Tag Archives: Максим Юдин

АВГУСТОВСКОЕ

Да, август. Стремительным домкратом надвигаются «Дни белорусской письменности» в Добруше Гомельской обл., но на этот раз в рамках праздника уже не откроют скульптуру авторства Павла Войницкого (скульптор и педагог, 1974 г. р.), как было год назад в Копыле Минской обл. Сам Павел, некогда – лауреат государственной стипендии деятелям культуры и искусства, в начале 2022 г. перебрался «от греха подальше» в Черногорию. Удивительно ли: системе с 2020 г. нравится закусывать теми, кто прежде был ей лоялен; Уроборос этакий получается.

Cкульптура П. Войницкого, установленная у Комсомольского озера в 2013 г. Чем-то напоминает библейскую «Лестницу Якова»… Мнение автора о связи искусства и жизни: «Пока вандализма нет, я не против того, например, что скейтбордисты ездят по подиуму моей скульптуры “Дорога в будущее” в парке Победы. Это нормально, когда скульптура живая и с ней есть контакт»

Ещё более показателен казус Виктора Ляхора, 1965 г. р., чуть ли не придворного художника-геральдиста, много лет входившего в совет при Лукашенко, разработавшего современные гербы городов Беларуси (например, Щучина), эмблему для ОМОНа и прочих силовых структур. Сам он дослужился до подполковника, но… Два года назад Виктор проходил рядом с протестующими возле торгового центра в Минске, его подстрелили резиновой пулей, а следственный комитет РБ отказался возбуждать по этому факту уголовное дело. Затем к его официально изданным книгам по военной истории Беларуси прицепились пропагандоны, одна из них была через суд объявлена «экстремистской» (не иначе как потому, что автор не счёл нужным осудить бойцов Армии Крайовой, повествуя об их обмундировании)… Короче говоря, художник живёт теперь в Польше.

В. Ляхор (фото отсюда) и обложка одной из его книг

Актуальная тема – события на мотовелозаводе. А. Лукашенко с первых лет своего правления посещал это предприятие на Партизанском проспекте г. Минска и горевал о его состоянии. Например, в 2004 г. настаивал на принятии срочных мер по повышению качества: «Мы не должны потерять рынки сбыта». И кому же поручалось «вытаскивать» завод в кризисные моменты?

Ноябрь 2005: премьер-министр – Сидорский, министр промышленности – Русецкий, председатель Минского горисполкома – Павлов, директор завода – Ключников.

2012: премьер-министр – Мясникович, министр промышленности – Катеринич (помните такого? я тоже нет), председатель Мингорисполкома – Ладутько, формальный хозяин завода – Муравьёв (бизнесмен, которого позже осудили на 11 лет колонии).

2016: премьер-министр – Кобяков, министр промышленности – Вовк, председатель Мингорисполкома – Шорец, директор завода – вышеупомянутый Ладутько.

2021-2022: премьер-министр – Головченко, министр промышленности – Пархомчик (его
сегодня как раз повысили до вице-премьера), председатель Мингорисполкома – Кухарев, директор завода – всё тот же прелестный Ладутько, «член Совета Республиканской конфедерации предпринимательства».

Итак, почти 20 лет государственные мужи и опытные (сарказм) менеджеры бились так и сяк, а теперь выходит – и локализация производства не та, и территории неэффективно используются… Но ведь полтора десятка вышеназванных лиц получали полномочия в той или иной мере от одного, управлявшего страной с 1994 г., не так ли? Так, может, не стоило сейчас человеку 1954 г. р. делать «козлом отпущения» нынешнего руководителя «Мотовело» 1959 г. р.: «Надо искать молодого быстрого директора, а ему [Ладутько] найти пенсионную должность»?

Неприятно было смотреть и на директорский «жалкий лепет оправданья»: «Критика [от] Главы государства — это не критика, это отеческое слово. А отеческое слово сильнее любой критики. Отца надо слушать и наставления отца надо выполнять. Мы делали это, делаем и будем делать впредь». Ага, отец, который старше на 5 лет… Но, возможно, всё к лучшему: одно видео с подобным самоуничижением подействует на юных лоялистов, ещё не заглушивших в себе голос совести, сильнее, чем десятки призывов от ведущих «деструктивных каналов». Не всех же радует перспектива превращения к 50-60 годам в очередного Ладутько, или там в условных Ананич/Винокурову/Муковозчика… Я где-то читал о людях, что спят по ночам, что брезгливость может привести к включению мозга.

В тот же день критике подверглись чиновники за наличие в столице ряда «долгостроев»…

Казалось бы, эта критика лежит в русле того, о чём писал тут (в апреле 2018 г.) и здесь (в апреле 2021 г.), т. е. мне следовало бы порадоваться тому, что «вопросы большого строительства» в моём родном городе худо-бедно озвучиваются с высокой трибуны. Однако «озвучить» и «решить» – две большие разницы. Как небезосновательно утверждал Альберт Эйнштейн, «Проблемы не могут быть решены на том же уровне мышления, который создал их».

Ко всему прочему недостроенный торговый центр «Гулливер» находится отнюдь не на Кальварийской, а у рынка «Ракаўскага кірмаша», между улицами Притыцкого и Дунина-Мартинкевича – примерно в километре от Кальварийского сквера, где заканчивается одноименная улица… Позже пассаж о «Кальварийской» в отчёте на президентском сайте тихонько подтёрли (им не привыкать), а осадочек, как водится, остался. Ладно бы впервые ляпался ляпсус, а то ведь, навскидку:

– в апреле 2019 г. первый президент публично называл депутессу из ТБМ Елену Анисим «Таней» (извинился, правда);

– в июле 2020 г. объявил о победе над COVID-19 в стране, но мы-де «не снижаем градус борьбы» (на то время умерло, по официальным данным, около 400 человек с коронавирусом; до конца 2020 г. – ещё порядка 1000, в 2021 г. – более 4000);

– в июле 2021 г. и январе 2022 г. упорно занижал число жителей в «пустынной» Литве («по разным оценкам, от 1,5 до 2 миллионов», «полтора миллиона человек», хотя реально их насчитывалось более 2,7 млн – даже не 2,65 млн, как допускалось тут). Возможно, «друга литовского народа» сбило с толку сообщение Организации объединённых наций 2019 г., в котором таки говорилось о полутора миллионах в Литве… Но ООН тогда выдала пессимистический прогноз на конец (!) ХХІ в., т. е. кто-то «слышал звон…»;

– в ноябре 2021 г. хвалился, что в каждом районе Беларуси есть инфекционная больница;

– в мае 2022 г. предполагал, что «специалисты ICAO разобрались: нет причины нам предъявить претензии. И тишина. И скоро всё это развеется» (теперь представитель РБ в ООН пытается оспорить доклад ICAO – международной организации гражданской авиацииоб инциденте с самолётом Ryanair, опубликованный месяц назад).

И т. д., и т. п.

Стройки стройками, а сегодня «главный» высказался о сельском хозяйстве:

У нас демократия: хочу – сею, хочу – нет. Хочу – получаю урожай, хочу – нет. Нужна диктатура. А у нас она есть, давайте включать ее. Давайте административный ресурс включать и заставлять делать так, как надо.

Что ж, исходя из принципов нынешней социал-дарвинистской системы всё по-своему логично: чем меньше работников (а доля сельского населения в 2022 г. упала до рекордно низких показателей), тем больше нужно из них выжать. Это в перестроечном 1990-м году директор совхоза и депутат Лукашенко в книжке «Городецкие уроки», изданной от его имени (литературная запись Р. Ткачука), мог обличать нехорошие методы: «Основные беды исходили от административно-командной системы ведения хозяйства и в связи с этим порочной организации труда. Командовали чиновники и по вертикали, и по горизонтали, щедро раздавая “полезные советы”. По указанию сверху пахали, сеяли, убирали, сокращали или увеличивали количество голов скота». Три десятилетия спустя «указания сверху», как видим, вполне себе вошли в привычку. Впрочем, эволюцию «контрэлиты», дорвавшейся до власти, смачно расписал Джордж наш Оруэлл. В незабвенном «Скотном дворе».

К слову, этим летом здешнее министерство (дез)информации при поддержке спецслужб забанило на территории Беларуси сайты журнала «ARCHE», газет «Белорусы и рынок», «Народная воля»… А по гамбургскому-то счёту, заботясь о репутации государства, следовало заблокировать ресурсы «БелТА», sb.by и president.gov.by 🙂 Саморазоблачений во второй группе как бы не побольше обнаружится, нежели разоблачений – в первой.

И традиционно – уголок позитива. Помните, наверно, снимки конца июня с. г. – строители обещали к 28.06.2022 реконструировать стадион у столичной школы № 35 имени Д. Азизова, но на его месте громоздились тогда лишь горы песка…

Фото 16.08.2022

Согласно исправленному паспорту объекта, сроки сдачи сдвинулись на 3 месяца. Однако в последние недели работа не стояла на месте, и нельзя исключать, что 1 сентября школьники уже смогут изобразить на искусственном покрытии футбольный матч. Да(р)ю установку: пригласить на торжественное открытие стадиона выпускника 35-й школы Максима Юдина, еврейского деятеля, запомнившегося неистовой борьбой против борисовского ансамбля «Zhydovachka» в 2019 г. Бают, г-н Юдин теперь в Израиле… как и другой экс-минчанин, д-р истории Алесь Белый, который, напротив, защищал право «Жыдовачкі» на спорное название. После отсидки весной с. г. отставной автор «СБ» решил, что в РБ ему больше нечего ловить, продал свою агроусадьбу под Воложином – и вот. Я вам больше скажу: фронтвумен «неклезмерской» группы из Борисова, координаторка «Штетлфеста»-2021, тоже покинула Беларусь (что само по себе никак не может радовать, но Anna Avota умеет добывать лимонад из горьких лимонов).

Вольф Рубинчик, г. Минск

16.08.2022

w2rubinchyk[at]gmail.com

Опубликовано 17.08.2022  09:25

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (127)

Добры дзень!

У апошні месяц міжволі быў уцягнуты ў гісторыю (гістэрыю?) з барысаўскім гуртом «Жыдовачка» і ўсялякімі overreactions. Што казаць, вірус істэрычных празмерных рэакцый (ВІПР), вылучаны спецыялістамі з Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта ды агульнакарысных курсаў «Мінскай пошты» яшчэ ў 2017 г., ён такі… жывучы ў Беларусі. Але, здаецца, супольнымі высілкамі яго пашырэнне ўдалося лакалізаваць – ва ўсякім разе, справаздача аб ганебным пасяджэнні «вялікіх людзей» з Саюза бел. яўр. абшчын у гатэлі «Планета» была 02.10.2019 (праз колькі дзён пасля публікацыі) выдалена з сайта «самай чэснай яўрэйскай газеты». Калі Уладзімір Чарніцкі & Co. саромеюцца сваіх завочных «наездаў» на музыкантак-аматарак, то не ўсё яшчэ страчана.

Юрый Зісер змясціў адзін з маіх фельетонаў на сваёй сеціўнай старонцы, нават пракаментаваў у тым сэнсе, што актывісты, пра якіх я пісаў, вырашылі заняцца «доносительством». Змясціў дык змясціў – ні я, ні рэдакцыя belisrael.info яго не прасілі, асабіста мне Ю. З. увогуле маласімпатычны (у красавіку 2015 г., калі было вось такое, ставіўся больш спагадліва).

Запісы Ю. З. ад 02.10.2019 і 04.10.2019. З гэткімі «зашчытнікамі» і нападаюшчых не трэба…

Дарэчы, «малодшы партнёр» пана Зісера ў аргкамітэце «літвацкага клезмерфэста» надоечы пісаў, што яму, Сяргею Д., гурт «Жыдовачка» падабаецца, але, на жаль, ён не адзін прымае рашэнні. Усё як звычайна, як у даўнім вершыку Веры Бурлак: «Прывязалі мне руку да нагі, / Але вельмі добрыя людзі, / Не каб нехта благі! / А ад добрых – няхай ужо будзе!»

Справа густу, а мне цікавей было паназіраць за паводзінамі прадстаўнікоў новага пакалення «беларускіх яўрэйскіх лідараў» (тут не спалучэнне, а кожнае слова можна браць у двукоссе): кінуліся распавядаць заснавальніку тутбая, што ў мяне кепскі стыль, дый сам аўтар так сабе, і лепей дзяржацца ад яго далей. Ніводзін/ніводная не спрачаліся з напісаным па сутнасці – і, што характэрна, ніхто з тых прыгажуноў не наважыўся даслаць свае прэтэнзіі на мой e-mail або рэдактару belisrael Арону Шусціну. Аналагічныя паводзіны гілелеўскі «аўтарытэт» дэманстраваў 4 гады таму (перачытайце ч. 1 «Катлет & мух»-1). Запушчаны выпадак… 🙁

Самае лёгкае – зрабіць абагульненне («інтрыганы, дурні, баязліўцы») & спісаць «племя младое, незнакомое» ў архіў, як некалі спісаў іх старэйшых натхняльнікаў. Але ж трактую свае тэксты як тэрапеўтычныя – часам яны такімі й бываюць… Вунь Аркадзь Л. Шульман з Віцебска, атрымаўшы «чароўны пендаль», назаўтра выправіў у артыкуле Ганны Севярынец напісанне словаў Мойшэ Кульбака на ідышы. Малайчына, Львовіч, хазак вээмац! Як выправіш усе абсурдныя «љ» на «š» (або на «sh») у артыкуле Алеся Астравуха, будзеш двойчы малайчына. Тады многія (можа, нават і я) павераць, што ты быў ды застаешся «очень высокого мнения обо всем, что делает Александр», а не проста піярышся/зарабляеш грошы за кошт майго старога таварыша.

А во яшчэ: пакпіў я ў ліпені з «Цэнтра беларуска-яўрэйскай культурнай спадчыны» (у чэрвені яны прывезлі былі ў Сінявокую выставу, прысвечаную Эмі Уайнхаус), параіў ім звяртаць увагу на асоб, якія шчыльней звязаныя з Беларуссю, дык у верасні адкрылі нешта больш адэкватнае, выставу знакамітага фатографа-ураджэнца Мінска («Майсей Напельбаум. Партрэт эпохі»). У Нацыянальным гістарычным музеі, прадоўжыцца да 23 кастрычніка г. г.

Дзеля-мадзеля прывяду адзін пост, які 03.10.2019 выдала на fb-старонцы Зісера Крысціна Бяздзежская. Зважаючы на прозвішча і ўзрост, дачка або пляменніца той самай гора-сакратаркі «галоўнага яўрэйскага саюза», што спрабавала змагацца з незалежным яўрэйскім бюлетэнем «Мы яшчэ тут!» пры дапамозе сілавікоў. Было гэта на ўскрайку «Ямы» ў далёкім сакавіку 2006 г. (на той час адміністратар сайта беларускага зямляцтва ў Ізраілі Гена Пекер яшчэ не «забранзавеў», адгукаўся на лісты і часам публікаваў мае іранічныя допісы).

Выявілася, Бяздзежская-малодшая не так даўно размяркоўвала фінансавыя плыні ручаі «Джойнта», а цяпер начальствуе ў «культурнай суполцы “Эмуна”», што пры «Мінскім яўрэйскім абшчынным доме» (у «Эмуну» я не заходзіў год 10, у прадстаўніцтва «Джойнта» – усе 18). Мабыць, гэта лічыцца очань культурна – пісаць пра незнаёмага, або знаёмага з чужых слоў чалавека, што ён «ужо шмат гадоў толькі атрутай пырскае». От жа ж неспадзяванка – Беларускі фонд культуры, часопісы «Роднае слова», «Дзеяслоў», «ПрайдзіСвет», рэдакцыя «Шахматной еврейской энциклопедии», арганізатары лекцый пра яўрэйскіх пісьменнікаў, удзельнікі навуковых канферэнцый ацэньвалі маю сціплую дзейнасць апошняга часу крыху іначай 🙂

Забаўна, што ў другой палове 2010-х нават «Авив» і «Мишпоха» публікавалі пра вашага пакорлівага слугу цалкам прыстойныя радкі – пэўна, выпадкова. Альбо нейкая дыверсія 🙂 🙂

Поспехаў табе на новым цёплым месцы, Крыся, у «захаванні традыцый і культуры сярод людзей»! Няхай здзейсніцца тваё пажаданне – дапраўды, чаму б Ю. А. Зісеру ды ўсім іншым рэальным/патэнцыйным спонсарам не разабрацца ў тым, што робіць ваша з Ленай Кулеўніч і Максам Юдзіным «абшчына», як яна «думае пра жывых»? 🙂

А калі больш сур’ёзна – дажыліся вы, хлопцы-дзеўкі з пасадамі, да таго, што такім, як вы, Еўра-Азіяцкі яўрэйскі кангрэс не даверыў нават апытаць нас, шараговых беларускіх яўрэяў, у рамках міжнароднага даследавання (відаць, у ЕАЯК такі здагадваюцца, чаго вартыя «Лімуд» i джойнтаўскія семінары як крыніца ведаў). У пачатку 2019 г. апытаннем кіравала… адукатарка з Мінскага палаца дзяцей і моладзі. Баюся, што «дзень яўрэйскай культуры» ў Мінску, дзе можна было паглядзець на пяюху Зену, якая ў маі глядзела на Тэль-Авіў, – гэта iнтэлектуальная столь для вашых суполак. I нават асобы з вашага блізкага кола пішуць: «Мы, вядома, вельмі рады за свята яўрэйскай культуры… але ці не пара ўжо мяняць фармат мерапрыемства?!» (Алекс Фурс, 23.09.2019).

Ну, спадзяюся, скандал са спробамі выкручвання рук «Жыдовачцы» праз Барысаўскі райвыканкам (гутарка з прадстаўніцай капелы адбылася ў ім 11.09.2019 пасля кляўзы «Саюза») і адміністрацыю Лукашэнкі падштурхне сяго-таго з «актывістаў» да роздумаў – людзі ж не без мазгоў. Як там казаў Георг наш Зімель? «Канфлікт ачышчае паветра»? Вучыцеся, і будзе вам шчасце.

Зараз у Беларусі перапіс насельніцтва (4-30 кастрычніка). Хочацца, каб больш яўрэяў называла сваёй роднай мовай ідыш – хаця б дзеля павагі да продкаў. А пакуль да вас яшчэ не прыйшоў чалавек з планшэтам, для падняцця духу паслухайце новую песеньку Змітра Дзядзенкі. Раптам пасля ўсебеларускага перапісу якраз і з’явіцца «нацыянальная ідэя – для беларуса, рускага, габрэя»?

Зноў да пытання аб тым, што робіцца пасля – або ў выніку – публікацый belisrael. Помніце майскія фоткі з жудкаватымі балконамі па вуліцы Бабруйскай, побач з мінскім чыгуначным вакзалам? Цяпер тыя балконы выглядаюць крыху лепей, прыкладна так:

Фота 17.09.2019

Калі раптам якое дабро і зваліцца на галаву (не дай Б-г, канешне), то мінакоў будзе цешыць той факт, што яно было пафарбавана да Другіх Еўрапейскіх Гульняў 🙂

Адылі ёсцека больш пазітыўныя сюжэты. Некаторыя беларусы ў верасні прапанавалі узнагародзіць казла з Дубровенскага раёна Віцебскай вобласці ордэнам «За ўмацаванне міру і дружбы» (абгрунтаванне тутака). Сяргей Пульша з газеты «Новы час» абсалютна слушна пракаментаваў: «Калі нядаўна ордэн атрымала Пугачова, а раней — ўсялякія Дробышы-Баскавы, дык чаму б не даць яго нашаму роднаму казлу?» Агулам, газета за апошнія месяцы ўзмацнілася, нярэдка ў ёй бывае, што пачытаць. Вось, напрыклад, артыкул Алены Ляшкевіч (27.09.2019) пра сінагогі ў Беларусі са шматлікімі каштоўнымі ілюстрацыямі.

Багата ілюстравана і кніга чатырох аўтараў, грошы на выданне каторай збіралі талакой (прэзентацыя выдання была ў снежні 2018 г.). Па-мойму, вельмі добры праект: тут і рэпрадукцыі, і казкі ў тэму, і кароткія звесткі пра мастакоў, і месца для палёту ўласнай фантазіі. Праўда, вершыкі дзе-нідзе, на мой густ, надта ўжо своеасаблівыя: «Ад Барселоны да Шанхая / Ўсе ў захапленні ад Шагала»? А «помніць» і «хлопец» – тожа такая рыфма? Гм…

Кніга служыць, сярод іншага, падказкай, што скора юбілеі: у студзені 2020 г. – Сэма Царфіна (120 год), у ліпені 2020 г. – Пінхуса Крэменя (130).

Наступнае фота – з вуліцы Валгаградскай, што ў Мінску… 17 верасня г. г.

Леанід Кулакоў з памочнікам, каторы з бел-чырвона-белым сцягам, пад’еўшы (гл. пакунак з шаўрмой у ягоных руках), збірае подпісы за сваё вылучэнне ў кандыдаты… Калі Вы не забыліся, у нас тут быццам бы перадвыбарная кампанія.

Мінут пяць я стаяў побач – не ішоў народ. Быў бы ў мяне пашпарт з сабою, дык падпісаўся б, а так – даруй, Леанідзе.

На жаль, ізраільскі палітыкум, за якім я некалі назіраў з цікавасцю, дэградаваў амаль у гэткай жа ступені, што і беларускі. Выбары, што адбыліся ў Ізраілі ў той жа дзень (17.09.2019), зноў не далі нікому істотнай перавагі, так што няможна выключаць “трэці тур” 🙂 Нешта падобнае назіралася ў Беларусі ў сярэдзіне 1990-х: людзі стамляліся і не хадзілі на ўчасткі, што замінала фармаванню парламента. І, вядома, ліла ваду на млын «вертыкалі»…

Звонку не зусім зразумела, чаму прэзідэнт Ізраіля зноў даручыў фармаванне ўрада чалавеку, які менш паўгода таму гэтую місію праваліў (а ў верасні 2019 г. яго партыя сабрала яшчэ менш галасоў, чым у красавіку, – тысяч на 30). Ва ўсякім разе, жадаю ўсім «вялікім палітыкам» хутчэй выйсці з тупіка ў гэтым 5780 годзе, які пачаўся 29 верасня. Не дурыць галаву ні сабе, ні людзям.

Каб хутчэй прачышчаліся мазгавыя клеткі, паслухайце песню на вершы Ізі Харыка, паэта, забітага савецкай уладай у 1937 г. (хоць і служыў гэтай уладзе верна):

Бліскучая Бенька ў час канцэрту ля Купалаўскага тэатра 21.09.2019 прамовіла пару слоў пра Харыка і праект «(Не)расстраляная паэзія» – «калі хто ведае». Таму ў запісе, быццам рэха, гучыць адказ: «Ведаю, ведаю».

Цытатнік

«Хто ведае сябе, таму не страшна тое, што пра яго гавораць» (прыпісваецца Мухамаду аш-Шафіі, 767–820 гг.)

«У любой незразумелай сітуацыі – танчы» (Наталля Голава, 12.07.2019)

«Калі выбіраць паміж сталінізмам і абыякавасцю ўлады, то лепей абыякавасць» (Дзмітрый Быкаў, 24.09.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

04.10.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 04.10.2019  20:32