Tag Archives: Андрей Кудиненко

В. Рубинчик. POST FESTUM

Шалом, таки да? Приведу – в переводе с белорусского – абзац из письма, полученного с адреса Союза белорусских писателей 24.03.2021 (поздравительный текст от имени Рады и секретариата СБП я обнаружил и здесь):

В эти праздничные дни мы с большой надеждой смотрим на нынешнее пробуждение белорусского общества и приветствуем обращение к настоящим ценностям – исконным национальным символам и фундаментальным составляющим нашей культуры: белорусскому языку и литературе. Без них невозможны те качественные перемены, за которые борется большинство граждан и которые так нужны нашей Отчизне сегодня. Искренне надеемся, что в это непростое время именно они будут тем надёжным основанием, на котором возникнет новая демократическая Беларусь.

Оптимистично… Увы, в современном мире литература – любая, в т. ч. белорусская – выглядит, скорее, не как основание-фундамент, а как элемент архитектурного декора, какой-нибудь пилястр или сандрик (с ним хорошо, но можно и обойтись). Наверно, ситуацию ещё можно изменить, но я не уверен, что знаю, как. Вот литературный журнал «Дзеяслоў»…

В 2019 г. тираж был 700 экземпляров, ныне – 500. Причём издание-то хорошее, и хуже, по-моему, не стало. В № 109 – рассказы Авраама Суцкевера, впервые переведенные с идиша на белорусский Феликсом Баториным.

Или взять сборники мастеровитого поэта Василя Жуковича, также выпущенные в Минске 2019-2020 гг.:

Прекрасное содержание, но тираж этих книг!.. Одной – 99 экз., другой – 111.

В день, когда упала стрела было получено поздравление от СБП, незадолго до полуночи хорошенько бабахало в нашем Центральном районе… «Народные умельцы» решили отметить наступавший День Воли, а заодно напомнить о карательной статье из кодекса об административных правонарушениях (ст. 23.34). Соответственно, фейерверки начались 24.03.2021 в 23:34 и, как я узнал позже, были устроены в разных районах Минска.

Угораздило же меня в тот вечер проходить мимо телевизора с включённой «Панорамой»… Около 21:40 ведущая, подхихикивая (дело, конечно, не в ней, а в её начальстве, начиная с Ивана Э.), рассказала, как Владимир Зеленский «сам себя уволил» указом об отстранении от должности главы одной из районных администраций. Затем, мол, документ убрали с сайта офиса президента Украины, но «в кэше гугла он остался». О, сие так важно было знать зрителям «главной» белорусской новостной телепрограммы!

На самом деле в Киеве где-то произошёл «косяк», но систему больше характеризуют не ошибки, а реакция на них. Люди Зеленского хотя бы прислушались к замечаниям – скоренько убрали корявую формулировку из распоряжения №206/2021-рп, объяснились… А проверил я, остались ли в официальном отчёте о «Всебелорусском народном собрании» слова «Глава ударства» (упоминал об этом казусе 18.02.2021)… Ещё как!

За месяц с лишним те, кто шил королю «новое платье», т. е. за народные рублики обновлял президентский сайт, не залатали «дырку». Но, может, это досадное исключение из правил? Спустимся на уровень совета министров РБ.

По состоянию на 25.03.2021 в списке министерств – что на белорусском языке, что на русском, что на английском – не был упомянут министр по чрезвычайным ситуациям Вадим Синявский, назначенный на должность ещё 11 марта. Насколько я знаю, сведения о такого калибра чиновниках должны вноситься на официальные интернет-ресурсы в течение трёх дней – а тут две недели прошло.

В англоязычной версии, кстати, отсутствовал не только полный тёзка знаменитого спортивного комментатора, но и министр архитектуры и строительства РБ Руслан Пархамович, которого утвердили аж в июне 2020 г.

Раньше маякнул бы ведущим правительственного сайта (что и делал весной 2019 г.), указав на недоработки. Сейчас мне это неинтересно по двум причинам: 1) два года назад ошибки-то исправили, но поблагодарить «указчика» не сочли нужным; 2) к 2021 г. правительство, похоже, cовсем скатилось в г…, и активно вытаскивать его оттуда – Сизифов труд. Если имеются у кого-то в аппарате совмина остатки здравого смысла – доберутся до этой страницы, прочтут, скорректируют. Если нет… ну, тогда и моё письмо вряд ли поможет.

Всё же не исключено, что после моей публикации телепропаганда свой тон чуток сбавит. И человек, называющий себя главой правительства, чуть меньше будет заниматься ерундой вроде произнесения грозных речей на киностудии «Беларусьфильм»:

Несмотря на то, что вы люди творческие, требования к Министерству культуры и киностудии будут самыми напряженными и жесткими… Как итог нашего собрания от министра культуры я хочу услышать ответ на вопрос, когда будет результат, которого ждет в первую очередь белорусский зритель. А результат в вашем случае это кинолента, которая является хитом или блокбастером. Кассовый фильм, который будет не только демонстрировать мастерство белорусских кинематографистов, но и принесет коммерческую выгоду.

Приятель, найди для начала толкового корректора/стильредактора и у себя на сайте кое-что поправь – это попроще, чем с твоими подчинёнными бюрократами создать «хит или блокбастер». Один талантливый режиссёр уже попробовал (я об Андрее Кудиненко с его «Масакрой», снимавшейся на «Беларусьфильме» в 2009–2010 гг.) – и сам он больше не хочет, и последователей у него не видно. Ну, можно выписать из-за границы «тоже-режиссёров» типа Уильяма де Виталя, aka Виталий Васильков, которые склепают очередной «Код Каина» («Мы, братья», 2015)… Тут пишут, что бюджет фильма превысил 2 миллиона долларов, а сборы в России не дотянули до $7280 – без комментариев.

Вот ещё штришок. Между минскими улицами Червякова и Кропоткина, на месте снесённого фарфорового завода (о нём и о состоянии промышленности в современной Беларуси упоминалось полгода назад), с 2019 г. строится жилой комплекс. За-ради этой стройки намеревались снести часть гаражей во дворе:

Уведомления на гараже № 1 гласят: «В соответствии с решением Минского городского исполнительного комитета №752 от 02.03.2017 металлические гаражи по пер. Торфяному подлежат сносу»; «ЖРЭО Центрального района г. Минска уведомляет: в связи со срочной реконструкцией теплотрассы вам необходимо в срок до 18 сентября 2020 г… снести временные металлические гаражи №1, №3, №5, №6»

Фото сделано 25.03.2021. Т. е. местная власть чего-то решила – и не выполнила. А может, гараж вообще не мешал стройке и реконструкции теплотрассы? Тогда зачем было принимать решение о его сносе, пугая судом?

Короче, всегда посмеиваюсь, когда инфоклоаки болтают о развале системы госуправления в Украине: «Чем кумушек считать трудиться, не лучше ль на себя, кума, оборотиться?» Синеокая, пожалуй, в чём-то могла бы дать фору… Здешние «косяки» не так бросаются в глаза, но вреда от них как бы не больше (раз они менее заметны, то хуже поддаются искоренению).

Интересные вещи рассказал «Нашай Ніве» подполковник МВД, в конце 2020 г. бежавший именно в Украину:

Пока не будем называть фамилии, но у одного бывшего министра люстра дома – 60 тысяч долларов. Откуда? А «подарили». Его не посадишь и вопросов не задашь, хоть бы он и за миллиард люстру повесил, т. к. система построена так: если человек в кадровом резерве Лукашенко, то без его согласия ничего произойти не может.

Хочешь обоснованно отправить в СИЗО министра? Надо писать рапорт на имя Лукашенко со всей фактурой, описать противоправную деятельность, а он почитает и наложит резолюцию, как ему захочется. Может быть резолюция «Действуйте» – значит, можно брать. А может быть резолюция «Продолжать наблюдение», чтобы ему докладывали всё, слушали, собирали компроматы. Это может никаким делом и не окончиться, но понадобится для управления человеком в будущем, чтобы манипулировать им через угрозу посадки. Вот такие люди у нас на высоких должностях.

Примерно о том же, помнится, писал анархист Игорь Олиневич (см. его умную книгу начала 2010-х «Еду в Магадан»), но любопытен сам факт свидетельства от офицера, который ещё в конце 2020 г. служил системе… Лишний раз подтверждается, что «силовики» в Беларуси – слабовики, сословие подневольное; идеологи, особенно те, кто расставляет кадры, способны заблокировать решения «людей в погонах». И очевидно, что система не перазагружается путём удаления отдельно взятых держиморд (привет всем, кто видел «корень зла» в Шуневиче, а затем в Караеве).

Прав Станислав Лупоносов и рассуждая о том, что в августе 2020 г. «Народ не поверил в свою мощь и не понял, какой силой владеет. Высказал негодование, но власть не взял». Однако бессмысленным ли было то «негодование»? «Ничто на Земле не проходит бесследно» (С), или, как в октябре 2020 г. я писал Инне Соркиной, «Не так с протестным движением хорошо, как без него было бы плохо». Мысль развёрнута у молодого минского политолога Павла Каторжевского (zanovo.media, 25.02.2021): «Ни одна революция не застрахована от того, что её реальные результаты будут далеки от желаемых. За эти месяцы белорусский народ накопил значительный опыт борьбы. На многих предприятиях появились стачкомы и ячейки независимых профсоюзов. Во дворах организовались соседские комитеты. Сотни тысяч людей вышли из анабиоза и не собираются сдаваться. Усиливая репрессии и изливая на население потоки пропаганды, диктатура фактически признаёт, что трон уже не настолько крепок, как раньше».

П. Каторжевский

Единственное, пока не вижу в протестной «движухе» 2020–2021 гг. необходимых и достаточных признаков революции, о чём говорил не раз – по-русски и по-белорусски. Ну, Павел из партии «Справедливый мир» позиционировал себя как троцкист, и его читателям, видимо, следует делать поправку на wishful thinking. А может, здесь и сейчас куётся какой-то особый, неклассический вид революции – всему миру на удивление? 🙂

Мысль же об усилении репрессий оспорить трудно. Правда, переводчица Ольга Калацкая за пару пощёчин, выписанных телепропагандону, получила два года «домашней химии» (всё-таки не годы колонии).

Ольга на выходе из суда, 24.03.2021

С другой стороны, идут наезды на белорусско-польских активистов, растёт давление на адвокатов, бравшихся защищать «политических»… Эти адвокаты – например, Сергей Зикрацкий – вдруг перестали удовлетворять требованиям министерства юстиции, устроившего массовую переаттестацию.

Лидеру Объединённой гражданской партии Николаю Козлову, похоже, светит срок в рамках уголовного дела – не иначе как месть за «сбежавших» однопартийцев, работающих на штаб Светланы Тихановской. Ночь с 22 на 23 марта Николай провёл в одноместной камере в компании нескольких человек, дыша хлорными испарениями; сейчас отбывает 15 суток административного ареста 🙁 И взятых в плен журналистов администрация не спешит отпускать, даром что за них «вписались» 50 руководителей журналистских союзов из 33 стран мира.

Вольф Рубинчик, г. Минск

26.03.2021

wrubinchyk[at]gmail.com

Опубликовано 26.03.2021  01:21

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (27)

Апошнія тыдні ў Беларусі прайшлі пад знакам сінема. Абсурдны закон пра абавязковую маркіроўку прадукцыі («6+», «12+» і г. д.), дарма што не ўступіў яшчэ ў сілу, выклікае істэрыкі ў затуканых супрацоўніц сферы адукацыі. Асобныя з іх спалохаліся бацькоўскага (чынавенскага?) гневу і сарвалі паказ стужкі «14+» сваім выхаванцам-пяцікласнікам – а заадно і пабочным гледачам – у мінскім кінатэатры «Піянер». Скандальчык з «цэрберамі» выбухнуў 11.11.2016.

Аўтарытэтны рэжысёр Андрэй Кудзіненка, альманах якога фактычна забаранілі на «Бульбамуві» і на «круцейшым» мінкультаўскім кінафэсце «Лістапад» (у інтэрнэце круціцца дакумент, датычны адной з навел альманаха – «Яечня па-беларуску» – падпісаны цэнзаркамі, доктаркай навук Фральцовай і нейкай Гурынай), выказаўся пра Беларусь як пра «дысцыплінарны санаторый». Праўда, ён ці то забыўся, ці то наўмысна не згадаў, адкуль узяты выраз. «Дысцыплінарны санаторый» завецца кніга Эдуарда Лімонава пачатку 1990-х – «самая чорная кніга стагоддзя», якую я прачытаў надоечы. Трэба прызнаць, што «Эдзічка» сказаў нямала трапнага, і некаторыя ягоныя думкі дапамагаюць, між іншага, зразумець, чаму выбары ў ЗША і Беларусі адбываліся так, як адбываліся. Наўскідку:

Каб яны не забыліся, што жывуць у найлепшым з грамадстваў, уціхаміраным масам дэманструюць з вялікім задавальненнем дыстрафічных афрыканскіх дзяцей, аблепленых мухамі. Або шкілеты Аўшвіца… Мараль гэтых дэманстрацый такая: марна спрабаваць наладзіць нейкае іншае грамадства. Паглядзіце, да чаго прыводзяць спробы. Што нарабіў марксізм у Эфіопіі і гітлераўскі фашызм… І напалоханыя масы сядзяць ціха. Тыя, хто ўзбуджаецца, вымушана падаўляюцца ў санаторыі – і гэта надзвычай небяспечна для яго.

Мяркую, быў бы сэнс перакласці на беларускую не толькі «поўны збор твораў» набелянткі-філантропкі (дужа сумняюся, што ён будзе насамрэч поўны, што ў яго ўвойдуць кампілятыўна-апалагетычны артыкул пра Дзяржынскага 1977 г., раннія вершы…), а і колькі твораў Лімонава. З ім можна не згаджацца, але ён пісаў і піша са смакам. І слушна ацэньваў шансы Трампа, вось хаця б тут. Дый што хаваць, пры ўсёй рознасці маіх поглядаў з лімонаўскімі, я таксама люблю «вывальваць праўды так, як яны ёсць, а не займацца візантызмам…» Спадзяюся, чытачы «Катлет…» за 15 месяцаў звярнулі ўвагу.

У гэтым месяцы – нешта накшталт юбілею, 110 гадоў газеце «Наша Ніва». Вядома, яна не «першая» (да яе па-беларуску выдаваліся «Наша доля», «Мужыцкая праўда»…), але ў свой час нарабіла шуму-тлуму. Маю на ўвазе перадусім перыяд 1906-1915 гг.: многія з нумароў «гістарычнай» «НН» я чытаў, гэта і ў ХХІ стагоддзі памысна. Там друкаваліся ўсе «зоркі» беларускай літаратуры…

Кандыдатка гістарычных навук Іна Соркіна з Гродна падрыхтавала артыкул пра адносіны «НН» і яўрэяў. Варыянт на англійскай з’явіўся сёлета ў амбівалентным «яўрэйскім выпуску» навукова-забаўляльнага часопіса «Belarusian Review». Зараз да юбілею дамо колькі ўрыўкаў (дзякуй І. С. за тое, што прыслала белмоўную версію – не прыйшлося вазюкацца з адваротным перакладам).

ina_sorkina  dubavetz

На фота з be.wikipedia.org i lit-bel.org: І. Соркіна і С. Дубавец.

Працэсу фармавання нацыянальнай самаідэнтыфікацыі сярод беларусаў садзейнічала суседства з «іншымі» – габрэямі, якія былі супольнасцю з ярка выражанай нацыянальнай сутнасцю, з усведамленнем уласных інтарэсаў і мэтанакіраваным іх адстойваннем… уплыў габрэяў на развіццё беларускага нацыянальнага Адраджэння не выклікае сумнення.

На працягу ўсяго перыяду выхаду «Нашай Нівы» на яе старонках прысутнічалі матэрыялы, звязаныя са становішчам габрэяў, іх узаемаадносінамі з беларусамі. Аналітычныя публікацыі «Нашай Нівы», спецыяльна прысвечаныя габрэйскай тэме, – гэта чатыры вялікія артыкулы «Аб жыдох», «Абмежаванні ў законах для жыдоў», «Валасное земства і жыды», «”Нацыянальная” палітыка і гандаль», а таксама невялікі артыкул «Жыды і рэкрутчына». Усе гэтыя матэрыялы патрэбна разглядаць, як выступленні ў абарону габрэяў у перыяд узмацнення антысемітызму і ўзвядзення яго ў ранг афіцыйнай дзяржаўнай палітыкі.

З Радашковічаў Вілейскага павета карэспандэнт пад псеўданімам «Вецер» [у 1908 г.] паведаміў, што «на рынку нейкі чалавек заклікаў біць жыдоў, але Радашкоўскія мужыкі, не маючы на тое ніякага жадання, не падтрымалі. У нас, у Беларусі, пагромаў не было, як на Кіеўшчыне, у Кішынёве. Беларус лічыць жыда такім жа бедным чалавекам, як і ён сам, да таго ж і правоў жыд мае меньш за хрысціяніна».

Непрыемны эпізод, які негатыўна характарызуе адносіны хрысціянаў да іудзеяў адбыўся ў м. Краснае Вілейскага павета: «У мястэчку хрысціяне такія, што за іх сорамна. Каля Школы бралі шлюб маладыя жыды. Навокал сабралося шмат католікаў і праваслаўных, і пачалі яны здзеквацца з жыдоўскага шлюбу, перашкаджаць шумам чытаць рабіну малітвы. Кожны чалавек паважае сваю веру і хоча, каб яе паважалі іншыя… І чаму яны лічаць сябе хрысціянамі?» («Наша Ніва», № 17, 1908).

Як правіла, негатыўныя паведамленні, якія друкаваліся ў «Нашай Ніве», падсумоўваліся мараллю, г.зн. былі накіраваны на тое, каб «навучыць» паводзінам у адносінах з габрэямі і паказаць адэкватныя прыклады для пераймання. Газета не пазбягала апісання непрыемных эпізодаў у адносінах паміж хрысціянамі і іудзеямі, але пры гэтым старалася расстаўляць маральныя акцэнты…

Сёе-тое было ў маім жыцці звязана і з адноўленай «Нашай Нівай» (з 1991 г. дбаннем мазыраніна Сяргея Дубаўца яна выходзіла ў Вільні, потым – у Мінску). Бачыў я гэтую газету, калі вучыўся ў школе і ў ЕГУ, даволі рэдка, С. Дубаўца дык увогуле ніколі не сустракаў. Тое, што ён чалавек не без гумару, даказвае гісторыя, уключаная ім у кнігу «Як?» (2009):

У 1995 годзе, калі «Наша Ніва» пераяжджала ў Менск, нехта параіў мне знайсьці «круцяля», які б дапамог газэце разьвівацца. Газэта мелася з элітарнага месячніка ператварыцца ў папулярны тыднёвік. І таму быў патрэбны таленавіты прадусар-выдавец, які б, дзякуючы прыроднай інтуіцыі й сувязям, прывёў наша прадпрыемства да посьпеху. «Круцяля» я знайшоў. Патомны менскі габрэй узяўся за справу і… зьнік. Выйшла так, як часта выходзіць у Менску — стандартныя ўяўленьні не спрацоўваюць, а стэрэатыпы аказваюцца падманлівымі. Мой габрэй аказаўся запойным п’яніцам і адправіўся ў нірвану свайго менскага шчасьця. Спачатку, здавалася, ненадоўга, але выйшла — назаўжды.

У канцы 1999 г. даволі моцнае ўражанне пакінуў у мяне «жыдоўскі выпуск» «НН», а ў пачатку 2000 г. я ўпершыню выступіў у часопісе «Аrche» – з водгукам «Яўрэйскі погляд на “жыдоўскі нумар”». Артыкул, здаецца, трапіў у «струмень» – маладыя журналісты мелі патрэбу ў розгаласе і ў тым, каб паказаць фундатарам сваю прыязнасць да яўрэяў. У тым жа годзе дырэктар «Аrche» Андрэй Дынько зрабіўся фактычным гаспадаром «Нашай Нівы» і застаецца ім дагэтуль. Як ён тлумачыў мне пазней, «у “Нашай Ніве” ёсць грошы, у “Аrche” – свабода мыслення».

Мая супраца з «НН» прыпала на 2001-2007 гг. (у маі 2000 г. напісаў туды толькі некалькі радкоў – некралог па Соф’і Рохкінд) і выяўлялася ў актуальных заметках (нячаста), у кароткіх допісах на яўрэйскія тэмы. Яшчэ былі рубрыкі «Каіса» ды «Нашы шашкі», крыжаванкі, эпізадычна – агляды кніг і пераклады з англійскай. У 2006 г., калі газету выкінулі з дзяржаўнай сістэмы распаўсюду, пабываў і кур’ерам – развозіў па розных раёнах г. Мінска да 90 асобнікаў за дзень.

У першыя гады рэдактар час ад часу раіўся са мною, а ў 2001 г. нават прасіў помачы ў пошуку аўтараў… Прыпамінаю, падказаў яму карыкатурыста Яўгена Царкова (у «НН» фігураваў пад псеўданімамі «Яцар», «Зуеў»), які, аднак, скора з’ехаў з сям’ёй у ЗША. Калі Я. Ц. друкаваўся ў «НН», то не быў нездаволены.

За вышэйназваныя рубрыкі я адказваў у 2004-2007 гг.: удалося апублікаваць пад сотню матэрыялаў пра шахматы і шахматыстаў, каля двух тузінаў – пра шашыстаў. Не ўсё ішло гладка, але ў цэлым мае ініцыятывы прымаліся… Нейкі час «Каіса» была адзінай у краіне шахматнай рубрыкай, якая выходзіла рэгулярна – штотыдзень.

Цаню тое, што «Наша Ніва» пісала і пра мае «прыгоды»: сядзенне на Акрэсціна з маладафронтаўцамі (кастрычнік 2001 г.), змаганне за часопіс «Шахматы» (2003-2004 гг.). А допіс пра разбурэнне сінагогі на Дзімітрава, 3 у канцы 2001 г. адкаментаваў «сам» Зянон Пазняк. У 2002 г. «НН» адгукнулася на выхад пілотнага нумару незалежнай яўрэйскай газеты і колькі разоў брала матэрыялы з самвыдатаўскай «Анахну кан» (напрыклад, тут), а калі я вырашыў спыніць выхад «АК», А. Дынько ласкава прапанаваў прадоўжыць праект на старонках «НН». Але 14 год таму галоўным мне здавалася захаваць незалежнасць.

К сярэдзіне 2000-х я ў значнай ступені расчараваўся ў рэдакцыйнай палітыцы «НН». Газета выйграла ў аб’ёме, але прайграла ў якасці: усё менш было аналітыкі, усё больш занудства ды палітычна ангажаваных матэрыялаў. Прыкладна ў тую пару паступалі іншыя «спакуслівыя» прапановы: напрыклад, узяць на сябе міжнародны аддзел. Адмовіўся, і думаю, што меў рацыю.

afisha

Афіша 2005 г. – пакуль разам… Сеанс паабяцалі без майго ведама, давялося неяк выкручвацца.

У канцы 2005 г. інтэлектуальныя рубрыкі былі закрыты (праз пару тыдняў адноўлены), а ў студзені 2007 г. я аказаўся лішнім у «дружным калектыве», які к таму часу ўжо раскалоўся па прынцыповых пытаннях. Увогуле кур’ёзна атрымалася: пасля таго, як «НН» ачоліў Андрэй Дынько, аўтар юдафільскіх тэкстаў, у газету паступова перасталі пісаць яўрэі: Сымон Глазштэйн, Ганна Штэйнман… Сышла і безліч іншых аўтараў. Як выявілася, розум і вынаходлівасць кіраўнікоў мелі адваротныя бакі: інтрыганства, празмерную (на мой одум) любоў да грошай.

Пару гадоў зусім не чытаў «НН». У 2009-2011 г., бывала, праглядаў раніцамі, калі рыхтаваўся ісці ў дастаўку, а потым зволіўся з пошты… З сярэдзіны 2010-х зноў пачытваю – трэба ж, працуючы над серыялам, быць у курсе. На жаль, «Наша Ніва» ператварылася ў нешта сярэдняе паміж «Звяздой» і «Комсомольской правдой». Адзін прыклад: цяперашнюю «НН» займае той факт, што экс-дэпутатка Віцебскага гарсавета Вольга Карач «пахуліганіла» – змяніла колер валасоў… Таму і стаўлюся да газеты 2016 г., па вялікім рахунку, абыякава: існуе – няхай сабе. Часам цытую, аднак я і шчучынскую «раёнку» цытую…

І свежы анекдот. Выкладчык геаграфіі Рыгор Іофе, які прэзентуе сябе як адзін з галоўных спецыялістаў па нашай краіне ў Амерыцы, упершыню прыехаў у Рэспубліку Беларусь больш чым на 10 дзён для выкладання ў БДУ. Атабарыўся ў студэнцкім інтэрнаце, і нарэшце да яго, аўтара «аб’ектыўных» кніг пра Лукашэнку, штосьці пачало даходзіць: «Я здзіўлены, наколькі тут нізкая аплата працы!» Думаю, трэба і іншых аматараў беларускай стабільнасці (некаторых мы згадвалі год таму; яшчэ адзін, імем Майк, выявіўся ўлетку, другі, з гандлёвай палаты «Ізраіль-Беларусь», толькі што) запускаць сюды для працы на аднолькавых умовах з «сярэднімі» грамадзянамі Беларусі… Іх (нас) зноў кормяць абяцанкамі пра зарплату «папіццот»; калі хто забыўся, ужо к канцу 2015 г. яна павінна была дасягнуць 1000$ у эквіваленце… Кур’ёзная дыяграма паказана тутака: ні разу ў 2016 г. сярэдні заробак па краіне – калі паказчык «у сярэднім» наагул мае сэнс – не дасягаў 400$.

Вольф Рубінчык, г. Мінск

16.11.2016.

wrubinchyk[at]gmail.com

 

Апублiкавана 17.11.2016  06:46

 

***

ВОДГУК

Анатоль Сідарэвіч прачытаў публікацыю і задаўся пытаннем: «хто быў той “круцель”, які спіўся?». Прыпомніў: «І мне змоладу даводзілі, што сярод жыдоў п’яніц не бывае…». А яшчэ паважаны даследчык прыслаў нам гісторыю з жыцця:

На вуліцы 14 партызанаў на пачатку 1960-х жыло нямала габрэяў, у тым ліку, калі не памыляюся, і сям’я мастака Цэслера. Калі сайт наведваюць тыя, хто памятае 1960-я, ім будзе прыемна згадаць стары Слуцак.

Так здарылася, што я колькі год (мо шэсць) не быў у Слуцку. І вось недзе на пачатку 1980-х прыехаў у горад. З галоўнай вуліцы, якая і сёння носіць імя Леніна, іду да свайго дзядзькі, які жыве на Мінскай. Іду па вуліцы 14 партызанаў. Каб скараціць шлях, іду праз старыя гарадскія могілкі: спачатку праваслаўныя, потым каталіцкія, за імі (участак асвойвалі пазней, бо ў лагчыне) савецкія (і праваслаўныя, і каталікі разам), а ўжо за савецкімі – на грудку – справа запушчаныя кальвінскія, а злева – новыя іудзейскія (старыя закансервавалі, а потым, як і ў Пінску, забудавалі). Іду я і дзіўлюся: на магілах іудзеяў кветкі, стограмоўкі… У мяне вочы на лоб. Прыходжу ў дзядзькаў дом. Дома цётка, дзядзіна, старая і непахісная пратэстантка, якая Стары Запавет (Танах) ведала лепш за якога іудзея. Пытаюся: што гэта робіцца? На магілах іудзеяў стограмоўкі… Цётка з адчаем кажа: «А цяпер і жыды язычнікамі парабіліся». І ледзь не плача. Каго-каго, а габрэяў яна лічыла цвёрдымі ў веры, у адмаўленні паганства, у непакланенні кумірам (ідалам). А тут такое…

Стандартныя ўяўленні не спрацоўваюць.

Дабаўлена 21.11.2016  21:11