Tag Archives: Александр Помидоров

На Камароўцы даруюць толькі раз

Жыцьцё з тачкай, ці На Камароўцы даруюць толькі раз. Там сьлёз няма. Там жорстка і дакладна

28.12.2021

Здараюцца моманты, калі музыкам не да песень, а шоўмэнам – не да жартаў. Калі летась напаўзла цьмяная аблачына, што неўзабаве сталася чорнай паласой для вельмі шмат каго з нас, Аляксандар Памідораў ужо меў досьвед выжываньня. Пра ўчорашні немузычны бэкграўнд змаганьня за сябе і тое, як скарыстаўся ім зараз, ён расказвае чытачам СНплюс.

Ёсьць жарцікі, што часам для некага становяцца рэальнасьцю. Вось вам прыклад…

Быў стары вайсковы анекдот – такі, савецкі яшчэ.

Штурхае па тэрыторыі вайсковай часткі прапаршчык (ці, як хочаце, харунжы) тачку са сьмецьцем. Да КПП штурхае. А там акурат праверка, капітан цэлы стаіць. І пытаецца:

– А што ты, таварыш прапаршчык, сьп… стырыў?

– Таварыш капітан, нічога!

– Брэшаш, падла! Абавязкова нешта ты сьп… стырыў!

– Як можна! Ну нічога, во гляньце: сьмецьце, лайно з казармаў…

– Што – я вас, прапаршыкаў, ня ведаю?! Выкідай усё на асфальт, гядзець буду!

Той цяжка ўздыхнуў, перакуліў тачку. Давай капітан калупацца ў сьмецьці. Ледзь не па какарду ў бруд закапаўся, з паўгадзіны прайшло. Вылез, паабтрэсься, фуражку паправіў і кажа:

– Сапраўды, таварыш прапаршчык, нічога. Дзякую за службу. Грузіце сьмецьце і вывозьце за тэрыторыю.

– Ёсць!

Пазьбіраў усё з падлогі, працягнуўся праз браму КПП, даштурхаў да памыйкі. Зваліў непатрэбы да купы, прыпаліў “Столичную”, зыркнуў у бок плота часткі, сьплюнуў:

– Што сьп… стырыў, што сьп… стырыў… Дзябіл малагадовы, цьху! Тачку ж (ці, калі хочаце, воз)!

…І я разумею таварыша прапаршчыка (ці, як хочаце, харунжага): тачка – штуковіна ў жцьці шмат каго вельмі важная. Часамі – проста стратэгічна важная! Ва ўсялякім разе для мяне.

Слухайце далей і зразумееце, што тут да чаго, як ды чаму.

Ленінграда-Пецярбург, Балтыйскі вакзал, тачка першая

…Неяк у годзе 1994-м я адчуў сябе непатрэбным у сваёй краіне, у горадзе сваім.

Чэрвень, здалі дзяржэкзамены, дыплёмы-значкі, малады сьпецыяліст, рэжысура драмы…

– Авой, як здорава, малады рэжысэр! Нічога сабе, аж з курсу самога Валерыя Раеўскага! Мы ж разам пачыналі, канешне, мы ж знаёмыя і з вамі!

Ой, і матэрыял вы маеце? І сучаснае нешта, і Гогаля хочаце ўзяць… І аж на Бабеля погляды ёсьць?

Ну выдатна, вы менавіта той, хто нам патрэбны. А хто вашыя спонсары?

– Спонсары?

– Ну так! Без спонсараў зараз нічога не выходзіць.

– А дзяржаўная палітыка? У сэнсе заробкі…

– Даражэнькі, тут ледзьве хапае на туалетную паперу… А дэкарацыі? А каньяк у буфет набыць? А касьцюмы дарамантаваць? Не кажу, каб новыя пашыць… Авой, ця-а-а-ажка-а-а… Дык што са спонсарамі?

– Дык няма… Я ж толькі во, месяц, як скончыў…

– Шкада. Шкааада. Але ў вас у працы вельмі добры матэрыял, нам цікавы. Літаратурнай частцы тут нават няма над чым працаваць. Так што прыходзьце, як спонсары будуць.

А цяперака прабачце. У нас ад заўтра ў залі канферэнцыя Хербалайфу на тры дні, потым два выходных, потым семінар Белага Братэрства, а потым тыдзень архітэктараў.

– А спектаклі?

– Зараз пакуль не. Хіба на малой сцэне. Аб’ядналі яе з буфетам – такі, знаеце, выйшаў прыбытак!

Вось я і разгубіўся… Гэтага чалавека, вялікага, насамрэч, цяпер з намі няма.

А тады, пачуўшы такое, я ў выніку атрымаў адукацыю экстэрнам.

Пра жыцьцё ў гэтай краіне. І тады я зьехаў першы раз.

Пазьней. Увосень. Унікуды.

Гандляваць сьвінымі ды курынымі каўбаскамі, касэтамі ды папіросамі і півам у шапіку на Балтыйскім вакзале, аграндаваць “мяшэчнікаў” на тым жа сваім жа Віцебскім…

Так, Ленінграда-Пецярбург, восень 1994. І падхапіць тачку (прабачце хто, воз) у напаўп’янага грузчыка, каб не зваліў валізкі на торы, дагнаць яе да таксоўкі, злавіць свае рублікі з паветра, кінуць: “Дзякуй/Спасіба!”, ды ізноў на платформу.

І гэтаму Віцьку ягоную тачку аддаць, і пагладзець, каб кантралёр не заўважыў, што пьяны, бо адбярэ бляху. Нармальна, весела, маладзёва…

Ды гэта ж, бляха, 1994 год!

Песня на ідышы ў выкананні А. Памідорава

Праз 27 гадкоў, Мінск, Камароўка, тачка другая. Апошняя?

А без аніякай працы апынуцца ў 2021-м…

Складаеш “сямейны (сам і дзве коткі) бюджэт”, і разумееш – трэба рабіць, а рабіць няма дзе…

У краме пад домам ужо гатовыя ўзяць грузчыкам на працу: 10 гадзінаў, два праз два. Ды да адміністратаркі падбягае прадавачка, і ты чуеш яе шэпт: “Андрэеўна, ты ж глядзі. Гэта ж гэты, вядомы… Ну, побач жыве тут. Глядзі, у яго ж сьцяг на руцэ!”

І далей дыпламатычны прысуд: “Добра, мы вам пазванім…”…)))))

Хлопчык з ітэлігентнай сям’і заўсёды мае стасункі з бандытамі. Гэта аксіёма.

Мы цягнемся адзін да аднаго. Бо мы – і тыя, і тыя – маем эстэтыку і культуру стасункаў, любім прыгожае ў найлепшым і найвышшым яго праяўленьні.

Я быў слюсарам, кантралёрам АТК, вахцёрам…

А тут пры нецьвярозай размове, кажу

– Патрэбна праца. Ну, я знаёмы з тачкамі (ці для каго, прабачце, вазамі)…

Сябра, што прыглядае за раёнам на Камароўцы, кажа:

– Саня, ня суйся.

– Не, трэба!

Тады ён вядзе мяне на шэрагі садавіны адкрытага Камароўскага базару і проста ў першага з гандляроў пытаецца:

– Возьмеш хлопчыка на грузчыка?

– Піешь?

– Ты дзяўбень? Я перад табою ўжо пьяны, толькі з бару выйшаў!

– У аўторак каб а восьмай рана быў.

А восьмай рана мусіш быць на базары. І гэта ты прымеркаваны да дакладнай кропкі гандлёвай. Працуеш “на чорна” – тобок, няма ў цябе ані санітарнай кніжкі, няма цябе ў рэестры.

Фота аўтара

Грузіш і цягнеш на кропку з падвалу, з халадзільніку яблыкі, потым выстаўляеш вітрыну на кропцы, потым па гарызанталі ўжо едзеш на склад, адтуль забіраеш на кропку яшчэ колькі скрыняў яблык.

Потым вяртаешся да машыны і адтуль перакідваеш на склад агульным лікам ад паўтоны да дзьвюх з паловай гэтыя яблыкі.

Частку вязеш потым на ніз, на халадос. Увечар забіраеш з адной-дзьвюх гандлёвых кропак непрададзенае – і туды ж, на ніз.

А назаўтра разгрузі да дзявятай рана машыну/фуру яблык, закінь на кропкі.

Пачакай, пакуль кантралёры ня сыйдуць ад брамы гаспадарчай, і абачліва туды ж, на склад, адвязі ў два прыйманьні пад тону яблык.

А потым перакідай паўтары тоны сьлівы на халадзільнік.

Ну так: здольныя ўразіць, але вельмі капрызныя, з такімі прыгажунамі – і клопатаў адпаведна па самае “не хачу”! Фота аўтара

Сьліва і журавіны — сэзонны і вельмі адказны прадукт. Сьліва вельмі хутка псуецца, яе прывозяць у невялікіх пластыкавых палетах. Але яны з поліэтылену, сьліва цяжкая, поліэтылен драпае рукі, пальцы. Сок зацякае ў трэскі скуры. Даволі непрыемна з кропкі погляду касьметалагічнага. Журавіна — рэч дробная. «Бананка» журавіны важыць на пару-тройку кіло цяжей за яблыкі. Насыпаюць «з горкай». Прасыпаць ня маеш права — тавар жа ж!)))

Тачка хоць старая, паслухмяная, але колы ўжо ня тыя. І мусіш пільнаваць, каб не нахілілася. Бо нахілісься – тваё зь яе абрынецца.

А на Камароўцы даруюць толькі адзін раз. Гэта нават не Масква зь яе сьлязьмі. Там сьлёз няма. Там жорстка і дакладна.

тачка. максімальная вага для перавозкі 300 кг. ясна, што цягаем болей. але праз паўтара месяцы маёй зь ёй працы, на яе паставілі новыя заднія паваротныя колы. з гамульцамі.)))

“Кіроўцы” тачак – гэта хлопакі-забіякі: мент, артыст і два ваякі

Во дзе і з чым я і адчуў сапраўдную працу. Бо так я ніколі не пацеў, і ніхто так не пацеў – прабачце, ды паспрабуйце! – ані на адной прабежцы, ані ў адным фітнэсе, ані на якай велавандроўцы.

Дзякуй хэўры, у якую трапіў: вайскоўцы ў мінулым – пастаўшчык Азіз, былы проціпаветраны абаронца з Азэрбайджану, гандляр Вова, мажны былы “аўганец”, і гаспадар гандлю, у далёкім мінулым аператыўны супрацоўца Маскоўскага РУУС Менску, Коля, ну і я, музыка…

А тачка (ці, як хочаце, воз. Хіці – што гэта за воз?) хоць і кладзецца ручкамі ў рукі, але можа ня дацца.

Як перагрузіў, ды не зразумеў, як – можа цябе назад пацягнуць.

Ці з пандусу, як яе за сабою цягнеш, накаціць, і тады бяжы-бяжы, хлопец, ногі-тулава беражы…))) Але і тавар таксама ня мусіш кінуць.

Ну і яшчэ пра тачку.

А вось і мая Тачка, на якой столькі тон усяго рознага перавезена… Фота аўтара

Максімальная вага для перавозкі ў яе 300 кг. Ясна, аднак, што цягаем болей. Праз паўтара месяцы маёй зь ёй працы на тачку паставілі нарэшце новыя заднія паваротныя колы. З гамульцамі.)))

А зараз – пра таго, хто за “стырном”. Дык вось, як новы грузчык на базары – увесь базар ва ўвазе. Усе прыглядаюцца: як цягнеш, колькі “бананак” грузіш, як ходзіш, як з мясцовымі размаўляеш…

Ну, мяне за тры дні “праламілі”, у сэнсе, высьветлілі, хто да іх працаваць прыйшоў. І падмургваньні на рампе, і пытаньні “ці ня крыўдзяць?”, і як цягнеш з 20 “бананак” яблык на гару на пандусе…

Побач такі ж, зь мясам, штурхае сваё, але кажа: “Жыве Беларусь!”

Нават неяк падумаў, што дурная мая галава, трэба было раней да сябра камароўскага зьвярнуцца па гэтую працу. Больш бы карысьці было.

Шмат можна распавядаць.

І пра амаль бунт з раніцы. Калі пасьля вядомага выказваньня вядома каго па тэлебачаньні, пра тое, што маскі – гэта бздура, і можна іх не насіць, палова прадаўцоў на Камароўцы выйшла без масак/экранаў на тварах, пакупнікі а дзявятай таксама без масак…

І толькі кантралёры бегаюць, ня ведаюць, што рабіць. Крыкам крычаць на пакупнікоў, на прадаўцоў… А ім усе сьпярша сьмяяліся, а потым ледзь не да бойкі дайшло. Абыйшлося.

Памяркоўны народ. Нават на Камароўцы. Толькі не са сваімі.

Трэці “касяк” не прабачаюць. Калі ад цябе адмовіліся – аб працы на базары забудзься. Ніхто ня возьме.

Мне можа ізноў пашчасьціла. Я толькі два разы накасячыў. І тое так, дробна.)))

Сэзон скончыўся ў апошні дзень лістапада. Разьлічыліся, усё шчыра.

І потым зьбіраю рэчы ўжо павольна – Коля тэлефануе:

– Саня, дапамажы, трэба выйсьці пару дней.

Ну, пацяплела, можна працаваць. І кажа, што пазахварэлі амаль усе грузчыкі на базары. Кавідка, яці яго.

Выйшаў апошнія два дні. Ну і што? Зь пятнаццаці грузчыкаў на працы было толькі пяць. Здаровая краіна, што…)))

Але ёсьць там такія людзі, што я дагэтуль дзіўлюся, як пад 50 палетаў садавіны цягне чалавек малады па гарызанталі і потым на ніз, у халадзільнік. Адна палета 12 кіло важыць. Я так і не спрабаваў.)))

Мы сябе называлі наступным чынам: хлопакі-забіякі: мент, артыст і два ваякі. Кланяюся за навуку.

Жартую часам, наконт: а што яшчэ мог прыдумаць менскі жыд у крызісны час?

Пайсьці грузчыкам на сэзон на базар працаваць. На садавіну.

Вітаміны, тое, сёе…)))))

Навука жыцьця…

Вам стала сумна ад гэтага расповеду? Тады трошкі сьвяточнай музыкі ад Аляксандра Памідорава — ён пажыцьцёвы аптыміст! Верым у лепшае, сябры!

Аляксандар Памідораў

Крынiца

Апублiкавана 16.01.2022 00:10

В. Рубинчик. ХОЛОДА, ХОЛОДА…

Предыдущий мой текст был написан и опубликован 4 сентября. За четыре дня поступило немало новостей – их общий баланс пока неясен. Похолодало, хлынули дожди, но зато антилукашисты взяли на вооружение новую кричалку: «Я иду по лужам, Саша мне не нужен!»

Есть некоторые основания для оптимизма… именно что некоторые. Сохранилась, к примеру, в Минске «Площадь Перемен» (между улицами Каховской, Червякова и Сморговским трактом). Шестого сентября на ней выступали танцоры из студии «Кредо» и музыкант Александр Помидоров, не чуждый идиш-культуре, седьмого – актёры Купаловского театра. Собралось более ста человек, а когда почти все разошлись по домам, нагрянули омоновцы и двоих ребят задержали.

Самодельный знак на въезде с ул. Червякова не помог

В сети комментируют: мол, «силовики» обиделись на то, что им не выслали особые приглашения на шоу. Полагаю, однако, что основная проблема заключалась в ином. Намедни двое артистов, «толстый и тонкий», изображая из себя представителей районной администрации, довольно остро шутили над чиновничками, а местами и над публикой.

Задержание после шоу – метод давления на непокорных (кто-то уже прозвал их «Независимой Сморговской Республикой», а злобный петросян из «СБ» сравнил с анархистами-махновцами, как будто это что-то сильно плохое). Уничтожение мурала с «диджеями перемен» силами коммунальников не прокатило – ну, стали брать заложников… Василия и Егора из дома № 1 по Сморговскому тракту ночь и полдня продержали в Центральном РУВД, угрожая статьёй за «мелкое хулиганство», и «попросили» объяснить жителям двора, чтобы те вели себя тихо. Так себе метод ведения переговоров, но других у администрации, по-видимому, уже (или ещё) нет. Впрочем, вчера додумались устроить проверку санстанции, а сегодня выписали два штрафа на два дома. Ничего нового, или как там у Высоцкого Владимир-Семёныча: «Кроме мордобития – никаких чудес».

Дефицит интеллектуальных ресурсов с каждым днём всё больше обнажается у «другой стороны», о чём свидетельствует и смехотворный «разговор с Берлином», обнародованный 4 сентября. Почти тотальное отчуждение думающих кадров налицо, и непонятно, на что правящие круги рассчитывают в долгосрочной перспективе. Разве что на массовый завоз специалистов из России – но «гиганты мысли» к нам оттуда не едут и не поедут, что видно и по качеству «завозной» пропаганды на белорусском телевидении.

Тут за «вождя Беларуси» вступился Андраник Мигранян: «крепкому и решительному человеку» якобы «хватило присутствия духа, чтобы сохранить весь белорусский промышленный сектор», а в «Эстонии, Латвии и Литве промышленность исчезла». Мигранян – вроде как политолог, мелькавший в СМИ ещё при Горбачёве… Ну-ну, сохранён у нас «весь промышлённый сектор»! Сфера производства в 1995 г. давала 49,2% ВВП Беларуси, в 2015 г. – уже 41,4%, и с того времени её доля не выросла, да и число работников, занятых в этой сфере, постепенно уменьшается. Между прочим: «В 2015-2016 годах экономика страны переживала спад, и за два года страна лишилась 1500 предприятий». Славные традиции не спасают от банкротства: пинская спичечная фабрика, работавшая с конца ХIX в., погорела на рубеже 2019-2020 гг., а, к примеру, минский фарфоровый завод закрылся ещё в 2009 г. И ещё: в Литве неплохо с пищевой и химической промышленностью, производством мебели, в Латвии «по сравнению с декабрем 2010 года объём промышленного производства в декабре 2018 года увеличился на 37 %», у эстонцев примерно каждый пятый занят в промышленности, а доля её в ВВП составляла 29,2% (2017).

Ладно бы профессор МГИМО вешал на уши лапшу только «своим», но его и местный официоз выставляет в роли знатока 🙁 Вот уж поистине «стратегия провала».

Деинтеллектуализация, делегитимизация и десакрализация «великой и ужасной» власти идут рука об руку. На две последние «де-» влияют, конечно, остроумные плакатики с уличных акций:

Есть и более серьёзная история, кратко изложенная в листовке (получил у прохожего в районе «Площади Перемен» 07.09.2020):

Сегодня на площади наряду с бело-красно-белым был поднят и флаг города Минска

Проверил, что там поведала ООН. Да, руководство здешних Минздрава и Белстата в очередной раз об… лажалось. Думаю, скоро выступит кто-то важный и укажет на какого-нибудь «стрелочника», неправильно сложившего 2 и 2. А может, примутся сваливать резкое увеличение смертности в РБ на «последствия коронапсихоза» и/или на невыполненные весной 2020 г. срочные операции. Но эти факторы – явно не главные, и прирост в 5,5 тыс. трупов они не могут объяснить. Так, в І квартале 2020 г. в Беларуси было зафиксировано «всего» около 400 самоубийств; нет свидетельств того, что затем их число выросло во много раз.

Склонен доверять недавнему руководителю научно-практического центра «Кардиология», академику Александру Мрочеку. По его мнению, случаи смертей от коронавируса нередко относили в категорию «Болезни системы кровообращения»:

Я предполагаю, и такие факты у меня есть, не скажу что по всем тысячам смертей, что можно ставить диагноз «ишемическая болезнь сердца», не обращая внимания на то, что пациент умер от лёгочной недостаточности, связанной с ковидной инфекцией.

Эх, лучше бы министр здравоохранения 2019–2020 гг. Караник, в конце августа с. г. назначенный «губернатором Гродненщины» (на самом деле председателем Гродненского облисполкома – в Беларуси нет губернаторов и мэров), оставался научным сотрудником… Лучше бы его боевая заместительница по минздраву Богдан лечила детей, а не «ездила по ушам» взрослым своими рассуждениями о «цветных революциях»: «Последний пример – Украина. Вспомните Сирию, Египет, Ливию. Везде всё начиналось одинаково». Но не следует забывать и о тех, кто непосредственно расставлял эти кадры, и о тех, кто формировал в стране атмосферу, подталкивающую к «играм» со статистикой. Надо бы сказать «спасибо» и отставному премьеру Румасу, которого кое-кто прочит в «либералы», и действующему главе администрации РБ Сергеенко, и его предшественнице Кочановой… И, конечно, бессменному с 2005 г. помощнику президента по национальной безопасности – человеку, чья фамилия, по прихоти судьбы, тоже Лукашенко. Не иначе как однофамилец своего шефа!

Что видим в качестве альтернативы? На прошлой неделе у меня ещё были кое-какие надежды на «Координационный совет», но сейчас, пожалуй, они (почти) полностью испарились. Членов президиума КС в последние недели то арестовывали, то высылали из страны, то сперва арестовывали, а затем высылали, как Ольгу Ковалькову… Вот 6 сентября «замели» политолога Андрея Егорова, входящего в КС. Тем временем их товарищи из «резерва» бичевали режим резолюциями & петициями.

А. Егоров и А. Курейчик

Одна из петиций, запущенная драматургом Андреем Курейчиком две недели назад, называется: «Защитить Координационный совет от политического преследования!» Она собрала уже почти 30 тыс. подписей; мне же кажется странным утверждать, что «Коллективы тысяч предприятий по всей стране потребовали отставки президента Лукашенко и новые честные выборы» (будь это правдой, мы жили бы уже в другой Беларуси). Петиции на change.org вообще мало трогают белорусских чиновников, да и не величал бы я гр-на Лукашенко президентом, пусть даже уходящим. Курьёзно и то, что многоязычная петиция с требованием «наказания реальных виновников произошедшего в Беларуси» обращена… к Лукашенко.

Из заявления КС от 7 сентября понятно, каким был ответ адресата: «В попытке устрашить большинство и заставить его отказаться от публичного выражения своего мнения, власть с показательной жестокостью осуществляет преследование активистов и задержание случайных граждан, применяются спецсредства… Координационный Совет в очередной раз призывает власть признать очевидное и принять меры к восстановлению законности и восстановлению статуса Республики Беларусь как демократического государства».

Четвёртого сентября Светлана Тихановская с подачи официальной Эстонии выступила на неформальных слушаниях в Совете безопасности ООН и предложила обсудить нарушения прав человека на специальном заседании Совбеза. По-моему, даже если такое обсуждение состоится (что вряд ли, т. к. для этих целей предназначен в первую очередь Совет ООН по правам человека), оно не приведёт ни к каким правовым последствиям: Россия и КНР в ближайшее время не преминут заблокировать любую антилукашенковскую резолюцию.

Разумеется, Светлана (при помощи пресс-секретаря Анны Красулиной?) как действующий политик вольна представлять себя в качестве «национального лидера» или «Избранного Президента Республики Беларусь»…

Все вопросы к создателям этого сайта

Правда, мне это немного напоминает заявления Александра Милинкевича образца 2006-2007 г. в духе: «Я президент демократической части общества». Народ выходил и выходит на улицы, проспекты и площади главным образом не за Милинкевича или Тихановскую (доказать, что за неё было отдано минимум 50%+1 голос, не представляется возможным), а против надоевшего «вождя», который в сентябре 2020 г. уже и сам призналcя, что «пересидел».

Пожалуй, воздержусь от демагогии вроде «Сегодня белорусские граждане разделяют уверенность в том, что именно Светлана Тихановская является подлинным победителем президентских выборов-2020» (сказала 4 сентября Валерия К.) Никаких президентских выборов в 2020 году по сути не состоялось, и роль г-жи Тихановской в «революции сознания» не следует преувеличивать – впрочем, как и преуменьшать.

Не в первый раз отмечаю, что в той самой «демократической части общества» многовато позёров и фантазёров. Кому, например, нужны прогнозы от Вадима Иосуба наподобие этого (myfin.by, 31.08.2020, 6:03):

Через неделю доллар может подняться до 2,78 белорусского рубля.

Евро может подорожать до 3,33 белорусского рубля.

А российский рубль может вырасти до 3,71 белорусского рубля за 100 российских.

Как было «через неделю» 🙂

Куда лучше выглядит анализ от вышеупомянутого Андрея Егорова (26.08.2020):

Власти действуют рационально: уменьшив уровень прямого насилия против участников массовых акций (сейчас они не могут ничего с ними сделать), они перешли к активным точечным репрессиям, как обычно и делают. Таким образом они стараются повысить цену участия людей в массовых протестах и тем самым попытаться повлиять на протесты – не сплошным репрессивным потоком и чудовищным уровнем насилия, а селективной тактикой подавления менее многочисленных протестов, изоляции лидеров протестов в некоторых группах.

В условиях длительного противостояния такая тактика может оказаться эффективной. Но сейчас возникает столько протестных групп, что перехватать всех лидеров просто невозможно: когда одновременно выходят учителя, медики, преподаватели, студенты, рабочие разных предприятий по всей стране, то властям нужно либо разворачивать репрессии по всей стране, либо так или иначе протест будет прорастать, меняя форму, выходить наружу. А это значит, что возможны более решительные действия со стороны некоторых протестных групп и даже Координационного совета, который может призвать к более решительным действиям с целью приостановить насилие и освободить всех политзаключенных.

Мне по душе, что здесь не прослеживается недооценки соперника, поднаторевшего в нейтрализации протестов. Увы, судя по дальнейшим событиям в Беларуси, член КС Егоров не смог убедить «единомышленников» в целесообразности решительных действий. Теперь точечные репрессии ударили и по нему.

Вольф Рубинчик, г. Минск

08.09.2020

wrubinchyk[at]gmail.com

Опубликовано 08.09.2020 23:52

Дополнение от 9 сентября

Примерно в 2 ч. дня неизвестные, под прикрытием людей в масках, закрасили мурал на “Площади Перемен” и сбросили бело-красно-белый флаг…

Фото с tut.by

Но спустя час-полтора местные жители (“сморговцы”) отмыли мурал, а флаг вернули на прежнее место. Счёт 6:5 в их пользу 🙂

Фото автора

Н. Голава пра яўрэйскія танцы (2)

Прывітанне, Хосідал, Сем-сорак – бывай, альбо Куды прыводзіць м̶я̶ч̶т̶а папулярызацыя

Другая частка

Першая частка гэтага лонгрыда пачалася з нядаўняга прыкладу «традыцыйных местачковых танцаў беларускіх яўрэяў», якія з паўсотні гамельчукоў, як пазначана ў артыкуле, «апантана танчылі некалькі гадзін».

Я ужо чаплялася да «яўрэйскасці» тых танцаў і, кажучы шчыра, уся першая цытата – лухта. А во колькасць людзей, зацікаўленых тэмай, выклікае павагу. Яны не баяцца гэта танчыць.

Добра помню, як гады два таму пад канец вечарынкі ў Верхнім горадзе ў Мінску тыя ж самыя музыкі, калі амаль усе танцоры ўжо разыйшліся, сціпленька зайгралі яўрэйскі танец Хору (на той момант – адзіны, які пасля барысаўскай вечарынкі «На жыдоўскай ноце» ўдалося «прасунуць» у суполку традыцыйных танцаў). Я і мая партнёрка пачалі танчыць, да нас далучыліся яшчэ некалькі танцораў у ланцужок. І тут пані мінская музыкантка, каторая сама і вучыла тую самую Хору, раптам зараўла: «Барысаўскія жыды, валіце ў свой Барысаў са сваімі жыдоўскімі танцамі і там іх танчыце! Хлопцы, грайце свае танцы! Навошта вы гэтыя граеце!». Далей там было пра тое, што не ўсіх жыдоў у печках спалілі. І ніхто не змог нічога сказаць. Датанчылі, я падзякавала пані за феерычную дэманстрацыю розуму і таленту і мы «звалілі» ў «свой Барысаў».

Танчым Булгар у Верхнім горадзе падчас нейкага беларускага танца, ніхто не крычыць на нас, 2019. Фотка Н. Бацілавай

Не стала б прыпамінаць гэты выпадак, бо даўно ўсё абмеркавалі з той пані, і ўсе ўсіх прабачылі. Каб не датычылася тая сітуацыя непасрэдна тэмы.

Я ўжо ўзгадвала пра пантаміму, што назіраецца, калі нехта спрабуе танчыць «па-яўрэйску». Мяркую, вы ведаеце гэтыя рухі, і рукі ўжо самі сагнуліся ў лакцях, пальчыкі пацягнуліся да камізэлькі, а калені трошачкі спружынілі. Яшчэ можна пайсці ўсім разам ў цэнтр кола і задраць рукі ўгару далонькамі наверх, потым пайсці назад і апусціць. Ведаем, танчылі. І нават калі ў той момант гарманіст будзе рваць мяхі, граючы не заюзаны фрэйлэхс Сем-сорак, а цікавы, запальны фрэйлэхс (у Беларусі ён зваўся рэдл). Нават калі гэта будзе не гарманіст, а скрыпач, і па пашпарце вы з ім «правільныя» яўрэі, усё роўна гэта ў вас не будзе яўрэйскі танец. (Yiddish Dance – напэўна, самая дакладная назва, падхопленая ў Ваймары.)

Сouple Bulgar, прывезены намі з Ваймара, танчаць две шыкоўныя пані з нашага Клуба. 2019, вечарынка пад Барысавам, фотка В. Цвірко.

Яўрэйскі танец звязаны з моўным жэстам. І гэта моцна адрознівае яго ад славянскага. Першае, што я пачула ў Ваймары на варкшопах па Хосідлу, – ты мусіш танчыць сваё адчуванне свету і выказвацца целам.

Пазнаць яўрэя можна па выразнай жэстыкуляцыі. А танец – гэта працяг размовы. І за дваццаць хвілін на «кірмашовым» майстар-класе ў натоўпе, які прапануе нам мадам папулярызацыя, немагчыма падгледзець і паўтарыць унікальны жэст, які з’яўляецца найважнейшым элементам танца. Ім трэба вучыцца размаўляць з дзяцінства, як і любой другой мовай, альбо шукаць асяродак і там даследваць сябе і свой жэст. Словы, быццам, даступныя ўсім аднолькава. Але акцэнт. Вакабуляр. Свае ўласныя думкі. Свой тэмперамент. Асабісты досвед сутыкнення з Сусветам. Я зараз дакладна пра містычны Хосідал, у якім, на маё адчуванне, раскрываецца сутнасць яўрэйскай танцавальнай традыцыі. Хосідал – гэта танец дарослых людзей. І не кожны музыкант зараз яго сыграе, і не кожны танцор яго замовіць музыканту. Бо тут справядлівае пытанне – аб чым будзем танчыць?

Дадам, што хосідал меў розныя функцыі і формы, з’яўляўся вясельным танцам, «танцам годнасці», яго танчылі ў гонар нявесты і як танец сватоў. Ёсць звесткі пра хосідал як танец рэбэ на заканчэнне Суботы. Больш падрабязна можна прачытаць у кнізе майго шаноўнага Танцмайстра, этнамузыколага і даследчыка клезмерскай традыцыі Вальтэра Зева Фельдмана (Walter Zev Feldman, «Klezmer: Music, History, and Memory»).

Аляксей Розаў (г. Масква), які выдатна грае і са сцэны, і для танцораў, вечарынка пад Барысавам, 2019, фоткі В. Цвірко

Канешне, Yiddish Dance – гэта і ланцужкі тыпу Хоры, Жока, Булгара, і вясёлыя кругавыя танцы, дзе не патрэбна такое глыбокае выказванне і настолькі выкшталцоны body language. Аднак не схаваеш жа манеру рухаў, міміку. І вось гэта і выдае цябе і тваю яўрэйскую натуру.

А зараз уявіце сабе, як было танчыць цягам дваццатага стагоддзя «па-яўрэйску», калі праз гэта можна было развітацца з жыццём. Зеў Фельдман узгадваў выпадкі, калі праз шмат год пасля вайны маладзейшыя атрымлівалі ад сталых людзей па руках, таму што жэстыкулявалі «як яўрэі». Дык у які андэграўнд трэба было схаваць сваю ідэнтычнасць, каб застацца жыць? І ці магчыма зараз выцягнуць гэта на свет Б-жы?

І адна справа – Халакост. Другая – наша савецкая рэальнасць. Адчула гэта, калі пачала тлумачыць іншым людзям пра яўрэйскі танец – і пабачыла, як цяжка бывае «адпусціць сваё цела». У якіх мы з ім стасунках?

Я нарадзілася, як і большасць тут, у савецкім грамадстве. У правінцыйным гарацкім асяродку, дзе з целам усё было складана. Маё – прымушалі апранаць у школьную форму і хадзіць маршавай калонай на савецкіх святах. Глядзець, як такія ж целы выконваюць нешта ў аднолькавых строях на сцэне і называюць гэта танцам. Танец – недзе паміж аэробікай розных формаў і ваенным парадам. Адзінае, дзе можна было падгледзець свабодны жэст – калі на сямейных святах танчылі дарослыя ў подпітку. Іхныя рухі былі вольныя і найбольш сапраўдныя. Але гэты маргінальны танец ніколі не даследваўся, і ўсё падобнае асацыятыўна ігнаруецца. (Я не параўноўваю Хосідал і «п’яныя» танцы, аднак для мяне абедзьве праявы азначаюць выхад за межы звыклага існавання.) І гэта яшчэ не кранаю гендарныя ўмоўнасці культурнага бэкграўнду, дзе мужчына, увогуле, часта забараняе сабе танец як «немужчынскую» праяву. (Тут трэба заўважыць, што, паводле Зева Фельдмана, мужчынскі яўрэйскі танец ніколі не меў рысаў выразнай маскуліннасці адрозна ад славянскіх – «Барыня», «Казачок», «танец Шаміля»…)

Мы ў сваім целе, як у турме. Тым ключыкам, што адмыкнуў мне з яе дзверы, быў яўрэйскі танец. Зараз я ўпэўненая, што ўсё жыццё інтуітыўна шукала ў танцы менавіта гэтага пластычнага існавання для свайго цела — адчування ні чым не стрыманай свабоды і годнасці. І сёння, нарэшце, магу сабе гэта дазволіць. Не важна, ці павяду ланцужок на Фрэйлэхс, Жок альбо Булгар, кадрыль гэта будзе ці адважуся замовіць Хосідал (калі, нарэшце, беларускія музыкі будуць здольныя яго граць).

Калі Аляксей Розаў зайграў Скочнэ на вечарынцы пад Барысавам і запрасіў танчыць, толькі тры пані адважыліся выйсці – можа, менавіта такіх і называюць «смелыя жыдоўкі», 2019

Атрыманыя цягам стасаванняў з найкруцейшымі ваймарскімі танцмайстрамі і музыкамі скілы не маюць дачынення да «прафесійнасці» маёй харэаграфіі. З аднаго боку, харошы яўрэйскі танцор гэта не той, хто выкідвае эфектныя каленцы, сядае на папярэчны шпагат ці круціць сорак восем фуэтэ (хаця можна і так, не супярэчыць жа). З другога – задача «падружыцца са сваім целам» патрабуе доўгай і маруднай «дамашняй работы». Часта – з рэфлексіяй і сумнымі думкамі. І пошукамі свайго асабістага шляху. Таму «хутка-смачна» прадаць падобны трып у іншае вымярэнне душы і цела не атрымаецца.

Але ж і павольна часам не атрымліваецца.

«Дайце мне крокі, фігуры, я вывучу! Змагу імправізаваць і складваць свае фігуры пад ваш хосідал!» – кажа танцорка на штотыднёвых танцавальных занятках. На жаль, танцмайстра не раздасць гатовыя пазлы, з якіх ты складзеш карцінку, іх тут няма. Тут ёсць толькі тваё жаданне нешта паведаміць разам з музыкай. «А я не хачу нічога паведамляць, я хачу рухацца і выглядаць пры гэтым прыгожай. Я не ведаю, што я мушу рабіць адна!» Таму што мы са сваёй славянскай ідэнтычнасцю трактуем бытавы танец як апрыёры парны. І ў гэтым шмат сэксуальнага. Акрамя таго, што мы баімся выказвацца праз рух і быць адкрытымі, нас яшчэ палохае магчымасць выглядаць непрывабна для тых, хто мусіць ацэньваць нашае цела… Не магу сказаць, што ў яўрэйскім танцы (нават у такім містычным і філасофскім, як Хосідал) саўсім няма флірту. Але найперш у ім – годнасць.

Ваймарскі баль 2019 г., яўрэйскае вяселле – не ўпэўненая, ці гэта міцве-танц (рытуальны танец у гонар нявесты), але – танцуюць усе! І гэта той самы Хосідал, які вяртаецца, нарэшце, у яўрэйскую супольнасць.

Далей пра клезмераў. Без іх танцаў быць не можа. І яны таксама зараз робяцца моднай тэмай. Прапаную пагугліць, хаця б для таго, каб адрозніваць, што тут клезмерская музыка і хто тут клезмер. Тут, у Беларусі – пакуль што ніхто. Ізноў тое ж пытанне: называючы фэст (каторы адбыўся ў Мінску восенню) клезмерскім, вы хочаце сказаць, што там будуць клезмеры? Ці гэта ўсё ж канцэрт, дзе музыканты прафесійна і эфектна выканаюць музыку, якую некалі гралі клезмеры?

Першасная функцыя яўрэйскага музыканта была – суправаджаць святы, рытуальныя моманты, якія часта і былі танцавальнымі. Так, час ішоў, святы і звычаі змяніліся, змянілася і роля музыкаў. Танцы зніклі, іх месца занялі святочныя канцэрты, дзе прастора падзяляецца на сцэну і глядацкую залю. Наведвальнік свята ўжо не ўдзельнічае ў агульным акце цалкам, а музыкі зрабіліся сцэнічнымі артыстамі і «выступаюць» перад публікай. Яны мусяць развіваць не свае здольнасці да дыялога з танцорамі, а перформерскія якасці і тэхнічнасць, каб гледачу было цікава сядзець і слухаць.

Адзін мясцовы клезмер нядаўна запрашаў на вечарынку. Не, кажу, я не буду пад вашае гранне нічога танчыць… «Ай, што за капрызы. Мы ўсё вывучым, што скажаш!» Не атрымаецца, кажу. Вы ж гадамі гралі па нотах, для гледачоў, са сцэны. А каб разумець танцораў, добра было б самому гэта патанчыць, паглыбіцца ў сэнс гэтых танцаў. Бо як інакш зразумець, як гэта граць? Не, кажа наш шаноўны клезмер (каторы ніколі не танчыў і наўрад ці тусіў на вяселлях побач з клезмерамі з маленства), я не згодны.

Ну, што будзеш рабіць! Што, што… Танчыць з тымі, хто ўмее граць для танцораў. І стасавацца з музыкамі, гатовымі злезці са сцэны і далучыцца.

Фрэйлэхс. Аляксей Розаў грае для танцораў на вечарынке пад Барысавам пасля сваёй канцэртнай сольнай праграмы. Разам з «Жыдовачкай», снежань 2019

Столькі складанага. І музыкаў няма, і танцоры бунтуюць. І папулярызацыя штарміць, выносячы на бераг замест бурштыноў сплашныя сем-соракі… І калі нехта запытвае: «Дык а нашто вам менавіта яўрэйскія танцы? Хіба іншых няма?». У тым і справа, што іншых ёсць. А я хачу, каб былі і гэтыя.

А зараз абяцаная казка.

Прыехаў у мястэчка хлопец таргаваць слівы. Стаў на кірмашовай плошчы і крычыць: «Мяняю слівы на смецце! Больш вашага смецця, больш сліў!» І гаспадынькі, во, кажуць, што за дурны мужык! Мяхамі папрыцягвалі яму, павымятаўшы з хат і хлявоў, нават адна ў адной пазычалі. А нейкая сціплая дзеўка прынясла невялічкі вузэльчык, бо больш па сваёй хаце не назбірала. «Прасціце, – кажа, – больш няма. Можна мне хаця б две штучкі?» А хлопец паглядзеў на яе, закахаўся, пасадзіў на цялегу і павёз з сабой у церамок. Такая сабе метафара, дый патрыярхатную жаночую гаспадарлівасць прасоўвае. Але мой сэнс тут – бясплатныя слівы гэта толькі слівы, а каб адшукаць нешта каштоўнае, бывае, прыходзіцца шмат смецця перабраць.

Спадзяюся, час агрэсіўнай папулярызацыі міне, бо любы хайп, падаецца, ад лукавага. І з намі застанецца вечны Хосідал у найчысцейшым выглядзе.

Возера Севан разам з Хосідлам стала другой маёй каштоўнасцю, знойдзенай мінулым годам. 2019, фотка Юлі Б.

Жыццесцвярджальны ПОСТСКРЫПТУМ

Для тых, каму цікава далучыцца да нашай, невялічкай пакуль што, суполкі аматараў Yiddish Dance, рэзюмірую асноўныя свае назіранні:

Яўрэйскія і славянскія танцы моцна адрозніваюцца па сваёй сутнасці, манеры і выкананні, нягледзячы на падабенства формаў, рытмаў і мелодый. Хаця пад некаторыя беларускія мелодыі выдатна атрымліваюцца яўрэйскія танцы і наадварот.
Яўрэі традыцыйна не танчылі парных танцаў тыпу полек і вальцаў, гэты тып адсутнічае ў іх танцавальнай практыцы і з’яўляецца ў яўрэйскім асяродку недзе цягам ХХ стагоддзя, у розны час – у залежнасці ад рэгіёна Ўсходняй Еўропы.
«Разам альбо сольна, фрэйлэхс альбо хосідал» – галоўны прынцып выканання яўрэйскага танца. Зараз мы бачым тры асноўныя тыпы: калектыўны вясёлы танец (фрэйлэхс, ці ў беларускім варыянце – рэдл), сэтавыя альбо кантрадансныя танцы (шэр, патч-танц і інш.), сольны танец (хосідал). Фрэйлэхс – для ўсіх людзей рознага ўзросту. Шэр – пераважна для маладых. А хосідал прыстойна танчыць пасля сарака-пяцідзесяці… калі ёсць пра што. Можа падацца, што яўрэі затанчылі хосідал у пары, але не. Кожны ўсё роўна танчыць свой асобны танец.
Не ведаю, што тут больш складана – захоўваць асінхроннасць рухаў пры татальнай арганічнасці і выразнасці танца (уласцівасць менавіта Yiddish Dance) ці напоўніць кожны свой жэст сэнсам. Падазраю, гэта бакі адной і той жа поўні і ўдасканальваюцца паралельна.
Карацей, калі вы танчыце па-яўрэйску, гэта адразу бачна, а жэсту, каторы робіць танец яўрэйскім, немагчыма навучыцца, пераняўшы (скапіраваўшы) рухі ад танцмайстраў. Атрымаецца хіба пантаміма. Яўрэйская мова цела прыходзіць праз асабісты досвед і вывучэнне ўласнага цела. Пажадана – у native асяродку.
Каб граць клезмерскія мелодыі для танцораў, трэба самому гэта танчыць. Бо як ты будзеш граць, калі не разумееш, пра што «тая песня»? Дарэчы, клезмер гэта ніколі не песня. Гэта невербальны спіч – спалучэнне рытму, мелодыі і руху. І гэта заўжды імправізацыя.
Падтрымаць варкшопы з Зевам Фельдманам, што запланаваныя нашым барысаўскім Клубам гістарычнага танца на восень 2020 года, можна тут.
Для тых, каго вабяць жвавыя колавыя танцы з тыповымі «яўрэйскімі рухамі» пад вясёлыя яўрэйскія песні, існуюць ізраільскія танцавальныя імпрэзы. Развучваецца гэтаe шчасце за паўгадзіны, нясе радасць у масы. І, у прынцыпе, як сказана ў адной хасідскай прытчы, хто разам танчыў, той адзін аднаго ніколі ўжо не заб’е.

Ната Голава, г. Барысаў

Ідэя тэксту ўзнікла дзякуючы варкшопам у Ваймары, куды мы патрапілі праз праграму МОСТ, даследчыцкім матэрыялам Зева Фельдмана © і прыватным размовам з ім.

Апублiкавана 24.01.2020 18:01

PS. от редактора belisrael.info

Несомненно, энтузиазм Наталии Головой заслуживает поддержки. Связаться с ней можно также через стр. в фейсбуке или написав на адрес сайта amigosh4@gmail.com 24.01.2020 20:05

Водгукі

Виктор Бардасов Дзякуй, змястоўна і глыбока (з фб, 25.01.2020)

* * *

Пра «час агрэсіўнай папулярызацыі», які мусіць «мінуць». Менавіта з «папулярызацыі» (не ведаю, наколькі агрэсіўнай) я пачаў справаздачу пра мінскі клезмерфэст (і, як потым пазначыў у сваім ЖЖ, на сёе-тое забыўся): першым буйным папулярызатарам яўрэйскай музыкі ў Сінявокай (не першым выканаўцам, вядома; былі і да яго) стаў Аляксандр Памідораў, які спеў «Ломір зіх ібэрбэтн» у «Народным альбоме» (1997)... Потым былі розныя яўрэйскія «міжсабойчыкі», потым усё той жа Зісл Сляповіч граў па вяселлях і кавярнях, пакуль не паспрабаваў арганізаваць «КлезмерШОК» (2005). З якога выйшаў у перакананні, што яўрэйская культура тут нікому не цікавая, але свае «Жыдовішчы», удзелы ў «Вольным паветры» і г. д. працягваў, пакуль не жаніўся і не з’ехаў. Паралельна ладзіліся іншыя «яўрэйскія» і «каляяўрэйскія» імпрэзы (на беларускім «бязрыб’і» не да кашрута!), пакуль усё той жа фэст не пазначыў пераход на новы якасны ўзровень (пра які казала і аўтарка матэрыялу «Навошта і чаму ў Беларусі праводзяцца яўрэйскія фестывалі?»). Цяпер і тэлевізар рэкламуе Іну Афанасьеву як спявачку, у чыім рэпертуары песні на рускай, беларускай, не-памятаю-яшчэ-на-якіх мовах – і на ідышы.

Гэты ўспамін кажа пра тое, што я, як карыстальнік, зусім не супраць папулярызацыі і зусім не ўпэўнены, што яна «агрэсіўная»!.. Наадварот, я спадзяюся, што дасягнуты ўзровень будзе замацаваны (адзін фэст – выпадковасць, два – збег выпадковасцей, і толькі тры і больш – ужо звычка (с)), і за ім будуць узятыя новыя вяршыні!..

Пра клезмераў. Упершыню яўрэйскімі песнямі я зацікавіўся, калі (чамусьці ўжо ў 1990-я) упершыню прачытаў усе кнігі Рыгора Рэлеса, што ён надарыў маёй бабулі (яна з ім працавала ў адной школе працоўнай моладзі), і ў нейкім апавяданні згадваўся чалавек, які збіраў песні супраціву ў Другую сусветную. Гэта я да таго, што ў вузкае азначэнне клезмера не трапяць ні «гебіртыгі з мангерамі», ні нават «Папіросн»... Так што я за пашыранае тлумачэнне гэтага тэрміну (хаця ў гэтым родзе мусіць існаваць безліч відаў і падвідаў!) 😉

Пётр Рэзванаў, г. Мінск, 27.01.2020 13:20

В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (107)

Добры дзень, ён жа шалом. І – з месца ў кар’ер.

На ідэі наконт удасканалення Канстытуцыі ўхвальна адгукнуліся некалькі вядомых у Беларусі людзей (напрыклад, Кастусь Жукоўскі, Вольга Маёрава, Анатоль Сідарэвіч). Таццяна Севярынец – не апошняя ў «Беларускай хрысціянскай дэмакратыі» персона – 12.03.2019 напісала: «Я зацікавілася прапановай. Ау, кіраўнікі партый!»

Ніхто з адрасатаў Т. Севярынец на сувязь не выйшаў. І праўда, чаго мяне слухаць у справе паляпшэння тутэйшай сістэмы? Усяго-та 8 год вучыўся паліталогіі, 8 кніг выдаў (а іншыя ж выдаюць і па 28). ОК, гатовы лічыць «Катлеты & мухі»-106 эксперыментам, дзе адмоўны вынік – таксама вынік. З другога боку, за навуковыя доследы мне не плоцяць, таму я магу дазволіць сабе ўсялякія фокусы – напрыклад, пакпіць з паддоследных… Пастараюся быць лагодным, бы той дзед з анекдота, які, убачыўшы надпіс «Курыць сувора забараняецца!», закурыў мякка, па-добраму 😉

Сваё стаўленне да «Народнай грамады» Міколы Статкевіча і ацэнку перспектыў НГ выказваў у снежні 2018 г. Магчымасцей «зламаць сцэнар рэжыма» у кандыдата тэхнічных навук вобмаль, а шансаў наступіць на ранейшыя граблі – трохі болей. На міг засумняваўшыся (раптам усё ж я недаацэньваў патэнцыял экс-палітвязня?), 03.03.2019 адправіў «генсеку» ягонай партыі запыт – колькі нефармальных ячэек НГ з’явілася на буйных прадпрыемствах за апошні год, ці ва ўсіх раённых цэнтрах яна прадстаўлена…

З адказу Сяргея Спарыша, 18.03.2019: «Ячэйкі на дзяржпрадпрыемствах – добры жарт. Іх няма нават у прафсаюзаў, а вы патрабуеце, каб іх мела незарэгістраваная партыя… Спісаў мы не вядзем. Магу толькі сказаць, што людзей у нас не менш, чым у іншых. Напрыклад, на з’ездах НГ і БСДП(Г), якія прайшлі амаль адначасова, была прыкладна аднолькавая колькасць удзельнікаў. Усе партыі перажываюць крызіс, таму што займацца палітыкай небяспечна, а фарбаваннем платоў – бессэнсоўна. Але ў нас ёсць Статкевіч, а ў іх няма».

Ды я не патрабую… Але без пярвічных суполак, створаных людзьмі, якія штодня бачаць працу адно аднаго, партыя рызыкуе прыпадобніцца да пятлюраўскага ўраду, калі «ў вагоне дырэкторыя, пад вагонам тэрыторыя». Пачынальнікі сацыял-дэмакратыі ў Расіі 1890-х, якія б ні былі, не грэбавалі чарнавой працай; той жа Ульянаў-будучы-Ленін пісаў лістоўкі для рабочых і каардынаваў страйкі, не ківаючы на прафсаюзы.

Мікола-палітык насцярожвае і тым, што ўсцяж крыўдуе на СМІ. Так, бываюць падставы, але вось як гэта прагучала тры месяцы таму на сайце НГ:

19 снежня 2010 году – гэта быў дзень годнасці, калі пад 100 тысяч беларусаў паказалі, што прагнуць свабоды, – кажа Мікалай Статкевіч. – Што датычыцца колькасці ўдзельнікаў пасля шэсця [ў цэнтры Мінска], то восем гадоў таму ў СМІ мінімальная ацэнка называлася ў раёне 85 тысяч чалавек. Але з кожным годам гэтая лічба ўсё больш і больш зніжалася ў так званай незалежнай прэсе. Навошта? Чаму?

Што 19.12.2010 паведамляла «Хартыя»: «21:39. Плошча Незалежнасці цалкам запоўнена людзьмі. Паводле розных ацэнак, тут ад 30 да 40 тысяч чалавек». «Радыё Свабода», 20.12.2010: «Каля 15-20 тысячаў чалавек (па іншых дадзеных да 40 тысяч) узялі ўдзел у акцыі пратэсту на Кастрычніцкай плошчы і плошчы Незалежнасьці ў Менску». Тутбай, 20.12.2010: «Увечары 19 снежня, пасля завяршэння галасавання на выбарах прэзідэнта Беларусі, у Мінску прайшла акцыя пратэсту прыхільнікаў апазіцыі, у якой узялі ўдзел каля 15 тысяч чалавек». Не помню СМІ, дзе «мінімальная ацэнка называлася ў раёне 85 тысяч». Калі ведаеце, дзе ў снежні 2010 г. публікаваўся такі лік, падзяліцеся 🙂

Іншы эпізод — пра (ня)ўменне расстаўляць прыярытэты. У студзені-лютым г. г. многія вадзіцелі мінскіх тралейбусаў публічна заяўлялі пра незадаволенасць умовамі працы; да сеціўнай петыцыі далучыліся і сотні пасажыраў. Свой тэрмін, кажа начальнік з Мінгарвыканкама, па стане на восень 2018 г. адпрацавалі 59% аўтобусаў і 43,5% тралейбусаў, што як бы намякае на абгрунтаванасць прэтэнзій… Нядаўняя, сакавіцкая навіна: «Кіраўніцтва “Мінсктранса” настойліва заклікае кіроўцаў тралейбусаў адклікаць свае подпісы пад калектыўнай петыцыяй са скаргай на ўмовы працы».

Здавалася б, каму, як не сацыял-дэмакратам, падтрымаць самаарганізацыю работнікаў? Але для М. Статкевіча 16.03.2019 важнейшым было распавесці, як яму дадзяваюць несамастойныя «лідары», і выпісаць агульныя рэцэпты: «Нам трэба быць больш актыўнымі, не глядзець на забароны, а крытыкаваць уладу, адкрыта змагацца супраць яе за правы людзей».

«Харашы» і канкурэнты НГ – Беларуская сацыял-дэмакратычная партыя Ігара Барысава. Абаронай вадзіцеляў, калі меркаваць паводле «сайта прыхільнікаў БСДП», тожа не зацікавіліся, затое ў партыі працуе цэлая «канстытуцыйная камісія»! Апошняе можна было б і вітаць, каб не ўзровень… Чытайма «Зварот БСДП да грамадзян краіны з нагоды 25-й гадавіны Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь»: партыйныя мудрацы лічаць, што праўкі былі ўнесены ў Канстытуцыю тройчы, у 1995, 1996 і 2004 гг. (насамрэч двойчы; у 1995 г. – не).

«БСДП зыходзіць з таго, што Канстытуцыя 1994 года была і застаецца легітымным Асноўным Законам краіны, а папраўкі, якія былі ўнесеныя ў яе на рэферэндумах 1995, 1996 і 2004 гадоў, не маюць юрыдычных [sic] моцы ў сувязі з незаконнасцю згаданых рэферэндумаў…» Тут партыя трапляе ў пастку, якую я прыкмеціў яшчэ ўлетку 2001 г. Тады разаслаў усім патэнцыйным кандыдатам у прэзідэнты (за выняткам А. Лукашэнкі) электронны запыт наступнага зместу: «Ці прызнаяце Вы вынікі рэферэндуму 1996 г.? Калі не, то чаму ідзяце на гэтыя выбары?» Большасць адгукнулася, ніхто не сумеўся. Помню, М. Чыгір даў хітрамудры адказ тыпу: «Прызнаю на наступны дзень пасля Зянона». Нябожчык С. Домаш адрэагаваў так: «Не прызнаю, але ж дзеля перамен у краіне мушу ўдзельнічаць у гэтых выбарах – можаце прапанаваць нешта лепшае?» Кур’ёзна, але ў гэткім духу адказаў і С. Гайдукевіч.

Магчыма, дружная адмова палітыкаў ад удзелу ў «выбарчых кампаніях» і прывяла б на пачатку ХХІ ст. да ўнясення ў Канстытуцыю часткі тых карэктываў, якіх цяпер прагнуць БСДП і д-р М. Пастухоў… Але ж гульня паводле правілаў улады (у прыватнасці, масавы ўдзел «апазіцыянераў» у прэзідэнцкіх выбарах 2001 г., мясцовых 2003 г., парламенцкіх 2004 г.) легітымізавала версію, прынятую на рэферэндуме ў лістападзе 1996 г., ператварыўшы развагі пра незаконнасць таго рэферэндуму ў чыста інтэлектуальнае практыкаванне.

Перафразую тое, што пісаў 11.03.2019, нават падкрэслю: зараз трэба думаць пра тое, як захаваць лепшае з тэксту, прызнанага Лукашэнкам, дый пра тое, як перамагчы аўтакратаў на іхняй пляцоўцы. Марыць жа пра вяртанне на 25 год назад, як мінімум, бескарысна. Кажучы словамі Алеся Чобата, гэта «спроба вярнуць час, якога даўно няма, які страчаны бяздарна і па-пустому. Нібы ў дзіцячай гульні ў шахматы: “Дай мне перахадзіць, бо я ня так падумаў!”»

…Але зноў пра сацыял-дэмакратаў. Калі хто не ведаў, ёсць жа ў Беларусі і трэцяя «іхняя» партыя! У ёй (паводле партыйнага сайта) амаль 3000 членаў.

Летась БСДГ стварала інфармацыйныя нагоды дзякуючы свайму кіраўніку Станіславу Шушкевічу, 1934 г. нар., які то сыходзіў з пасады, то не сыходзіў. У лістападзе 2018 г. С. Ш. такі ператварыўся ў «ганаровага старшыню», а яго месца заняў бізнэсовец Сяргей Чэрачэнь, 1985 г. нар., які будзе казаць, што «многія выдаткі, якія нясе партыя – гэта траты з майго асабістага бюджэту». Мінула звыш 100 дзён з яго абрання; рэальнай актывізацыі БСДГ не заўважана. Праўда, у студзені партыйцы пастанавілі ўдзельнічаць у кампаніі па запаўненні палаты прадстаўнікоў, бо, як сцвярджае лідар, «калі мы не ўдзельнічаем у гэтых выбарах – нас проста няма». Відавочна, і гэтай групоўцы не да мінскіх вадзіцеляў… Навіна на сайце ад 16.02.2019: «Літва ўзнагародзіла Станіслава Шушкевіча медалём». Потым больш за месяц нічога не было.

Выявілася, што ў Цэнтральную раду БСДГ уваходзяць мой даўні знаёмец, аматар шахаў Міхась Булавацкі, і вядомы паэт Сяргей Законнікаў. Яго свежы артыкул з газеты «Свободные новости плюс» сёе-тое гаворыць пра стан суполкі.

С. Законнікаў крытыкуе інтэрв’ю Н. Эйсмант на АНТ (07.03.2019):

Прэс-сакратар заявіла: «Диктатура – наш бренд!»… У нармальнай краіне пасля такой правакацыі на вуліцу выйшлі б сотні тысяч грамадзян, а на службовую асобу, якая агучвае замах на Канстытуцыю, была б заведзена крымінальная справа.

Як быццам развагі (тут з 18:00 – «мне здаецца, мы так часта вымаўляем гэтае слова, што дыктатура – гэта ўжо наш брэнд!») страшнейшыя за саму дыктатуру… Не бачу прычын для крымінальнага пераследу за меркаванне, і чым болей будзе падобных прапаноў – заводзіць справы за выказванні, хай неразумныя і брыдкія – тым далей мы апынемся ад «нармальнай краіны», што б гэта ні значыла…

С. З.: «Магчымасць пратэставаць супраць здзеку над галоўным артыкулам Канстытуцыі, над незалежнасцю краіны, нашай нацыянальнай і чалавечай годнасцю ёсць. Скажам, не пашкадаваць грошай на канверт і выказаць сваю пазіцыю. Хай дыктатура захлынаецца ў папяровым віры так, як людзі ў несвабодзе і нястачы!»

Пераход, вядома, рэзкаваты: ад крымінальнай справы да пратэсту ў канверце. Няўжо за столькі гадоў не ўсе высветлілі, што эмацыйныя звароты ў «Чырвоны дом» не даюць плёну аўтарам (іх проста футболяць), затое адміністрацыя потым хваліцца зваротнай сувяззю як знакам даверу да «вышэйшай улады»? Апрача таго, з’яўляюцца падставы наймаць дадатковых клеркаў для апрацоўкі карэспандэнцыі – здагадайцеся з аднаго разу, за чый кошт.

Характэрна, што член Цэнтральнай рады не дабіўся ад сваёй партыі, каб тая асудзіла заявы Н. Эйсмант, не прапанаваў чытачам газеты, якім дадзявае дыктатура, мацаваць салідарнасць на мікраўзроўні… А мо спадзеў на «папяровы вір» – усё, на што здольная БСДГ тут і цяпер? 🙁

О так, ёсць у Сінявокай істотны запыт на сацыял-дэмакратычныя ідэі – ды цяперашнія партыі наўрад ці яго задаволяць. Каб жа ўсё жывое з трох названых арганізацый сабралося ў адну суперсуполку? Не выключаю і таго, што на грунце нізавых ініцыятыў паўстане новая палітгрупоўка – з частковым дубляваннем прафсаюзных функцый (як некалі Беларуская партыя працы).

Ні разу не блізкая мне пазіцыя «аналітыка» Валера К., якому не верыцца, што Рыгорыч сыйдзе ў 2025 г.: «Баюся, ня з нашым шчасьцем». Казаць так = недаацэньваць суайчыннікаў ды ігнараваць логіку падзей. Капіталізм у РБ напірае; многім бізнэсоўцам абрыдлі «кропкавыя пасадкі», і яны фінансуюць (пара)палітычныя «мерапрыемствы» ў большай ступені, чым у 2000-х. У 2020-х іх палітызацыя праявіцца яшчэ больш выразна.

Апрача паўналецця «нашчадка Туцці», у наступную пяцігодку сістэму чакае яшчэ адно выпрабаванне – адыход ад спраў вернай Ярмошынай. Гэтая дама апошнім часам брала на сябе мнагавата (выказванні тут і тут) – так бывае напярэдадні адстаўкі. У любым разе, як бы яна ні казырылася, гады-гады бяруць сваё, і ў 70 Лідзія Міхайлаўна не здолее выконваць сваю… ну, не зусім чыстую работу з такім жа імпэтам, як у 50.

* * *

Віктар Клімчук такі паставіў спектакль пра Шагала (Марка, а не экс-пасла Ізраіля) ў віцебскім лялечным тэатры. Назва – «Мастак. Вяртанне ў Віцебск», падзагаловак: «Рэмінісцэнцыі pro domo sua». Мудрагеліста…

Скрын з megavenue.by

Крыху болей пра задуму рэжысёра + эпізоды з пастаноўкі – на сайце «Радыё Рацыя».

«Вольфаў цытатнік»

«Рок-музыка ў Беларусі, дый у прынцыпе музыка ў гэтай краіне – гэта разменная манета. Ты часта не можаш проста пісаць і спяваць. Усім з усіх бакоў здаецца, што ты нешта павінен менавіта ім. Прытым што звычайна сітуацыя якраз адваротная» (Аляксандр Памідораў, 09.03.2019).

«Беларусы ні за якія тульскія пернікі не адмовяцца ад сваіх родных дранікаў» (Аляксандр Лукашок, 14.03.2019).

«Пра любы досвед улязання ў чужую скуру забываеш праз пяць мінут, калі жывеш у свеце, які перажывае крызіс чалавечнасці, у свеце, дзе кожны другі не хоча зразумець кожнага першага» (Марына Ярдаева, 16.03.2019).

Вольф Рубінчык, г. Мінск

19.03.2019

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 19.03.2019 20:06

Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (51)

Калі паважаныя чытачы (не называю «сябрамі», бо далёка не ўсе мне сябры, а ў давер, як асобныя прадстаўніцы клана Ч., уцірацца не люблю і не ўмею) заўважылі, то лейтматывам амаль усіх папярэдніх серый быў заклік жыць сваім розумам. Па-мойму, заклік актуальны, і доўга такім застанецца. У 1930-х Марына Цвятаева кпіла з чытачоў газет, параўноўвала апошнія з «экземай». У 1990-х, прыпамінаю, Гірш Рэлес у адным сваім вершы выказаўся пра «тэлесоску» для гледачоў. Ну, а зараз ад інтэрнэтнай інфы ды пустой балбатні паратунку няма. У нечым меў рацыю расійскі філосаф Аляксандр Зіноўеў: «Інфармацыяй свет завалены… Свет увогуле, з інтэлектуальнага гледзішча, засмечаны настолькі, што спатрэбіцца стагоддзе для яго ачысткі».

Вось і госць № 4 «клуба Алексіевіч» вяшчае: «Сацыяльныя сеткі расчынілі дзверы для папулізму». Праблема яшчэ ў тым, што, дэманструючы маніпулятыўную сутнасць «сучасных тэхналогій», паняволі мусіш карыстацца гэтымі самымі тэхналогіямі… Зрэшты, чаго-чаго, а мабільнага тэлефона ў мяне ніколі не было. Як і акаўнтаў у пэйсбуках.

З надыходам вясны заняўся інвентарызацыяй і «поглядам акінуў шлях» (як не ўспомніць файны зборнік вершаў Фелікса Баторына «Паглядам акідваю шлях» – Мінск, 2001). Вылушчыў з пяцідзесяці папярэдніх серый «Катлет і мух» фразачкі, якія патэнцыйна могуць зачапіць і зараз, а ў цэлым пакідаюць пэўнае ўражанне пра серыял. Да афарызмаў Ларашфуко – і нават Сальвадора Далі – ім далёка, але да рэфлексій кагосьці падштурхнулі ўжо. Ці не?..

«Можа быць, справа ў эпосе, якая высоўвае на першы план людзей з недысцыплінаваным, кліпавым мысленнем» (10.10.2015).
«Трывожыць пашырэнне ў Беларусі паганскіх каштоўнасцей (не блытаць з атэізмам савецкага ўзору)» (22.10.2015).
«Жыццё ў сучаснай Беларусі такое, што кожны – ці амаль кожны – час ад часу мусіць займацца не сваёй справай» (06.11.2015).
«2016 год хацелася б сустрэць без агрэсіі, якую жывіць падманлівая прапаганда з розных бакоў… Ідэі “дэсаветызацыі” беларусаў, выціскання на задні план “чырвонага чалавека” спазніліся – калі не на 15, то на 10 гадоў» (22.12.2015).
«У Беларусі назіраецца сумная заканамернасць – чым горш становішча ў гаспадарцы, тым больш актыўна сябе паводзяць прапагандысты» (18.01.2016).
«Ёсць і ў дзяржаўных установах людзі, якія прафесійна выконваюць сваю працу ды кажуць, што думаюць (асцярожна, але кажуць)… Ад стрыжня ў чалавеку многае залежыць – калі не ўсё» (03.04.2016).
«Не паглядзеўшы ў мінулае без ружовых акуляраў, не прааналізаваўшы памылкі папярэднікаў, не “закрыўшы гештальт”, нікуды мы не прыйдзем. Гэта разумеў украінскі літаратар і журналіст Алесь Бузіна» (24.04.2016).
«Дзякуй Б-гу, нямала шчэ ў нашай краіне прыстойных ды кваліфікаваных людзей. Не ўсё страчана ў бізнэсе, літаратуры, мастацтве, сістэме адукацыі, аховы здароўя… ды нават судовай сістэме» (20.05.2016).
«Аксіёма: без ведання ідыша немагчыма ніякае сур’ёзнае вывучэнне гісторыі і культуры ўсходнееўрапейскіх (у прыватнасці, беларускіх) яўрэяў» (12.06.2016).
«Што да вышэйшых чыноўнікаў РБ – яны з 1990-х гадоў прызвычаіліся ўдаваць з сябе дурнаватых. Магчыма, так ім лягчэй існаваць у гэтым складаным свеце; улічваючы тое, што сеанс “калектыўнай тупаватасці” доўжыцца трэці дзясятак гадоў, не такая дурная тая верхавіна, як часам хоча падавацца» (24.06.2016).
«Не дзяржава павінна кантраляваць інфармацыйныя плыні ў сям’і; стагоддзямі гэтым займаліся бацькі і апекуны, якія неяк давалі рады з выхаваннем дзяцей без цэтлікаў “0+”, “6+”, “12+” і г. д. Збыткоўная паліткарэктнасць, спалучаная з аўтарытарызмам, здольная адно выгадаваць пакаленне прыстасаванцаў і забіць ахвоту да творчасці ў дарослых» (27.06.2016).
«Бяда многіх расійскіх (i беларускіх…) дэмакратаў – ім фатальна не стае глыбіні, і яны, бы тыя “strangers in the night”, блукаюць у прыцемках» (17.07.2016).
«Ёсць прадчуванне, што сёлета і ў “палаце № 6” (сур’ёзна – палата прадстаўнікоў шостага склікання!) з’явіцца кволае прадстаўніцтва «альтэрнатыўных сіл» (15.08.2016).
«Баязліўцаў-перастрахоўшчыкаў замнога ў Беларусі, і не заўсёды яны тояцца ў дзяржаўных установах» (05.09.2016).
«Украінска-яўрэйскія і, шырэй, украінска-ізраільскія адносіны заўсёды былі… не тое што канфліктнымі, а непрадказальнымі. Можа, справа ў тэмпераменце двух народаў. Пры ўсіх глупствах і пераходах на асобы добра тое, што дыскусія па гістарычных пытаннях у нашай паўднёвай суседцы cяк-так вядзецца… У Беларусі ж, выглядае, не так многа людзей, якіх цікавіць мінулае» (07.10.2016).
«Як крыніцай улады з’яўляецца народ, так і крыніцай варожасці да “іншых” з’яўляецца ўсімі любімае грамадства. Калі б з боку апошняга не было запыту на “hate speech”, то мова нянавісці і не вылазіла б на публіку. Што не здымае адказнасці з канкрэтных “-фобаў”» (19.10.2016).
«Беларусі нагвалт патрэбен самавіты Інстытут псіхалогіі, а не адна кафедра пры БДУ. А вось інстытутам журналістыкі (экс-журфак) лёгка можна ахвяраваць: гэта праект познесталінскага часу, калі ўсе газетчыкі лічыліся важнымі ідэалагічнымі работнікамі, таму іх і рыхтавалі ажно пяць гадоў» (06.11.2016).
«Тутэйшым працоўным трэба ўжо адмовіцца ад арыентацыі на сярэднемесячныя паказчыкі, а дабівацца падвышэння мінімальнага заробку за гадзіну працы» (18.11.2016).
«Дастаткова крыху пажыць у Беларусі, каб дазнацца, што ў нас мнагавата службоўцаў, якія дублююць функцыі адно аднаго» (22.11.2016).
«Стаміўся ўжо валтузіцца з прымаўкай “Рыба гніе з галавы”, аднак нічога лепшага пра беладукацыю на розум не прыходзіць» (04.12.2016).
«Cам па сабе клуб “Святлана Алексіевіч запрашае” не вытруціць шэрасць з мінскай публікі, але дае шанс на тое, што нехта з наведнікаў уздымецца над сабою… Зразумела, праблемы ліха і дабра ў рэшце рэшт вырашае кожны для сябе сам, не ў масе» (13.12.2016).
«Ахвяры і пакутнікі не заўсёды становяцца героямі, дарма што з іх раз-пораз лепяць герояў. Папраўдзе, дужа рэдка становяцца» (16.12.2016).
«20 год таму ўмоўны «Захад» мог адносна лёгка стаць на шляху спаўзання Беларусі ў аўтарытарызм, ды не пажадаў… Пара б кандыдатам на ролю “беларускага Гаўла” ўцяміць, што, перш чым ісці “бацьку біць”, трэба хоць міжсобку дамовіцца» (19.12.2016).
«Зараз Беларусі нагвалт патрэбная інтэграцыя з Літвой і Украінай, утварэнне федэрацыі тыпу Злучаных штатаў. Тры названыя краіны маюць розныя сістэмы кіравання, даходы, клімат, але многае іх яднае» (22.01.2017).
«Завабліваць на пяць дзён у Беларусь лепей бы не толькі і не столькі ролікамі, а нiзкiмі цэнамі на жытло» (05.02.2017).
«Людзі, якіх залічваюць у апазіцыю (лепей бы называць іх альтэрнатыўнымі або дэмакратычнымі сіламі), не настолькі бязглуздыя, як часам выглядае. Адсотак “разумнікаў” сярод іх не меншы, а нават большы, чым сярод чыноўнікаў» (15.02.2017).
«Адна з канстант беларускага жыцця – мазахізм, які ў побыце выражаецца формуламі “чым горш, тым лепш”, “мышы плакалі, калоліся, але працягвалі жэрці кактус”… Ахвяра мазахізму, якая імкнецца вылезці з яго цянётаў, часцяком кідаецца ў садызм» (17.02.2017).
«Часцей за ўсё неправавыя рашэнні – на першы погляд, простыя і эфектыўныя – вядуць да ўскладненняў у эканоміцы, дый невыгадныя палітычна» (27.02.2017).
«Любы п’янтос часу дзеяння «антыалкагольнага закона» ахвотна перанёсся б у нашу эпоху… Няхай бы замежнікі паціху ўсю нашу акавіту выпілі або з сабой забралі – дальбог, цвярозым беларусам лягчэй бы жылося» (06.03.2017).
«Заб’еш аднаго чалавека – атрымаеш працяглы тэрмін зняволення. На роўным месцы падпсуеш жыццё тысячам сваіх суграмадзян, забраўшы ў кожнага, магчыма, год-два жыцця – і нічога…» (12.03.2017).
«Жыццё нярэдка імітуе літаратуру. Магчыма, тыя, хто чытаў правільныя мастацкія кнігі, уладаюць перавагай, бо здагадваюцца, чым усё скончыцца – а можа, і не… Дзе шмат ведаў, там шмат смутку» (27.03.2017).
«Без грамадскіх абаронцаў, голасу якіх у Беларусі праз інфармацыйны шум амаль не чуваць, дзяржава захлынецца ў таннай канспіралогіі» (12.04.2017).

А зараз спусцімся ад абстрактнага да канкрэтнага, да інтэрв’ю з чалавекам, якога «Радыё Свабода» пару дзён таму прэзентавала так: «Адзін з самых аўтарытэтных экспэртаў па Беларусі ў сьвеце, аўтар некалькіх манаграфій і прафэсар Альбэрцкага ўнівэрсытэту». Забаўна-сумная выйшла гутарка… Знаны беларусіст скарыстаўся пяцідзённым бязвізавым рэжымам, прагуляўся па Мінску з адной з самых гнуткіх асоб тутэйшай журналістыкі, і выдаў нешта дужа павярхоўнае.

Летась нобелеўская лаўрэатка рэйдала пра агульнае «народнае цела», якое нібыта гойсае па Мінску. Заакіянскі госць Дэйвід Марплз так нас не трактуе, аднак і яму здаецца, што беларусы збольшага – «Эйсавы», якія за ежу гатовыя прадаць «першародства» (дэмакратыю, правы чалавека…) Паблажліва кінуў: «Яны дбаюць пра свой дабрабыт, і калі б я быў на іх месцы, я рабіў бы гэтаксама».

Мала што дзядзька і яго калегі тыпу францужанкі Віржыніі С., якая таксама малявала жыхароў Беларусі ХХІ ст. у вобразе дзікуноў, зразумелі ў нас. Так, апісаны Марплзам псіхатып – не рэдкасць; магчыма, 20-25% тутэйшых яму адпавядаюць, аднак астатнія – людзі з годнасцю, якіх не трэба «цывілізаваць». Дапамагчы паразумецца – іншая справа, ды тое складана. Куды лягчэй даць параду: прыбярыце Леніна з грошай помнікі Леніну і Калініну.

Ці во яшчэ: «Калі гэты дурны дэкрэт аб дармаедзтве будзе спынены, тады можна будзе пазьбегнуць пратэстаў». Чалавек дзесяцігоддзямі вывучаў (?) становішча ў Беларусі, а не сцяміў, што дэкрэт № 3 – толькі вяршыня айсбергу… Не ў ім, па сутнасці, справа, а ў тым, што людзі не бачаць перспектыў пад камандзёрствам «недыктатара». Добра, што ВУП і золатавалютныя рэзервы нарэшце сталі марудна павялічвацца, але даходы пераважнай большасці работнікаў на фоне росту цэн застаюцца ганебна нізкімі. Ліквідацыя беспрацоўя к 1 мая, заробак «па 500» к канцу 2017 г. – хімеры ды ўтопіі, затое для прафесара важна, што развіваюцца сацыяльныя сеткі, якія «даюць людзям усё больш магчымасьцяў выказвацца, атрымліваць інфармацыю. І ніхто ня можа гэтым кіраваць». Нават спрачацца ўжо няма ахвоты.

На мінскім вакзале: было і стала (пасля пісьма да Беларускай чыгункі 29.03.2017)

Канспектыўна – добрыя навіны: палітзняволенага, які «пасварыўся» са статуяй гарадавога ў Мінску, нарэшце адпусцілі з СІЗА; 22.04.2017 пройдзе бясплатная экскурсія выпускніцы ЕГУ Марыі Неабердзінай па тэрыторыі былога Мінскага гета (за дзень не было месцаў!) Кіраўнік музычнага партала tuzin.fm задумаў праект «(Не)расстраляная паэзія», у рамках якога Святлана Бень мае заспяваць на словы Ізі Харыка, а Аляксандр Памідораў – на словы Майсея Кульбака: «Усяго паўстане 12 новых кампазыцый ад 12 выканаўцаў… на восень запланавана зладзіць 12 адкрытых лекцый». Гомельскі гісторык Юрый Глушакоў (друкаваўся і ў нас), падрыхтаваў змястоўны артыкул пра землякоў-яўрэяў – праўда, у асобных імёнах дапусціў памылкі, якія tut.by чамусьці не пажадаў выправіць. Гэта ж не Белчыгунка…

Вольф Рубінчык, г. Мінск

21.04.2017

wrubinchyk[at]gmail.com

Ад belisrael.info:

Нагадваем, што ў сваёй аўтарскай серыі В. Рубінчык выказвае асабістае меркаванне, якое не абавязкова ва ўсім супадае з рэдакцыйным.

Апублiкавана 21.04.2017 15:52

ВЕРА І ПЕРАМОГА ПІНХАСА ЦЫНМАНА

ПІНХАС ЦЫНМАН ЗДЫМАЕ КАПЯЛЮШ (+АЎДЫЁ)

Ён набыў першую гітару у Нью-Ёрку, першы публічны посьпех зьведаў у Тэль-Авіве, а жыве і працуе ў Пінску. Пінхас Цынман дэбютуе ў чарце на Tuzin.fm зь песьняй «Дзякуй Б-гу».

Пінхас Цынман спалучае ў сваёй творчасьці рокавы біт, тонкія й шчымлівыя настроі традыцыйнай аўтарскай песьні, слабыя долі рэгі ды экспрэсію гіп-гопу і рагамафін. Для яго не зьяўляецца праблемай, як выступаць — самому з гітараю ці з бэндам музыкаў. І ў тым, і ў тым выглядзе можна атрымаць усю гамму адчуваньняў ад ягоных вясёлых, часам трохі сумных, часам іранічных, часам філязофскіх твораў. Народжаны ў Менску, сваю першую гітару ён набыў у Нью-Ёрку, а першы публічны посьпех зьведаў на тэлешоў у Тэль-Авіве. Тым ня менш, Пінхас абраў месцам свайго жыцьця ды існаваньня невялікі беларускі горад Пінск, дзе выхоўвае з жонкай двух дзяцей ды займаецца справамі мясцовай габрэйскай суполкі. Публічна выканаўца пачаў выступаць ня так даўно, але пляны ў яго вялікія — цяпер ідзе працэс фармаваньня поўнага канцэртнага складу групы. Пінхас Цынман выконвае свае аўтарскія творы на іўрыце, ангельскай, расейскай ды беларускай мовах. Таксама ён можа засьпяваць і традыцыйныя народныя габрэйскія песьні й нігуны, а ў якасьці кавэр-вэрсіяў можна часам пачуць у ягоным выкананьні колькі твораў з рэпэртуару ягонага фактычна старэйшага брата — таксама рэлігійнага габрэя, што спазнаў сусьветную камэрцыйную славу — Матасіяху. Сам Пінхас да сусьветнай славы не імкнецца, але нядаўна зладзіў тур па Расеі, Украіне, Ізраілю ды ЗША.

У чарце на Tuzin.fm Пінхас прадстаўляе свой новы твор, пад назвай «Дзякуй Б-гу!». «Чалавек мусіць быць удзячны. Ня толькі за нешта добрае, што нехта яму зрабіў. А найперш за дараваньне жыцьця, магчымасьць мець, што патрэбна, і магчымасьць дасягнуць таго, чаго хочацца», — так прадстаўляе песьню выканаўца. У запісе гэтай кампазыцыі ўзялі ўдзел вядомыя беларускія музыкі…

Слухаць на Soundcloud

Пінхас Цынман — Дзякуй Б-гу! (музыка і словы аўтара).

Я пачынаю свой дзень надта рана

Хутка ўстаю, чышчу зубы, п’ю каву

Зарадку зрабіць мне зусім нескладана

у добрым настроі штосьці сьпяваю

Усе атрымаў у жыцьці, што жадаў

У парку аднойчы я разважаў

І голас старога тут раптам спытаў:

Ці дзякуй я Б-гу за гэта сказаў

Пр.

Дзякуй Б-гу, што нясуць мяне ногі

За тое, што вядзе праз усе перашкоды

Мог я блукаць усё жыцьцё па дарогах

Дзякую Б-гу я за дапамогу!

І не пасьпеў я назад азірнуцца —

Зьнік той стары, пустой была вуліца

Можа позна заснуў, можа рана прачнуўся,

Можа стаміўся, ці проста пачулася?

Час праляцеў, але ж я ўспамінаў

Доўга яшчэ, што дзядуля спытаў.

Ды кожны раз, калі ранкам устаю

Б-гу вялікі свой дзякуй кажу!

* * *

Пінхас Цынман: вакал, тэкст, музыка. Сяргей Канановіч: аранжыроўка, гітары, бас. Зьміцер Харытановіч: бубны. Аляксандар Памідораў: вакал. Аляксандар «Рыба» Хаўкін: прадзюсаваньне, аранжыроўка, запіс, midi, звядзеньне. Сяргей «Szloma» Лабандзіеўскі: майстарынг. Студыі «RybaRecords» і «Stinger».

Паводле tuzin.fm, 18.10.2016

ПІНХАС ЦЫНМАН: «САМАБЫТНАСЬЦЬ НАЦЫІ ЗАХОЎВАЕ МОВА»

З вынікам у 561 голас Пінхас Цынман зь песьняй «Дзякуй Б-гу» стаў пераможцам у другім туры аўдыёчарту на Tuzin.fm. Музыка зь Пінску распавёў пра сваё стаўленьне да рэйтынгаў, супернікаў і паразважаў пра габрэйскую і беларускую самабытнасьць.

Хачу пачаць з таго, што перамагаць заўсёды прыемна. А ў дадзеным выпадку гэта супольная перамога ўсіх, хто за мяне галасаваў. Ня буду хлусіць — я прыцягнуў шмат сваіх сяброў ды знаёмых. Сярод іх былі і тыя, каму здаўна падабаецца мая творчасьць, і тыя, хто пазнаёміўся зь ёй упершыню. Часьцяком яны ж выказваліся і наконт песень маіх сапернікаў. І даволі часта — даволі прыязна. Дапамагаў мой брат, які таксама прасіў шмат сваіх сяброў. Па якасьці былі і лепш за мяне, але ж кожны меў права папрасіць сяброў прагаласаваць.

Канечне, я сам галасаваў і слухаў песьні з чарту. Мне было цікава пазнаёміцца з творчасьцю розных беларускіх выканаўцаў. Шмат пра каго я чуў і раней, пра некаторых даведаўся толькі дзякуючы «Тузіну». Так сталася, што за першае месца мы змагаліся з гуртом «Голая Манашка», назва якога мне знаёмая здаўна. Фёдар Жывалеўскі быў сур’ёзным кандыдатам на перамогу ў гэтым туры. Да таго ж, ён перамог у папярэднім. Мне было цікава дазнацца пра ягоную творчую асобу і музычныя амбіцыі. Шмат у чым я зь ім згодны. Ня важна, які стыль ты абраў. Важна, каб твор меў сэнс, тое, што ты хочаш перадаць, распавесьці людзям. Рэйтынгі тут не заўсёды дадуць аб’ектыўную адзнаку. Але я лічу, што галоўнае — гэта імкнуцца заявіць пра сябе. Бяз гэтага складана займець сваю аўдыторыю. Мне здаецца, што ў гэтым чарце ішла барацьба нашых прыхільнікаў ды знаёмых. А пераможцу вызначыў час заканчэньня галасаваньня.

У апошніх клясах школы я сур’ёзна зацікавіўся беларускамоўнай музыкай. Слухаў N.R.M., памятаю набыў дыск «Народнага Альбому», што стаўся адным зь першых дыскаў маёй беларускай калекцыі. Я нарадзіўся і вырас у Менску. Зь дзяцінства засвоіў важную рэч. Абапіраючыся на гісторыю габрэйскага народу, можна зрабіць выснову, што самабытнасьць нацыі захоўвае яе мова. Я беларускі габрэй, і шчыра кажучы, вельмі рады таму, што нарадзіўся ў Беларусі. Можа гэта і падштурхнула мяне да беларускай мовы. Падзякаваць хачу сваёй школьнай настаўніцы беларускай мовы, Алене Аляксандраўне Восіпавай.

Цяпер я са сваёй творчай камандай, у складзе Аляксандра Хаўкіна, Сяргея Канановіча і майго добрага сябры і дарадцы, асабліва ў галіне беларускай мовы, Аляксандра Памідорава, рыхтуем да выданьня мой першы альбом. Назву пакуль трымаю пад таямніцай.

Вельмі хацеў як мага часьцей удзельнічаць у розных фестывалях, як на Беларусі, гэтак і ў іншых краінах. Спадзяюся, дзякуючы tuzin.fm у мяне цяпер зьявіцца больш магчымасьцяў, каб дамагчыся сваіх мэтаў. У мяне ёсьць натуральнае жаданьне, як і ва ўсіх творчых асобаў, дзяліцца творчасьцю зь людзьмі, каб цябе пачулі. Акрамя ўсяго, мая творчасьць нясе асобнае пасланьне — усьведамленьне свайго месца ў гэтым сьвеце, ды асобная падзяку Б-гу за тыя даброты, што ён нам шчыра дае.

Асобныя падзякі ўсім сябрам і прыхільнікам зь Пінску, Менску, Ізраілю, а таксама дзякуй маім украінскім сябрам. Дзякуй Б-гу і вам!

Пінхас Цынман, tuzin.fm, лістапад 2016 г.

Апублiкавана 12.01.2017 20:48