Tag Archives: Лидия Ермошина

В. Рубінчык. Першачэрвеньскае

Шалому! Здаецца, лета ў Беларусі будзе гарачае ва ўсіх сэнсах. «Фортка магчымасцей» для альтэрнатыўных палітыкаў паступова пашыраецца, і цяпер у яе могуць пралезці нават кандыдаты пэўнай камплекцыі. Як у мульціку: «приятной наружности и вот такой окружности» (развіваць тэму не буду, каб не абвінавацілі ў фэтшэймінгу).

Збор подпісаў у Салігорску, май 2020 г.

Дальбог, многае ў гэтым сезоне грае супраць «сонцападобнага» – ён лепіць памылку за памылкай. «Наезды» на ахвотных заняць прэзідэнцкі фатэль у стылі дурнаватага рэкламнага персанажа ўзору 1991 г. («Прыйдзе дзень, і я скажу ўсё, што я думаю з гэтай нагоды»). Развагі пра тое, што жанчыны не прыдатныя для кіравання тутэйшай дзяржавай, што ў нас нібы гэтак пабудавана Канстытуцыя, значаць адштурхоўванне ўсіх маладых-амбітных прадстаўніц прыўкраснага полу (мо нават і Качанаву пакрыўдзіў…) Намёкі на нягегласць прэм’ер-міністра, уласнаручна прапхнутага на пасаду ў абыход той самай Канстытуцыі – усяго 21 месяц таму.

Дапусцім, што ў кожны з прэзідэнцкіх тэрмінаў мае ў парадку ратацыі з’яўляцца новы прэм’ер-міністр. Тады з 1996 г. (год, калі Лукашэнка атрымаў права прызначаць другую асобу ў дзяржаве фактычна без згоды заканадаўчага органа) у нас мусіла быць 5 прэм’ер-міністраў, якія служылі б да 2001, 2006, 2010, 2015 гг. і во цяпер – да «выбараў» 2020 г. Насамрэч жа іх налічваецца 7 – Лінг, Ярмошын, Навіцкі, Сідорскі, Мясніковіч, Кабякоў, Румас – а цяпер запланаваны восьмы. За гэты ж перыяд, 1996–2020 гг., набралося 9 кіраўнікоў адміністрацыі прэзідэнта… што сведчыць пра імкненне «цара» ўсцяж перакладваць адказнасць на «баяр» (што і назіралася ў крытычныя моманты – напрыклад, увесну 2017 г., калі разгараліся пратэсты супраць «дэкрэта № 3»). Які сур’ёзны чалавек з уласнай пазіцыяй пажадае будаваць кар’еру ў дзяржапараце пры такім раскладзе?

Мабыць, і вышэйшыя чыны спецслужбаў не ўсім здаволены: з 2005 г. змянілася 4 старшыні КДБ і 4 міністры ўнутраных спраў, але на пасадзе памочніка Аляксандра Лукашэнкі па нацыянальнай бяспецы 15 гадоў застаецца 1 чалавек, і па дзіўным супадзенні яго прозвішча таксама Лукашэнка. Калі Віктар-сын-першага-прэзідэнта ў 4 разы разумнейшы за сваіх паплечнікаў-урадоўцаў, гэта неабходна прапісаць у новай Канстытуцыі! 🙂

Хіба толькі верная Ліда, 1953 г. нар., крочыць у нагу з Лукашэнкам-старэйшым ад 1996 г., але і яна ўсё часцей скардзіцца, што пасада «галоўнай лічылкі» ёй надакучыла. А тыдзень таму прызналася, што пасля адстаўкі будзе… чакаць сыходу з жыцця, міжволі падклаўшы свайму шэфу тлустае свінчо. Цяпер маладыя юрысткі & юрысты зірнуць на Ярмошыну – і сто разоў падумаюць, перш чым наймацца на службу да Рыгорыча. Мала хто хацеў бы к 67 гадам быць высмактаным настолькі, каб весці паўрасліннае існаванне, хай сабе ў «элітным» квартале на вул. Ціхай. Уваход у той драздоўскі квартал – рубель, выхад – два 🙂

Памылка меншага маштабу – адклад «прэзідэнцкага паслання» нацыянальнаму сходу і беларускаму народу, з сярэдзіны красавіка да… грэцкіх календаў (29 мая стала вядома, што яно толькі рыхтуецца). Не, «так можна было», але спасылка на вонкавыя фактары не пераканала – незабыўная «міжнародная абстаноўка» яшчэ доўга будзе напружаная. 25 красавіка А. Л. вяшчаў: «Нам патрэбен дакладны прагноз. Яго сёння даць нельга». Як быццам на пачатку лета ўсё ў свеце «ўстаканіцца»…

Рэзюмэ? «Гэты чыноўнік зламаўся, прынясіце новага». Не думаў cёлета нікога падтрымліваць, але пасля чарговай пасадкі Сяргея Ціханоўскага, гэтым разам у выніку правакацыі (29.05.2020), і выступленняў «лепшых людзей горада» (прывет Яўгену Шварцу) з асуджэннем гродзенскай імпрэзы Сяргея, падпісаўся за вылучэнне жонкі блогера – Святланы Ціханоўскай. Праўда, пан Троцкі (! – Валянцін, каторы паплечнік Міколы Статкевіча) мяркуе, што збор подпісаў у нечым нават шкодны, бо адцягвае людзей ад рэальных пратэстаў.

І тым не меней… Мінск, 31.05.2020, каля 12:00

Трохі пацяплеў я да Валера Цэпкалы, якога «падсцёбваў» тут і тут. Агулам-то яго свежае інтэрв’ю Арцёму Шрайбману не ўразіла; В. Ц. даў зразумець, што ўдзел у палітычнай кумпаніі для яго – чарговы эксперымент (37:48–38:30). Але істотна, што Валер выказаўся супраць адкрыцця ў Беларусі АЭС (можна спытацца, дзе ён быў у сярэдзіне 2000-х гадоў, калі ў нетрах адміністрацыі рыхтавалася прынцыповае рашэнне аб пачатку будоўлі, ды лепей позна, чым ніколі), за абмежаванне прэзідэнцтва двума тэрмінамі… І, як той Віктар Бабарыка, амаль адразу выступіў у абарону Ціханоўскіх – гэткай салідарнасці «кандыдатаў у кандыдаты» бракавала ўлетку 2015 г. Сёння каля мінскай Камароўкі падпісаўся я і за Цэпкалу.

Чарга ахвотных пакінуць свой аўтограф «не за Лукашэнку» расцягнулася бадай на кіламетр… 31.05.2020, каля 12:30.

Мікола Казлоў і Анатоль Лябедзька (абодва – «у цэнтры ўвагі») за перамогу кандыдата ад АГП насамрэч не змагаюцца, а подпісы збіраюць для «зносін з народам»

Пікецік Андрэя Дзмітрыева быў не такі папулярны

На Камароўку прыйшоў і знаны «курапацкі» пратэстоўца Леанід Кулакоў

Над «ціханоўскай» палаткай развяваліся сцягі з еўрасаюзаўскімі зорачкамі і «Пагоняй»; гучала песня на матыў «We will, we will rock you» з пераробленымі словамі («Свер-гнем та-ра-кана!»)

Прадстаўнікі «Нямецкай хвалі» і Арцём, які працуе на тэлеканал «Белсат»

З Бабарыкам больш складана. Кандыдатурку фінансіста прасоўваюць Святлана А-ч з Мінска-Беларускага і Галіна А-т з Тверыі-Ізраільскай (зрэшты, Галіна – за таямнічага «Бабарэку» :)) Гэта дзве дамы, якіх варта паслухаць… і зрабіць наадварот. Тое, што лаўрэатка «наўзаем» падтрымае свайго фундатара, прадбачыць было няцяжка, ды ад гэтага не лягчэй. Трэці факцік – адзін колішні знаёмы, лукашыст і надаеда, «раптам» адкрыта запісаўся ў ініцыятыўную группу Бабарыкі. З аднаго боку, гэта сведчыць пра эрозію сістэмы, за якую шмат гадоў «тапіў» мой раўналетак, з другога – да тру-дэмакрата яго не пацягне…

Дарэчы, за тыдзень прадугадаўшы пазіцыю Святланы Аляксандраўны, я памыліўся ў іншым: у статусе Юрыя Глушакова. Ён-такі першы нам. старшыні ў партыі «Зялёныя» (ад пачатку 2020 г. – пасля колькігадовай паўзы), тут «Беларускі партызан» меў рацыю. А, напрыклад, у тым, што журналіст Віталь Цыганкоў з’яўляецца «вядомым палітолагам» – не.

Яшчэ раз пра бульбу, бо зноў чамусьці са мной пра яе спрачаюцца… Напэўна, ёсць сэнс развіваць вытворчасць некаторых яе гатункаў у Беларусі, але з галавы не выходзіць адзін эпізод. Увесь дзень у верасні 2004 г. на полі каля адной з вёсак Шчучынскага раёна капалі бульбу (я таксама капаў). Пад вечар прыехалі фуры са смуглымі людзьмі, перакупшчыкі хуценька пагрузілі мяхі з бульбай і павезлі «на Маскву», заплаціўшы вяскоўцам мізэрныя грошы.

Тутэйшыя бульбаводы былі – і, мяркую, застаюцца – прайстэйкерамі, а не прайсмэйкерамі. «Пужалкі» пра будучы голад у суседзяў трэба «дзяліць на шаснаццаць»; існуе праўдападобная версія, што пандэмія COVID-19 пайшла нават на карысць расійскай сельскай гаспадарцы, дый ва Ўкраіне не ўсё так кепска, як прадказвалі. Таму да парады галоўнага клюшкара «Трэба пасеяць паболей. Гэта будзе ўратаванне… Калі вы паводле тэхналогіі будзеце гэта абслугоўваць, атрымаеце хоць невялікую, але жывую капейку. Да вас прыедуць на поле і забяруць» (15.05.2020) стаўлюся даволі скептычна. Яна, між іншага, супярэчыла развагам таго ж «маркетолага»: «Галоўнае – прадаць па добрай цане, а не проста выпхнуць тавар за мяжу». Дый пазнавата ў сярэдзіне траўня было даваць парады наконт бульбы, не?

В. а. цара згадаў вытворчасць малака і мяса, але не настойваў, што ў іх «уратаванне». Пэўна, рэч у тым, што вырабы, якія прыносяць краіне ў разы больш валюты, так і не зрабіліся нацыянальнай «фішкай». Некаторым жа карцела пагуляцца з тутэйшай сімволікай і стэрэатыпамі (як пазалетась, калі мяхі бульбы былі дастаўлены Пуціну на Новы год), а да таго ж па прызначэнні даты «выбараў» паказаць уласную «блізіню да народу»… Ну, і зацыкленасць палітычнага пенсіянера на мінулым адыграла ролю. У кастрычніку 2019 г. в. а. даводзіў казахам (не перакладаю, каб захаваць cтылёвыя адметнасці):

Картофель — это же наш спаситель. Что такое картофель? Картофель в войну и прочее где-то вырастил, и ты вместо хлеба, вместо молока… На картошке на одной люди выживали. Когда мне говорят, какой бы памятник вы за войну поставили в Беларуси… Я бы мешок картошки на памятник воздвиг и корову.

На хвілінку, вайна скончылася 75 год таму. У XXI ст. нават на прасторах СНД вага бульбы ў спажывецкім кошыку зніжалася… Я не супраць бульбы, сам яе люблю на сняданак – але супраць таго, каб з гэтага клубняплода рабіўся нейкі фетыш. І хопіць пра «піянераў ідэал».

Іегуда Пэн. Аўтапартрэт 1932 г.

* * *

Першага чэрвеня 2009 г., г. зн. акурат 11 год таму, памёр Аляксандр Сяргеевіч Патупа – фізік, прадпрымальнік, пісьменнік, даследчык сацыяльна-палітычных працэсаў, якому сёлета ў сакавіку магло б споўніцца 75. Між іншага, у 1960-х гадах юны першаразраднік Патупа лічыўся ў БССР перспектыўным шахматыстам.

А. Патупа і адна з яго мастацкіх кніг, якая ёсць і ў маёй бібліятэцы

Зважаючы на млявую зваротную сувязь, не ўсім «зайшла» ідэя пра помнік дачасна памерлым беларускім медыяменеджарам. Усё-такі, прыпомніўшы мае сустрэчы з Аляксандрам Сяргеевічам у 2004 г., якія пакінулі добрае ўражанне, высоўваю яшчэ адну ідэю – помнік беларускім палітычным аналітыкам. Такі помнік мог бы стаяць на прыватнай тэрыторыі ды мець форму «абстрактна-канкрэтнай» скульптуры, прысвечанай наступным рана памерлым людзям:

Алег Багуцкі (1968–2017)

Ірына Бугрова (1954–2011)

Святлана Навумава (1956–2011)

Сяргей Панькоўскі (1956–2009)

Аляксандр Патупа (1945–2009)

Віталь Сіліцкі (1972–2011)

Віктар Чарноў (1957–2013)

Яднае гэтых людзей тое, што яны глынулі вольнага паветра канца 1980-х – пачатку 1990-х гадоў – а потым, цытуючы выраз аўтара belisrael.info пра медыяменеджараў, «не маглі ўжо вярнуцца ў ранейшыя цуглі». Унёсак пералічаных у развіццё палітаналітыкі на нашых землях быў розны, але галоўнае, што ён быў. І стаўся падмогай для новых пакаленняў…

Нехта запярэчыць, што палітычныя даследаванні для Беларусі не актуальныя, і лепей бы ўвекавечыць у метале працаўнікоў больш патрэбных прафесій. Дык не адзін год існуюць ужо ў нашых гарадах скульптуры паштальёнаў…

Мінск (ля кінатэатра «Кастрычнік»), Барысаў (ля вакзала)

Крыху шануюць у нас і дворнікаў – іх вобразы ўвасоблены як мінімум у Гомелі і Мінску. Зрэшты, калі меркаваць паводле мінскай скульптуры, дзе даўно бракуе кавалу мятлы, ні мастацтва, ні нават прыбіранне смецця ў вачах тутэйшага начальства не ёсць прыярытэтам 🙁 Іначай раённае або сталічнае чынавенства знайшло б невялікія грошы для рамонту.

Выгляд скульптуры на вул. Карастаянавай – у 2012 г. і ў 2020 г.

Ну, а завяршыць хочацца, натуральна, на мажорнай ноце. У вясну, сапсутую распаўсюдам COVID-19 (на 31.05.2020 у Беларусі, пішуць, памерла 235 чалавек, і 24 тысячы яшчэ не акрыялі) ды хабёльствам асобных гора-кіраўнікоў, выявіліся і лепшыя якасці чалавечага роду. Гл. дзве наступныя аб’яўкі, сфатаграфаваныя ў Цэнтральным раёне г. Мінска:

На бульвары Шаўчэнкі і вул. Веры Харужай (пад’езд аднаго з дамоў)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

01.06.2020

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 01.06.2020  00:04

Перадвыбарная кумпанія ў Тутэйшыі

Краіна Тутэйшыя – месца, дзе многім з нас не хапае месца… Між тым неяк адаптаваліся: жывем, існуем або трываем (непатрэбнае выкрэсліць).

Пераважная ўвага тут і цяпер – да кандыдатаў у прэтэндэнты на «галоўны фатэль» РБ. Іх цяпер 15, амаль як на якіх-небудзь паўночнаамерыканскіх выбарах, але вылучэнцаў, якія штосьці з сябе ўяўляюць, няшмат (адзначаў тутака).

Запомніўся адказ Cяргея Ціханоўскага, блогера-і-за-кратамі-сядзельца, на пытанне карэспандэнткі «Нямецкай хвалі»: «Калі праводзіць паралелі, кім вы сябе адчуваеце: беларускім Навальным? Або, можа, Зяленскім?» – «Я адчуваю сябе беларускім Ціханоўскім». Напэўна, так (сур’ёзна-дасціпна) і трэба выказвацца.

Яшчэ досціп ад Настачкі з твітэра: «Калі бачу ў адной навіне прозвішчы Бабарыка, Ціханоўскі, Цэпкала, адразу ў галаве карцінка ўзнікае, як першы ў аркестры дырыжыруе, другі з Паплаўскай “Малінаўку” спявае, а трэці з Лалітай скача». Празрыстая алюзія на дырыжора Віктара Бабарыкіна, спевака Аляксандра Ціхановіча і расійскага шоўмэна Сашу Цэкала 🙂

На гэтым вясёлым фоне асабліва ўбога выглядалі «жарцікі» ад Ліды Я. з цэнтравыбаркама… Нагадаю: жонка Міколы Статкевіча Марына прынесла ў ЦВК «недасканалыя паперы». Рэакцыя была такая: «Баюся, Марыну Адамовіч увечары чакае сямейная сцэна!» А пра іншую прэтэндэнтку, нібыта заражаную каранавірусам, чыноўніца абвясціла: «Напэўна, ёй хацелася плюнуць у маёй прыёмнай». Фэйспалм…

Сёння пачытаў, як цырк-шапіто, выгнаны з Брэста-Літоўскага ў сувязі з эпідэміяй COVID-19, мадзее ў сельскай мясцовасці, практычна ў лесе… Доўга думаў. Прыйшоў да высновы, што не тую ўстанову назвалі «цырк-шапіто» (і турнулі з горада).

«Мадам Ярмо» не толькі выпраменьвае паранаідальныя ідэі – следам за тым, хто зрабіў на яе стаўку ажно ў 1996 г. – але і страціла прафпрыдатнасць. Улетку 2019 г. «заслужаная юрыстка» прапаноўвала правесці выбары прэзідэнта 30.08.2020, «Радыё Liberty» ды іншыя дробныя СМІ стрымгалоў кінуліся каментаваць тую ярмошынскую заяву… Cёлета «раптоўна» выявілася, што, калі на «выбарах» спатрэбіцца працяг, то названая дата пярэчыць канстытуцыі: «У 30 жніўня ёсць недахоп: выбары могуць праходзіць у два туры»… Іншая пасля такога факапу сышла б на пенсію, але 67-гадовая ўладальніца катэджа ў Драздах ані сумелася. Працягвае лінію старухі Шапакляк на дробныя паскудствы, як лёгка ўбачыць. Зрэшты, для чаго яшчэ, па вялікім рахунку, юрысты патрабуюцца «вярхоўнаму»?

«Салідныя кандыдацкія бабры» як быццам пачулі маю бясплатную параду – не апранаць даспехі радыкалаў. Адстаўны казы барабаншчык памочнік Лукашэнкі ўчора заявіў: «Краіне патрэбна еднасць – без падзелу на ўладу і апазіцыю, ворагаў і сяброў». Карацей, усеагульны кампраміс (і такой бяды, што яго не бывае ў прынцыпе – хіба толькі на могілках).

Пан Цапкала, слушна пазначаючы некаторыя праблемы беларускага соцыуму ды палітыкуму, па-ранейшаму кур’ёзна рэагуе на вострыя пытанні. Рэпліку «Хто вінаваты?» ён парыруе развагамі пра тое, што трэба перагарнуць старонкі мінулага, не шукаць ворагаў… Ну не атрымаецца абнуліць чвэрць стагоддзя – нават пры дапамозе такіх «плюшак», як авіярэйсы лаўкостараў, энергаэфектыўная эканоміка і да т. п.

Здаецца, па-ранейшаму замоўчвае Валер Ц. свой унёсак у пабудову той сістэмы, якую ён цяпер лупцуе… Унёсак не толькі канца ХХ ст. (дапусцім, што на той час аматар хакею сапраўды адпавядаў запытам выбарцаў), а і ХХІ ст. Напрыклад, у амплуа «памочніка прэзідэнта», прадстаўніка Лукашэнкі ў «Нацыянальным сходзе» (2002–2005).

Тое, што вяшчае нядаўні банкір, які ўступіў у тутэйшую палітыку, часам увогуле чмур… Крым – грэчаскі? Цэнтрвыбаркам абараняе галасы грамадзян? Мо апошняе – і камплімент на адрас «мадам Ярмо» (або заляцанне да «наменклатуры»), але з маёй званіцы ўспрымаецца як чарговы няўдалы жарт.

Прамаўляе Віктар Б. і разумныя рэчы – напрыклад, што хацеў бы аднавіць абмежаванне тэрмінаў кіравання прэзідэнта двума тэрмінамі (=10 год) – ды неяк яны губляюцца сярод трэшу… І як тут паверыш чалавеку, які займаў пасаду старшыні праўлення банка не 10, а 20 (дваццаць) гадоў? Так, аб’ектыўна розніца паміж палітыкай і бізнэсам істотная, аднак Віктар яе акурат не хоча заўважаць… Прэзідэнт у яго трактоўцы – «чысты менеджар», і каб жа пан Бабарыка не перанёс на палітыку & дзяржкіраванне сваё разуменне кадравых працэсаў… Іначай кажучы, учэпіцца новаабраны ў фатэль пад прэтэкстам выканання KPI – не адбярэш і праз два дзесяцігоддзі. Вунь пан Зяленскі таксама абяцаў сысці пасля першага прэзідэнцкага тэрміна, а цяпер, 20.05.2020, кажа, што, «як будзе вялікая падтрымка ад народу», можа і перадумаць…

Натуральна, былі, ёсць і будуць есці аўтары кшталту Стася К., якія заклікаюць скарыстаць шанс (як тыя напарстачнікі на вакзальнай плошчы): «Давайце намалюем сабе таго бізнэсмена, які фарміраваўся ў апошнія 30 гадоў. Ён шмат чаго дабіўся. Ён любіць Беларусь так, як можа. Ну, вось так, як Бабарыка, напрыклад. Дабіўся, любіць, прапануе сябе. Чаму вам не падабаецца тое, як ён яе любіць, і тое, чаго дабіўся?» Засталося дадаць хіба: «Вы проста не любіце ўсіх Бабарык банкіраў!» Зміцер Дзядзенка няблага напісаў 20 мая: «Мяняць быка на індыка – беларускі нацыянальны спорт».

Вангую, што неўзабаве за В. Бабарыку «ўпішацца» С. Алексіевіч – яна палюбляе гэткага ўзроўню каляпалітычныя праекты (напрыклад, ухвальна выказвалася пра А. Мілінкевіча і Т. Караткевіч). І захапляецца, калі нехта з багатыроў ахвяруе на культурку 0,01…% ад сваіх капіталаў.

Год таму каля галоўнага офіса «Белгазпрамбанка» на вул. Прытыцкага ў Мінску паставілі скульптуру Осіпа Цадкіна «Дараносец». Гонар і хвала фундатарам!

Дарэчы, не тое каб я імкнуўся падлавіць лаўрэатку на супярэчнасцях – неяк само вылазіць… Летась спадарыня фактычна падтрымала эўтаназію; паводле С. А., яна магчымая, «калі чалавек хоча адысці раней, чым перастае быць чалавекам». А днямі тая ж «Свабода» піша, што лаўрэатка – за тое, каб жывёлы-інваліды, якім пагражае эўтаназія, працягвалі жыць (і матэрыяльна падтрымлівае групу «Добры леў»). Як яно спалучаецца? Дзеля-мадзеля патлумачу: хай жывуць хворыя жывёлы, я супраць эўтаназіі для хворых людзей. Асабліва небяспечнай была б яе легалізацыя ў нашых умовах, дзе шчыруе прававы нігілізм, а вольнае самавыяўленне грамадзян, лагодна кажучы, дзе-нідзе ставіцца пад сумнеў.

Яшчэ каліва звестак пра жывёлаў і людзей.

Заяц-шарак пасяліўся ўвесну 2020 г. каля Дома ўрада ў Мінску – няйначай гэта пачатак перадвыбарнай кампаніі старшыні Магілёўскага аблвыканкама, экс-міністра сельскай гаспадаркі Леаніда Зайца. Вушасты звярок распальвае цікавасць журналістаў, пра яго пішуць у сувязі з «сакральным» будынкам. Выходзіць, яго з’яўленне – хітры ход, каб павялічыць пазнавальнасць Леаніда Канстанцінавіча як будучага палітыка! 🙂

Зайцы (2 экз.). Злева – фота Тамары Хаміцэвіч, «Мінск-навіны». Правае фота ўзята адсюль

З тым, што «капіталізм караскаецца ўгору», згаджаецца гомельскі гісторык Юрый Глушакоў. Яго погляд можна пачытаць тут: «Сенсацыяй гэтай кампаніі стала з’яўленне на ёй «рэальнай» буржуазнай апазіцыі… Мэта цалкам зразумелая – адарваць ад усялякіх “кандыдатаў пратэсту” ІТ-шнікаў, “крэаклаў” і іншых “яйкагаловых”». Версія, што мае права на жыццё: вылучэнне кандыдатаў «з эліты» абумоўлена ходам гістарычных падзей, але ў канкрэтных умовах яны могуць быць пешкамі (ОК, фігурамі) у «гульні тронаў». Дыялектыка… (Чаму Глушакова на сайце «Белпартызан» мянуюць першым намеснікам старшыні партыі «Зялёныя», здольная адказаць толькі рэдактарка – Юрый перастаў ім быць у 2016 г.).

Не ведаю, за каго тут аддаць голас – мо і праўда за маэстра Віктара Бабарыкіна, галоўнага дырыжора прэзідэнцкага аркестра ў 2002–2019 гг.? (Засталося дачакацца яго вылучэння ў кандыдаты.) Затое дакладна ведаю, за каго НЕ галасну – вядома ж, за в. а. цара з яго «піярам у час чумы»: «Паказнік застанецца адзін – смяротнасць людзей. І тое, што мы ў гэтым плане лепшыя ў свеце, ніхто ўжо не аспрэчвае».

Статыстыцы афіцыйнай няма вялікага даверу, дык жа ж нават паводле яе – далёка не лепшыя. Асцярожная «Наша Ніва», прывёўшы лічбы, якія абвяргаюць выказванне правадыра, заўважыла: «Магчыма, маецца на ўвазе колькасць смерцяў на агульную колькасць захварэлых» (21.05.2020). Замест мяне даў дыхту Лукашэнку і яго мудрым тлумачальнікам аўтар «БелГазеты» Дзмітрый Растаеў, прычым заранёў (19.05.2020): «Нават калі прывязаць нашы лічбы да аб’ёму тых, каго выяўляюць, пераможная карцінка ўсё адно не складваецца. У Сінгапуры, напрыклад, пры 27356 выяўленых усяго 22 памерлых, у Катары пры 30972 выяўленых усяго 15 ахвяр. Тэзіс пра самую нізкую смяротнасць і тут міма касы».

Cпраўдзіўся мой пятамайскі прагноз адносна Беларусі і Ізраіля: «памерлых у Беларусі покуль меней (107 супраць 237), але разрыў скараціўся… і, на жаль, будзе скарачацца далей». На сёння ў Беларусі – 190 памерлых з COVID-19, у Ізраілі – 279 (паводле звестак адпаведных міністэрстваў аховы здароўя). «Плато», пры якім штодня ў краіне прыбаўляюцца сотні носьбітаў каранавіруса – так сабе плато. Гэтых носьбітаў ужо два райцэнтры (34303 інфікаваных мінус 12833 вылекаваных = 21470 чалавек). І значная частка хворых – у цяжкім стане; відаць, «жыватворны парад» не ўсім пайшоў на карысць…

Хочацца верыць Ірыне Глінскай з галоўнага ў РБ цэнтра гігіены і эпідэміялогіі, якая 22.05.2020 прадказала зніжэнне захваральнасці на рубяжы мая – чэрвеня. Ну, хаця б таму, што спецыялістка шчыра прызнае: «Піку не было, зніжэнне будзе павольнае… Сёння няма падстаў меркаваць, што вірус сыдзе і мы ўсе пра яго забудзем». Праўда, шэф Глінскай, міністр Каранік, «думаў» 09.04.2020, што пік такі будзе, і на месяц раней, г. зн. у канцы красавіка – пачатку мая… Дык то ж міністр, чалавек, які па вызначэнні (by default) усёй праўды не ведае і не скажа. Ладна, як усё скончыцца, «разбор палётаў» акажацца больш дарэчны. Што ўзяць з асобнага чыноўніка, калі тут «усю сістэму трэба мяняць». Ідзецца не пра рэвалюцыйную прапаганду – пра сумную рэчаіснасць.

Вольф Рубінчык, г. Мінск

wrubinchyk[at]gmail.com

22.05.2020

Апублiкавана 22.05.2020  21:29

М. Воронец. Фиговый лист оппозиции

Чем больше белорусы игнорируют выборы, тем громче звучат голоса оппозиции с призывом участвовать в выборах. Разница между оппозицией и властью только в формулировках. Вот и в этом году руководительница ЦИК Лидия Ермошина клянётся-божится, что зовёт на настоящие выборы в настоящий законодательный орган власти. Оппозиция призыв к участию в «псевдовыборам в псевдопарламент» прикрывает фиговым листком, на котором написано «политическая кампания под названием выборы, электоральный процесс» и т. п.

«Ты, власть, нас не бойся – мы тебя не тронем». Эта шутка белорусских оппозиционеров о самих себе давно не смешная. Уже в пятый раз оппозиция участвует в выборах в Палату представителей и, таким образом, самим фактом своего участия зазывает граждан Беларуси на избирательные участки. Полное согласие и лад с властью. Заметил закономерность. Активность избирателей, их вера в честность выборов, вера в выборы как демократический институт избрания власти стабильно уменьшается, а голоса зазывал от оппозиции, зовущие участвовать в таких выборах, стабильно усиливаются. Расширяется и перечень аргументов в пользу участия в «выборах».

Мантра оппозиции

Главная мантра оппозиции остаётся неизменной: в выборах надо участвовать, ведь люди ходят на выборы, ведь что-то же надо делать. «Настоящих выборов, как демократического механизма избрания органов власти, нет. Власть устраивает очередной спектакль, фарс, политическую кампанию под названием “выборы”. Мы, оппозиция, участвуем в этом спектакле под названием “выборы”, выдвигаем своих кандидатов в депутаты Палаты представителей, чтобы показать, доказать белорусскому обществу, международному сообществу…»

Что своим участием в «псевдовыборах в псевдопарламент» оппозиция хочет показать и доказать?! Здесь в рядах зазывал многоголосие и даже разногласия, но, повторюсь, главная мантра остаётся неизменной: в выборах надо участвовать, ведь люди ходят на выборы, ведь надо же что-то делать…

Табу оппозиции

Оппозиция замалчивает тот факт, что в 1999–2000 годах она солидарно не участвовала в выборах в местные советы и Палату представителей, не выдвигала своих членов кандидатами в депутаты (за исключением председателя Белорусской социал-демократической партии (Народная Громада) Николая Статкевича и части членов этой партии, которые в 2000 году участвовали в выборах в Палату), что международные институты (ПАСЕ, ЕС и др.) не признали выборы в местные советы 4 апреля 1999 года и выборы в Палату представителей 15 октября 2000 года демократическими и, тем более, не признали легитимность, законность, полномочность этих органов власти.

Оппозиция замалчивает свои собственные высказывания, например, того же Анатолия Лебедько: «Что касается региональных выборов. Таких в 1999 году в Беларуси не предвидится. В апреле состоятся псевдовыборы, по результатам которых президентская “вертикаль” отберёт, а президент утвердит так называемых депутатов… все демократические партии заявили о своём неучастии в имитации выборов. Мы призываем ОБСЕ не посылать своих наблюдателей в апреле этого года в Беларусь для участия в контроле над ходом мероприятий, которые называются выборами в местные советы депутатов, чтобы не легитимизировать их результаты» (из выступления А. Лебедько на заседании Постоянного комитета Парламентской Ассамблеи ОБСЕ в январе 1999 года); «ОГП призывает бойкотировать выборы в лукашенковский “парламент”. Почему? Нам нужна власть не для того, чтобы присосаться к кормушке, а чтобы что-то изменить в стране. Палата представителей по статусу своему ничего изменить не может, это образец политической импотенции» (из заявления председателя ОГП А. Лебедько в августе 2000 года).

Оппозиция замалчивает, что в 2000 году она, при поддержке ОБСЕ (Организация по безопасности и сотрудничеству в Европе), сформулировала следующие условия своего участия в выборах в Палату представителей и признания их международным сообществом:

  1. Прекращение преследования людей по политическим мотивам, освобождение политических заключённых, выяснение судьбы пропавших людей, гарантия свободы шествий и митингов.
  2. Никто, кроме парламента, не может принимать законы, обязательные для исполнения всеми, и осуществлять контроль над исполнением государственного бюджета.
  3. Политические партии и общественные движения должны иметь гарантированный бесцензурный доступ к государственным радио и телевидению.
  4. Избирательные комиссии должны быть независимыми от власти, состоять из представителей политических партий и общественных объединений.

Метаморфоза оппозиции

Власти не выполнили ни одного из вышеперечисленных четырёх условий. Но и упомянутый Лебедько, и вся объединённая демократическая оппозиция, кроме партии КХП-БНФ во главе с Зеноном Позняком, вдруг изменили свою позицию на противоположную и, так же как Статкевич, участвовали в местных выборах в 2003 году, а затем и в выборах в Палату представителей в 2004 году.

Оппозиция де-факто отреклась от своих условий участия в выборах, но её лидеры и по сегодняшний день делают вид, что ничего не случилось, и по сегодняшний день четыре условия участия в выборах формально остаются в силе.

Последствия отречения от собой же сформулированных условий участия в выборах, да ещё в такой форме (фигура умолчания), были катастрофическими.

Необъяснимый по умолчанию переход от бойкота к участию в выборах, смена, казалось бы, принципиальных позиций привели к деморализации актива оппозиции, к дискредитации оппозиции в глазах демократически настроенных граждан. Рядовые активисты перестали верить своим лидерам. В 2003 году они не откликнулись на призыв «все на выборы», повсеместно и массово отказались баллотироваться кандидатами в депутаты местных советов. Если в июне 1995 года на выборы в Слонимский горсовет (явка избирателей – 40,5%) партия БНФ выставила 16 кандидатов, в 1999 году, во время бойкота, – ни одного, то в 2003 году только одного. Председатель Слонимской организации БНФ Иван Бедко в январе 2003 года публично жаловался: «У нас сначала было семь кандидатов, давших согласие баллотироваться. Но затем шесть отказались. Кто-то посчитал, что участие в выборах не имеет смысла, кого-то запугали потерей работы». Не поняли и не поддержали такого поведения оппозиции и беспартийные. Благодаря в том числе и их активности в июне 1995 года кандидатами в депутаты Слонимского горсовета были зарегистрированы 86 человек. В 2003 году претендентов было 47, зарегистровали 37 – 1,06 кандидата на один избирательный округ. Люди здравого смысла, уважающие себя и избирателей, не захотели и по сей день не хотят участвовать в неопределённых, подозрительных мероприятиях.

Разочарование и пассивность оппозиционных активистов, дискредитация оппозиции, дезориентация избирателей и, соответственно, укрепление действующей власти – вот результат, как я считаю, позорной метаморфозы оппозиции. От такого удара демократическое сообщество Беларуси не оправилось и по сей день.

В очередной раз на те же грабли

Избиратель, не разбирающийся в тонкостях оппозиционной политики, но жаждущий демократических перемен, готовый внести ради них свою лепту, уже много лет задаётся вопросом: «Который раз участвуем, показываем, доказываем! Дальше что? Сколько ещё лет, десятилетий будем ходить по кругу?».

Ненормальность своего участия в «псевдовыборах в псевдопалату» понимают и нынешние оппозиционные активисты. Представитель слонимской организации партии БНФ Виктор Марчик, который сейчас (перед 17.11.2019 – belisrael) баллотируется кандидатом в депутаты Палаты представителей, недавно сказал: «Властям выгодно, чтобы мы выставляли свои кандидатуры — благодаря нам люди придут на участки». («Газета Слонімская», № 42, 17 октября 2019 г.). Но! Поредевшая, постаревшая, усталая оппозиция, по призыву своих неутомимых лидеров, в этом году снова участвует в «псевдовыборах в псевдопалату», чтобы… в пятый раз показать, доказать, что Палата представителей – «образец политической импотенции»?!

Неудивительно, что вышеупомянутый избиратель не верит такой оппозиции.

Возможно, причина стремления оппозиции в очередной раз наступить на те же грабли, в очередной раз подыграть власти в её играх в демократию, кроется в словах депутата Верховного Совета СССР 12-го созыва, бывшего первого заместителя председателя Гомельского горсовета Виктора Корнеенко, который является сторонником участия в выборах: «Есть детские надежды, что отказ оппозиции от участия уже по факту будет вызывать вопросы у общественности и международных институтов. Скорее, наоборот. Даже те немногочисленные партнёры утратят к Беларуси интерес, ведь помогать можно тем, кто что-то делает» («Новы Час», № 38, 11 октября 2019 г.).

Партнёры – весомый аргумент. Анатолий Лебедько, однопартиец Корнеенко, 18 лет руководил Объединённой гражданской партией, что-то делал. В 2018 году председателем ОГП выбрали Василия Полякова. Вскоре немногочисленные партнёры утратили к партии интерес. Поляков подал в отставку.

Должен повторить свои слова пятнадцатилетней давности, сказанные накануне выборов в Палату представителей 2004 года: «Объяснение вроде надо же что-то делать” не выдерживает критики. Во-первых, нельзя даже что-то стоящее делать любой ценой, более того – ценой девальвации своих принципов и репутации. Во-вторых, лучше ничего не делать, если невозможно делать то, что нужно. Ведь где гарантия, что от этого «чего-то» не будет ещё большего вреда» («Газета Слонімская», № 11, 11 марта 2004 г.).

Жить в правде

Второе десятилетие белорусская оппозиция «участвует», «показывает», «доказывает» и, как видно по всё большей активности нынешних зазывал, собирается и дальше этим заниматься. Оппозиция не ставит перед собой и обществом задачу свергнуть существующий режим, чтобы затем провести демократические выборы. Не призываю к насилию. Есть способы, методы, формы мирного давления на власть. Этим надо заниматься. Нынешняя белорусская оппозиция, если она хочет и впредь называть себя и белорусской, и оппозицией, прежде всего должна снять фиговый листок, покаяться за то, что когда-то отреклась от собственных условий своего участия в выборах, и заявить о своём неучастии в «псевдовыборах в псевдопарламент».

Что касается рядового демократически настроенного гражданина, возможности которого значительно меньшие, чем у упомянутого Василия Полякова в его бытность председателем Объединённой гражданской партии. Вацлав Гавел в своём эссе «Сила бессильных» призывал стремиться «жить в правде». По Гавелу, попытка человека «жить в правде» сначала может ограничиться тем, что «некоторые вещи он просто не делает: …не ходит на выборы, которые не считает выборами».

Михась ВОРОНЕЦ, депутат Слонимского горсовета в 1995–1999 гг., беспартийный, экс-член БСДП

(перевод с белорусского – по газете «Наша слова», 13.11.2019)

Несколько слов от политолога

Суждения М. Воронца, опубликованные за несколько дней до «выборов» в нижнюю палату «парламента» РБ, чем-то напоминают воззвание А. Сидоревича, увидевшее свет на belisrael.info в июле с. г. Любопытно, что затем его перепечатал сайт «родной» партии Сидоревича, а ещё, как минимум, left.by и udf.by. Но дискуссии по существу не получилось; «оппозиция» не пожелала ни «реабилитировать себя», ни «каяться».

Да, не всё безупречно в предложенной выше статье из газеты «Наша слова». Мне не нравится слово «оппозиция», употребляемое в отношении альтернативных/демократических сил, – устал объяснять, почему нужно «исправление имён». Не исключаю, что кандидатов на выборах 2003 г. в местные советы было значительно меньше, чем в 1995 г., не столько из-за непоследовательности партийных лидеров, сколько из-за изменившихся в стране «правил игры». К 2003 г. в РБ уже была введена система краткосрочных контрактов, и я принимаю довод И. Бедко о том, что «кого-то запугали потерей работы»… Являются ли рекомендации В. Гавела, в марте 2006 г. полагавшего, что все у нас доверяют Александру Милинкевичу («не только уважаемой личности, способной привести Беларусь к демократическим выборам, но и настоящему политику европейской величины»), действенными здесь и сейчас, тоже не так просто ответить.

И всё же кампания по наполнению палаты представителей, проведённая в этом году «с особым цинизмом» (не забудем и о том, что полномочия депутатов предыдущего созыва, вопреки Конституции, сокращены почти на год), наводит на мысль о том, что к Сидоревичу и Воронцу таки стоило прислушаться. Тем временем, к примеру, «Еврорадио» ставило отнюдь не на Воронца (или таких, как Воронец), а на чиновника c созвучной фамилией. «Независимые» журналисты «раскручивали» Воронецкого Валерия как «сознательного государственника-патриота» – мерси вам в шляпу, Свердлов Павел и Лукашук Змитер! Прав, наверное, был Зыблюк Виталий

Денис Тушинский, шедший от «зелёной» партии по Пушкинскому округу в Минске (и предсказуемо уступивший Василию Панасюку, председателю Мингорсовета), поведал мне на своём пикете 15.11.2019, что и хотел бы сняться за несколько дней до «выборов», но жаль было денег. По новым правилам, сошедший с дистанции кандидат должен компенсировать государству немалую сумму ¯\_(ツ)_/¯ Между тем, если судить по официальной листовке с декларациями о доходах, зарплата г-на Тушинского – старшего преподавателя ведущего вуза страны – была далека даже от пресловутых «пятисот у. е.».

Кандидат под партийным «лягушачьим» флагом (стенд изготовлен тиражом 1 экз.!); с восторженной избирательницей, пожелавшей сделать селфи.

Представителей «карманных» партий в палате представителей окажется в декабре с. г. не 15%, а почти 20% (21 человек, формально от 5 разных политорганизаций). Возможно, даже фейковая многопартийность в долгосрочной перспективе лучше, чем полная стерильность, но мало кто сейчас верит, что вот эта «палатка» сдержит и уравновесит администрацию, которая всё больше распоясывается… 🙁 В 2016–2017 гг. поворот к парламентской системе был ещё возможен; в ближайшее время – очень вряд ли.

Вольф Рубинчик, г. Минск

wrubinchyk[at]gmail.com

18.11.2019

Опубликовано 18.11.2019  19:48

Водгук
Пра гэта ўжо не раз было сказана: няма мэты, дзеля якой удзельнічаць у выбарах, і няма асаблівага сэнсу ў байкоце (так, маральнае задавальненне, але пра цябе ўсе забудуць!).

Канстытуцыя, як і шмат чаго яшчэ, у нас спячы інстытут. І я не думаю, што яна аб’ядноўвае нейкую статыстычна значную колькасць людзей. Вядома, калі-небудзь гэта Прыгажуня прачнецца. Тады і паглядзім.

Зараз наш парламент нікога не хвалюе: калісьці даўно было прынята некалькі “нязручных” законаў (кшталту змен у Жыллёвым кодэксе, што забаранілі рэгістраваць юрыдычныя адрасы ў жыллёвым фондзе, законаў пра партыі ці рэлігійныя арганізацыі і г.д.) Але гэта было даўно, і большасць насельніцтва не закранула. У нас калі не ўсё зло, то яго большасць (калі паглядзець на Нацыянальны рэестр прававых актаў, то і па колькасці старонак) ідзе ад іншых галін улады. Напрыклад, ад такога ўрадавага атожылка, як жыллёва-камунальная гаспадарка.

Пётр Рэзванаў, г. Мінск 19 лiстапада 2019
Дабаўлена 19.11.2019  10:47
***
Мнение “Солнцеподобного“: Это просто праздник какой-то… 

«Cолнцеподобный»: от битвы за урожай – к битве за интернет

Записки психопата.
solnzepodobny

.
Ровно год остался до Президентских Выборов в Республике Беларусь. Он, этот год, пролетит незаметно. Просвистит, как пуля у виска. Мгновенно. Поэтому готовиться к выборам надо уже сейчас. Всей вертикали власти надо готовиться, ибо если народ не изберёт Лукашенко в шестой с половиной раз подряд и таки выбросит его на свалку Истории, то выбросит заодно и всю вертикаль власти. Будем все вместе, как у нас в народе говорят, лететь, пердеть и радоваться. В том числе и жэншчыны: от Лидии Ермошиной до Натальи Качановой. Включая Надежду Котковец.
Объясняю таким грубым языком, чтобы лучше дошло до вертикали власти: пойду ко дну я – и вас всех за собой утяну, можете не сомневаться.
Нам предстоит сдавать суровый экзамен перед народом. И нам надо не столько самим подготовиться к этому экзамену, сколько народ к нему подготовить.
Сегодня мы готовим народ к выборам по старинке: исключительно через “зомбояшчык”. А на дворе 21 век. Век Интернета.
В современном мире, а особенно у нас в стране, люди в основном получают информацию не из телевизора, а из всемирной паутины, из этой, как я её называю, “мусорки”. То есть люди, конечно, смотрят и телевизор, потом сравнивают то, что там увидели и услышали с тем, что им расскажут в Интернете, и понимают, что где-то их обманывают. А проще говоря – дурят. И, как правило, люди ошибочно предполагают, что дурят их в телевизоре. То есть, Государство, как подозревают наивные люди, их дурит, потому как никаких других телеканалов, кроме государственных, у нас нет…
Конечно, есть бабушки, которые сидят в своих бабушатниках, и представляют мир вокруг себя глазами Андрея Кривошеева, Натальи Бреус и прочих подпевал. То есть, запевал. Но бабушкам свойственно умирать. На смену им приходит молодёжь, которая днюет и ночует в гаджетах и кое-что соображает.
Естественным путём смены поколений сужается моя электоральная база. И даже стимулирование Государством склонности населения к употреблению алкоголя не даёт нам нужного результата: народ не поддаётся тотальной дебилизации и (особенно молодёжь) тянется к самосовершенствованию и к знаниям.
Государство одержало безоговорочную победу над инакомыслием в телевизоре, но на просторах Интернета мы проигрываем регулярно. За грядушчый год надо в корне переломить ситуацию в свою пользу.
Многие чиновники думают так: ай, чего мы будем напрягаться? Пусть люди голосуют, как хотят – голоса-то считать будет ЦИК во главе с многоопытной Лидией Михайловной. Как-нибудь сфальсифицирует с европейским показателем.
Да, мы фальсифицируем выборы…Но это не панацея. Вернее, панацея, но на крайний случай.
.

.
Лучше победить честно, а сфальсифицировать можно (в силу привычки) для красоты результата.
Допустим, за меня проголосовало 93%, а мы фальсифицируем до 77%.
Или же так: за меня проголосовало 52%, а мы фальсифицируем опять же до 77%.
То есть, стремиться надо к победе без решающей фальсификации. Стремиться надо к победе, в которой фальсификация – ненавязчивый тюнинг.
Конечно, не исключён вариант, когда Глава Государства 50% голосов избирателей всё-таки, как ни тужился, не набрал…Ситуация неприятная, но не смертельная. То есть, исправимая. Исправимая, но так, чтобы “шито-крыто”. В смысле, шито, но не белыми нитками, а элегантно, как у лучших кутюрье.
Что для этого надо? Самую малость: пробиваться к сердцам людей через Интернет, завоёвывать эти сердца, проще говоря – охмурять. Придавать Президенту лоска, шарма, чувства юмора и так далее, чтобы не казалась абсурдной мысль, что Лукашенко способен выиграть честно.
Чем я и занимаюсь последние лет десять, ведя блог в этом журнале. Даже в далёкой Америке есть люди, очарованные…Есть люди, которые ставят Лукашенко выше, чем Трампа… Которые сравнивают меня с этим китайцем, который создал современный Сингапур…Это дорогого стоит.
Но усилий одного лишь Лукашенко со своим скромным блогом в Интернете недостаточно. Почему другие чиновники спят в шапку? Я недоволен сложившейся ситуацией самоуспокоения и безынициативности, о чём и заявил сегодня заместителю Главы своей Администрации, которого назначил специально для работы в Интернете.
.

.
ЛУКАШЕНКО:“Интернет – это также будет сфера в какой-то степени вашей ответственности. И не с точки зрения все закрыть и запретить. А изложить позицию власти, позицию Президента. Пока больше всего этим занимается Президент. Он и будет заниматься данными вопросами, но и определенные должностные лица, в том числе вы, а также Глава Администрации. Прежде всего вы вдвоем должны будете этим заниматься – работать с людьми.”
.
Даже в Великой России с её мошчными органами подавления и репрессий, не смогли закрыть так называемые “телеграм-каналы”. Так что нам, белорусам, и пытаться не следует чего-то запрешчать и блокировать. Превратить современную Беларусь в закрытую страну по северо-корейскому образцу абсолютно невыполнимая задача. Отними сегодня у людей Интернет – они выйдут на улицы и сметут Президента.
Надо идти к людям как раз через Интернет. Занимать верхние строчи в рейтингах топ-блогов. Если какие-то сопляки на голом энтузиазме смогли, то почему не может государственный чиновник за хороший оклад жалованья?
Времени для раскачки нет. Пора раздеваться и браться за работу, засучив рукава… То есть, если вы уже разделись, надобность в засучивании рукавов отпадает по определению, сама собой. То есть, априори. Де-юре и де-факто.
.
ЛУКАШЕНКО:“Времени для раскачки нет. Потому что предвыборная кампания – это и большая идеологическая работа. А вам придется заниматься прежде всего комплексом идеологической работы, начиная от журналистики и заканчивая, прямо скажу, лекциями в вузах. Это самое слабое место наших государственных служащих – встречаться с молодежью, рассказывать им о той политике, которая проводится в государстве. Потому что наша молодежь, в интернете сидящая, не всегда прочитает об этой политике. А если и прочитает, то частенько все наизнанку перевернуто.”
.
То есть, антиномично, строго наоборот. Похожая история случалась с известным Венедиктом Ерофеевым по дороге из Москвы в Петушки, когда он пытался объяснить дамам, отчего он публично не пукает (см. главу “Чухлинка – Кусково”)…Так и у наших идеологов частенько получается. Я это называю “идеологическим рукожопием”, когда агитируя за одно, ты в итоге по полученному результату сагитировал за противоположное.
Важное дело – идеология. Я сам был идеологом, можно сказать, с младых ногтей. Это адский труд – внедрять в мелкособственническое сознание крестьян великое учение “Маркса-Энгельса-Ленина”.
Бывало, выйду после лекции в клубе отдышаться на свежий воздух, меня тут же со всех сторон обступают мужики. Ишчо бы! – всякому охота поговорить с умным человеком, пусть и совсем молодым.
Закурят каждый свою цыгарку и давай дополнительные вопросы задавать: про международное положение, про кровавую хунту Пиночета, про Голду Мейр, про Хельсинские Соглашения, про режим апартеида в Южной Родезии. И так далее, и так далее.
Ну и я им, конечно, объясняю, что да как. С чувством, с толком, с расстановкой.
Мужики мне удивляются:”Силён ты, Сашка, лекции читать. У тебя, наверное, кровавые мозоли на языке выскакивают от такой долгой говорильни. Небось, устаёшь от лекций-то?”
Мне чего скрывать? – говорю искренне и прямо: устаю, мужики, страшно устаю…
А они мне понимающе и сочувственно отвечают, задумчиво пуская кольца дыма в вечернее небо:”Да-а-а, пиздеть – не мешки ворочать. Тут и образование специальное надо, и выносливость, и ума – палата…”
На волне этих воспоминаний я продолжил напутствие свежеиспеченного идеолога.
.
ЛУКАШЕНКО:“Я в свое время занимался вопросами идеологии. Можно сказать еще с юношеских времен – со студенческой скамьи. Я знаю, насколько это сложная и многоплановая, трудная работа. И я часто говорю, что настоящими властителями человеческих душ и сердец не становятся. Ими рождаются. Поэтому если у вас есть эти задатки, которые можно, конечно, в жизни со временем развивать, вы справитесь с этой работой”.
.
Вот так открылся маленький секрет, что я родился властителем человеческих душ. С этой вот Божьей Искрой – властвовать над людьми…Над их душами…А вы меня переизбрать надеетесь…В смысле, надеетесь переизбрать себе другого Главу Государства. Типа какого-нибудь Змитера Дашкевича…хы-хы-хы…Так у него ж судимость!
У всякого, кто возомнит о себе, что он тоже властитель человеческих душ с претензией на власть, мы любому такому человеку обеспечим судимость с поражением в правах на право быть избранным.
Так что давайте-ка, ребятки, жить дружно. Без всяких митингов-шмитингов. Посмотрите на Москву, на Гонконг. Нам это надо? нам такая дерьмократия с гвалтом не нужна.
Будем, друзья, мирно сосуществовать. Будем креативить в сети…Конкурс на лучшую вышиванку. Что вам ишчо надо? Памятники Витовту Великому и Льву Сапеге. Ради Бога…Товарищ Сапега, кажется, ни разу не скомпрометировал себя анти-президентской позицией…А вот с улицей в честь Василя Быкова торопиться не будем.
Концерт можем вам разрешить на 25 марта где-нибудь на задворках…Чтобы, гуляй – не хочу…
В общем, впереди море идеологической креативной работы.
Возможно, нам придётся создать собственные “фабрики троллей” из продвинутой молодёжи по типу “ольгинских” в России. Собственные фермы “Марата Казея”, чтобы противостоять свядомым прозападникам…И денег на это жалеть не надо.
Люди нас поймут. Ради торжества справедливости и правды люди готовы затянуть пояса. Готовы согласиться на маленькую зарплату, но достаточную для того, чтобы купить себе творожка, хлебушка, а ребёнку – кусочек мяса.
Когда наш человек зайдёт в интернет узнать новости и увидит там не буржуазно-националистический шабаш, а господство прогосударственных интернет-тружеников, то человек сразу почувствует стабильность и уверенность в завтрашнем дне (от слова “день”, а не “дно”)…
Опубликовано 21.08.2019  09:33

Реабилитирует ли себя “оппозиция”?

В конце мая с. г. автор статьи, известный в Беларуси человек (историк, литературовед, активист социал-демократической партии), отправил статью об “оппозиции” своим однопартийцам, а также в некоторые негосударственные СМИ. “А в ответ – тишина”. Мы решили перевести эту статью с белорусского, дабы несколько расширить охват аудитории. Приглашаем читателей к дискуссии по затронутым проблемам. Итак…

Реабилитирует ли себя оппозиция?

Пишет Анатоль Сидоревич

Главный избиратель Беларуси и незаменимая счётчица голосов озвучили примерные даты выборов в Палату представителей. Они считают, что “выборы” должны состояться в этом году, в ноябре.

Реплика А. Сидоревича на учредительном съезде БНФ (Вильнюс, 1989). Фото из журнала ARCHE

Напомню один факт. Надлежащим образом оценив то, что состоялось 24 ноября 1996 г., демократическая оппозиция клялась и божилась, что она не признаёт и не будет признавать вновь созданный орган “законодательной власти”. В 2000 году на Конгрессе демократических сил было решено бойкотировать выборы. Саму Палату прозвали “палаткой”.

Напомню другой факт. В 2000 г. в стане демоппозиции нашлись штрейкбрехеры – Белорусская социал-демократическая партия (Народная Грамада). Если быть корректным, то IV съезд БСДП(НГ) принял постановление о неучастии в выборах. Но немцы (руководитель Консультационно-наблюдательной группы ОБСЕ в Минске Ханс-Георг Вик и посол Германии в Беларуси Хорст Винкельман) уговорили тогдашнего председателя партии Николая Статкевича плюнуть на решения Конгресса и Съезда. Они якобы договорились, что оппозиции, в том числе Статкевичу, будет выделено в палатке несколько мест.

Немцы правильно выбрали главного штрейкбрехера, т. к. разгадали статусную озабоченность Статкевича, который, в отличие от Александра Бухвостова, Сергея Калякина, Анатолия Лебедько и иных деятелей оппозиции, никогда не был депутатом.

Какими средствами Статкевич убедил большинство центрального комитета партии нарушить постановление Съезда, можно только догадываться.

Немцы помогли Лукашенко укрепить власть. Правда, потом, когда обнаружилось, что Лукашенко обдурил их, как щенят, они начали что-то вякать о правах человека и демократии. Тогда Вик стал персоной нон грата, а вскоре в Минске прикрыли и саму миссию ОБСЕ. Самым забавным для меня был эпизод с депутессой Бундестага Утой Цапф. Эта социал-демократка почему-то была уверена, что продвинет демократию в Беларуси посредством семинаров и диалога с “палаточниками”. Сколько ей ни говорили, что это пустое занятие, она стояла на своём. И достоялась. На “выборах” 2004 года её выгнали с избирательного участка чуть ли не пинком под зад. И тогда она закричала: “Diktatur”!

В 2004 году Статкевич уже мог утверждать, что его (и его сторонников из БСДП) штрейкбрехерство было правильным. Следом за БСДП в “избирательном процессе” в качестве спарринг-партнёров власти начали участвовать и иные демократические партии.

Что повлияло на смену позиции? Не секрет, что на “продвижении демократии” в Беларуси кормится множество разных западных институций (знатоки говорят, что до Беларуси доходит не более 10 процентов выделенных средств). Не последнюю роль здесь играют и “коллективные немцы”, а точнее то, что в польских кругах называется “Немецким Евросоюзом”. “Вы говорите, что выборы в Беларуси проходят с нарушениями стандартов ОБСЕ, что “палатка” нелегитимная. А докажите это”, – обращались к нашим оппозиционерам западные “гуру демократии”. Доказать же нарушения избирательного права и тезис о нелегитимности ПП оппозиционные партии могли только путём участия в “избирательном процессе”. Вот столько кандидатов в депутаты выдвинули мы, а столько – провластные организации. Вот столько зарегистрировано наших выдвиженцев, а вот столько – провластных. Столько кандидатов в избирательные комиссии выдвинули мы, а столько – провластные организации; столько наших выдвиженцев стали членами комиссий, а столько – выдвиженцев власти… Иначе доказать несправедливость “избирательного процесса” в Беларуси невозможно. Так Запад толкал демократическую оппозицию на участие в подтанцовке.

Своими требованиями Запад изрядно дискредитировал оппозицию в глазах немалой части демократически настроенных граждан Беларуси.

Оппозиция дискредитировала себя и тем, что потакала само- и славолюбию некоторых своих деятелей, которым важно было порисоваться. И тем, что, идя на поводу у “коллективных немцев”, стала исповедовать олимпийский принцип: важно не побеждать, а участвовать. И тем, что не могла договориться о распределении округов, о выдвижении единого кандидата на должность президента.

А в 2010 году оппозиция и вовсе стала на путь обмана граждан. Имею в виду утверждения Григория, Алексея, Виталия и Николая, что за выдвижение каждого из них кандидатами на должность президента подписались более 100 тысяч граждан. Сомнительно, что 100 тыс. подписей собрал и Ярослав. В 2015 году эту “технологию” переняла бывшая моя однопартийка по БСДП Татьяна Короткевич, которая тоже немало сделала для дискредитации демоппозиции.

Самое же дно, на которое оппозиция опустилась, – это принятие в качестве подарка от “исполнительной” власти депутатского мандата в 2016 году.

Что-то подсказывает мне, что в следующий раз за “подарком” к главной счётчице голосов выстроится очередь…

При этом нужно особо отметить: ни БСДП, ни Объединённая гражданская партия, ни Партия БНФ, ни иные политические организации нигде и никогда не заявляли, что считают свою позицию, занятую в 1996-м, ошибочной. Во всяком случае я о таком заявлении не слышал и не читал.

Сейчас, когда руководство почти всех оппозиционных структур поменялось, следовало бы БСДП, ОГП, Партии БНФ, а заодно и партии “Справедливый мир”, по отдельности или совместно, объявить ошибочной позицию своих организаций, занятую после ноябрьских событий 1996-го. Замечательно было бы, если бы каждая партия в отдельности или совместно с другими подписалась под следующим: “Принятие Конституции в редакции 1996 г. создало правовую основу для динамичного развития общества и государства, эффективной работы каждой из ветвей власти (законодательной, исполнительной и судебной). Сегодня можно с полной уверенностью сказать, что Парламент Республики Беларусь сформировался как зрелый законодательный и представительный орган, занявший надлежащее место в конституционном механизме нашего государства” (цитата с официального сайта ПП НС). Можно добавить и третий пункт: а выборы в Беларуси прозрачные и справедливые, их результаты всякий раз на 100 процентов выражают волю народа.

Тяжело принять такое постановление? Нельзя? А нарушать, не отменив их, прежние клятвы, обещания и зароки можно?

А так можно?” (стоп-кадры из социальной рекламы “Минсктранса”, которую упорно крутят в общественном транспорте столицы)

В этом году у оппозиции появился шанс хоть немного реабилитироваться.

Озвучен оптимальный, с точки зрения “исполнительной” власти, срок так называемых парламентских выборов. Но “выборы”, если они действительно будут назначены на этот год, – незаконные, т. к. противоречат Основному Закону, который под нынешнюю власть и переписывали. Чтобы распустить ПП НС, нужно поискать какие-то причины и поводы, которые никого из наделённых способностью мыслить не убедят, т. к., повторю, ПП НС, состав которой был известен до дня голосования, – целиком послушный инструмент в руках “исполнительной” власти. Кто из членов оппозиционных партий верит в реальное разделение власти в нашей стране и в возможность реального конфликта между ветвями власти?

Послушная ПП НС может и самораспуститься, если те, кто в ней заседает, заявят о сложении своих полномочий. Но это будет нечто неслыханное в новейшей истории.

“Нормальные” выборы должны состояться не позже сентября 2020 года, когда заканчивается срок полномочий послушной ПП НС. И участие демократической оппозиции в выборах, которые будут назначены наперекор Основному Закону, – это участие в беззаконии.

Я не призываю к бойкоту. Бойкот – это активная акция, за бойкот надо агитировать. Впрочем, кого агитировать? Большинство избирателей уже давно не ходит на избирательные участки. И об этом отлично знает контора г-жи Ермошиной, которая уже не первый год рассылает нам эсэмэски с призывом идти на избирательные участки.

Получается интересная ситуация: граждане не идут на избирательные участки, а оппозиция, как и вышеупомянутая контора, выступает в роли зазывалы. Такая ситуация называется симфонией. Симфония власти и оппозиции.

Я не призываю к бойкоту. Я призываю к неучастию в “выборах”. В таком случае ни одна политическая организация, считающая себя сторонницей правового государства, не выдвигает своих кандидатов в депутаты. И не надо поддаваться давлению западных гуру демократии, “коллективных немцев”. И давлению тех у нас, в Беларуси, кто имеет определённые выгоды от участия оппозиции в “избирательных кампаниях”.

А. Сидоревич в наши дни, фото с bsdp.org

Оппозиции хоть раз за 15 лет надо показать, что она способна к решительным действиям.

Стоя на позициях правового государства, защищая его принципы, оппозиция, во всяком случае, может выдвинуть кандидатов в избирательные комиссии, направить наблюдателей на избирательные участки – хотя бы для того, чтобы убедиться, что и на этот раз в комиссии попадёт мизерный процент её выдвиженцев, что наблюдатели по-прежнему будут видеть не бюллетени, а зады членов участковых комиссий, что и на этот раз фреквенция (или, по-нашему, явка избирателей) будет низкая, и – я уверен в этом – даже ниже, чем в 2016 году.

Чтобы доказать недемократичность “избирательного процесса”, не обязательно принимать участие в подтанцовке, быть спарринг-партнёрами провластных кандидатов. Если же кто-то из оппозиционеров надеется получить мандат как подарок от “исполнительной” власти за лояльность, то это уже не оппозиционер, и партия, которая согласна на такой подарок, – не оппозиционная.

Анатоль Сидоревич

P.S. “Исполнительная” власть заинтересована в участии оппозиции в “избирательной кампании”. Вот и недавно главный избиратель признался, что ему хочется, чтобы выборы были признаны легитимными. Признаны Западом, конечно.

“Революционным” поступком оппозиции было бы, если бы она заявила о своём неучастии в “избирательном процессе”, т. е. о невыдвижении своих кандидатов, до того времени, пока её представители не попадут в избирательные комиссии всех уровней и не получат возможность реально наблюдать за процессом подсчёта голосов на избирательных участках, пока не будет ликвидирован институт пятидневного досрочного голосования, пока не перестанут ключи от избирательных участков на ночь отдавать работникам милиции.

Иной раз от тех, кто распинается за участие в “избирательной кампании”, можно услышать, что они-де получают возможность “работать с людьми”, выступать по радио и телевизору. Как будто с людьми не надо работать в другое время. Но я об ином. Любители подтанцевать довольствуются теми …цатью минутами, которые им даёт “исполнительная власть”. А мне помнится, что на саммите ОБСЕ 1999 г. кто-то обещал дать оппозиции 15 процентов эфирного времени независимо от “избирательных кампаний”. Или память мне изменяет?

Как было бы хорошо, если бы своё участие в “избирательных кампаниях” оппозиция обусловила и правом пользоваться СМИ, на содержание которых идут деньги всех налогоплательщиков, но они находятся в руках одной группы граждан.

И ещё меня интересует, доколе оппозиция будет соглашаться на роль умственно отсталых. Я имею в виду институт членов избирательных комиссий с правом совещательного голоса.

Если бы оппозиция обусловила своё участие в “избирательном процессе” реальным членством своих представителей в избирательных комиссиях, возможностью реально следить за подсчётом голосов на избирательных участках, ликвидацией института досрочного голосования, возможностью пользоваться на первый раз пятнадцатью процентами эфирного времени на радио и телевидении, доступом к бумажным государственным СМИ, ликвидацией института членов избирательных комиссий с правом совещательного голоса, – это был бы “революционный” поступок. Но совершить такой поступок может лишь оппозиционная оппозиция. И солидарная.

А. С.

От belisrael.info: мы не всегда разделяем взгляды наших авторов.

Опубликовано 12.07.2019  11:57

Отклики

“Основная проблема здешнего политикума, на мой взгляд, не в участии или неучастии в избирательных кампаниях, а в недостатке (или полном отсутствии) стратегического мышления, из чего вытекает непоследовательность… Подметил её уже в 2001 г., когда многие из тех, кто в 2000 г. призывал к бойкоту “парламентских выборов”, охотно участвовали в президентских, даром что последние устраивались по тем же правилам. Летом 2001 г. я задал большинству претендентов вопрос, смысл которого был следующим: “Когда Вы признали референдум и Конституцию РБ образца 1996 г.?” (упоминал этот эпизод здесь). Вразумительного ответа ни от кого не получил.

Уже лет 10 время от времени рассказываю, что необходимо “исправление имён”, что называться “оппозицией” альтернативным (или демократическим) силам не следует. Например, в 2017 г.: “мне не в кайф само слово “оппозиция”: принимая его, оппоненты режима заранее соглашаются, что их меньшинство”. Увы…” (Вольф Рубинчик, 12.07.2019)

“Разумныя рэчы кажа Сідарэвіч, але яго ніхто не паслухае. І самае смешнае, што партыя Сідарэвіча таксама будзе ўдзельнічаць у гэтай смешнай кампаніі, а ён партыю на знак пратэсту не пакіне” (Зміцер Дзядзенка, 19.07.2019)

«Позиция Сидоревича правильная и понятная. Но участие в парламентской кампании мы включили в стратегический план деятельности, и в решениях Центрального комитета: кто не хочет участвовать – пусть не мешает. Мы прекрасно понимаем, что выборов нет. Если партия не будет участвовать в кампании, то какой смысл в ее существовании как политической организации? У партии есть предвыборная платформа, есть программа действий, разработаны партийные месседжи, сейчас работаем над дизайном листовок и плакатов для кандидатов. Вполне естественно, что часть наших членов выступает против участия в кампании» (Игорь Борисов, председатель БСДП, 23.07.2019)

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (113)

Шалом шаломіста-шаломны! Пра Курапаты 21.04.2019 даведалася ізраільская аўдыторыя – чытачы сайта «Дэталі». Гэта файна. Тое, што Марк Катлярскі – хіба першы ізраільскі журналіст, якому даў інтэрв’ю Лукашэнка (у 1999 г.) – і праз 20 гадоў цікавіцца нашымі праблемамі, таксама цешыць. З другога боку, у тэксце М. К. столькі агрэхаў… Пачынаючы з загалоўка: «Улады Беларусі апаганілі магілы ахвяр сталінскіх рэпрэсій». Няма пацверджанняў, што дзясяткі крыжоў вакол Курапацкага лесу, знесеных 4 і 13 красавіка, былі пастаўлены на магілах – напэўна, усё ж метраў за 50, а мо і 100 ад пахаванняў. «Спачатку гаварылі пра 7 тысяч пахаваных, але беларускі генпракурор Георгій Тарнаўскі ў 1988 годзе назваў ужо іншую колькасць – 30 тысяч». Наадварот, версія пра 7 тысяч загучала намнога пазней, у другой палове 1990-х… Ну і г. д.

Не спраўдзіўся прагноз «сонцападобнага» (маўляў, у другім туры Парашэнка адолее Зяленскага); 21 красавіка шоўмен з вялікім адрывам быў выбраны прэзікам у суседзяў. Радавацца? Сумаваць? Ускрыццё пакажа. Пакуль што магу сказаць, што любоў украінцаў да Лукашэнкі значна перабольшана; яны не прыслухаліся да яго злёгку замаскаванай парады, паўторанай двойчы: 1 сакавіка ў час «Вялікай размовы» і 8 красавіка на інтэрв’ю з турэцкім журналістам. Відаць, міністр замежных спраў РБ, які не «адраіў», зараз пападзе ў апалу… прынамсі пераемнікам Лу хітрамудры Ма дакладна ўжо не будзе прызначаны.

Лукашэнка палохае, што наступныя выбары парламента пройдуць ужо ў лістападзе 2019 г., а не ў жніўні-верасні 2020 г., як па Канстытуцыі (арт. 93). Мадам Ярмо адразу «патлумачыла»: «Што паробіш, так склалася». Маўляў, трэба для нацыянальнай бяспекі, бо як жа можна ў адзін год ладзіць і парламенцкія, і прэзідэнцкія? (Во знайшла праблему: украінцы праводзілі ў 2014 г., палякі ў 2015 г., і нічога…). Міленькая апраўданка: калі прызначыць выбары на 17.11.2019, то «парламент не дапрацуе ўсяго адну сесію». А няхай бы ўсяго адна безгаловая чыноўніца адсекла сабе ўсяго адзін пальчык на руцэ? Чаго страшнага, дзевяць-то застануцца… :@)

Нехта слабавата вучыў гісторыю. «Наезды» на дэпутатаў і спробы датэрміновага спынення іх паўнамоцтваў па надуманых прычынах, як правіла, ні да чога добрага не вялі, пачынаючы з XVII ст. Ну, распусціў Олівер наш Кромвель Доўгі парламент, а яго «пазадкі» потым далі дыхту… У чэрвені 1789 г. дэпутатаў Генеральных штатаў ад «трэцяга саслоўя» агенты караля не пускалі ў памяшканне, дык яны сабраліся ў залі для гульні ў хакей мяч і неўзабаве аб’явілі сябе ўстаноўчым сходам. Дый досвед расійскай Дзярждумы пачатку ХХ ст. мог бы чагосьці падказаць.

Тут запярэчаць, што ў 1996 г. Лукашэнка без жудкіх для сябе наступстваў разагнаў Вярхоўны Савет, які не адпрацаваў і года. Аднак, па-першае, тады ўсё ж мелася прыкрыццё – рэферэндум. Па-другое, многім дэпутатам пасля роспуску ВС было прапанавана перайсці ў палату прадстаўнікоў, і яны спакойна праціралі фатэлі служылі там да 2000 г. Па-трэцяе, рэйтынг «разганяльшчыка» быў зусім іншы, дый дэ-юрэ ў 1996 г. ён яшчэ не страціў сваіх прэзідэнцкіх паўнамоцтваў. Лёгка было прадставіць сітуацыю так, што «ўсенароднаабраны» бараніўся ад упёртых дэпутацікаў, якія ўсцяж замахваліся на яго ўладу. Шмат хто ў Беларусі і наваколлі купіўся на такую версію, гэтаксама як у 1993 г. – на «праельцынскую» прапаганду. Варта дадаць: каб не было б указу Ельцына № 1400 і паражэння Вярхоўнага Савета Расіі ў кастрычніку 1993 г., то, хутчэй за ўсё, у Беларусі не наважыліся б ні на «вынас» групы беларускіх дэпутатаў-галадоўшчыкаў у красавіку 1995 г., ні на роспуск Вярхоўнага Савета ў лістападзе 1996 г. «Паліттэхнолагі ў цывільным» пільна адсочвалі тэндэнцыі і рэакцыі на постсавецкай прасторы, прасоўвалі найбольш эфектыўныя, з іхняга гледзішча, сцэнарыі. А іх «канкурэнты», ангажаваныя «апазіцыяй», складалі-збіралі показкі пра «Бацьку» і фундавалі «жахалкі» тыпу «Звычайны прэзідэнт»… ¯\_(ツ)_/¯

На першы погляд, адміністрацыя цяпер настолькі расперазаная, што можа прызначыць выбары і назаўтра, не тое што на восень. Але хуцпа не заўсёды роўная моцы, і нематываваныя восеньскія выбары 2019 г. стануць пачаткам канца – з улікам таго, што «першая асоба» яўна губляе хватку… Пра «аблом» са стаўкай не на таго ўкраінскага коніка гл. вышэй, а во яшчэ: на працягу пары дзён (!) дэпутатка Алена Анісім была названа «Таццянай», а пастыр беларускіх каталікоў Кандрусевіч паблытаны з даўно памерлым Свёнткам. Дальбог, роспуск палаты прадстаўнікоў будзе дужа рызыкоўнай працэдурай на мяжы дзяржаўнага перавароту, нягледзячы на тое, што «апазіцыянерка» Анісім ужо гатовая праглынуць скарачэнне сваёй дэпутацкай кадэнцыі, як і некаторыя іншыя «члены парламента». Меркаванне кіраўніка руху з падманліва-прыгожай назвай «За свабоду» ў гэтым плане таксама досыць паказальнае: «любую выбарчую кампанію неабходна выкарыстоўваць».

Пра сацыял-дэмакратаў я пісаў месяц таму, дык, бадай, рух і яго кіраўнік (з кастрычніка 2016 г.) Юрась Г-ч заслугоўваюць колькіх радкоў. Cтвораны ў 2006 г. з удзелам Аляксандра Мілінкевіча, «За свабоду» задумляўся як надпартыйная структура для апанентаў Лукашэнкі з рознымі поглядамі. За А. М., паводле афіцыйных звестак, галасавалі блізу 400 тыс. чалавек; калі б хоць кожны дзясяты з іх уступіў у новую суполку, гэта было б… было б… «сумасшедшие деньги!»

Два з паловай гады таму я выдаў «крэдыт даверу» Юрасю, раўналетку Зяленскага, убачыўшы ў ім, з аднаго боку, дасведчанага актывіста (экс-дэпутат Белаазёрскага гарсавета), з другога, «свежую кроў», бо тав. Мілінкевіч праз 10 год свайго кіраўніцтва зусім не цягнуў, і правал яго міньёнаў на парламенцкіх выбарах у верасні 2016 г. быў заканамерны… Якімі ж былі поспехі руху ў 2016-2019 гг.?

Летась налічвалася ажно 700 «аматараў свабоды», а між тым не сказаць, што РЗС «прэсавалі» больш актыўна, чым іншыя нефармальныя суполкі… У лютым 2018 г. названыя аматары заваявалі 0 (нуль) мандатаў на выбарах у мясцовыя саветы. Дапусцім, справа была ў тым, што Ю. Г. «яшчэ вучыўся», прызвычайваўся да ролі кіраўніка. Перавыбралі яго ў снежні 2018 г., мінула сто дзён, і?.. Так сабе выйшла адзначэнне «Дня волі» ў Кіеўскім скверы 24.03.2019 – арганізатары планавалі, што будзе 10000 удзельнікаў, у час імпрэзы гаварылася пра 5000, рэальна прыйшло не больш за 2000. Уразіла адмова адміністрацыі сайта РЗС прызнаваць відавочнае: «ніхто не кажа пра адначасную прысутнасць 5000 чалавек у Кіеўскім скверы, размова, колькі былі на Дні Волі ўсяго» (12.04.2019)… Адсутнасць уцямнай рэакцыі на пратэсты мінскіх вадзіцеляў, на ўціск членаў незалежнага прафсаюза ў Салігорску, нежаданне нават абмяркоўваць планы па змене канстытуцыі – усё гаворыць за сябе. Затое 09.04.2019 сайт РЗС радасна паведаміў пра ваяж «правай рукі атамана Маруські» А. Міхалевіча ў Брусэль, дзе той на палітычнай асамблеі Еўрапейскай народнай партыі «прадставіў правацэнтрысцкую кааліцыю і Рух За Свабоду». Як быццам ілюструючы тое, што гаварылася ў «Катлетах & мухах» у лютым 2018 г.: «Многім актывістам ямчэй паказваць дулю якой-небудзь Ярмошынай (не кажучы пра знакамітыя турнэ па Брусэлях і прочых Страсбургах), чым бараніць правы работнікаў у сябе пад носам».

Тутэйшы інтэлектуал Уладзімір Мацкевіч некалі вёрз нямала лухты (напрыклад, пра беларускамоўных яўрэяў, якіх «няма»). Папраўдзе, і цяпер яго пражэкты, звязаныя з «Устаноўчым сходам», здаюцца хісткімі, але ў асобных фрагментах свайго нядаўняга паслання ён меў рацыю. Напрыклад: «Калі 10-15 гадоў таму палітычныя партыі былі бяссільныя і бескарысныя ў тых грамадска-палітычных умовах (што не зашкодзіла аўтару ў 2005 г. увайсці ў аргкамітэт адной з іх. – В. Р.), то цяпер яны папросту шкодныя». Сярод партый Мацкевіч, не дужа памыляючыся, згадвае і рух «За свабоду» – так, хоць РЗС і зарэгістраваны як «праваабаронча-асветніцкае аб’яднанне», ён ставіць перад сабой палітычныя мэты. «З актыўных членаў партый, з грамадзянскіх актывістаў усіх ідэалагічных напрамкаў неабходна стварыць агульны рух за захаванне суверэнітэта, за дзяржаўнасць і рэформы. Адзіны рух супраціву, адзіны фронт», – ёсць пэўны сэнс у гэтай мацкевіцкай заяве.

Зараз для прыхільнікаў перамен у Беларусі адкрылася акно магчымасцей – ну, няхай не акно, а фортка 🙂 Пакуль украінскі «Зя» не нарабіў вялікіх факапаў, яго «ўсё магчыма» здольнае неяк спрацаваць у нашых палястынах, зрабіцца процівагай паныламу «Так склалася» (ярмошынскі варыянт папулярнай прыказкі «А можа, так і трэба»). Каб скарыстаць паўднёвыя павевы, трэба тэрмінова яднацца ў «дзвіжуху» пад умоўным назовам «За Канстытуцыю, за беларускі парламент». Іншая рэч, што мясцовыя альтэрнатыўныя сілы і еднасць – узаемавыключальныя параграфы. Не тое што адну, нават дзве буйныя групоўкі – умоўна, «левую» & «правую» – з тузіна дробных арганізацый у бліжэйшы час не зляпіць 🙁 Але буду рады памыліцца.

Не такі ўжо і жарт… А. Скараход – беларус, рэзідэнт «Соmedy Club»

Засмуціла таксічнасць Эда Лімонава – апошнія пару-тройку гадоў чытаў яго нататкі ў ЖЖ, з нечым згаджаўся, хоць і мнагавата ў яго было паўтораў, банальнасцей. Але, як паказала рэакцыя на раптоўную хваробу Дзмітрыя Быкава («У коме ляжыць – ну, хай ляжыць»), дашчэнту прагніў гэты лімон. А Быкаў малайчына – пры дапамозе дактароў выкараскаўся… Хочацца верыць, што грэлі яго ўспаміны пра Мінск – у Сінявокай Дзмітрый пабываў у снежні 2018 г. Адзін з яго ўлюбёных пісьменнікаў – Уладзімір Караткевіч; мо пачуем мы ад Быкава і паўнамятражную лекцыю пра Караткевіча (адказ 14.09.2018: «Пастараюся»).

У Расіі – гаваркі Быкаў, у нас – гаваркі старшыня прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Уладзімір Гусакоў. Настойвае сяння, што «яшчэ нядаўна нацыянальная ідэя засяроджвалася на ідэале жаданай будучыні, мэта якой – дзяржаўная самадастатковасць. Цяпер наша краіна ўяўляе з сябе менавіта такое ўтварэнне і з гэтага вынікае, што дзяржаўная самадастатковасць як нацыянальная ідэя сябе ўжо вычарпала і на гэты момант страціла актуальнасць». Дзіўная «самадастатковасць», калі насельніцтва краіны ўсё змяншаецца, а знешні доўг – не (выплаты чарговых траншаў адбываюцца пераважна за кошт новых запазычанняў), калі, паводле А. Казакевіча, «у 2017 г. выдаткі на R&D (доследы і распрацоўкі) беларускіх навукоўцаў склалі 319 млн. долараў, што на 30% менш, чым у 2008 годзе», калі невядома, як будзе сплачвацца шматмільярдны крэдыт на будоўлю дагэтуль не запушчанай Астравецкай АЭС. Нагадаю, цэлы Савет бяспекі пастанавіў быў увесці ў эксплуатацыю першы блок АЭС у 2016 г., другі – у 2018 г., але маем, што маем. Лепей бы ўвогуле без блокаў…

Ля сонечнай электрастанцыі ў Шчучыне, 31.10.2016

У кастрычніку – перапіс насельніцтва Беларусі. Вангую, зараз не выявіцца такога, што колькасць яўрэяў зменшылася за 10 год у 2,5 разы (як у 1999–2009 гг.). Усё ж нейтральна-станоўчы імідж яўрэйства пакрыёма ўтвараўся ў 2010-х, і многія не адмовяцца ад самаідэнтыфікацыі. А тут яшчэ перамога Зяленскага 🙂

«Вольфаў цытатнік»

«Вясёлку, якая трымаецца чвэрць гадзіны, перастаюць заўважаць» (Ёган Вольфганг Гётэ)

«Філасофія: дарога з многімі пабочнымі сцежкамі, якая вядзе з ніадкуль нікуды. Цытаванне: аблудны паўтор чужых слоў» (Амбраз Бірс)

«Страх – галоўная крыніца забабонаў, і адна з галоўных крыніц жорсткасці. Перамога над страхам – пачатак мудрасці… Людзям уласціва патрабаваць прадказальнасці, і ўсё ж такое патрабаванне – інтэлектуальная загана» (Бертран Расэл, 1901)

«Рана ці позна з прыходам алгарытмаў чалавецтва будзе вымушана адмовіцца ад маралі» (Рыгор Бакуноў, 26.03.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

23.04.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 23.04.2019  14:59

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (107)

Добры дзень, ён жа шалом. І – з месца ў кар’ер.

На ідэі наконт удасканалення Канстытуцыі ўхвальна адгукнуліся некалькі вядомых у Беларусі людзей (напрыклад, Кастусь Жукоўскі, Вольга Маёрава, Анатоль Сідарэвіч). Таццяна Севярынец – не апошняя ў «Беларускай хрысціянскай дэмакратыі» персона – 12.03.2019 напісала: «Я зацікавілася прапановай. Ау, кіраўнікі партый!»

Ніхто з адрасатаў Т. Севярынец на сувязь не выйшаў. І праўда, чаго мяне слухаць у справе паляпшэння тутэйшай сістэмы? Усяго-та 8 год вучыўся паліталогіі, 8 кніг выдаў (а іншыя ж выдаюць і па 28). ОК, гатовы лічыць «Катлеты & мухі»-106 эксперыментам, дзе адмоўны вынік – таксама вынік. З другога боку, за навуковыя доследы мне не плоцяць, таму я магу дазволіць сабе ўсялякія фокусы – напрыклад, пакпіць з паддоследных… Пастараюся быць лагодным, бы той дзед з анекдота, які, убачыўшы надпіс «Курыць сувора забараняецца!», закурыў мякка, па-добраму 😉

Сваё стаўленне да «Народнай грамады» Міколы Статкевіча і ацэнку перспектыў НГ выказваў у снежні 2018 г. Магчымасцей «зламаць сцэнар рэжыма» у кандыдата тэхнічных навук вобмаль, а шансаў наступіць на ранейшыя граблі – трохі болей. На міг засумняваўшыся (раптам усё ж я недаацэньваў патэнцыял экс-палітвязня?), 03.03.2019 адправіў «генсеку» ягонай партыі запыт – колькі нефармальных ячэек НГ з’явілася на буйных прадпрыемствах за апошні год, ці ва ўсіх раённых цэнтрах яна прадстаўлена…

З адказу Сяргея Спарыша, 18.03.2019: «Ячэйкі на дзяржпрадпрыемствах – добры жарт. Іх няма нават у прафсаюзаў, а вы патрабуеце, каб іх мела незарэгістраваная партыяСпісаў мы не вядзем. Магу толькі сказаць, што людзей у нас не менш, чым у іншых. Напрыклад, на з’ездах НГ і БСДП(Г), якія прайшлі амаль адначасова, была прыкладна аднолькавая колькасць удзельнікаў. Усе партыі перажываюць крызіс, таму што займацца палітыкай небяспечна, а фарбаваннем платоў – бессэнсоўна. Але ў нас ёсць Статкевіч, а ў іх няма».

Ды я не патрабую… Але без пярвічных суполак, створаных людзьмі, якія штодня бачаць працу адно аднаго, партыя рызыкуе прыпадобніцца да пятлюраўскага ўраду, калі «ў вагоне дырэкторыя, пад вагонам тэрыторыя». Пачынальнікі сацыял-дэмакратыі ў Расіі 1890-х, якія б ні былі, не грэбавалі чарнавой працай; той жа Ульянаў-будучы-Ленін пісаў лістоўкі для рабочых і каардынаваў страйкі, не ківаючы на прафсаюзы.

Мікола-палітык насцярожвае і тым, што ўсцяж крыўдуе на СМІ. Так, бываюць падставы, але вось як гэта прагучала тры месяцы таму на сайце НГ:

19 снежня 2010 году – гэта быў дзень годнасці, калі пад 100 тысяч беларусаў паказалі, што прагнуць свабоды, – кажа Мікалай Статкевіч. – Што датычыцца колькасці ўдзельнікаў пасля шэсця [ў цэнтры Мінска], то восем гадоў таму ў СМІ мінімальная ацэнка называлася ў раёне 85 тысяч чалавек. Але з кожным годам гэтая лічба ўсё больш і больш зніжалася ў так званай незалежнай прэсе. Навошта? Чаму?

Што 19.12.2010 паведамляла «Хартыя»: «21:39. Плошча Незалежнасці цалкам запоўнена людзьмі. Паводле розных ацэнак, тут ад 30 да 40 тысяч чалавек». «Радыё Свабода», 20.12.2010: «Каля 15-20 тысячаў чалавек (па іншых дадзеных да 40 тысяч) узялі ўдзел у акцыі пратэсту на Кастрычніцкай плошчы і плошчы Незалежнасьці ў Менску». Тутбай, 20.12.2010: «Увечары 19 снежня, пасля завяршэння галасавання на выбарах прэзідэнта Беларусі, у Мінску прайшла акцыя пратэсту прыхільнікаў апазіцыі, у якой узялі ўдзел каля 15 тысяч чалавек». Не помню СМІ, дзе «мінімальная ацэнка называлася ў раёне 85 тысяч». Калі ведаеце, дзе ў снежні 2010 г. публікаваўся такі лік, падзяліцеся 🙂

Іншы эпізод — пра (ня)ўменне расстаўляць прыярытэты. У студзені-лютым г. г. многія вадзіцелі мінскіх тралейбусаў публічна заяўлялі пра незадаволенасць умовамі працы; да сеціўнай петыцыі далучыліся і сотні пасажыраў. Свой тэрмін, кажа начальнік з Мінгарвыканкама, па стане на восень 2018 г. адпрацавалі 59% аўтобусаў і 43,5% тралейбусаў, што як бы намякае на абгрунтаванасць прэтэнзій… Нядаўняя, сакавіцкая навіна: «Кіраўніцтва “Мінсктранса” настойліва заклікае кіроўцаў тралейбусаў адклікаць свае подпісы пад калектыўнай петыцыяй са скаргай на ўмовы працы».

Здавалася б, каму, як не сацыял-дэмакратам, падтрымаць самаарганізацыю работнікаў? Але для М. Статкевіча 16.03.2019 важнейшым было распавесці, як яму дадзяваюць несамастойныя «лідары», і выпісаць агульныя рэцэпты: «Нам трэба быць больш актыўнымі, не глядзець на забароны, а крытыкаваць уладу, адкрыта змагацца супраць яе за правы людзей».

«Харашы» і канкурэнты НГ – Беларуская сацыял-дэмакратычная партыя Ігара Барысава. Абаронай вадзіцеляў, калі меркаваць паводле «сайта прыхільнікаў БСДП», тожа не зацікавіліся, затое ў партыі працуе цэлая «канстытуцыйная камісія»! Апошняе можна было б і вітаць, каб не ўзровень… Чытайма «Зварот БСДП да грамадзян краіны з нагоды 25-й гадавіны Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь»: партыйныя мудрацы лічаць, што праўкі былі ўнесены ў Канстытуцыю тройчы, у 1995, 1996 і 2004 гг. (насамрэч двойчы; у 1995 г. – не).

«БСДП зыходзіць з таго, што Канстытуцыя 1994 года была і застаецца легітымным Асноўным Законам краіны, а папраўкі, якія былі ўнесеныя ў яе на рэферэндумах 1995, 1996 і 2004 гадоў, не маюць юрыдычных [sic] моцы ў сувязі з незаконнасцю згаданых рэферэндумаў…» Тут партыя трапляе ў пастку, якую я прыкмеціў яшчэ ўлетку 2001 г. Тады разаслаў усім патэнцыйным кандыдатам у прэзідэнты (за выняткам А. Лукашэнкі) электронны запыт наступнага зместу: «Ці прызнаяце Вы вынікі рэферэндуму 1996 г.? Калі не, то чаму ідзяце на гэтыя выбары?» Большасць адгукнулася, ніхто не сумеўся. Помню, М. Чыгір даў хітрамудры адказ тыпу: «Прызнаю на наступны дзень пасля Зянона». Нябожчык С. Домаш адрэагаваў так: «Не прызнаю, але ж дзеля перамен у краіне мушу ўдзельнічаць у гэтых выбарах – можаце прапанаваць нешта лепшае?» Кур’ёзна, але ў гэткім духу адказаў і С. Гайдукевіч.

Магчыма, дружная адмова палітыкаў ад удзелу ў «выбарчых кампаніях» і прывяла б на пачатку ХХІ ст. да ўнясення ў Канстытуцыю часткі тых карэктываў, якіх цяпер прагнуць БСДП і д-р М. Пастухоў… Але ж гульня паводле правілаў улады (у прыватнасці, масавы ўдзел «апазіцыянераў» у прэзідэнцкіх выбарах 2001 г., мясцовых 2003 г., парламенцкіх 2004 г.) легітымізавала версію, прынятую на рэферэндуме ў лістападзе 1996 г., ператварыўшы развагі пра незаконнасць таго рэферэндуму ў чыста інтэлектуальнае практыкаванне.

Перафразую тое, што пісаў 11.03.2019, нават падкрэслю: зараз трэба думаць пра тое, як захаваць лепшае з тэксту, прызнанага Лукашэнкам, дый пра тое, як перамагчы аўтакратаў на іхняй пляцоўцы. Марыць жа пра вяртанне на 25 год назад, як мінімум, бескарысна. Кажучы словамі Алеся Чобата, гэта «спроба вярнуць час, якога даўно няма, які страчаны бяздарна і па-пустому. Нібы ў дзіцячай гульні ў шахматы: “Дай мне перахадзіць, бо я ня так падумаў!”»

…Але зноў пра сацыял-дэмакратаў. Калі хто не ведаў, ёсць жа ў Беларусі і трэцяя «іхняя» партыя! У ёй (паводле партыйнага сайта) амаль 3000 членаў.

Летась БСДГ стварала інфармацыйныя нагоды дзякуючы свайму кіраўніку Станіславу Шушкевічу, 1934 г. нар., які то сыходзіў з пасады, то не сыходзіў. У лістападзе 2018 г. С. Ш. такі ператварыўся ў «ганаровага старшыню», а яго месца заняў бізнэсовец Сяргей Чэрачэнь, 1985 г. нар., які будзе казаць, што «многія выдаткі, якія нясе партыя – гэта траты з майго асабістага бюджэту». Мінула звыш 100 дзён з яго абрання; рэальнай актывізацыі БСДГ не заўважана. Праўда, у студзені партыйцы пастанавілі ўдзельнічаць у кампаніі па запаўненні палаты прадстаўнікоў, бо, як сцвярджае лідар, «калі мы не ўдзельнічаем у гэтых выбарах – нас проста няма». Відавочна, і гэтай групоўцы не да мінскіх вадзіцеляў… Навіна на сайце ад 16.02.2019: «Літва ўзнагародзіла Станіслава Шушкевіча медалём». Потым больш за месяц нічога не было.

Выявілася, што ў Цэнтральную раду БСДГ уваходзяць мой даўні знаёмец, аматар шахаў Міхась Булавацкі, і вядомы паэт Сяргей Законнікаў. Яго свежы артыкул з газеты «Свободные новости плюс» сёе-тое гаворыць пра стан суполкі.

С. Законнікаў крытыкуе інтэрв’ю Н. Эйсмант на АНТ (07.03.2019):

Прэс-сакратар заявіла: «Диктатура – наш бренд!»… У нармальнай краіне пасля такой правакацыі на вуліцу выйшлі б сотні тысяч грамадзян, а на службовую асобу, якая агучвае замах на Канстытуцыю, была б заведзена крымінальная справа.

Як быццам развагі (тут з 18:00 – «мне здаецца, мы так часта вымаўляем гэтае слова, што дыктатура – гэта ўжо наш брэнд!») страшнейшыя за саму дыктатуру… Не бачу прычын для крымінальнага пераследу за меркаванне, і чым болей будзе падобных прапаноў – заводзіць справы за выказванні, хай неразумныя і брыдкія – тым далей мы апынемся ад «нармальнай краіны», што б гэта ні значыла…

С. З.: «Магчымасць пратэставаць супраць здзеку над галоўным артыкулам Канстытуцыі, над незалежнасцю краіны, нашай нацыянальнай і чалавечай годнасцю ёсць. Скажам, не пашкадаваць грошай на канверт і выказаць сваю пазіцыю. Хай дыктатура захлынаецца ў папяровым віры так, як людзі ў несвабодзе і нястачы!»

Пераход, вядома, рэзкаваты: ад крымінальнай справы да пратэсту ў канверце. Няўжо за столькі гадоў не ўсе высветлілі, што эмацыйныя звароты ў «Чырвоны дом» не даюць плёну аўтарам (іх проста футболяць), затое адміністрацыя потым хваліцца зваротнай сувяззю як знакам даверу да «вышэйшай улады»? Апрача таго, з’яўляюцца падставы наймаць дадатковых клеркаў для апрацоўкі карэспандэнцыі – здагадайцеся з аднаго разу, за чый кошт.

Характэрна, што член Цэнтральнай рады не дабіўся ад сваёй партыі, каб тая асудзіла заявы Н. Эйсмант, не прапанаваў чытачам газеты, якім дадзявае дыктатура, мацаваць салідарнасць на мікраўзроўні… А мо спадзеў на «папяровы вір» – усё, на што здольная БСДГ тут і цяпер? 🙁

О так, ёсць у Сінявокай істотны запыт на сацыял-дэмакратычныя ідэі – ды цяперашнія партыі наўрад ці яго задаволяць. Каб жа ўсё жывое з трох названых арганізацый сабралося ў адну суперсуполку? Не выключаю і таго, што на грунце нізавых ініцыятыў паўстане новая палітгрупоўка – з частковым дубляваннем прафсаюзных функцый (як некалі Беларуская партыя працы).

Ні разу не блізкая мне пазіцыя «аналітыка» Валера К., якому не верыцца, што Рыгорыч сыйдзе ў 2025 г.: «Баюся, ня з нашым шчасьцем». Казаць так = недаацэньваць суайчыннікаў ды ігнараваць логіку падзей. Капіталізм у РБ напірае; многім бізнэсоўцам абрыдлі «кропкавыя пасадкі», і яны фінансуюць (пара)палітычныя «мерапрыемствы» ў большай ступені, чым у 2000-х. У 2020-х іх палітызацыя праявіцца яшчэ больш выразна.

Апрача паўналецця «нашчадка Туцці», у наступную пяцігодку сістэму чакае яшчэ адно выпрабаванне – адыход ад спраў вернай Ярмошынай. Гэтая дама апошнім часам брала на сябе мнагавата (выказванні тут і тут) – так бывае напярэдадні адстаўкі. У любым разе, як бы яна ні казырылася, гады-гады бяруць сваё, і ў 70 Лідзія Міхайлаўна не здолее выконваць сваю… ну, не зусім чыстую работу з такім жа імпэтам, як у 50.

* * *

Віктар Клімчук такі паставіў спектакль пра Шагала (Марка, а не экс-пасла Ізраіля) ў віцебскім лялечным тэатры. Назва – «Мастак. Вяртанне ў Віцебск», падзагаловак: «Рэмінісцэнцыі pro domo sua». Мудрагеліста…

Скрын з megavenue.by

Крыху болей пра задуму рэжысёра + эпізоды з пастаноўкі – на сайце «Радыё Рацыя».

«Вольфаў цытатнік»

«Рок-музыка ў Беларусі, дый у прынцыпе музыка ў гэтай краіне – гэта разменная манета. Ты часта не можаш проста пісаць і спяваць. Усім з усіх бакоў здаецца, што ты нешта павінен менавіта ім. Прытым што звычайна сітуацыя якраз адваротная» (Аляксандр Памідораў, 09.03.2019).

«Беларусы ні за якія тульскія пернікі не адмовяцца ад сваіх родных дранікаў» (Аляксандр Лукашок, 14.03.2019).

«Пра любы досвед улязання ў чужую скуру забываеш праз пяць мінут, калі жывеш у свеце, які перажывае крызіс чалавечнасці, у свеце, дзе кожны другі не хоча зразумець кожнага першага» (Марына Ярдаева, 16.03.2019).

Вольф Рубінчык, г. Мінск

19.03.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 19.03.2019  20:06