски презентованный как «XXV». Почему по-мародёрски, было разъяснено здесь; мои тогдашние увещевания эффекта не возымели. Впрочем, делегаты заменили одноязычного председателя Николая Чергинца на двуязычного Алеcя Карлюкевича — хоть какой-то прогресс. Но сообщалось, что две cотни голосовали «единодушно», и это… не прогресс. Для cравнения, на съезде Союза белорусских писателей 5 лет назад против кандидатуры Бориса Петровича было подано 8 голосов из примерно 250. Единодушие и единообразие писателям вообще противопоказаны.

Если же подходить к кандидатуре нового «главписа» не вообще, а конкретно, то намечается конфликт интересов между его руководящими должностями в СПБ и в издательском доме «Звязда». Похоже, один чел будет сам себе рекомендовать, кого и как издавать за госсчёт. Не то чтобы раньше в госиздательствах рулил талант, однако в разряд социально значимой проcачивалаcь и настоящая литература. Сейчас прибавится макулатурки вроде сборников М-ка (тоже ведь недавно вступило в СПБ).

Поскольку приближается 1 апреля, запускаю дурочку песню-«кентавра». Вдруг она куда-то позовёт и поведёт. Или улыбнёт.

Вольф Рубинчик, г. Минск

29.03.2022

w2rubinchyk[at]gmail.com

Опубликовано 30.03.2022  09:06

***

Коллекционирование заброcил, но от такого конверта со спецгашением и я бы не отказался.

Добавлено 18.04.2022  12:09

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (84)

Яблычны Спас шалом! І грушавы таксама!

Толькі днямі я натрапіў на песню «Кампраміс» гурта «Бі-2», хоць адпаведны кліп убачыў свет у 2016 г. Мне, аўтару чатырох кніг пра шахматыстаў, павінна было спадабацца: як жа, шахматота ў творчасці вядомых расійскіх музыкаў беларускага паходжання (мо іх натхнілі «жывыя шахматы» ў Мінску-2015?)… Да таго ж гэтыя музыкі ў 1990-х нейкі час жылі ў Ізраілі, значыцца, «нашы людзі»… Але не, зусім не спадабалася 🙁

Мінск, чэрвень 2015 г. (фота С. Рубінчык); кадр з кліпа гурта «Бі-2».

У некласічнай аўтарскай музыцы – якую не падзяляю жорстка на папсу, джаз, рок ці там бардаўскае выкананне – цаню інавацыйнасць, шчырасць, гумар і/або іронію. Праказалі Лёва & Шура ў сваёй песні нешта новае? Не-а; максімабагдановіцкая сентэнцыя, маўляў, «няма таго, што раньш было», мільгала ўжо 100500 разоў, у тым ліку і ў расійскіх рокераў. З ходу, у БГ: «Когда ты был мал, ты знал всё, что знал…» У Макарэвіча: «И жизнь его похожа на фруктовый кефир…» І, вядома, у Цоя: «Когда-то ты был битником, уу-уу…», «Раньше в твоих глазах отражались костры…» Песня пра бітніка з ранняга альбома «Кино» («45», 1982) падабаецца мне найбольш, бо яна шчырая і канкрэтная, і досціпы з першых радкоў, і няма ні безвыходнасці, ні просталінейнасці.

А ў «Бі-2»? «Друг дорогой» відавочна не быў гатовы аддаць душу за рок-н-рол – ён «пил и курил, зажигал и тусил», а потым, пасля «ўзросту Хрыста», бач, нейкая «мара» павярнулася спінай… І цяпер жыццё – «сплошной проклятый компромисс». Пададзена прыгожа, гламурненька, з камп’ютарнымі спецэфектамі, а падмурак гнілы. Кампраміс як узаемныя саступкі – у прынцыпе, зброя моцных, плата за джэнтльменства і жыццё ў сучаснай цывілізацыі. Лямант пра «кляты кампраміс» – па сутнасці, чарговы заклік да прымітывізацыі, архаікі, у якую і так ужо шмат гадоў скочваецца няшчасная Расія, цягнучы за сабою суседнія краіны…

Скажаце: як песня не спадабалася, навошта ёй ахвяраваць свой час? Дык гурт усё ж небезвядомы – сёлета яму 30 год, быў заснаваны ў Бабруйску-1988. І 15 з нечым мільёнаў паглядзелі кліп… Вельмі многія лічаць, што гэта песня – з «глыбокім філасофскім тэкстам». Як тут не збянтэжыцца і не адрэагаваць? 🙂

З таго, што выканана былымі ізраільцамі, я б аддаў перавагу, як ні дзіўна, простай песеньцы «Круто ты попал на ТV» – хаця б з той прычыны, што 20 год назад пазнаёміўся з яе аўтарам, Сашам Еліным. Пару разоў сустракаліся ў іерусалімскім абшчынным доме на вул. Яфа, 36; ён там меў свой кабінецік як супрацоўнік ірыі (муніцыпалітэта), здаецца, адказваў за культуру і PR. Нават браў у яго, актывіста партыі «Ісраэль ба-алія», інтэрв’ю для сваёй дыпломнай работы пра палітычныя сілы рускамоўных у Ізраілі. Запомнілася з яго вуснаў: «Я апазіцыянер, штэрнавец» (мелася на ўвазе – прыхільнік Юрыя Штэрна, олеў а-шолем). Чаму? Таму што ішоў у партыю з канкрэтным праектам, які людзі Шчаранскага спачатку паклалі пад сукно, а потым прысабечылі. Пра стаўленне сабраў да імігрантаў: «Нас любяць, пакуль мы бедныя».

Карацей, займальная выйшла гутарка: скончылася яна распіццём віна з пластыкавых чарачак, акурат напярэдадні Рош-а-Шонэ (на працоўным месцы майго суразмоўцы, але зараз пра гэта ўжо можна казаць :)).

Пазней Елін перайшоў у партыю «Наш дом Ізраіль», а ў пачатку 2000-х, пэўна, расчараваўшыся ў блізкаўсходняй кар’еры, вярнуўся ў Расію і нанова праявіў сябе як «поэт-плесенник» (яго словы). Штораз, выпадкова чуючы «Круто ты попал…» – у 2000-х гэты матыўчык гучаў ледзь не з кожнага праса – я ўспамінаў хітраватую елінскую фізіяномію, і настрой мой паляпшаўся. Слуханём?

Прынамсі няма тут пустых прэтэнзій на філасафічнасць, а ёсць гульня слоў (пачынаючы з назвы) і гумарок.

А. Елін, 2001 г. Фота адсюль.

22 жніўня г. г. Еліну Аляксандру Міхайлавічу, аказваецца, споўнілася 60. Набівацца ў прыяцелі цярпець ненавіджу, але тое даўняе знаёмства 1998 г. для мяне, як мінімум, не перашкода ў жыцці. Нават крыху грэе…

* * *

Зараз пра менш прыемных асоб, якія доўгі час сядзелі не ў сваіх санях, а некаторыя сядзяць і дагэтуль… Хто сачыў за серыялам, помніць, як скептычна я выказваўся пра колішняга старшыню БНФ і экс-начальніцу Беларускага Хельсінскага камітэта. Зараз – чарга былога старшыні Канстытуцыйнага суда, які заняў гэтую пасаду ў 1997 г., пасля дужа сумніўнага рэферэндуму, а ў 2008–2011 гг. служыў генпракурорам.

«Еўрарадыё» ахвотна дае гэтаму чалавеку (самому Рыгору В-чу!) трыбуну – вось і 22.08.2018 ён заявіў, што «Прэзідэнт прызначае прэм’ер-міністра са згоды Палаты прадстаўнікоў, але ў Канстытуцыі не сказана, што гэта згода павінна быць папярэдняй… Таму, калі будзе праходзіць бліжэйшая сесія, тады і будзе разгледжанае гэта пытанне — ніякіх адступленняў ад Канстытуцыі тут няма». Паводле загадчыка кафедры канстытуцыйнага права юрфака БДУ, «Сяргея Румаса цалкам карэктна ўжо цяпер, да разгляду яго кандыдатуры ў парламенце, называць менавіта прэм’ер-міністрам, а не выконваючым абавязкі».

Рэдкая казуістыка… Паводле арт. 106 Канстытуцыі, якую гэты юрыст быццам бы некалі рыхтаваў (няпроста паверыць): «Прэм’ер-міністр назначаецца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь са згоды Палаты прадстаўнікоў. Рашэнне па гэтаму пытанню прымаецца Палатай прадстаўнікоў не пазней як у двухтыднёвы тэрмін з дня ўнясення прапановы па кандыдатуры Прэм’ер-міністра». Па-мойму, ясна: пакуль няма згоды ніжняй палаты парламента – няма прэм’ер-міністра.

Дзеля-мадзеля вырашыў спытаць у Аляксандра Розенблюма – не доктара навук, але юрыста з велізарным стажам, не зацікаўленага хлусіць (яму за 90). А. Розенблюм адказаў мне ў той жа дзень, 23.08.2018: «Да згоды парламента прэм’ер можа быць прызначаны толькі з прыстаўкай “в. а.”». І прыслаў спасылку на сваю цікавую публікацыю 2011 г. пра гора-суддзю 1980-х гадоў Уладзіміра Сідарэнку: «Штрих к советскому правосудию». Прачытайце, яна кароткая.

Рыгор В-ч, 1955 г. нар., які разважае ў духу таго Сідарэнкі («Ён [Румас] прызначаны прэм’ер-міністрам, а Палата прадстаўнікоў выкажа ў далейшым сваю згоду. Тым больш, што прэм’еру і ўраду трэба выконваць свае абавязкі»), дапраўды быў выхаваны ў савецкі час, і яго ўжо наўрад ці выправіш. Але моладзь, што гадуецца на «ягоным» факультэце, шкада мне… Быў бы я галоўным – адправіў бы ўсіх студэнтаў юрфакаў на 5-7 гадоў павучыцца і папрацаваць у цывілізаваных краінах пры адвакацкіх бюро, у судах, пракуратурах… З умовай, каб вярнуліся і занялі ключавыя пасады ў тутэйшай юстыцыі. Тады, мажліва, і быў бы нейкі плён – і апраўдальных прысудаў пабольшала б, і Канстытуцыйны суд пачаў бы даказваць свайму статусу. Цяпер ён больш нагадвае юрканцылярыю пры адміністрацыі прэзідэнта, гатовую праштампаваць ледзь не кожны ягоны ўказ. Зараз хіба 90% юрыстаў у РБ падпішуць антызаконнае рашэнне, калі яго ім падкажа (або навяжа) «вялікі начальнік»… А трэба, каб доля такіх «паршывых авечак» не перавышала 10%.

Прыслалі мне выказванні Алёны К-й, якая лічыць сябе праваабаронцай і ўзначальвае суполку «Рэгіён 119». Каму яна рэальна памагла, я не ў курсе. Калі ў пачатку 2000-х у мяне здараліся праблемы юрыдычнага характару, то звяртаўся да праваабаронцаў Валянціна Стэфановіча і Мікалая Мякекі – яны дапамагалі, прынамсі прыходзілі на судовыя пасяджэнні. З супрацоўнікамі «Рэгіёна» не сутыкаўся, але дапусцім, што суполка працуе… Вось толькі яго дырэктарка яўна не адпавядае пасадзе. Летась яна казала, што ў Беларусі няма палітзняволеных – я прамаўчаў, бо падумаў: «А раптам гэта “фінт вушамі”, каб ямчэй бараніць вязняў?..» Сёлета яна пачала «троліць» пратэстоўцаў ля рэстарана Зайдэса – ну дапусцім, яны дапраўды часам рабілі абы-што. Але як вам падабаюцца свежыя заявы пра «шматкроць»: «я не разумею» і «такіх слоў у беларускай мове ніколі не было».

 

Дама – на хвілю, вучылася ў БДУ – не толькі недасведчаная, а і гультаяватая: ёй было ўлом залезці ў той жа google… Прыклады ад людзей, якія зналіся/знаюцца на беларускай:

«Такая была сьмешная норма, якую мы ўсё ж знаходзiлi магчымасьць перакрыць шматкроць» (Васіль Быкаў, «Доўгая дарога дадому»).

«Як шматкроць падымае ён цану літаральна кожнага слова, нават неабавязковага, уводнага, выпадковага!» (Андрэй Федарэнка, «Мяжа»).

«шматкроць паўтаральны (па сутнасці няспынны) і заўжды абнаўляльны “жыццёвы цыкл” літаратуры» (Таццяна Вабішчэвіч, кандыдатка філалагічных навук, «Роднае слова», № 8, 2010)

«Т. Дакутовіч шматкроць паўтарае пра контррэвалюцыйны лібералізм…» (Ганна Запартыка, дырэктарка БДАМЛМ, «Полымя», № 12, 2017)

Яшчэ, як выявілася, «праваабаронца» прапануе лічыць мацярок, што змагаюцца за змякчэнне выракаў для сваіх дзяцей, асуджаных па «антынаркатычных» артыкулах («Маці-328»), гэткімі ж злачынцамі… Ну, гэта поўны трэш і дно.

Калі мне раптам выпадзе cесці за краты (ад чаго ў стабільнай і працвятаюшчай ніхто не застрахаваны – нядаўна вунь кіраўніка віцебскай іудзейскай суполкі Леаніда Томчына «павязалі»), я б лепей без абароны застаўся, ніж з такімі «прыяцелькамі».

Антыгероі гэтай серыі. Здымкі: «Еўрарадыё» і «БелГазета»

Медыябізнэс у Беларусі – небяспечны занятак. Ва ўзросце крыху за 50, на маёй памяці, памірае ўжо чацвёртая постаць нацыянальнага маштабу. У 2002 г. не стала Ігара Гермянчука, у 2014 г. – Пятра Марцава, 24.09.2016 – Юрыя Базана, і вось 23.08.2018 – Алеся Ліпая… Цырымонію развітання падпсаваў адзін скандальны паэт-палітык, на фальш якога «купілася» колькі публічных асоб. Некаторыя паспяшаліся выплюхнуць сваю жоўць у бок праваслаўнай царквы; каму-каму, а Юрыю Зісеру гэтага не варта было рабіць (праўда, потым ён папрасіў прабачэння).

Каторы раз выпадае шкадаваць пра безадказнасць нашага «магната». Вось навошта было несці лухту, маўляў, «у евреев нет покаяния: что натворил, то за тобой и осталось навсегда» (25.08.2018)? Дарма што агностык, чалавек бываў у сінагозе – хоць бы навёў даведкі пра «ямім нараім», малітвы на Ём-Кіпур, тшуву ўвогуле…

Яшчэ ў ХІХ ст. Стэндаль пісаў, а як пра сённяшні дзень: «Пакуль Балівар вызваляў Амерыку… мой сусед, уладальнік папяровай фабрыкі, зарабіў дзесяць мільёнаў. Тым лепей для яго і ягоных дзетак. Але нядаўна ён займеў уласную газету, і цяпер штосуботу вучыць мяне, што менавіта я павінен любіць. Ён жа дабрадзей чалавецтва. Застаецца толькі паціснуць плячыма».

«Вольфаў цытатнік»

«Нашаe шахматнае ўладкаванне сёння ўяўляе з сябе палац з прыгожым фасадам, які так і цягне сфатаграфаваць і выкласці здымкі куды-небудзь у сацсеціва. І тады гэтыя фоты атрымаюць тысячы лайкаў. Але тыя, хто іх ставяць, не адчуюць смурод з далёкіх пакояў» (Уладзіслаў Каташук, 01.08.2018)

«[У параўнанні з брэжнеўскім СССР] якасць унутранай і знешняй палітыкі, якасць дзяржаўнага кіравання засталася ў цэлым на ранейшым узроўні, калі не пагоршылася. Зрабілі больш эфектным фасад, затое стала больш брыдка там, дзе наўпрост не відаць» (Аляксандр Бур’як, 24.08.2018).

«У доўгай перспектыве выйграе той, хто шмат не хлусіць. У кароткай перспектыве можны выйграць гэтыя канкрэтныя выбары, можна дабіцца гэтай канкрэтнай пасады, можна колькі-та часу ўседзець на гэтай пасадзе. Але ў цэлым палітычная тэндэнцыя перамагае тая, якой уласцівая блізіня да рэальнасці, якой уласцівая адказнасць» (Сяргей Пархоменка, 21.08.2018).

Вольф Рубінчык, г. Мінск

27.08.2018

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 27.08.2018  23:43