Tag Archives: «Дом Вейцмана» в Мотоле

Белорусско-еврейское то да сё

COVID-19; «предвыборная гонка»; синагога в Слониме

Год странно начался, и странен он в июне. Чувствую себя участником эксперимента – если не в мировом, то в национальном масштабе. А крупнейшим семейным достижением за первые месяцы 2020 г. считаю то, что весной никто из нас не попал в больницу…

Число выявленных носителей коронавируса на 9 июня, когда жители Беларуси уже должны были «забыть» о нём, превысило очередной символический порог – 50 тысяч. Из них половина ещё не выздоровела. По официальным данным, 282 человека умерли – это заметно больше, чем в Латвии (25), Литве (71) и Эстонии (69), вместе взятых. Так что большой вопрос, для многих ли опыт Беларуси в борьбе с вирусами «может служить примером» (belta.by, 02.04.2020). И стоило ли «первому лицу» хамить литовскому президенту («Своим вирусом займись…»).

15 мая на одном из крупнейших предприятий (ОАО «Гродно Азот») было выявлено 25 случаев, 18 мая – 29, 19 мая – 34, а по состоянию на 8 июня коронавирус диагностирован у 75 сотрудников, и 28 из них ещё болели. В общем, рановато бить в литавры… Чуть обидно, что неглупые вроде бы люди – глава торгово-промышленной палаты Владимир Улахович, министр экономики Александр Червяков – в ситуации, когда ежедневный прирост по стране по-прежнему измеряется сотнями, вещают о верности «линии партии»: «Отказ Беларуси от ограничительных мер из-за пандемии COVID-19 полностью себя оправдывает» (29.05.2020). «То, что мы не закрылись, спасло нашу экономику. Это не кран с водой, который закрыл-открыл, и она точно так же будет течь. Если экономику закрыть, то восстанавливаться придется не один год» (07.06.2020). Что «не один год» – смело сказано. Да и теперешнее состояние белорусской экономики, «спасённой» отсутствием ограничительных мер, не очень греет: «Всемирный банк отмечает, что… экономику России, по прогнозам, в этом году ждет спад на 6%, Беларусь уйдет в минус на 4%, Украина – на 3,5%, Польша – на 4,2%. Украина… уже в следующем году практически полностью отобьет потерянные от пандемии позиции, показав рост ВВП на уровне 3%. Казахстан из потерянных в 2020 году 3% в 2021-м вернет 2,5%… Печальные перспективы у Беларуси… [она] в 2021 году сможет показать рост не более 1%» (ej.by, 09.06.2020).

Агентство БелТА, поставляющее правительству самых «отмороженных» чиновников вроде Луцкого – знатная клоака, и недавно там исказили выступление директора академического института социологии Геннадия Коршунова… Но увы, не думаю, что заявления Улаховича и Червякова не принадлежат этим образованным и упитанным людям, подхваченным мутным потоком социал-дарвинизма. Дай Б-г им и их близким избежать аппарата искусственной вентиляции лёгких… Как и внештатной корреспондентке «СБ» Юлии Андреевой, которая уже чуть ли не молится на «первое лицо государства»: «Спасибо Великому Человеку, который не запер меня в карантин, а наоборот, распахнул дверь в огромный мир…» (07.06.2020). Вспомнилось из оруэлловского «Скотного двора»: «Спасибо товарищу Наполеону за то, что под его руководством вода стала такой вкусной!»

В. Улахович, А. Червяков, Ю. Андреева. С двумя из трёх был когда-то я знаком 🙁 

Похоже, что серьёзность ситуации начинает доходить до «главного медиаисточника РБ», который долгое время обесценивал опасность коронавируса, да и сейчас забивает людям мозги всяким мусором (материал «Являются ли джентльменские манеры оскорбительными с точки зрения идеи равенства полов?» на sb.by 05.06.2020 – ну чисто газета «Большевистские темпы», отвлекавшая население в 1941 г., из романа Войновича о Чонкине!) Но вчера у Ольги Косяковой проскочило нечто разумное:

Не первую неделю медики призывают нас задуматься об отношении друг к другу и к самим себе, носить маски в общественном транспорте и местах большого скопления людей: в магазинах, банках, аптеках. Увы, но маску, по моим наблюдениям, надевают 5 из 25 пассажиров. Некоторые принципиально не носят средства противовирусной защиты…

Конечно, ни одно средство не защищает от вируса на сто процентов, но вирусную нагрузку снижает. Об этом говорят наши врачи. Может, все же стоит прислушаться к мнению профессионалов? Ведь если бы, даже исходя из этой позиции, каждый человек в транспорте добровольно носил маску, все мы гораздо быстрее вдохнули бы полной грудью чистый воздух.

Пару месяцев назад бы такую публикацию… Но и сейчас её не поздно распечатать-отправить «главному читателю», который, похоже, принципиально не носит маску на публике (и школьников от ношения отвращал).

Ирина Глинская из центра гигиены и эпидемиологии полагает, что летняя жара не сильно замедлит распространение коронавируса: «Медик призвала соблюдать масочный режим в общественном транспорте, в магазинах и других местах массового скопления людей, а также носить очки» (tut.by, 08.06.2020). Вот такая «инфодемия» 🙁

Пишет «Наша Ніва»: «Продолжаются спортивные мероприятия. На матче «Динамо» (Брест) — БАТЭ 20 мая присутствовали рекордные 4320 зрителей. После него в Бресте произошёл резкий рост числа пневмоний». Фото: Vera Eremova, Shutterstock.com.

Пока суд да дело, Беларусь вышла на 3-е место в Европе по числу заражённых коронавирусом на миллион человек (среди стран с населением свыше 100 тыс. чел.). Вирус «ослаб»? Ну, будем надеяться. Но что-то заставляет думать: идеолухи если ещё не рассказывают по своим каналам о связи между пикетами альтернативных кандидатов и распространением COVID-19 в Беларуси, то близки к этому. Как пить дать, перекинут ответственность с больной головы на здоровую… При том, что людей в защитных масках у Комаровки 31 мая и 7 июня в процентном отношении было куда больше, чем на заседаниях «парламента» и правительства. Сборщики подписей, как я видел, работали и в масках, и в перчатках.

После воскресного митинга 7 июня Павла Северинца – предоставлявшего желающим высказаться микрофон, а не мегафон – «оформили» на 15 суток. На «сутки» ранее посадили Николая Статкевича. Против сторонников Сергея Тихановского и самого Сергея заведено уголовное дело; «отбить» их пока не удаётся, несмотря на шитость обвинений белыми нитками.

  

П. Северинец, Н. Статкевич, С. Тихановский. Фото из открытых источников

Вообще, протесты в последние недели не шли по нарастающей; власти удаётся локализовать и гасить отдельные вспышки недовольства. Посмотрим, как оно повернётся, но пока шансы на то, что два месяца спустя мы проснёмся в новой стране с новым главой государства, я оцениваю не более чем в 20%. Гипотетически, поставил бы рубль против десяти (или даже семи) за то, что будет иначе – но не один к одному. Андрей Климов излучает больше уверенности: «Участь Лукашенко предрешена: либо он уйдёт по-хорошему, либо он уйдёт по-плохому, по-хорошему у него есть два месяца перевести семью и активы в одну из арабских стран, по-плохому — он не сможет физически присутствовать в избирательных бюллетенях 9 августа 2020 г.» Быть оптимистом – право бывшего политзэка.

Мне представляется, что кандидатуру Виктора Бабарико (ещё несколько месяцев не хотевшего идти в политику) поддержали – а может, и «слепили» – бодрые «ребята-комсомолята», выросшие в лукашенковской системе, но испытавшие на себе её минусы. В этом году они используют финансиста как «пробный шар», а уж в следующем цикле, учтя полученный опыт, во весь голос о себе заявят. Это не противоречит прогнозу 2019 г. об относительно мирной передаче власти, как случилось в России 1999 г.:

Вероятными кандидатами на роль «местного Путина» мне видятся экс-помощники Лукашенко Кирилл Рудый (в 2013–2016 гг.) и Максим Рыженков (2012–2016 гг.). Оба – не новички в политике, люди относительно молодые, работоспособные, способные на всякие хитрости. Например, К. Рудый со своими книгами в некоторых (квази)интеллектуальных кругах считается либералом, ибо верно диагностирует отдельные болячки белорусского общества.

Указанные круги подхватили слухи о «ссылке» экс-помощника по экономическим вопросам послом в Китай, хотя на самом деле эта должность отлично подходит для дальнейшей карьеры. М. Рыженков имеет репутацию «не-хапуги», открытого для контактов с любителями спорта (в начале 2010-х через «Прессбол» предлагал с проблемами обращаться на личный мэйл; защищал делал вид, что защищал от закрытия шахматные секции в регионах).

Лично не знаком ни с Рудым, ни с Рыженковым, но шансы второго считаю более высокими, и вот почему. Во-первых, в белорусском обществе важно, из какой ты семьи, а Максим – сын известного человека, куратора белспорта во времена перестройки и ранней независимости (Владимир Рыженков умер в 1996 г.). Во-вторых, политический опыт у Рыженкова-младшего [который даже в посольстве РБ в Израиле успел поработать] более богатый, чем у Рудого, который в 2000-х больше занимался наукой… Нельзя, кстати, исключать прорыва на самый верх сцепки, где доктор экономических наук Рудый занял бы должность премьер-министра.

О том, что перемены близки, говорит, в частности, тот факт, что лидскому фельдшеру Павлу Палейчику, разговорившемуся перед видеоблогером Сергеем Тихановским в мае с. г. и уволенному из райбольницы, люди скоренько собрали в качестве денежной помощи 20 тыс. рублей, в 10 раз больше, чем планировалось (было 1440 платежей!). В 2003 г. редактор журнала «Шахматы», изгнанный из госиздательства «за политику», не мог и мечтать о подобном, хотя человек 15 тоже протестовали против несправедливости… Остаётся подождать момента, когда потенциальная энергия перерастёт в кинетическую. Другое дело, что распределять эту энергию будут «проверенные кадры», и нескоро станет Беларусь «восточноевропейской Швейцарией», если вообще…

В начале июня сообщили, что отдел культуры Слонимского райисполкома выставил на продажу здание синагоги XVII в., находящееся в центре Слонима. Цена эквивалентна 50 тыс. евро, но реставрация потребует, по одним данным, 500 тыс., по другим – 5 миллионов «этих самых». Здание включено в Государственный список историко-культурных ценностей Республики Беларусь и прославлено за рубежом. Что не спасает его от постепенного разрушения, хотя в 2018-2019 гг. кое-какие восстановительные работы велись.

Не все знают, что в 2000 г. здание синагоги было передано на баланс Иудейского религиозного объединения в РБ. Тогдашний исполнительный директор ИРО Давид Абрамов писал в газете «Берега»: «У нашей общины праздник!» Увы, объединение не осилило реставрацию, и несколько лет спустя здание забрали местные власти. И вот сейчас готовы продать…

Вид слонимской синагоги отсюда (2018 г.)

В чём-то райисполком, которому надоело возиться с «чемоданом без ручки», понять можно (оправдана ли их позиция морально, другой вопрос). Допускаю, что в итоге здание приобретёт для самопиара какой-нибудь юркий привластный предприниматель – вроде Мусиенко, в 2008 г. купившего «дом Хаима Вейцмана». 137 тысяч бел. рублей – не так и много, это цена двухкомнатной квартиры в Минске… А реставрация и открытие музея будут отложены «до греческих календ», как это, собственно, и произошло в Мотоле.

Сомневаюсь, что наши евреи (и те, кто рядом с ними) «поднимут» затраты, составляющие несколько сот тысяч долларов, тем более миллионы. Хотел бы ошибиться, но… есть ещё, к примеру, и Воложин, и Радунь, которые тоже требуют внимания и денег. Слоним в смысле туризма и паломничества менее перспективен, поскольку находится дальше от Минска и от границы с ЕС. Не каждая иностранная делегация доберётся в этот райцентр.

В конце 1990-х – начале 2000-х я разделял иллюзии о том, что существует некое всемирное сообщество «белорусских евреев». Что в нашей стране дела так себе (у активистов нет «золотого запаса», они не умеют договариваться, каждый гребёт под себя…), но солидарность с евреями-выходцами из Беларуси в Израиле, США и пр. поможет вытащить местные организации из трясины и создать полноценную общину. Со временем выяснилось, что 95%, если не 99% «выходцев» или безразличны к происходящему в Беларуси, или поддерживают не тех, кого следовало бы, лишь усугубляя проблемы. И да, теперь всё чаще склоняюсь к солидарности по политическим взглядам либо профессиональным интересам, а не по этническому признаку.

Вольф Рубинчик, г. Минск

wrubinchyk[at]gmail.com

10.06.2020

Опубликовано 10.06.2020  13:38

ОТКЛИКИ (в пер. с бел.):

Пётр Резванов из Минска: «О продаже Слонимской синагоги. Когда-то я возмущался попытками продать музей-усадьбу И. БуйницкогоНо если у государства денег не хватает, может, действительно, лучше отдать тем, кто будет заинтересован в опеке над постройками?.. Другое дело, если продали не тому…:( »

Д-р Юрась Гарбинский из Польши: «Ещё один Холокост. Только на этот раз – Холокост памяти в сегодняшней Беларуси. Тут дело не только в “иллюзиях”. Ушло поколение белорусских евреевкоторые  как Меир Свирский из Хайфы, выходец из местечка Нарочь (когда-то Кобыльник) – ангажировались в конкретные дела. Он своим самоотверженным трудом не просто привёл кладбище в порядок, а сохранил его, тем самым сохранив присутствие памяти о евреях в Кобыльнике. А что сделала местная и “неместная” белорусская интеллигенция?!»

Опубликовано 14.06.2020  21:44

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (102)

Шараговы шалом ад дзяжурнага мізантраполага! Працягваем размову пра дасягненні краіны ў эпоху незалежнасці (з канца 1991 г.). Як я мог забыцца, што Беларусь зрабілася касмічнай дзяржавай? 🙂 Штопраўда, энтузіязм улетку 2012 г., калі з Байканура стартаваў беларускі спадарожнік «БелКА», не параўнаць ні з 1957 г., ні з 1961 г. Мабыць, таму, што цяпер нікога не здзівіш і запускам на арбіту жывых чалавекаў… І ўсё ж – прыемна, хоць даходы ад нацыянальнага касмічнага праекта даволі сціплыя.

Папярэдняя серыя «Катлет…» заахвоціла жыхара Мінска, кіна- і меламана Пятра Рэзванава ўспомніць нешта сваё, дапоўніць мае развагі пра эрозію правінцыйнасці ў Беларусі, паспрачацца… Далей прывяду колькі ўрыўкаў з яго лістоў і свае каменты (курсівам):

П. Р.: У чым я адчуваў правінцыйнасць Мінску «за саветамі»? Глядзіш навіны («Время» – іншых не было) – і там час ад часу паведамлялася пра гастролі «буржуйскіх зорак». І дзе гэтыя гастролі адбываліся?.. Масква-Ленінград-Кіеў-Тбілісі. Мінск быў «як выкляты Богам» (што праўда, маці ўспамінала, як у 1960-я выступаў у Палацы спорту нехта з сусветна вядомых джазменаў, але гэта – выключэнне, якое толькі пацвярджала правіла). Так, за гады незалежнасці Мінск стаў наведвацца больш актыўна, але ж… У 2008 г. Паці Сміт даехала да Казані, але да Мінска – не. Так што па гэтай прыкмеце Мінск – большая правінцыя, чым Казань (і гэта пры тым, што ў тыя гады іх чыгуначны вакзал не працаваў у рэжыме 24/7, а закрываўся на ноч).

Тут я дадаў бы, што насамрэч у Беларусь часоў незалежнасці прыязджала мноства замежных «зорак». Узяць хаця б Мансерат Кабалье, якая ўвесну 1996 г. дала канцэрт у Мінску; у 2010 і 2017 гг. былі тут «Smokie», у 2011 г. – «Roxette», у 2012-2013 і 2015 гг. – «Scorpions» («Мінск-Арэна» агулам не пустуе), любіць завітваць да нас «мадмуазэль-блюз» Патрысія Каас, etc. Выглядае, аматараў джазу ў нас таксама не крыўдзяць.

П. Р.: Агулам, правінцыйнасць і поспехі – рэчы, якія не выключаюць адна адну (калі даць веры Музею гісторыі беларускага кіно, у савецкі час «Беларусьфільм» атрымліваў больш кінапрэмій, чым зараз). Тыя, хто ведаюць пра «World of Tanks» (не толькі тыя, хто ў яе гуляюць), ведаюць, што яна зроблена ў Беларусі, але ці дастаткова гэта, каб пазбавіцца адчування правінцыйнасці?

Так, асобны поспех – нават гучны, як «World of Tanks» – мала ўплывае на рэпутацыю краіны, але здольнасць мультыплікаваць удалыя праекты ўжо пра нешта гаворыць… І прымушае верыць у тое, што Беларусь – не на задворках цывілізацыі.

З іншага боку, той жа Парк высокіх тэхналогій з усімі яго суперідэямі і «раскруткай» у медыяпрасторы, у т. л. замежнай, застаецца ў падважаным стане, калі ў РБ няма павагі да прынцыпаў прававой дзяржавы. Пісаў пра гэта крыху больш за год таму – што ж, не грэх і паўтарыць.

П. Р. За гады незалежнасці шмат было чаго, што з’яўлялася, потым знікала альбо псавалася (была газета «Навінкі» знікла; былі кінапаказы, якія рабілі пасольствы спіс пасольстваў амаль цалкам змяніўся, дый інтэнсіўнасць паменела; была «Наша ніва» сапсавалася; быў «Рок па вакацыях» спачатку стаў платным, зараз, здаецца, знік; магу і ваш «МЯТ!» у гэтым шэрагу ўзгадаць).

А па-мойму, спыненне культурніцкіх ініцыятыў, як бы яно ні пякло аўтарам & аўдыторыі ў канкрэтны момант – нармальная з’ява, яно якраз можа сведчыць, што «культурка» развіваецца. Пра гурт «Серебряная свадьба», які трансфармаваўся ў «мікракабарэ», гаварылася ў 101-й серыі. Тыя ж «Навінкі» пасля калапсу 2003 г. не ўмёрлі, а перайшлі ў іншую форму – сябры рэдакцыі ўзяліся здымаць і агучваць кіно, прасоўваць свае ідэі ў іншых перыёдыках… Бюлетэнь «МЯТ!» («Мы яшчэ тут!») спыніў выхад у 2009 г., але праз шэсць год з’явілася яго «рэінкарнацыя» – не менш разняволеныя «Катлеты & мухі». Ну і г. д. Галоўнае, творцаў у нас не адстрэльваюць, даволі рэдка садзяць за краты – дзякуй і за тое :))

П. Р.: У менчукоў цягам 1990–2010-х гадоў, напэўна, паменела правінцыйнасці ў галовах. Але што тычыцца «правінцыі правінцыі», якая адначасова «цэнтр Еўропы»… Калі ў 2013 г. я заблукаў і ў палескіх балотах мяне здымалі з дрэва, размаўляў са столінскім міліцыянтам. Ён у мяне пытае: чаго я на Століншчыне шукаў? Я яму адказваю, што вырашыў паглядзець на помнікі гісторыі і культуры. Ён: «І якія ж у нас помнікі?..» Я яму пералічваю тое, што засталося, у тым ліку і сінагогу. – «Так! Яна ў нас знаная! Толькі недзе ў Штатах ёсць яшчэ адна такая ж!..» Ці трэба ўдакладняць, што гонар жыхароў за ўнікальнасць сінагогі ніяк не перашкаджае ёй разбурацца…

Мажліва, тут не ў правінцыйнасці справа, а ў недасканаласці законаў (напрыклад, тых, дзе гаворыцца пра вяртанне маёмасці ды пра спонсарскую дапамогу) і ў няўменні дамаўляцца, характэрным таксама для многіх жыхароў сталіцы. Іначай кажучы, атамізацыя грамадства не прыяе выбудове адносін на гарызантальным узроўні… Разам з тым і на перыферыі Беларусі ёсць месцы, дзе ў той ці іншай ступені дбаюць пра яўрэйскую спадчыну. Часам гэта тлумачыцца палітычнай падкладкай (Вішнева – радзіма Шымона Пераса, Моталь з мітуснёй вакол дома Вейцманаў), часам – наяўнасцю «крытычнай масы» мясцовых энтузіястаў (Наваградак з яго музейшчыкамі, якія «раскручвалі» гісторыю гета задоўга да таго, як нашчадак мясцовых яўрэяў Джарэд Кушнер стаў зяцем Дональда Трампа; Камаі, дзе ксёндз Яцак у пачатку 2010-х пры ўдзеле нашага пільнага чытача д-ра Юрася Гарбінскага намовіў сваіх парафіян і райвыканкам упарадкаваць яўрэйскія могілкі, Краснае на Маладзечаншчыне, дзе рупліва збіраюць звесткі пра Катастрофу і гераізм мясцовых яўрэяў)…

П. Рэзванаў (фота з brestnet.com) i рэшткі столінскай сінагогі (vetliva.ru)

П. Р.: Метро я па савецкай звычцы амаль не карыстаюся, але ёсць шмат кропак у горадзе, між якімі раней можна было ездзіць без перасадак, а цяпер – не. Так што мінскі гарадскі транспарт для мяне ў поспехі не ўваходзіць.

Вядома, транспартнае сеціва не ідэальнае ні ў Мінску, ні ў Беларусі ўвогуле, i тым не меней… Развіццё метро і сістэмы маршрутак, пры ўсіх недахопах, па-мойму, значна палепшыла зносіны паміж перыферыйнымі раёнамі сталіцы (напрыклад, Кунцаўшчынай на Захадзе і Уруччам на Усходзе). Адносным поспехам лічу і тое, што на многіх прыпынках Мінска ў апошнія гады з’явіліся электронныя табло, якія паказваюць, колькі мінут засталося да прыезду наступнага аўтобуса/тралейбуса.

* * *

Расказанае ў гэтай і папярэдняй серыях не стыкуецца з тэзісам аднэй нобелеўскай лаўрэаткі аб тым, што Беларусь-2018 (у параўнанні з Расіяй) – «увогуле музей мінулага». Як мінімум у нас тут некалькі музеяў, дзе не толькі пра мінуўшчыну 🙂 І барацьба з камунізмам, якую па-ранейшаму прапагандуе пісьменніца, выглядае ў 2019 г… несамавіта. Ужо тры гады таму сумняваўся ў памыснасці гэткай «барацьбы».

«Жалезнай заслоны» даўно няма. Не адно дзесяцігоддзе беларусы маюць доступ да велізарнага аб’ёму інфармацыі ды адносна вольна перасякаюць межы Беларусі ў розных напрамках. Аднак палітычны лад астаецца аўтарытарным, і маральны клімат у нас пакідае жадаць лепшага. Парадокс? Напэўна, не, калі ведаць, што дэмакратыя і «еўрапейскія каштоўнасці» з канца 1990-х губляюць свой уплыў у свеце, а кітайская мадэль («эканоміка і тэхналогіі найперш, правы чалавека – хімера») усё часцей лічыцца легітымнай. Нават паўночнакарэйскага лідэра прэзідэнт «галоўнай дэмакратычнай краіны сусвету» пахваліў надоечы. Таму не будзе плёну ад пафасных зваротаў кшталту гэтага, складзенага ў студзені Бернарам-Анры Леві і падпісанага Святланай Алексіевіч, Давідам Гросманам, інш. Папулісты атакуюць «дух Еўропы»? Такой бяды: галоўнае – самім не быць папулістамі й дэмагогамі. Баюся, з развагамі пра белграмадства («з намі можна зрабіць усё») і пра леташняе святкаванне юбілею БНР («Які сэнс, як Статкевіч, выбегчы, пагукаць “далоў Лукашэнку”, яго схапілі, і ўсё. А маладыя рабяты арганізавалі, людзі выйшлі, слухалі беларускія песні, куплялі беларускія кнігі») тэст на антыпапулізм быў бы завалены…

Зрэшты, аднаўленне працы ў Мінску інтэлектуальнага клуба (апошні раз збіраўся ў канцы 2017 г.), калі яно ўсё ж адбудзецца ў сакавіку 2019 г., – справа памысная. Святлана Аляксандраўна анансавала прыезд «іншапланетніка» Тымаці Снайдэра… ну, яго хоць на беларускую мову перакладалі, ахвотным будзе аб чым паспрачацца.

Даступнасць кніг, сярод іншага – пра яўрэяў і Ізраіль, напэўна, хутчэй дасягненне, чым не. Чытаць можна хоць «Шолахава-Алейхема», хоць Хаіма Нахмана Бяліка, хоць Керэта нашага Этгара – і па-руску, і па-беларуску… Іншая справа, што попыт на секулярныя «яўрэйскія» тэксты ў параўнанні з 1980-мі (і нават 1990-мі) падупаў.

Ізраільскі павільён на Мінскай міжнароднай кніжнай выстаўцы-кірмашы, 07.02.2019.

Няпроста цяпер залічыць беларускіх яўрэяў у «народ Кнігі». Затое можам лётаць у Ізраіль без візы, як і іншыя грамадзяне РБ, дый родзічам-сябрам, якія наведваюцца ў Беларусь, з канца 2015 г. віза не патрэбна. Няма гарантыі, што брамы «Бен-Гурыёна» і аэрапорта «Мінск» будуць гасцінна расчынены, але ў Ізраіля з Украінай, пішуць, узаемаабмен турыстамі яшчэ больш рызыкоўны…

* * *

У краіне – чарговая разня, гэтым разам у стаўбцоўскай школе № 2. Нічога лепшага зараз не прыдумаю, чым спаслацца на свой тэкст 2016 г., напісаны пасля нападу хлопца з бензапілой на жанчын у гандлёвым цэнтры: «Да сучаснага свету многім насамрэч цяжка адаптавацца, і ў раннім папярэджанні ўнутраных збояў маглі б дапамагчы ўмелыя псіхолагі, а іх заўсягды не хапала… Беларусі нагвалт патрэбен самавіты Інстытут псіхалогіі». Хіба дадам: такі інстытут, супрацоўнікі якога ўмелі б давесці urbi et orbi, што кансультацыя – гэта не страшна, пасля яе не адправяць у спецустанову. А наводзіць у школах «жалезную дысцыпліну», як прапануе «галоўны педагог усёй Беларусі», – не выйсце. І без панукванняў навучальныя ўстановы за металічнымі плотамі ўжо гадоў 5-6 таму пачалі нагадваць казармы, дый выклікі міліцыі ў школы – даўнавата не рэдкасць.

12.02.2019, назаўтра пасля трагедыі ў Стоўбцах (у Жабінцы, выяўляецца, школьнік таксама махаў нажом), прэс-сакратарка мінадукацыі заявіла, што «ва ўстановах адукацыі будзе ўзмоцнена работа школьных псіхолагаў». Цікава, а якой часткай цела цягам двух гадоў думаў міністр, якога прызначылі ў снежні 2016 г.? Даўмеўся ж узяць у штат Андрушу Л. – прапагандыста, схільнага да плагіяту

9 лютага памёр Сямён Домаш (1950–2019), які ў 2001 г. прэтэндаваў на пасаду прэзідэнта Беларусі. Шансаў у адстаўнога гродзенскага чыноўніка і дэпутата Вярхоўнага Савета, насупор таму, што цяпер пішуць, практычна не было – хаця б таму, што вакол яго сабралося замала прафесіяналаў, але замнога маніпулятараў, якія палітыку ператваралі ў дробны «бізнэс». Зараз гэта бачыцца ясна: куды можна было прыйсці з такім начальнікам штаба, як Аляксандр М., з такімі «іміджмэйкерамі», як Юрый Х. і нашанівіцы начальнік… Дзіва што пасля 2002 г. Домаш адышоў быў ад «апазіцыі», дый нават ад грамадскай дзейнасці, а ў пачатку 2006 г. яго паставілі загадваць дзяржаўным заводам. R. I. P.

«Вольфаў цытатнік»

«Мы ведаем, што асобныя людзі паддаюцца выхаванню, але чалавецтва ў цэлым – не. Чароўны парадокс існавання заключаецца ў тым, што мы, ведаючы, што чалавецтва не паддаецца выхаванню, павінны жыць так, як быццам яно паддаецца. Іначай надыдзе хаос». (Фазіль Іскандэр, 2011)

«Прынцыпы — часцяком толькі спосаб эканоміць разумовую энэргію» (Віктар Голышаў, 26.04.2017)

«Калі ты становішся папулярным, то пачынаеш трансляваць штосьці публіцы, падстройваючыся пад яе. Даеш тое, чаго ад цябе чакаюць, а не тое, што ты хочаш сказаць» (Ганна Жданава, 11.02.2019)

Вольф Рубінчык, г. Мінск

14.02.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 14.02.2019  20:40

***

Пiша Валерыя Папова:

Сення абмяркоўваюць жудаснае здарэнне ў Стоўбцах : у СШ №2 11 лютага 8.00 10-класнік забіў насмерць нажом настаўніцу гісторыі і вучня старэйшага класа — абое хутка сцяклі крывею і памерлі. Пацярпелі ад яго яшчэ два вучні — ў цяжкім стане канаюць ў шпіталі. Пакуль усе абставіны высвятляецца і апытваюцца сведкі. Мае меркаванне як настаўніцы і  педагога : як кірауніцтва сш загадзя не высветліла і ” не заўважыла ” такога навучэнца , холаднакроўнага забойцу, які амаль прафесійна заперыраваў нажом і смеючыся збег ? Педкалектыў мусілі заўважыць па паводзінах і учынках заўважыць і адлучыць з дзіцячага калектыва, бо такіх заўседы бачна , нават калі салідна апрануты. Як так ? Хто павінен?

Загінуў такі прыгожы хлопец , прыемны і разумны твар, патрыет, добра вучыўся, А настаўніца гісторыі была ведала свой прадмет , чуллівая. У яе засталася адна дачка Насця Сем”ям пацярпеўшых адкрыт лік , арганізавана дапамога. Я лічу : вінавата дырэктарка сш №2 , бо не магло быць без скаргаў на такога вучня ад аднакласнікаў ці ад тех.персанала. Напэўна звярталіся і да псіхолага і сац.педагога, кл.кіраўніка, але ж калі дырэктар адказала калегам : ен усе роўна будзе вучыцца , што бы ні здарылася. Вось і дагуляліся. Пішуць, крымінальным доследам па справе заняты прававеды, прыложаць намаганні каб адвярнуць ад версіі ” беларусафобіі” і палітычных матыаў, таму што загінуўшы добра размаўляў па- беларуску і насіў адзежу с сімволікай “Пагоня”. Так , вядома намагаюцца замяць справу. Але ж каму выгодна, хто павінен ? Мяркую: следы злачынства прывядуць у адміністрацыю сп А Лукашэнка, які чыніць крымінальны пераслед усім , хто на баку незалежнай Беларусі. Час збіраць подпісы супраць дыктатарскага рэжыму і выказаць недавер урадцам, пазбавіць недакранальнасці. Бо шмат нераскрытых крымінальных спраў аб забойствах , а злодзеі разгульваюць на волі і пры грошах !

15.02.2019  17:40