From Israel to Australia. About Jews and everything else / מישראל לאוסטרליה. על היהודים ועל כל דבר אחר / От Израиля до Австралии. О евреях и обо всем на свете / Ад Iзраiля да Аўстралii. Аб яўрэях i ўсiм на свеце / Від Ізраїлю до Австралії. Про євреїв і все на світі
Ці не галоўнае, чым хваліцца Саюз беларускіх яўрэйскіх абшчын у апошнія месяцы, – выстава «Эмі Уайнхаус. Сямейны партрэт», што праходзіць у мінскай галерэі Міхаіла Савіцкага з 15 чэрвеня (скончыцца 31.08.2019). Дазнаўшыся пра месца правядзення, я ўсміхнуўся: больш зацятага змагара з «буржуазнай мас-культурай», чым той Савіцкі (які да таго ж не палюбляў «яўрэйскі дух» – ну, можа, паглядзеўшы на бедную, дачасна памерлую брытанку, зрабіў бы выключэнне), і ўявіць сабе цяжка. Ды лёс і не такія досціпы ўчыняе.
Саарганізатар «Сямейнага партрэта» – «Цэнтр беларуска-яўрэйскай культурнай спадчыны», нядаўна створаны ў Мінску (заснавальніца – арт-куратар Мая Кацнельсон). Я не разумеў, пры чым беларуска-яўрэйская спадчына да творчасці Уайнхаус, ды архівісты падказалі: прадзед спявачкі, Біньямін Вайнгауз, сын Яўсея, жыў у Астрашыцкім Гарадку, адтуль у канцы ХІХ ст. эміграваў… Сям’я апынулася ў Брытаніі. Здаецца, ніхто з нашчадкаў да Беларусі дачынення больш не меў, але сама па сабе знаходка цікавая. Ці дастаткова яе, каб запісваць Эмі Джэйд Уайнхаус (1983–2011), шматразовую лаўрэатку прэміі «Грэмі», у «нашы», – рашайце самі.
Выставу разрэкламавалі тутэйшыя фастфудныя СМІ – тутбаі і сіцідогі. Я нават паслухаў колькі песень «віноўніцы ўрачыстасці» (амаль не зачапілі; у катэгорыі надрыўных англамоўных спеваў аддаю перавагу Ціне Цёрнер або Барбры Стрэйзанд) і пазнаёміўся з жыццяпісам праўнучкі беларускага яўрэя. Калі коратка – дзяўчына рабіла ўсё, каб НЕ адпавядаць ідэалу «ідышэ мэйдл» 120-цігадовай даўніны (у якім, прызнайма, было нямала слушнага). У пяшчотным узросце Эмі падсела на наркотыкі; спярша лёгкія, потым цяжэйшыя. Жлукціла спіртное, дыміла як паравоз, памяняла мноства… гм… партнёраў. Ладна б нейкая адна загана – а там была д’ябальская сумесь. У выніку пяюха проста знішчыла сябе на радасць таму цынічнаму сектару шоў-бізнэса і медыяў, які вымагае «мёртвых герояў».
Цяпер у цэнтры Мінска з падачы лонданскага яўрэйскага музея паказваюць генеалагічнае дрэва Э. Уайнхаус, некаторыя яе дакументы, рэчы. Па-мойму, усё гэта для найвялікшых фанатаў, і сумняюся, што тысячы іх у горадзе. Кошт квітка – 10 руб.; калі б мне заплацілі тую самую дзясятку, то наведаў бы.
У згаданым беларуска-яўрэйскім цэнтры ведаюць, што робяць (прынамсі, хочацца ў гэта верыць), і ўсё ж. Я не супраць выставак, прысвечаных брытанскай поп-зорцы яўрэйскага паходжання ды іншым цікавым асобам. Аднак ісці б такім імпрэзам на дзясятым месцы… Найперш паказаць бы аўдыторыі таленты, якія насамрэч mit lajb un lebn звязаныя з Беларуссю, хай сабе яны не супервядомыя за мяжой.
Першае імя, што прыходзіць у голаў, – Якаў (Янкель) Кругер, жывапісец і вандроўнік, які нязменна вяртаўся ў родны горад. Пагатоў сёлета ў Кругера (14.05.1869 – 19.03.1940), заснавальніка першай у Мінску мастацкай школы (1906), быў 150-гадовы юбілей. Мастак пахаваны на Вайсковых могілках.
Так, выдаваліся ў Мінску альбом-каталог з біяграфічным нарысам і рэпрадукцыямі работ Кругера, кнігаНадзеі Усавай (вышэй паказана вокладка), ды з 2000–2013 гг. шмат вады сцякло. Працы яго нячаста экспануюцца… Тое самае можна сказаць і пра карціны Натана Воранава, «другапланнага» мастака з Магілёва.
Калі верыць сайту «Саюза бел. яўр. абшчын», юбілей Кругера суполка ніяк не адзначыла.
Заслугоўваюць выстаў Міхл Рафальскі (1889–1937) – ідэолаг і першы кіраўнік Беларускага дзяржаўнага яўрэйскага тэатра, заслужаны кінадзеяч Майсей Бераў (1909–2003)… Апошні нарадзіўся ў снежні, так што 110-годдзе наперадзе, матайце на вус.
Што ў «галоўнага яўрэйскага саюза» своеасаблівы погляд на культурную спадчыну, ведаю даўно. А як з сучаснасцю і будучыняй? У красавіку 2017 г. я спадзяваўся на перамены да лепшага – пасля таго, як да стырна ў выніку канкурэнтных выбараў прыйшоў увішны бізнэсовец Уладзімір Чарніцкі… Надоечы ў арганізацыі змянілася і прэс-сакратарка; новай (Ангеліне Галкінай) – 20 год, яна студэнтка БДУ. І вось заснавальнік рэсурса, які вы зараз чытаеце, 26.07.2019 звярнуўся да яе:
Добры дзень, Ангеліна!
Будзьце ласкавы, адкажыце на пытанні, звязаныя з урочышчам Курапаты, пра якое не раз былі згадкі на нашым сайце.
Ці нясе Ваш Саюз адказнасць за помнік у Курапатах, пастаўлены ахвярам сталінізму ад імя беларускіх яўрэяў? (Выяву гэтага помніка можна бачыць, напрыклад, тут: https://belisrael.info/?p=9919)
Як вядома, у лістападзе 2018 г. у Курапатах быў узведзены “афіцыйны” помнік з надпісамі на чатырох мовах, у т. л. і на мове ідыш. Ці звярталіся стваральнікі гэтага помніка па дапамогу да Вашай арганізацыі?
З павагай,
Арон Шусцін,
галоўны рэдактар незалежнага ізраільскага сайта belisrael.info.
*
Неўзабаве з «афіцыйнага» адрасу быў атрыманы адказ: «Здравствуйте! У Вас не будет возможности отправить это же письмо на русском языке?» Крыху пазней – і сустрэчнае пытанне: «Могу ли я уточнить причину вашего обращения в Союз еврейских общин, чтобы понять суть вашего вопроса?».
А. Галкіна, інстаграмнае фота (2019)
Абодва сказы сведчаць, па-мойму, пра «жэстачайшы прафесіяналізм»… не столькі самой «лапулі» з крыжыкам, колькі тых, хто наняў яе. Так, сайт belisrael, у прынцыпе, можа пайсці насустрач і перафармуляваць запыт па-руску… Дапусцім, ад «Краязнаўчай газеты», што дыхае на ладан, ад «ЛіМ»а і «Нашага слова» яшчэ можна «адмахнуцца». Але як прэс-сакратар(-ка) без ведання абедзвюх дзяржаўных моў будзе сачыць за публікацыямі, пісаць прэс-рэлізы, дый паўнавартасна кантактаваць з такімі мастадонтамі тутэйшай прэсы, як «Звязда», «Настаўніцкая газета», «Наша Ніва», «Новы час»? І няўжо няздатнасць разумець пытанні белмоўных карэспандэнтаў тэле- і радыёпраграм (а іх нямала, найперш у культурніцкіх рэдакцыях) падвысіць аўтарытэт Саюза? ¯\_(ツ)_/¯
Або, напрыклад, 16.09.2018 ладзіўся чарговы «Дзень яўрэйскай культуры»… Афішку выдалі пераважна па-беларуску, хоць і з памылкамі:
Многія засумуюць, калі суполка зробіць крок назад, у бок «татальнага рускамоўя». Паводле перапісу 2009 г., блізу паловы ўсіх жыхароў (і амаль 10% яўрэяў) Беларусі ўважалі беларускую мову за родную, не хухры-мухры. Нават у Ізраілі зямляцтва кліча на «вечар беларускай песні і паэзіі» (15.08.2019, па папярэднім запісе).
Ну і наконт сустрэчных пытанняў… Адпачатку гэта было яўрэйскай «фішкай», якую перанялі кашчаніты і звычайныя сеціўныя тролі. Цяпер яе часцей выкарыстоўваюць чыноўнікі, каб «запусціць дурачку» або зусім ухіліцца ад адказу. Пытацца пра патаемнуюпрычыну, з якой СМІ/сайт задае пытанне, крыху мавэтон, але для «чарніцкага» Саюза, можа, і норма… З цікавасцю чакаю, як дыялог пойдзе далей: перарасце ў «такідатую дуэль»? 😉
Дзейныя ў ліпені 2019 г. паблікі «самай прадстаўнічай» яўрэйскай арганізацыі. «Выходзіць, у вас два мужы старшыні?» O_о
Начальнікі мяняюцца, а сутнасць суполкі – наўрад ці… Ну, або дужа марудна. Дарэчы, дама, якая намагалася здаць мяне ў міліцыю на «Яме» ў сакавіку 2006 г., дагэтуль гендырэктар(-ка) Саюза. Пераседзела двух старшыняў, Л. Левіна й Б. Герстэна, – малойца! От толькі яўрэяў у Беларусі ўсё меней 🙁
*
У мінскім супермаркеце набыў пакунак з семкамі, made in Тамбоўская вобласць:
Маркетолагі файна абыгралі вобраз, які асацыюецца з Тамбоўшчынай 😉 Як можна было б раскруціць тутэйшыя семкі? Адзін сталы чытач прапанаваў намаляваць на абгортцы крэсла з цвіком, назваўшы прадукт «А можа, так і трэба» 😉
Яшчэ больш упадабаў бы я афармленне з гіганцкай семкай у вышыванцы. І каб яе «твар» нечым нагадваў аблічча міністра замежных спраў, які стараецца апранаць замежных дыпламатаў у кашулі з беларускім арнаментам. Гэта ж весела – абрагочашся!
Чэрвень 2019 г., Мінск
Злева – Уладзімір Макей, справа – немка Андрэа Віктарын, прадстаўніца ЕС у РБ (2015–2019), якая не разабяшчала, што візы «ў Еўропу» звычайным грамадзянам Беларусі будзе прасцей атрымаць, што цана пытання знізіцца. Зараз яна вяртаецца на радзіму, і абяшчаць будуць іншыя. А вось пасол Ізраіля Іосіф Шагал (2012–2015), пры ўсіх закідонах, пакінуў нашу краіну, калі пагадненне пра «бязвіз» паміж Беларуссю і Ізраілем было падпісана (у лістападзе 2015 г. запрацавала).
Пакуль суд ды справа, паслухайце песенькуЗмітра Дзядзенкі, якая пачынаецца так: «Сёння кожная засранка чула: ў модзе вышыванка».
*
У мінулай серыі гаварылася пра стаўленне Івана Шамякіна да яўрэяў, пра фальш у яго дзённіках. І пахаванне пісьменніка ў 2004 г. адбылося не без фальшу – «для масавасці» да Дома афіцэраў нагналі школьнікаў…
Яшчэ адзін штрышок да біяграфіі Івана Пятровіча з мемуараў Валянціна Тараса: «Наконт 1987-га году… якраз тады разгарнулася шалёная з антысеміцкім прысмакам кампанія супраць творчасьці Марка Шагала: цкавалі супрацоўніцу рэдакцыі Беларускай Савецкай Энцыклапедыі Ірыну Шэлянкову, якая падрыхтавала для чарговага томуБСЭартыкулпраШагала,заштояезвольнілізпрацы.Маўляў,якгэтаты,славянка,маглаўчыніцьсіянісцкуюдыверсію?ЦягнуцьнастаронкіБСЭгэтагазацятагасіяніста,незразумелаганародумадэрніста?Штозтаго,штоённарадзіўсяўБеларусі?Ёнсамсябеадяеадарваў,калізьбегуэміграцыю,ідаўноўжонямаезнашайБацькаўшчынайнічогаагульнага.Іягонаегэтакзванаемастацтватаксама!..Сёньнядзівудаешся,штогэтыяінвектывыўадрасШэлянковайгучалізвуснаўтакіхпаважаныхасобаў,яктагачасныгалоўнырэдактарБСЭІ.ШамякініягонынамесьнікА.Петрашкевіч».
Зачапіўся вокам за нядаўні тэкст дачкі пісьменніка, доктаркі філалагічных навук, прафесаркі БДУ Таццяны Шамякінай. Бывае, што дзеці каюцца за нягожыя ўчынкі бацькоў, але тут іншы выпадак. Якая паранаідальнасць у мысленні, з якім шэрым (не блытаць з чорным) гумарком распавядаецца пра цкаванне Барыса Пастарнака!.. 🙁
На думку Т. Ш., у час барацьбы з «касмапалітызмам» «пострадавшие отделались легким испугом — “никого ведь из критиков-космополитов не расстреляли и в лагеря не сослали. Даже из Союза писателей никого не исключили” (Ст.Куняев)». Гэта горш, чым мацюкі на адрас вучня шчучынскага ліцэя з вуснаў дырэктара і сацыяльнага педагога (якіх усё-такі зволілі) – тут падман чытачоў, а значыць, і сваіх студэнтаў-філолагаў, тут поўная маральная дэградацыя. Пачытайце хаця б пра лёсы Ёгана Альтмана (1900–1955) і Рыгора Гукоўскага (1902–1950). Нават стары дзівун Куняеў згадаў выключэнне Альтмана з Саюза пісьменнікаў (Шамякіна абарвала куняеўскую цытату). Дый бацька Т. Ш. пісаў пра той час: «Не пасадзілі нікога, акрамя чалавек пяцярых яўрэйскіх пісьменнікаў у час барацьбы з касмапалітызмам…» (25.10.1990). Для кагосьці, вядома, гэтыя людзі – «ніхто»…
Сведчыць Зміцер Дзядзенка, які ў 1990-х вучыўся на філфаку: «Таццяна Шамякіна – яскравы прадукт свайго асяроддзя, “залатое дзіця” бээсэсэраўскай эліты. У мяне ад яе лекцый заставалася дваістае ўражанне: яна даволі шмат чытала, была эрудзіраванай, давала ў лекцыях тое, чаго не было тады ў падручніках, але “габрэйскі пункцік” перыядычна атручваў усё» (30.07.2019).
«Бі ў мінулым цяперашняе, і ў двайную сілу ўбярэцца тваё слова» (Мікалай Гогаль, 1844)
«Назіраючы за хворымі, ён [галоўны ўрач дома-інтэрната] заўважыў, што для большасці з іх “жартам” быў злосны і жорсткі здзек з бліжняга, са слабейшага – гэта выклікала ў іх неўтаймоўны смех. А ўласна гумару яны не разумелі і з бяскрыўднага анекдота маглі не зарагатаць, а накінуцца на расказчыка з кулакамі…» (Барыс Пятровіч, 2011)
«Людзі ва ўладзе занадта самазакаханыя і празмерна ўпіваюцца ўладай і грашыма. На жаль, інтэлігентныя і сумленныя людзі не жадаюць рабіцца палітыкамі…Я ж не магу дыктаваць іншым, што ім рабіць і як жыць. Мне застаецца верыць у свядомасць людзей, у тое, што яны, нарэшце, абразумяцца» (Джым Джармуш, ліпень 2019).
Вольф Рубінчык, г. Мінск
31.07.2019
wrubinchyk[at]gmail.com
Апублiкавана 31.07.2019 18:30
Наўздагон
“Пра пахаванне І.Шамякіна. Тое, што школьнікаў туды нагналі, было не самае прыкрае. Самае гідкае было, што для цырымоніі развітання нікога не пускалі ў Дом афіцэраў, пакуль не прывезлі школьнікаў. Невялічкая чарга, здаецца, хвілінаў 40 мерзла на вуліцы, пакуль тых школьнікаў не прывезлі, каб стварыць масавасць. Я тады акурат быў ад “Нашай Нівы” і натрапіў на Лявона Баршчэўскага, які прыйшоў развітацца з Шамякіным” (Зміцер Дзядзенка, 31.07.2019) Дадана 31 ліпеня ў 22:44
Водгук
«…калі б мне заплацілі тую самую дзясятку, то наведаў бы...» – цаню. Такое ці прыблізна такое, шолам-алейхемаўскае, я чуў у Капылі ад Рыгора Навумавіча Швеца (па-нашаму, па-рэдакцыйнаму – Гірш Нохумавіч), вясёлага чалавека, бацькі ці не шасцёх дзяцей («што гадок, то жыдок»). Варты цэлага апавядання.
У Саюзе пісьменнікаў БССР была цэлая кагорта бытавых антысемітаў. Пра іх хораша напісаў Алесь Асташонак, якога яны таксама былі занеслі ў жыды. Алесь, трохі наіўнаваты, пытаўся ў мяне: няўжо, каб ведаць замежныя мовы і быць начытаным, трэба быць яўрэем? Вось за веданне моваў і за начытанасць, і за тое, што піша не пра даярак і жнеяў, а пра Дуніна-Марцінкевіча і іншых, яго і былі залічылі ў жыды. Пра гэта ён, памятаю, сам пісаў, але дзе тое друкавалася – не ўспомню.
Ізноў-такі шалом! Час бяжыць, нештачкі мяняецца да лепшага, нешта – да горшага, нешта зусім не мяняецца. Вось і серыял у 2015–2018 гг. прэтэндаваў быў на тое, каб быць выспачкай стабільнасці. Удала ці не, вырашаць чытачам-гледачам.
Бянтэжыць апошнім часам раз… гільдзяйства па-ізраільску, калі левая рука не ведае, што робіць правая. У сакавіку свет абляцела навіна пра тое, што загадчыца гаспадаркі ізраільскага пасольства ў Паўднёва-Афрыканскай рэспубліцы пазбавілася ад металічнай скульптуры, якая каштавала мінімум 100 тыс. долараў, без згоды кіраўніцтва… Шмат у чым расчароўвае і якасць працы пасольства ў Мінску: Алон Шогам, які працуе тут паўтара года, наўрад ці горшы за свайго папярэдніка Шагала (цяжкавата быць горшым…), аднак і ён дапусціў нямала, мякка кажучы, спрэчнага.
Сёлета, дый летась, нямала беларусаў, ахвотных трапіць у Ізраіль, каб наведаць сваякоў ці проста пабачыць блізкаўсходнія цікавосткі, атрымалі «халодны душ». Некаторыя нават сядзелі ў «малпоўніку» аэрапорта Бен-Гурыёна не адны суткі, перш чым іх адправілі назад. Гэта ценявы бок бязвізавага рэжыму: зараз рашэнне, пускаць або не пускаць турыстаў у краіну, спехам прымаецца афіцэрамі пагранічнай службы.
У маі беларускія дыпламаты мелі, здаецца, сур’ёзную размову з ізраільскімі, нейкі пратэст быў заяўлены на ўзроўні віцэ-прэм’ера РБ… І вось надоечы пасол Ізраіля ў Мінску вымушаны быў даць тлумачэнне: «У Ізраіль едзе нямала людзей, зацікаўленых там працаваць. Таму ізраільская памежная служба часам забараняе ўезд. Нават, прызнаюся, памылкова, людзям, якія не хацелі туды ехаць працаваць. Але што рабіць… Падалося службоўцам, што так і было» (tut.by, 09.07.2018). Натуральна, такія меланхалічна-адстароненыя развагі не задаволілі ні дэпартаваных, ні большасць патэнцыйных турыстаў. Наведвальнікі пачалі кідаць кпіны кшталту: «Трэба і нам пры ўездзе кожнага другога яўрэя на Акрэсціна завозіць, правяраць на тэрарызм» (рэйтынг камента: +106-10), «Што значыць “падалося”? Калі падаецца – маліцца трэба. На такіх пасадах павінны працаваць прафесіяналы» (+74-1). Рэзюмаваў «Цар» з Беларусі: «Заўсёды лічыў Ізраіль разумнай дзяржавай, з развітай прававой сістэмай, а тут такое. Ну дык трэба туды і не ездзіць…» (+72-1).
Міжведамасныя канфлікты (у гэтым выпадку – паміж міністэрствамі замежных спраў і турызму, з аднаго боку, і ўнутраных спраў, з другога) – звычайная справа ў Ізраілі. І падобна, што нават прэм’ер-міністр не мае паўнамоцтваў, а мо жадання, каб іх развязаць. Свежая інфа пра кіраванасць краіны: 9 ліпеня Нетаньягу заяўляе, што разам з Ліберманам вырашыў неадкладна закрыць КПП «Керэм Шалом» (паміж Ізраілем і сектарам Газа); назаўтра пункт працуе, як нічога ніякага.
Няўзгодненасць дзеянняў, што вынікае з не(да)кампетэнтнасці службовых асоб, можа мець і трагічныя вынікі. Адна з трагедый адбылася не ў сутычках з палесцінцамі, а ў «мірнай» пустыні Арава. Нагадаю: інструктар курсаў перадармейскай падрыхтоўкі не меў ліцэнзіі, і кіраўніцтва пра гэта ведала. Старшакласнікаў, пераважна дзяўчат, не папярэдзілі пра рэальную небяспеку паходу па рэчышчы Нахаль-Цафіт і пра зменлівае надвор’е, 26.04.2018 яны трапілі ў пастку… Паводка ўнесла 10 маладых жыццяў.
17-гадовы Цур Альфі мог бы выбрацца са смяротнага рэчышча, аднак ратаваў іншых і спазніўся… Ён загінуў як герой; зрэшты, краіну, якая «на роўным месцы» мае патрэбу ў героях, шчаснай не назавеш.
Звонку выглядае, што Біньямін Нетаньягу, 1949 г. нар., пры ўсіх яго станоўчых якасцях, усё ж «заседзеўся» на сваёй пасадзе, якую займае з сакавіка 2009 г. Тое, што ён не толькі прэм’ер-міністр, а і міністр замежных спраў (з 2015 г.), наўрад ці ідзе на карысць тым самым справам. Гэтая георгіеўская стужка 9 мая, «вась-вась» з Пуціным… Ужо даўнавата, відаць, дзейнічае прынцып Пітэра.
Іншы палітычны доўгажыхар нядаўна адзначыў 24 гады ва ўладзе. Дакладней, «Рыгорыч» у ёй акурат чвэрць стагоддзя: калі дэпутата Лукашэнку з падачы старшыні Вярхоўнага Савета ў чэрвені 1993 г. выбралі старшынёй часовай камісіі, ён атрымаў рэальныя рычагі ўплыву на чыноўнікаў, да яго пацягнуліся актывісты з КДБ, МУС… Задачай той камісіі было змаганне з карупцыяй, пад гэтым жа сцягам яе старшыня выйграў выбары 1994 г. Наколькі паспяхова змаганне вялося ўвесь гэты час, можна скеміць нават з апошніх навін. Бяруцца пад варту кіраўнікі сярэдняга звяна і «крыху вышэйшага за сярэдняе» (дырэктар Палаца спорту, старшыня райвыканкама, намеснік міністра, а то і экс-міністр), не кажучы пра бізнэсоўцаў, і канца-краю гэтаму не відаць. Напрошваецца выснова – у Беларусі, нягледзячы на ўсе пагрозлівыя варушэнні вусамі, за 20 з гакам гадоў так і не створана сістэма эфектыўнага падбору кадраў ды іхняга стымулявання.
Рыба псуецца з галавы. Калі Канстытуцыя перапісваецца пад аднаго чалавека, калі дзеці адной службовай асобы заранёў маюць прывілеi ды лезуць шпунтамі пад усе бочкі, то цяжка чакаць самаадданасці ад падначаленых. Які сэнс потым жаліцца, што нават у адміністрацыі прэзідэнта нейкі начальнік аддзела «злоўжываў службовым становішчам»… У 2005 г. я атрымаў паперку аб заканчэнні першых «антыкарупцыйных» курсаў у Рэспубліканскім інстытуце вышэйшай школы, так што ведаю, пра што разважаю 🙂
Калі сур’ёзна, то не пераацэньваю вартасці тых сумбурных курсаў. І без іх наступствы адмоўнага адбору ў дзяржаўнай сістэме – а таксама ў «трэцім сектары» – кідаліся б у вочы.
…Некаторыя будуць дзівіцца, адкуль «растуць ногі» ў падвышэння(ў) пенсійнага ўзросту і ў «антыдармаедскіх» дэкрэтаў. Ну, трэба ж кімсьці заткнуць дзіркі, якія вылазяць у бюджэтах, не? 🙁 Дапускаю, нехта даўмеўся ўжо і да хітрай схемы: падштурхнуць сотні тысяч беспрацоўных – пад пагрозай занясення ў спіс «дармаедаў» – да рэгістрацыі ў якасці індывідуальных прадпрымальнікаў. Потым можна паказаць графік з ростам долі малога бізнэсу ў Беларусі экспертам з МВФ і Сусветнага банка, дастаць новыя крэдыты… Няўжо забугорныя эксперты пойдуць правяраць, працуюць насамрэч тыя ІП або не? 😉
Нямала ў свеце й пазітываў. Кітайскія ўлады выпусцілі з-пад хатняга арышту ўдаву нобелеўскага лаўрэата Лю Сяабо, якую зваць Лю Ся, і дазволілі ёй выехаць за мяжу (у час арышту бедная Люся зарабіла сабе масу хваробаў). Яе вершы – «сумесь шоўка і жалеза» (С).
У Віцебску па вуліцы Шагала, 5а, адкрылі выставу «Осіп Цадкін. Вяртанне», якая прадоўжыцца да 18 ліпеня, у Барысаве, як нагадвае Аляксандр Розенблюм з Ізраіля, пяць год ужо дзейнічае экспазіцыя «Барысаў яўрэйскі» (арганізатар – мецэнат Уладзімір Слесараў). У Бабруйску пенсіянеры вывучаюць – або ўспамінаюць – ідыш, а рабін Шауль гатуе макарону і ратуе сцены старой сінагогі.
Памяркоўны гумар: «Пагонi» з макароны і бульбы, створаныя нейрасецівам. Фота адсюль.
Ёсць неблагія шансы на тое, што ў кастрычніку 2018 г. на будынку музея ў Мсціславе за кошт фундатараў будзе ўсталявана мемарыяльная дошка ў гонар земляка, мастака Ізраіля Басава (1918–1994). Калі за справу ўзяўся сам дырэктар Магілёўскага абласнога мастацкага музея Аляксандр Хахракоў, яна, дальбог, проста не можа не скончыцца поспехам!
Праславіліся і Калінкавічы – у горад на Гомельшчыне завітала група акцёраў з Купалаўскага тэатра, паказалі спектакль па кнізе «Радзіва “Прудок”» Андруся Горвата. Між іншага, у гэтай кнізе ёсць і «яўрэйскія» згадкі: «У 1920 годзе Прудок быў уцягнуты ў савецка-польскую вайну, і мой прадзед схаваў у пограбе сям’ю габрэяў… Каб даведацца, што габрэяў, якіх хаваў у пограбе мой прадзед, звалі Зэльдай і Ізыкам, мне давялося сёння выпіць сто грам самагонкі з інфарматарам…», etc.
У Мінску Андрэй Хадановіч апублікаваў новы пераклад з Мойшэ Кульбака – гэты верш даступны ў «Нашай Ніве» (дадам, за саветамі яго перакладаў Генадзь Кляўко). Выдавец Раман Цымбераў задумаў «габрэйскую серыю», дзе першым пунктам – Кульбакавы «Зельманцы» ў новым, завершаным ужо перакладзе Андрэя Дубініна.
А вось мінская прэзентацыя кнігі французска-брытанскай даследчыцы Клер Ле Фоль у канцы чэрвеня 2018 г., лекцыя гэтай доктаркі навук пад эгідай пасольства Францыі, яе інтэрв’ю выклікаюць змяшаныя пачуцці. З аднаго боку, кажуць, кніга 2017 г. напісаная паводле дысертацыі, якую я чытаў у 2006 г. і збольшага ўпадабаў. З другога… бясспрэчна таленавітая аўтарка, нягледзячы на мае з ёй дыскусіі (напрыклад, тут), так і не пазбавілася ад фанабэрліва-паблажлівага стаўлення да калегаў, і гэта псуе ўвесь «кампот». У інтэрв’ю: «Беларусь проста ігнаруе праблему [датычнасці беларусаў да Катастрофы яўрэяў], нібыта яе няма. Гэта яшчэ савецкі падыход. Былі і праведнікі, якія ратавалі габрэяў падчас вайны, і былі калябаранты — і ў Беларусі, і ў Літве, і ў Польшчы. У Беларусі, напэўна, у меншай ступені, але ніхто гэтага не вывучаў». Так ужо і «ніхто»? Таксама не спецыяліст у гісторыі Другой сусветнай вайны, з ходу (à brûle-pourpoint) згадаю, аднак, тутэйшых гісторыкаў Аляксея Літвіна, Ігара Сервачынскага, Алеся Белага… Шчэ ў пачатку 1990-х гадоў падрабязна распавядаў пра юдафобію ў калабаранцкіх выданнях Сяргей Жумар.
Даволі павярхоўна трактуе даследчыца з Саўтгемптана і больш знаёмыя ёй праблемы: «Я вывучала спадчыну Зьмітрака Бядулі, гэта клясык, і гэта ён стварыў ідэю дружбы паміж габрэямі і беларусамі, міт аб талерантнасьці беларусаў». Можа быць, тут цяжкасці перакладу або наўмыснае спрашчэнне ад «Радыё Свабоды»… Насамрэч ідэя «дружбы народаў» закладвалася ў беларускіх нацыянальных колах перад першай расійскай рэвалюцыяй – сярод іншага, з мэтай больш эфектыўна процістаяць імперскаму ўціску. З першых выпускаў газета «Наша Ніва» (заснаваная ў 1906 г.) усцяж прапагандавала, калі ўжываць сучасную тэрміналогію, талерантнасць беларусаў да яўрэяў, пра што пісалі Іна Соркіна… і мая жонка Святлана Рубінчык. Змітрок Бядуля, пры ўсёй да яго павазе, пазнаёміўся з газетай толькі ў 1909 г., пачаў жа рэальна ўплываць на грамадскую думку прыкладна ў 1912 г. – так што не стварыў ён ідэю, а падтрымаў і зрабіўся ейным «жывым увасабленнем».
На жаль, для К. Ле Фоль, як і для многіх іншых замежных госцяў, сімвалы/жэсты часцяком апынаюцца важнейшымі за рэальнасць («грамадства спектаклю» руліць 🙁 ). Іначай мне цяжка сабе патлумачыць, чаму яна лічыць «самым высокім момантам у беларуска-габрэйскіх стасунках» пачатку ХХ ст. дэкларацыі Самуіла Жытлоўскага 1921 г. На той час міністр нацыянальных меншасцей Беларускай народнай рэспублікі прадстаўляў хіба купку сваіх знаёмцаў, дый сама БНР перайшла ў разрад эмігранцкіх летуценняў. Рэальна пік названых стасункаў выпаў на перыяд з лета 1917 г. да вясны 1918 г., калі яўрэі і беларусы стварылі адзін спіс перад выбарамі ў Менскую думу, калі ва Усебеларускім сходзе ўдзельнічалі і яўрэйскія дэлегаты, калі ў протаўрад БНР (Народны сакратарыят) увайшлі даволі ўплывовыя прадстаўнікі «абшчыны», Белкінд і Гутман, калі ўстаўныя граматы БНР рэдагаваліся і па-беларуску, і на ідышы…
Няма сувязі паміж малапаспяховымі міжнароднымі захадамі Жытлоўскага (1921–1923 гг.) і тым, што «ідыш быў прызнаны дзяржаўнай мовай у БССР». Калі каму і дзячыць за афіцыйнае прызнанне ідыша ў 1920–30-х гадах, дык падпісантам Дэкларацыі аб абвяшчэнні незалежнасці ССРБ (31 ліпеня 1920 г.), дзе гаварылася пра роўнасць чатырох моў, – у прыватнасці, бундаўцу Арону Вайнштэйну, старшыні Менскай гарадской думы ў 1917–1918 гг.
«Вольфаў цытатнік»
«Гламурызацыя вайны часта правакуе яе пачатак, таму што людзі не вельмі разумеюць, што такое на самай справе вайна» (Ірына Прохарава, 11.04.2018)
«Бясконцая множнасць крыніц абясцэньвае інфармацыю як такую, а таксама абнуляе маральнае ўздзеянне любой падзеі». (Дзмітрый Быкаў, 10.07.2018)
Вольф Рубінчык, г. Мінск
11.07.2018
wrubinchyk[at]gmail.com
Апублiкавана 11.07.2018 15:49
Водгук д-ра Ю. Гарбінскага (12.07.2018):
Чарговы выдатны тэкст. З глыбокай – і таму «жывой»– аналітыкай.
Наличие специального образования, обладание профессиональным опытом и история личного успеха в Беларуси дают меньше шансов на вхождение в политическую элиту, чем множество других факторов, которые зачастую являются случайным стечением обстоятельств. Отбор в отечественную элиту по-прежнему можно быстрее пройти не через защиту докторской диссертации, а через ловкость рук во время нарезания докторской колбасы.
Саму по себе фразу «белорусская элита» в государственном понимании можно считать оксюмороном, потому как в число избранных и лучших с точки зрения нашего государства чаще попадают не благодаря наличию выдающихся качеств или профессиональных достижений, а как угодно – из земляческих соображений, по причине взаимных корпоративных интересов и благодаря переплетениям родственных связей.
Элита в нашей стране, как и во всех постсоветских государствах восточнее Беларуси, сформирована по единому принципу: на базе партийно-номенклатурных кругов с вкраплениями специалистов из силовых ведомств, по образу и подобию их главных конструкторов. Наиболее верным залогом политического долголетия почти на всем постсоветском пространстве были и пока еще остаются не идеологические пристрастия и социальные статусы, а обычные кумовские, сватовские и приятельские отношения.
Чем выше степень верности, родства и лояльности к любой прихоти и глупости – тем больше шансов на вхождение в число избранных. Среди наших чиновников мелкого и среднего звена интеллектуалом выглядит любой, кто читал что-то помимо школьной программы и способен без калькулятора высчитать нужный процент от положенной суммы. А среди самых высокопоставленных чинов давно негласным правилом долгого функционирования и гарантом непотопляемости стал незамысловатый принцип: «Главное – не обоср…ся».
При таких принципах в Беларуси любой выпускник небелорусского вуза (например, глава Парка высоких технологий Валерий Цепкало, закончивший МГИМО в 1991г.) до сих пор выглядит инопланетянином в политической системе, где для многолетнего управления государством достаточно иметь провинциальный диплом «экономиста-организатора сельскохозяйственного производства». Каждый, кто не стесняется публично высказаться на родном языке (например, экс-министр культуры Павел Латушко) становится одновременно фаворитом одних и аутсайдером для других. Люди, способные всего лишь произнести слово «реформа» не в негативном контексте (например, бывший сотрудник президентской администрации Кирилл Рудый), тут же попадают в немилость апологетов госплана и дарят надежды рыночникам. Чужеродным элементом в устоявшейся элите становится любой, чье лицо отличается от физиономии настоящего агрария и опытного промышленника.
Из нескольких десятков незаменимых с точки зрения системы людей в стране лишь некоторые представители старой гвардии могут похвастать умениями и навыками, которые востребованы где-либо еще, помимо самой системы. Это на заре суверенитета их административный и номенклатурный опыт выглядел бесспорным преимуществом перед юной порослью, компаниями романтиков и национально воодушевленными фронтами. Сегодня опыта высокопоставленных представителей, выпадающих из колоды и уходящих в отставку с наиболее важных постов, хватает разве что на беспечное пенсионное существование в аппарате какой-нибудь совершенно бессмысленной и сугубо номинальной межгосударственной структуры.
Устойчивость сформировавшейся группировки управленцев с налаженной горизонтальной ротацией кадров зависит от того, насколько высок потенциал для вертикальной подпитки этой политической элиты молодой кровью. Буквально на днях на эту тему довелось пообщаться с белорусом, который уже 15 лет живет в Германии, а когда-то входил в молодую команду предшественников БРСМ, претендующих на видные места в будущей элите страны. Получив в добавок к своему лингвистическому образованию экономическое в Германии, сегодня он является владельцем серьезного бизнеса по обслуживанию крупнейших банков в Швейцарии, Люксембурге и других странах. Он довольно эмоционально вспоминал об умелых манипуляциях сегодняшнего помощника президента, о былых бурных буднях важного профсоюзного деятеля, о характере действующего замглавы президентской администрации, о нелепостях в поведении одного из нынешних замминистров. Но приводить его слова я не буду, потому что он всего лишь успешный представитель прогрессивного немецкого бизнеса, а его бывшие соратники – это новая волна увесистой отечественной элиты.
Многие наблюдения автора проецируются и на израильскую элиту, особенно на политических назначенцев. Вспомним хотя бы некоторых послов в Беларуси (Зеев Бен-Арье, Иосиф Шагал), не отличавшихся большим дипломатическим профессионализмом, зато близких к верхушке одной небезызвестной партии.
Или нынешняя министр абсорбции Софа Ландвер, бывшая некогда логопедшей. Сумела в 80-е годы подкатиться к Шимону Пересу, пообещав научить того русскому. Так в дальнейшем и влезла в политику. Всегда отличалась хорошей глоткой, умением затыкать рты и склонностью заявлять, что ей близки белорусы, поскольку в Минске похоронены родители. А вот какие белорусы, тут легко понять, следя за ее периодическими поездками в синеокую и встречами с людьми из той самой элиты,
Можно вспомнить и др. деятелей из все той же партии, которых вскоре ожидает суд.
Чарговае лета мінула, а можа быць, цячэ, як вада ў ярок. Не ўсе за мітульгой падзей прыкмецілі, што пасада пасла Ізраіля ў Беларусі вакантная ўжо год, але мы-та прыкмецілі: яшчэ і таму, што вялікаразумная часовая павераная абяцала прыезд новага пасла ў ліпені або ў жніўні 2016 г. Праўда, гэтак яна абяцала ў красавіку, а 7 жніўня падчас пасяджэння «Каардынацыйнага савета» галоўнага (?) яўрэйскага саюза Беларусі на адпаведны запыт адказала іначай: «гэтае пытанне зараз вырашаецца ў ізраільскім урадзе». Маўляў, як толькі, так адразу; чым марудней, тым хутчэй, і ўвогуле, Рым Тэль-Авіў не ў адзін дзень будаваўся… «Школа Шагала».
На жаль, марнаслоўе характэрнае як для ізраільскіх чыноўнікаў & чыноўніц, так і для мясцовых «яўрэйскіх лідараў». Ну хто цягнуў за язык бізнэсоўца Макса Ю., калі ў сакавіку 2015 г. ён рэагаваў у пэйсбуку фэйсбуку Іудзейскага рэлігійнага аб’яднання (ІРА) на мой артыкул пра Левіна & левіншчыну? Адзін з маіх тэзісаў тычыўся герантакратыі ў яўрэйскіх арганізацыях, выціскання моладзі на трэцеразрадныя ролі. Па сутнасці запярэчыць нічога не знайшлося, але ж Ю. запэўніваў: «у 2016 годзе ў большасці [яўрэйскіх] груп адбудзецца натуральная змена пакаленняў…» Нешта не відаць. Напэўна, прыйдзецца камусьці за астатнія 4 месяцы забяспечыць «натуральную змену» ўласнымі сіламі, а ў адваротным выпадку… ці дазволена будзе лічыць лімуднага піяршчыка пустабрэхам?
Маладыя яўрэйскія інтэлектуалы з «Каардынацыйнага савета», 07.08.2016. Фота з aviv.by.
Дарэчы, калегі з ІРА пякуць напалмам, да штыху прыраўнаўшы пяро. Чаго варты іхні допіс ад 30.08.2016 пра падарожжа 500 рабінаў з Расіі ў Беларусь, які пачынаецца з перафразаванай дзіцячай песенькі:
Ехали раввины темным лесом
За каким-то интересом
Интер, интер, интерес
Из ЦК КПСС…
Далей расказ пра інцыдэнт 22.08.2016 у перакладзе на беларускую гучыць прыкладна так:
Яны рабіны, у іх з’езд, яны едуць у Беларусь з Расіі, не паклапаціўшыся пра наяўнасць беларускай візы для тых, каму гэта трэба. І пры выездзе з Расіі ў Беларусь расійскія ўлады не выпускаюць іх у Лёзна, што для любавіцкага хасіда на другім месцы пасля Сцяны плачу. Ну, у прынцыпе, правільна робяць, што не выпускаюць, таму што Беларусь хаця і сяброўская краіна для Расіі, але ўсё ж суверэнная краіна і адсутнасць візы ў замежных грамадзян не дае магчымасць легальна перасекчы мяжу. У паветры ствараецца нейкае напружанне… І тут адбылася падзея, якая на першы погляд не вельмі ўпісваецца ў свядомасць тых, хто прызвычаіўся ўсё беларускае паддаваць абструкцыі. Прыехаў Упаўнаважаны па справах рэлігій і нацыянальнасцей Леанід Гуляка, прывёз вітанне ад Прэзідэнта Лукашэнкі, рабінаў пусцілі ў Беларусь. Магчыма, паслядоўнасць была іншай, але факт не мяняецца. Напружанне было знята, рабіны трапілі, куды ім трэба было, а Беларусь адным махам атрымала «сто ачкоў на барабане і прыз»…
Вось ён, таленавіты піяр! І першага прэзідэнта Беларусі ўспомнілі, і яго нукера (які, праўда, прыклаў руку да знішчэння мінскай сінагогі на Дзімітрава, 3 у 2001 г., але хто тое помніць?) з вялікай літары пазначылі, і перадачу з Лёням Якубовічам ненавязліва прыплялі… Заадно заявіўшы сябе апанентамі тых, хто «прызвычаіўся ўсё беларускае паддаваць абструкцыі», а сала беларускае жарэ, а бабруйскім алеем «Шалом» мінскі фалафель залівае. Вось хто заслугоўвае суперпрызу – пазачарговага прыёму ў старшыні гарвыканкама і чарговай абяцанкі пазначыць месца, дзе была Халодная сінагога, ды аднавіць яўрэйскія могілкі!
Такой бяды, што той жа аўтар (тыя ж аффтары?), пішучы пра канферэнцыю ІРА 28 жніўня, на каліва сказілі прозвішча новага галоўнага рабіна: ім стаў ураджэнец Мардэхай Райхінштэйн, а ў фэйсбуку было «Ранхінштэйн». ПраМблема ў тым, што памылачку адразу падхапіў – і не выправіў – «партызанскі» сайт. Між іншым, партызаны такія партызаны, што, у адрозненне ад рэлігійнага партала, забыліся нават пра тое, што гал. рабіна мае яшчэ зацвярдзіць дзяржаўны ўпаўнаважаны… Хаця, здавалася б, някепская нагода патроліць урад, які соваецца ва ўсе дзіркі.
Апошнім часам неяк панура ўсё з журналістыкай у нашым краі. Будаўніца «Брамы» Ларыса Фінкельштэйн змясціла ў сябе звышэмацыйны допіс пра «бандытызм і езуіцтва» медыкаў, з якімі ўступіла ў жорсткую спрэчку праз… нявыкліканы ў паліклініцы ліфт. «Новы час» і «Салідарнасць» некрытычна перадрукавалі фэйсбучны крык душы: даць слова другому боку ў рэдакцый глуздоў не хапіла… Безумоўна, лекары, педагогі (а таксама жэсаўцы, паштары…) – зручная мішэнь для крытыкі яшчэ з савецкай эры. Дапяць, што гэтыя катэгорыі адлюстроўваюць стан грамадства і не могуць скокнуць «вышэй галавы», дадзена не ўсім.
Не здзівілі мяне і крокі аднаго з вядучых аўтараў «НЧ», які, насуперак нашаму прагнозу з папярэдняй серыі «Катлет і мух», даказваў, што ў «палату № 6» ніхто з апазіцыянерчыкаў не патрапіць. На словах «незалежны журналіст» быў гатовы пайсці ў заклад, а ў адказ на канкрэтную прапанову «саскочыў»: хіба спалохаўся, што прайграе пляшку спіртнога або акарыну 🙂
Насамрэч баязліўцаў-перастрахоўшчыкаў замнога ў Беларусі, і не заўсёды яны тояцца ў дзяржаўных установах. Наадварот, часам супрацоўнікі гэтых устаноў аказваюцца смялейшымі за «вольных стралкоў». Так, трэнер СДЮШАР-7 г. Брэста нярэдка змяшчае ў сябе на сайце спасылкі на шахматныя матэрыялы belisrael.info (дарэчы, сёлета праекту «Брэсцкія шахматы» грукнула 10 гадоў), вядучы бібліятэкар і загадчык кафедры дзяржаўнага педуніверсітэта не адмаўляюцца ад супрацы з намі. А магілёўскаму гросмайстру К., які «сам сабе гаспадар» і зарабляе пераважна гульнёй на сярэдняй рукі замежных турнірах (яшчэ піша кнігі, агляды etc.), нават згадкі ізраільска-беларускага сайта здаюцца крамолаю: мы ў яго вачах амаль гэткія ж страшныя, як «Хартыя»… Праігнаруем яго блог, дзе трапляюцца кур’ёзныя шахматныя (і каляшахматныя) назіранні, але ў той жа час пануе тупая цэнзура.
Ёсць прымаўка: «чым вышэй залазіць малпа, тым лепей відаць яе зад». Грубавата, аднак слушна. У Беларусі, дарма што не без выняткаў, дзейнічае правіла: чым вышэй статус «дзяржаўнай асобы», чым больш рэсурсаў яна падбірае пад сябе, тым менш у ёй павагі да «простых грамадзян» і схільнасці да «нестандартных» учынкаў. Цытаваў тут адказ намесніцы міністра сувязі… Не склалася і з Рагачоўскім райвыканкамам. У лістападзе 2015 г. намеснік старшыні падтрымаў маю прапанову, ды нават пайшоў далей: абяцаў разам з дэлегацыяй «общественного объединения “Союз белорусский писателей“» (так!) запрасіць у горад на ХХІІІ Дзень беларускага пісьменства і Вашага пакорлівага слугу… Ці трэба казаць, што ў верасні 2016 г. у Рагачове (акурат як 10 год таму ў Паставах) не было дэлегацыі Саюза беларускіх пісьменнікаў, а запрашэння з райвыканкама я так і не дачакаўся?
Дасць Б-г, калі-небудзь з’езджу ў горад Гервасія Вылівахі без узгаднення з чыноўнікамі. Хочацца верыць, што Дзень пісьменства 4 верасня запомніцца рагачоўцам надоўга – не толькі тлумам і галёканнем. У Шчучыне год таму аналагічнае свята мела нямала дадатных рысаў; з іншага боку, чытаць і выбіраць сабе чытво я прызвычаіўся задоўга да заснавання «Дня пісьменства»/«Дамоў кнігі»… Дый прэміі, якія прысуджаюцца чыноўнікамі і афіцыёзным «Саюзам пісьменнікаў Беларусі» без уліку інтарэсаў найстарэйшай творчай суполкі Беларусі, не дужа мяне цікавяць.
Летась райвыканкамаўцы планавалі «при наличии финансовых средств» устаноўку да свята «ротонды и скульптуры Гервасия Выливахи на памятнике архитектуры – Замковой горе г. Рогачева». Фінансавых сродкаў, відавочна, хапіла толькі на Дом кнігі імя Караткевіча. Арганізатары пералічылі юбілеі ўсіх, каго маглі – Бядулі, Крапівы, Багдановіча, Мележа, Шамякіна – а 120-годдзе Майсея Кульбака забылі. Не ўзгадалі ў інтэрнэт-спісе між ураджэнцаў рагачоўскай зямлі выдатнага паэта Самуіла Галкіна, хоць у горадзе здаўна ёсць яго вуліца. Але ж якое беларуска-яўрэйскае сэрца не ўзрадуецца ад весткі пра ўрачыстае наданне імя мастака Анатоля (Танхума) Каплана дзіцячай школе мастацтваў (ідэя абмяркоўвалася на сайце «раёнкі» з вясны 2015 г.), ад таго, што ў Рагачове з 2011 г. праводзяцца Капланаўскія чытанні?
Паколькі ў Рагачоў я не завітваў, то і здымкаў з імпрэзы не прапаную (перадрукоўваць з іншых крыніц сумотна). Паглядзіце-ка лепей, шаноўныя, як балявалі ў іншым горадзе Гомельшчыне – у Калінкавічах. Узровень прыкладна той самы… Абразкі з VIII фестывалю гумару «Аўцюкі» (ліпень 2016 г.) прыслаў пастаянны аўтар belisrael.info Уладзімір Лякін.
Асаблівага сэнсу ладзіць фэсты гумару ў Беларусі, па-мойму, няма: жыццё і так смешнае да слёз. Тым, хто яшчэ не верыць, раю паглядзець перадвыбарныя ролікі на БТ Уладзіміра Падгола («Містэр Шалом» кампаніі-2016; мабыць, Артура Клінава абчытаўся) і Дзмітрыя Кучука («Містэр Адгазнік»). Шкада, што не бярэ ўдзелу ў парламенцкіх выбарах Юрый Шульган: на шляху да халяўнай вады ў парку 60-годдзя Акцябра ён паведаміў нам, што ўзмоцнена рыхтуецца да прэзідэнцкіх. Каго не цікавяць баталіі кандыдатаў, няхай уважліва пазнаёміцца са справаздачай бешанковіцкай газеты пра «29 адважных даследчыкаў» (не раўнуючы, 26 бакінскіх камісараў), якія ледзь не згубіліся сярод магільных камянёў. Феерычны таксама пасаж «Зары» пра «незвычайныя» імёны тутэйшых яўрэяў: Роза, Якаў, Іосіф…
Крыху – папраўдзе, самую крыху – насмяшыла Жэня Ч., дачка «нармалізаванага» беларускага медыямагната, якая атабарылася ў Ізраілі. 4 верасня г. г. яна зарэгістравала ўласны бізнэс і на пытанне, чым будзе займацца, горда заявіла: «зліваць у экстазе дзве краіны, якія я люблю: Беларусь і Ізраіль». Калі на любові зарабляюць грошы, гэта завецца?.. Праўда, крыху пазней удакладніла: «вязу групы ІТ-прадпрымальнікаў з Беларусі ў Ізраіль».
Багата мільганула такіх, хто спрабаваў абстрагавацца ад палітычных рэалій і ўхапіць свой кавалак на беларускім рынку… Не дужа «пакаціла» ні ў Эліэзера Фішмана (ці выпадкова пасля апрацоўкі Мінска ён апынуўся на грані банкруцтва?), ні ў Леві Леваева, ні нават у беларускага рэзідэнта Міхаіла Шурыма з ізраільскімі партнёрамі. Можа, спярша правілы гульні ў РБ варта было зрабіць больш празрыстымі і стабільнымі?.. Ну, з такім магутным-тылам, як мама-«культОролог» (хіба аналаг «проффесора»?), у дзяўчыны ўсё мае атрымацца, прынамсі шчыра ёй гэтага зычу.
Усміхнуў і маскоўскі публіцыст Алесь Ч., які хоча быць большым беларусам, чым мясцовыя (што, зрэшты, характэрна для эмігрантаў – аўтараў «Радыё С.»), і падказвае ўладам: «Зьдзіўляюся, як беларускі МЗС і беларускія ідэолягі не выкарыстоўваюць габрэйскі фактар чыста з прагматычных меркаваньняў: гэта ж сапраўды калясальны, гіганцкі патэнцыял для турызма і ўвогуле для разьвіцьця сувязяў з Ізраілям, ЗША, Брытаніяй. Нашчадкаў беларускіх габрэяў – дзясяткі ці сотні тысячаў, сярод іх вельмі шмат багатых і ўплывовых людзей». У 2016 годзе! Пасля безлічы афіцыйных прамоў на тэму «Беларусь – радзіма яўрэйскіх сланоў мастакоў і партызан», пасля місіі лорда Бела, які ў 2000-х «адмываў» Беларусь ад антысемітызму, і шматлікіх заляцанняў высокіх чыноўнікаў да Софы, Эвіка, Фаіны, Грышы Іофе ды іншых інтарэсантаў! Выглядае, мінспорту на пачатку 2016 г. ўзяло экс-дырэктарку ІРА начальніцай беларускага агенцтва па турызму іменна ў спадзеве, што яна прывязе ў «сінявокую» яшчэ болей нашых супляменнікаў. Меркаваў даведацца пра поспехі Веранікі Д. за паўгода з сайта ўзначаленай ёю канторы, ды стаміўся чакаць, пакуль паадкрываюцца яго старонкі…
Яшчэ не заведзены атамны Молах пад Астраўцом ужо забірае людзей (дырэкцыя будоўлі АЭС праз дзень, 27.08.2016, пацвердзіла згубу рабочага). І што-што, а гэта саўсім не смешна.
Вольф Рубінчык, г. Мінск
05.09.2016
wrubinchyk[at]gmail.com
Кароткі змест папярэдніх дзесяці серый
№ 19 (15.08.2016). Перадвыбарны перыяд. «Хто пасля Лукашэнкі?» Кампанія А. Лагвінца 2016 г. Успамін пра 2004 г., калі «адмінрэсурс» працаваў на карысць І. Аляксанавай. Выкрыцці П. Спірына ў 2012 г. І. Аліневіч пра А. Дзмітрыева. Прагнозы адносна шансаў А. Дзмітрыева, Т. Караткевіч, А. Трусава. Інцыдэнт на АЭС і кампанія «зялёных». Павольная беларусізацыя. Вывучэнне творчасці Ф. Гюлена беларускімі «інтэлектуаламі». Неадназначнае стаўленне да праспекта С. Бандэры ў Кіеве, крытыка з боку яўрэйскіх суполак. «Грамадская рэабілітацыя» нацысцкіх калабарантаў у Беларусі.
№ 18 (17.07.2016). Трэш ад С. Алексіевіч. Развагі пра адносіны палякаў і яўрэяў у вайну. «Адстаронены» падыход да ахвяр (Т. Снайдэр і інш.). Рэакцыя прэзідэнта Расійскага яўрэйскага кангрэса. Кніжныя падарункі з аўтографамі (М. Шуканаў, Д. Шульман, Зм. Дзядзенка, І. Бердзічэўскі, Г. Піліеў). Кароткі агляд рамана «Малінавы пелікан» Ул. Вайновіча. Палітычная кар’ера Г. Каспарава і яго недальнабачная пазіцыя пры адкліканні прэміі Гавела, прысуджанай П. Паўленскаму.
№ 17 (27.06.2016). Выступ С. Ландвер на «Усебеларускім сходзе». Яе скандальнасць. Думкі пра суполку, якой яна кіравала. Фільм «Гуд бай, бацька», эвалюцыя «першай беларускай газеты». Закон аб абароне дзяцей, «лалітыка». Бязглуздасць празмерных абмежаванняў у мастацтве. Атмасфера ў Беларусі і «перабудовачныя» фільмы. Канец брэжнеўскага кіравання вачыма А. Рыбіна. Наіўная «вера ў Захад» А. Лагвінца. Добрыя навіны (выстава «яўрэйскіх лялек» В. Гайшун і г. д.), кароткі ўспамін пра Д. Сімановіча. «Шагалаўскае» шоў на АНТ. Індульгенцыі ад кнігароў.
№ 16 (24.06.2016). «Усебеларускі народны сход», падабенства ў бачанні народу А. Лукашэнкам і С. Алексіевіч. Думкі Ю. Хашчавацкага, С. Ландвер. Цяганіна з выплатай пенсій выхадцам з Беларусі ў Ізраілі. Спробы М. Салодкінай і С. Ландвер дамовіцца з М. Шчоткінай (2007, 2012 гг.). Спрэчныя выказванні пра «сялянскасць» беларусаў, «інтэлігентнасць» яўрэяў. Гісторыя М. Шурыма, які страціў кароў. Водгукі на 15-ы выпуск «Катлет і мух». Канферэнцыя «пра яўрэяў» у БДУ (2008 г.). Помнік Э. Севелe ў Бабруйску. Дыскрэдытацыя ўрада Гройсмана міністрам Авакавым.
№ 15 (12.06.2016). Стан іудаікі ў несвабоднай краіне. Назіранне Бенькі пра паступовыя абмежаванні ў Беларусі. Сумнеў у тым, што дзяржава дапаможа развіваць іудаіку. «Афіцыйная» беларуская навука і фестываль нацыянальных культур у Гродне. Гіпатэтычныя крокі да выхаду з крызісу: сацыялагічнае даследаванне, заснаванне Цэнтра ідыша ў Пінску або Бабруйску, «Інстытут беларускай іудаікі». Замежныя інстытуцыі. Бюракратычны адказ на прапанову выпусціць канверт з выявай М. Кульбака.
№ 14 (20.05.2016). 25 гадоў беларускай дзяржаўнасці. Пастка будучай дэнамінацыі. Магчымыя пагрозы для незалежнасці. Расчараванне ў Захадзе, грубыя нападкі Ш. на ЕГУ. Глупствы ад зволеных з ЕГУ выкладчыкаў. Рэальнае месца тэмы Халакосту ў Беларусі. Антыканстытуцыйная ліквідацыя Вышэйшага гаспадарчага суда. Выпадкі, калі суддзі ў 2016 г. касавалі рашэнні выканаўчай улады. «Сэканд-хэндная» газета «Авив». Меркаванне пра парламенцкія выбары.
№ 13 (10.05.2016). Матэрыял Ю. Чарняўскай пра яўрэяў у СССР як падстава для вывадаў пра стан грамадства. Слабыя месцы гэтага артыкула і партала «прагрэсіўнага іудаізму». Малапісьменны дапаможнік для беларускіх студэнтаў «Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 год». Думкі Дз. Сляповіча пра «моду на яўрэйства» ў Беларусі. Юдафобія ў колах «патрыётаў». «Цяжкасці перакладу» (дакументацыя АЭС, нарыс Бядулі). Алей Шалом з Бабруйска. Гастролі ізраільскага гурта «Арава» ў Мінску, Сабантуй у Рышон Ле-Цыёне.
№ 12 (24.04.2016). «Вясна юбілеяў»: Натан Воранаў, Майсей Кульбак, Змітрок Бядуля. Погляд Алеся Бузіны на Тараса Шаўчэнку. Апартунізм Бядулі і Кульбака ў 1930-х гг. Падарожжа Этгара Керэта ў Мінск-2016. Меркаванне пра агенцтва па турызму і Барыса Луцэнку. Праект па вывучэнні гісторыі савецкіх яўрэяў. «Такі Песах» і «Лімуд» у Мінску. «Экстрэмізм» у кнігах Зянона Пазняка і яго рэальныя памылкі. Зварот пра Курапаты ў пасольства Ізраіля.
№ 11 (03.04.2016). Рашэнне прэм’ер-міністра Ізраіля захаваць пасольства ў Беларусі. Лёс «ідышкайт». Выхад і прэзентацыя рамана П. Касцюкевіча «План Бабарозы». Кніга афіцыёзных філосафаў «Беларусь: культурно-цивилизационный выбор». Успамін пра наведванне Інстытута філасофіі і прапановы дырэктара. Гастролі «Серебряной свадьбы» ў Маскве. Разборкі вакол недзяржаўнай літпрэміі «Дэбют». Яўрэі і гумар.
№ 10 (26.02.2016). Візіт у Мінск ізраільскага паэта Ёнатана Барга. Уражанні ад выставы «Час і творчасць Льва Бакста», ад экспазіцыі Нацыянальнага мастацкага музея ўвогуле. Некалькі слоў пра Майсея Кульбака. «Шарыкаўскія» выказванні дзяржаўных службоўцаў. Гісторыя з маечкай «Holocoste» на Нямізе, саматужная канспіралогія асобных публіцыстаў. Рэальныя праблемы яўрэйскага жыцця – у Ракаўскім прадмесці і не толькі.
Змест першых серый гл. у № 10 🙂
Ад рэдакцыі. Мы не заўсёды згодныя з суб’ектыўнымі ацэнкамі нашых аўтараў, у тым ліку і В. Рубінчыка.
На мінулым тыдні пару слоў выціснуў з сябе пра візіт Софы Ландвер у Мінск, на «Усебеларускі народны сход»… Ужо тады мне кінулася ў вочы нават знешняе падабенства ізраільскай міністаркі з цынічнай дамай, якая ў беларускім урадзе служыць «тэрмінатарам»…
Так-так, я зазірнуў у фэйсбук Софы, думаў знайсці тлумачэнні «з першых вуснаў»… Аднак прачытаў толькі яе адказ 24.06.2016 нездаволенаму чытачу з Ізраіля (каменты якога хуценька выдалілі): «Мы знаем, есть еще семейки, что наше хают и бранят. И с увлечением глядят на заграничные наклейки, а сами здесь сидят????!!!!!» Тут і адзначаная раней саўковасць (С. Л. перафразавала вядомую байку Сяргея Міхалкова часоў барацьбы з касмапалітызмам, толькі там было «а сало русское едят!»), і блізкаўсходняе хамства… Карацей, Софа як міністр абсорбцыі – гэта дыягназ для Ізраіля; Іосіф Шагал на яе фоне – «плотник супротив столяра». Нават калі палова напісанага тут праўда – а выглядае, што праўды больш за палову! – ёй трэба назаўжды забараніць выступаць ад імя «яўрэйскай дзяржавы». Ды «хто ж яго пасадзіць, ён жа помнік… (С)».
Яўрэям Беларусі варта было б ігнараваць (калі не байкатаваць) такіх дзеячаў/дзеячак. Вядома, заўсёды знойдуцца штрэйкбрэхеры накшталт «галоўнага рабіна ўсея Беларусі», які ў тым жа фэйсбуку С. Л. сёлета напісаў «Удачы ва ўсім!», а пазалетась з ёй фоткаўся. На месцы Грышы А. я б памятаў, што сёння ў Ізраілі чалавек займае адказную пасаду, а заўтра ён пад следствам і, размазваючы слёзы, пакідае палітыку (як летась было з іншай памочніцай Лібермана Фаінай Кіршэнбаўм – у Мінск, дарэчы, яна таксама гойсаць любіла). Жадаць удачы асобам з падмоклай рэпутацыяй – апускацца да іх узроўню…
Успомнілася, што ў 1990-х С. Ландвер кіравала «Аб’яднаннем выхадцаў з СССР-СНД у Ізраілі» – арганізацыяй, з’езды якой адбываліся прыкладна так, як «усебеларускія народныя сходы». Традыцыя «кіраванай дэмакратыі», паводле сведчання пісьменніка Рыгора Свірскага, была закладзена ў аб’яднанні ад пачатку, з 1970-х гадоў. Працытую «Прорыв» (1979–1982), кнігу мастацкую, але ў многіх месцах блізкую да дакументальнасці:
«Маё прозвішча Мансекоўскі. Я – шавец з кібуца Гіват Ашлаша… Я сцвярджаю, што на з’ездзе ёсць многа людзей з фальшывымі мандатамі. Мяне ніхто не выбіраў… Прыбеглі да мяне, сунулі мандат, залазь, кажуць, у аўтобус, трэба ехаць. Навошта? – пытаюся. – “Трэба! – адказваюць. – Ты будзеш называцца дэлегатам з вырашальным голасам ад кібуца Гіват-Хаім”. – Яны толькі што прыгналі з кібуцаў два аўтобусы фальшывых дэлегатаў! – пракрычаў Доў Гур… Справаздача мандатнай камісіі ўжо не была сакрэтам для многіх. Пацвердзілася, што, прынамсі, каля ста “дэлегатаў” тэрмінова дастаўлены з кібуцаў і не маюць ніякага дачынення да імігрантаў з Савецкага Саюза».
Можна так далёка ў мінулае не зазіраць. Дзіўна і трохі вусцішна, што фільм «Гудбай, бацька», зняты мінскімі анархістамі пасля «усебеларускага сходу» 2006 г., дагэтуль актуальны. Так лёгка ўявіць сабе ідыёта-дэлегата, які жыве ў паралельнай рэальнасці і «слухае бацьку»… Зрэшты, 10 год таму, калі ўжо прайшоў рэферэндум аб падаўжэнні паўнамоцтваў Лукашэнкі (намер ператварыць іх у пажыццёвыя не хаваўся і ўвосень 2004 г.), у мяне было больш аптымізму. Я цягаў па Мінску кайстры з «першай беларускай газетай», выкінутай з сістэмы дзяржраспаўсюду за падтрымку Аляксандра Мілінкевіча, пісаў у яе пра шахматы і шашкі. Калега-культуролаг бойка сцвярджаў пра згаданы фільм: «Смеючыся, мы развіталіся са сваёй цяпершчынай». Тады, пасля Плошчы-2006, цяжка было сабе нават уявіць, што ў 2016 г. галоўная старонка сайта «Нашай Нівы» будзе выглядаць так (прынтскрын ад 27.05.2016: прозвішча «смешнага» персанажа пазначана белымі квадрацікамі):
Справа, падобна, і ў тым, што Мілінкевіч – «мужчына, якому прыемна падпарадкоўвацца» – к пачатку 2010-х гг. зусім «здзьмуўся», і хітрамудрыя рэдактары «НН» паступова пераарыентаваліся на мацнейшага… «Усё пра яго і крышачку пра надвор’е арыштаваных».
* * *
Адной нашай чытачцы падалося, што Бенька з яе развагамі, якія мы цытавалі ў 14-й серыі, згусціла фарбы. Баюся, не. Вось чарговы прыклад таго, як нам «забараняюць купляць цыбулю». У маі г. г. «парламент» прыняў закончык з бяскрыўднай на першы погляд назвай: «Пра ўнясенне зменаў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь» На нядаўні «пакет Яравой», яшчэ не зацверджаны ў Расіі, беларускія СМІ адрэагавалі, а праблемы ў сябе пад носам не прыкмецілі… Між тым праблема ёсць, яна – у тым, што адыёзныя нормы прыкрываюцца «клопатам пра дзяцей». Для такіх уладных захадаў прыдумаў я тэрмін «лалітыка». Хаця… хто ведае – можа, у вялікай і магутнай рускай мове слова «лолитика» ўжо ёсць?
У законе № 362-З дэкларуецца: «Кожнае дзіця мае права на абарону ад інфармацыі, якая наносіць шкоду яго здароўю і развіццю». І спіс там – хавайся ў бульбу! Што, на думку заканадаўцаў, прычыняе шкоду? Тое, што «адлюстроўвае здзекі з чалавека або групы людзей або іх прыніжэння ў сувязі з этнічным паходжаннем, нацыянальнай, расавай, рэлігійнай, палавой прыналежнасцю, перакананнямі або поглядамі, сацыяльным паходжаннем, захворваннем», «заахвочвае звычкі, што супярэчаць фармаванню здаровага ладу жыцця», «дыскрэдытуе інстытут сям’і і шлюбна-сямейныя адносіны»… Пад артыкул можна падагнаць усё, што заўгодна: Калабок дыскрэдытуе сямейныя адносіны (сышоў ад бабулі з дзядулям), пра герояў Марка Твена і казаць няма чаго…
Карацей, калі строга выконваць закон, то «пад раздачу» патрапяць многія творцы, найперш сучасныя (тыя, хто даўно памёр, яшчэ могуць спадзявацца на тым свеце, што Грамадска-кансультатыўны савет па абароне дзяцей, зацверджаны Саветам міністраў РБ, убачыць у іхніх опусах «значную гістарычную, мастацкую і (або) іншую каштоўнасць для грамадства»).
Ясна, у творах для дзяцей заўсёды былі і мусяць быць канфлікты, якімі поўніцца рэальнае жыццё. Не дзяржава павінна кантраляваць інфармацыйныя плыні ў сям’і; стагоддзямі гэтым займаліся бацькі і апекуны, якія неяк давалі рады з выхаваннем дзяцей без цэтлікаў «0+», «6+», «12+» і г. д. (гэтыя цэтлікі праз год, з 1 ліпеня 2017 г., будуць абавязковымі на большасці кніг і іншых друкаваных выданняў).
Збыткоўная паліткарэктнасць, спалучаная з аўтарытарызмам, здольная адно выгадаваць пакаленне прыстасаванцаў і забіць ахвоту да творчасці ў дарослых. Слушна пісаў Ігар Аліневіч у сваёй кнізе «Еду ў Магадан», створанай за кратамі: «Дыктатура абыходзіцца з народам, як з дзіцём… Самакіраванне, сацыялізацыя, самаарганізацыя – вось прынцыпы прагрэсіўнага грамадскага ўладкавання». Але што змянілася за тыя 10 месяцаў, што ён знаходзіцца «на волі»?
Сітуацыя ў Беларусі ўсё больш нагадвае нават не Кафку (гэтае параўнанне банальнае і зацяганае ад шматкротнага ўжывання), а найбольш абсурдныя эпізоды з перабудовачных мастацкіх фільмаў (і хто скажа, што жыццё не імітуе мастацтва?) То людзі пасля закліку «правадыра» працуюць аголенымі, як сакратарка ў «Горадзе Зера» (1988)… То дробныя чыноўнікі настаўляюць артыстаў, як ім граць, спяваць і сябе паводзіць, як тое было ў фінале салаўёўскай «Ассы» (1987)… А натацыі навукоўцам ды дзеячам культуры на «ўсебеларускім сходзе» і не толькі – чым не выступ Шарыкава з балалайкай перад прафесурай у «Сабачым сэрцы» (1988)? Мадэрнізаванага Шарыкава, з двума дыпломамі…
Рэзюмаваў бы словамі Аляксея Рыбіна з яго аповесці-мемуараў «Кіно ад самага пачатку» (1991), дзе гаварылася пра гнілую атмасферу ў Ленінградзе на рубяжы 1970-80-х гг., у прыватнасці, на заводзе:
Гэта было проста брыдка. Не злавала, не выклікала жадання спрачацца, даказваць – проста было брыдка. Хаця хапала сярод рабочых і нармальных людзей, не пазбаўленых здаровага глузду, але ўсе яны неяк памоўквалі і не кідаліся ў вочы – напэўна, саромеліся выстаўляцца.
Той перыяд у пэўным сэнсе быў нават больш ліберальны: прынамсі ў нонканфармістаў мелася нямала шансаў на працаўладкаванне, чым не праміналі карыстацца і сам Рыбін, і яго прыяцель, нейкі Віктар Цой. Галоўнае, у «шырокіх колах насельніцтва» (а перадусім у недараструшчанай на той час інтэлігенцыі) цыркулявала вера, што вось дзе-та там, у нармальных краінах, ёсць нармальнае жыццё… «Не знают они, что есть Брежнев / И что мы куда-то идем», – развучвалі парадыйную песеньку Валодзі Захарава тыя ж Цой з Рыбіным. Адносную бяспеку і бурны эканамічны рост на Захадзе цяжка было адмаўляць… Святлана Алексіевіч са сваімі «брадвейскімі тэзісамі» не расплюхала, данесла святую веру да 2016 г.
Што ж у сярэдзіне 2010-х робіцца ў «цывілізаваных краінах»? Шматлікія тэракты, няўменне або нежаданне даць рады з хвалямі бежанцаў. Сёлета адзін рэферэндум (у Нідэрландах) валуном лёг на шляху еўрапейскага развіцця Украіны; другі, у Вялікабрытаніі, наогул ставіць пад сумнеў будучыню Еўрапейскага Саюза. Да ўсяго мы назіраем за істэрычным дзядзькам і хлуслівай цёткай у ролі кандыдатаў на прэзідэнта «самай свабоднай краіны». У дачыненні да Беларусі з Захаду ідзе паддобрыванне да важакоў рэжыму, вызначэнне ў якасці «лідэраў апазіцыі» тых, хто насамрэч імі ніколі не з’яўляўся…
Смешна назіраць, як некаторыя тутэйшыя актывісты ўпарта спрабуюць навярнуць жыхароў РБ у «еўрапейскую веру». Характэрнае чэрвеньскае інтэрв’ю паплечніка Мілінкевіча, палітолага Алеся Лагвінца, побач з якім я некалі вучыўся ў ЕГУ: «Велізарны аб’ём працы трэба зрабіць, каб пераканаць нашых людзей у тым, што максімальнае збліжэнне з ЕЗ… у нашых нацыянальных інтарэсах». Ну проста як у той показцы: «Мышы плакалі, калоліся, але працягвалі жэрці кактус».
Не, роспачы не маю, пагатоў ёсць жа і добрыя навіны: гастролі «Серебряной свадьбы» ў ЗША (цэлы амерыканскі тур), выстаўка «яўрэйскіх лялек» Валерыі Гайшун у Мінску, інаўгурацыя вуліцы Марка Шагала ў Віцебску, ды яшчэ з партрэтам майстра, з’яўленне памятнай дошкі ў гонар паэта Давіда Сімановіча ў тым жа горадзе. Паэта я памятаю з часоў яго выступаў у Мінску пад канец 1990-х: нягледзячы на паважны ўзрост, ён быў шумнавата-напорысты, пэўна, браў прыклад з Яўгена Еўтушэнкі, куміра сваёй маладосці… Заўсёды ў скураной куртцы – таксама знак мінулага. І нязменны верш-дэкларацыя «Имею честь принадлежать к тому гонимому народу…»
Фота з krynica.info
Між іншага, лялькападобныя танцоры на канцэрце для дэлегатаў праславутага сходу (арганізатар – тэлеканал АНТ) дэманстравалі ідэалагічна вытрыманы «Палёт Шагала і Бэлы над краінай». Мастак не вінаваты, што яго летуценні выкарысталі надзвычай прыземленыя людзі. Аднак асадачак астаўся.
В Беларусь назначен новый посол государства Израиль Йосеф Шагал.
Дипломат, назначенный еще в октябре 2011 года, не мог приступить к своим обязанностям, поскольку шло расследование возможных злоупотреблений властью его шефа, министра иностранных дел и лидера партии «Наш дом – Израиль» Авигдора Либермана.
Расследование злоупотреблений не выявило, хотя в Беларуси люди сведущие давно знают о постоянных контактах Либермана с Александром Лукашенко и представителями провластного белорусского бизнеса, отголоски которых время от времени просачивались в белорусскую прессу. В том числе речь идет о ряде частных визитов Либермана в Минск для проведения переговоров. Информацию о контактах с израильским министром белорусские власти стараются не афишировать, что абсолютно понятно, поскольку неоднократно появлялась неподтвержденная информация о бизнес-связке Лукашенко-Либерман-Березовский, которая, будь она подтверждена фактами, может серьезно повлиять на расстановку сил как в Израиле, так и в Беларуси, вовлекая в процесс выяснения отношений Россию.
Назначение Йосефа Шагала послом в Беларусь еще раз доказывает, что Либерману наша страна глубоко небезразлична. Проинструктированный шефом, Шагал обозначил акценты своей будущей деятельности в интервью интернет-телеканалу ITON TV.
Основным лейтмотивом интервью стало обозначение общих приоритетов Израиля и Беларуси, в представлении посла Шагала. В частности, речь идет о солидарности в противостоянии политике двойных стандартов.
«Беларусь – важный партнер Израиля. Я лично знаком с Лукашенко. […] Сегодня Беларусь изолируют: идет мощная волна, прежде всего европейская и американская, – их обвиняют в нарушении прав человека, в упор не замечая, что практически то же самое, только в больших масштабах, делается в России. Непонятен этот акцент, нажим. Мы, как израильтяне, знающие на собственном опыте, что такое политика двойных стандартов, должны хорошо понимать те страны, которые попадают в такую же ситуацию».
Надо сказать, пассаж неуклюжий, недостойный не только посла, но даже студента первого курса дипакадемии, когда страна, в которой пытки стали нормой, выдается за жертву давления со стороны Европы и США. Причем, статус собственной страны Шагал низводит до уровня нынешней дремучей белорусской диктатуры. И еще одно высказывание, уничижающее в первую очередь Израиль, получить расположение которого легко – достаточно просто воздерживаться во время голосований по любому вопросу, касающемуся арабо-израильских взаимоотношений.
«Очень важно сохранить хорошие отношения со страной, которая, кстати, относится к нам прекрасно – на многих голосованиях ООН если не голосовала за, то и не против нас, воздерживались».
В интервью нарушения прав человека в Беларуси израильский посол характеризует как «есть какие-то нарушения», при этом объясняя, что Израиль относится к этой проблеме «с пониманием», поскольку сам неоднократно «попадал под подобную раздачу».
Любопытна и цитата, касающаяся характеристики Александра Лукашенко в качестве национального лидера.
«С моей точки зрения, Лукашенко – это лидер. У него есть определенные минусы, но чего у него не отнять, и это подтвердит белорусский народ, который голосует нормально, чтобы там не говорили о подтасовках, это того, что белорусы жили нормально: платились зарплаты, пенсии, было чисто, экономика прекрасно работала».
О нарушениях прав человека посол Шагал старается говорить уклончиво «может они чего-то не понимают; может Запад что-то не так трактует», что позволяет утверждать, что данная тема не является для Израиля сегодня приоитетной. Приоритетом же станет экономика, покольку «многие израильские бизнесмены хотят продвигаться в Беларусь, покольку там есть широкие перспективы».
Разговор об экономических перспективах господин Шагал сдобрил потрясающим откровением: «Нам очень хотелось бы, чтобы они дружили и торговали с нами, а не с Исламской республикой Иран».
В финале беседы Йосеф Шагал порадовался за то, что в Беларуси нет антисемитизма. Это правда. За исключением одного человека, который запросто позволяет себе антисемитские высказывания, вроде этого: «Если вы были в Бобруйске, вы видели, в каком состоянии город. Страшно было зайти, свинушник был. Это в основном еврейский был город, вы знаете, как евреи относятся к месту, где они живут». Но это, похоже, не проблема для посла Шагала, поскольку главное – это «экономические перспективы» Авигдора Либермана.
Кроме комментов к этой статье, приведу несколько еще ранее опубликованных в фейсбуке к материалам, связанным с высказываниями Шагала :
– Очень жаль, что государство Израиль в Беларуси будет представлять такой человек. Всё это наносит большой репутационный ущерб Израилю как демократическому и правовому государству. Нельзя назначать послами людей с такими беспринципными и аморальными взглядами! Это – большая ошибка израильского кабинета министров. Но эта ошибка является также следствием включения в состав кабинета министров А. Либермана, который также отличается большой “гибкостью взглядов” и не имеет безупречной репутации в израильском обществе. А.Либерман и Й.Шагал – типичные представители внешнеполитического курса “Realpolitik” в израильской политической системе, для которых нет ничего святого. Для них “всё можно, всё дозволено, если это им выгодно”. И им “по барабану” все страдания белорусских людей, сидящих в тюрьмах и подвергающихся пыткам, политические убийства, отсутствие в Беларуси правосудия, свободы слова и права на мирные антиправительственные протесты, массовые незаконные бандитские аресты людей лукашенковскими “тонтон-макутами” без опознавательных знаков. К сожалению, следует здесь отметить, что государство Израиль и политические партии Израиля пока никак не реагируют на на все эти факты и не выражают озабоченности по поводу действий авторитарного антинародного режима в Беларуси. А правительство ещё при этом назначает этого “козла” Й. Шагала в качестве посла. Тут есть над чем задуматься … В первую очередь израильтянам …Alexandre Pogartsev, 24.01.12
– Совершенно верную картину обрисовал уважаемый Александр, за что я ему благодарен! Вспоминая уже более 5-летней давности интервью Шагала в программе “Один на один”, где он грубил и хамил Асе Истошиной за то, что она задавала острые вопросы, его другие выходки, понимаешь, что именно такой человек и нужен Лукашенко. И уж никак не подобный умнейшему Элиягу Валку, бывшему послом в начале и середине 90-х. Думаю, что как только закатится звезда Либермана, а это может произойти в любое время в свете инкременируемых ему многочисленных обвинений, так у нас начнут всерьез говорить о белорусском режиме, политических заключенных и многом другом. Не будет позорнейших поздравлений узурпатору со сторону, так называемого, председателя белорусского землячества М. Ольшанского, исчезнут с горизонта Шагалы и ему подобные. (А. Ш.) 24.01.12
– Дружба Либермана с диктаторами Путиным и Лукашенко, естественно, не может вызвать ничего, кроме отвращения. И никакой политической “целесообразностью” это оправдать нельзя. Ну а Шагал, так тот даже превзошел и своего шефа. Я бы на месте белорусов, после заявлений, сделанных им в том самом интервью на Iton-Tv, делал все возможное, чтоб его просто стали игнорировать послы других стран. В конце-концов есть какие-то человеческие ценности, и если ему наплевать на страдания того же Санникова и его семьи, других политзаключенных, и вообще миллионов нормальных здравомыслящих белорусов, на исчезновение в стране противников Лукашенко, на это постоянное позорище с сыном Колькой, которому должны отдавать честь генералы, то такой представитель Израиля заслуживает полной абструкции. Мы несомненно заслуживаем того, чтоб в стране, которой почти 18 лет правит самодур, нашим послом был порядочный человек, а не хвастающийся личным знакомством и восхваляющим ТНП. (А.Ш.) 25.01.12
Хочу сказать, что в фейсбуке тема интервью Шагала поднималсь неоднократно и активно обсуждалась. Надеюсь, что в конечном итоге все это приведет к игнорированию подобного “деятеля” и он действительно вскоре с позором исчезнет с белорусского горизонта, да и в Израиле сей тип давно никому не интересен.
27.01.12
Надо признать, что приехав в Минск, Шагал нисколько не изменил себе и своему патрону, оставшись в своем репертуаре. А потому очень многим должны быть интересны размещаемые новые материалы и сотни комментов к ним.
МИД Израиля должен бы отозвать своего нового посла из Беларуси в 24 часа.
А давайте немного отвлечемся от цен на мясо и пофантазируем. Давайте представим себе, что в Израиль приехал новый посол какого-нибудь цивилизованного государства – допустим, Германии – и дает свою первую пресс-конференцию. И говорит: «Я — гражданин Германии, у нас не было Холокоста. Немцев в концлагерях не убивали. Что касается Израиля, то я не знаю, мне надо почитать ваши еврейские газеты. Через полгода я отвечу на ваш вопрос. Я журналист и отлично знаю, как пишутся статьи. Немецкие газовые камеры?.. Да вы что, у меня дома только микроволновка! Вы сами бывали в газовой камере?»
Не сомневайтесь, что такого посла отзовут на родину раньше, чем в 24 часа, просто чтобы народ страны пребывания не утопил его в Средиземном море – в Мертвом не утопишь, к сожалению. И дипломатическая карьера на этом закончится, и ни на какую госслужбу он после этого не устроится, и общественное мнение раздавит такого, как клопа. Но прошли уже сутки после аналогичного заявления нового посла Израиля в Беларуси Иосифа Шагала, а он по-прежнему в Минске, и никто его никуда не отзывает и из системы МИД не увольняет. А между тем именно так, как придуманный мной посол из первого абзаца, он и ответил на вопрос о политзаключенных моей коллеги из БелаПАН.
Впрочем, быть может, я зря предполагаю худшее и посол Шагал вовсе не дурак, а действительно ничего не знает? Может, он и географическую карту мира не смотрел и не знает, где находится Беларусь? Известно ведь со времен Фонвизина, что география – наука для извозчиков. По словам Шагала, ему нужно минимум полгода читать газеты для понимания того, что в стране его пребывания происходит и где он вообще находится. В таком случае могу констатировать: Шагал абсолютно профнепригоден. Потому что любой дипломат, назначенный в страну, прежде чем ехать, а уж тем более давать пресс-конференцию, узнает о ней все. И газеты за последние годы почитает, и с коллегами-мидовцами пообщается, и к пресс-конференции подготовится, чтобы не опозориться перед журналистами и гражданами страны так, как опозорился Шагал.
Неохота тратить время на диалоги с профнепригодными дремучими людьми, но, так и быть, отвечу на его вопрос, адресованный журналистке БелаПАН. Да, Шагал, лично я, журналист Ирина Халип, сидела в тюрьме КГБ. Это и есть именно то, что вы называете «лагерем для политзаключенных», потому что все политзаключенные сначала попадают именно туда, в тюрьму КГБ. Именно в КГБ им «шьют» политические дела, выносят приговоры, а после этого их развозят по зонам. Так что подтверждаю. И мой муж, ваш коллега-дипломат Андрей Санников, кандидат в президенты на выборах 2010 года, является политзаключенным и находится в зоне. И Николай Статкевич, тоже кандидат в президенты, – там же. Можете спросить еще одного кандидата, Владимира Некляева, каково ему было в тюрьме КГБ, куда его, избитого, утащили прямо из больничной палаты люди в штатском. Ах да, вы гражданин Израиля, а в Израиле сотрудники Моссада политиков из больниц не похищают…
Шагал утверждает, что он журналист и знает, как пишутся статьи. Причем говорит это, ставя под сомнение наличие в Беларуси политзаключенных: это все, дескать, журналисты придумали, чтобы было о чем писать. То есть прямо признает, что лично он врал и сочинял небылицы, будучи журналистом. Я, кстати, честно пыталась найти следы его былых журналистских заслуг – и не нашла. Судя по всему, он такой же бездарный журналист, как и дипломат.
Кстати, вот еще одна цитата из раннего Шагала: «Я лично знаком с Лукашенко. С моей точки зрения, Лукашенко — это лидер. У него есть определенные минусы, но чего у него не отнять, и это подтвердит белорусский народ, который голосует нормально, что бы там ни говорили о подтасовках, белорусы хорошо жили: они получали зарплаты, пенсионеры — пенсии, было чисто, экономика прекрасно работала». Это он говорил еще в Израиле, 17 января, в интервью интернет-телеканалу ITON TV.
Вам это ничего не напоминает? Лично мне – очень даже напоминает. Цитату из раннего Лукашенко: «В свое время Германия была поднята из руин благодаря очень жесткой власти известным Адольфом Гитлером… Не все только плохое было связано в Германии с известным Адольфом Гитлером. Немецкий порядок формировался веками, при Гитлере это формирование достигло наивысшей точки. Гитлер сформировал мощную Германию благодаря сильной президентской власти». Ну что ж, поздравляю, Шагал. Вы с Лукашенко достигли завидного взаимопонимания во взглядах на историю двадцатого и двадцать первого веков. Вы разговариваете на одном языке и используете одни и те же термины. Могу себе только представить, о чем вы говорили во время вручения верительных грамот.
А мне впервые в жизни стыдно за Израиль, который не нашел среди своих дипломатов ни одного профессионала, чтобы направить его послом в Беларусь – сложную страну, для работы в которой нужно иметь как минимум мозги, а еще желательно опыт и профессионализм. Это вам не Лихтенштейн, где послам, кроме как на приемы друг к другу ходить, и заняться-то нечем. Долгие годы я с восторгом читала и слушала рассказы о том, как еврейский народ, потеряв десятки миллионов в Холокосте, создавал свое государство посреди пустыни и возрождал мертвый язык, чтобы выжить, сохранить национальную идентичность, не раствориться. Как все это похоже на многовековые попытки белорусов сохранить себя как народ, свой язык как государственный, свое государство как независимое! Действительно, сколько общего… Так почему, если народ Израиля требует – и вправе требовать – всемирной солидарности и поддержки, чтобы не быть уничтоженным, некто Шагал отказывает в этом же праве белорусскому народу, который точно так же хочет выжить и жить в нормальном государстве? Это непрофессионально, Шагал. И бездарно. И подло, наконец.
Я всегда гордилась тем, что имею прямое отношение к еврейскому народу, и горевала о том, что как минимум два десятка моих родных так и не узнали о создании государства Израиль, поскольку сгорели в газовых камерах. Израиль, впрочем, о них помнит – все их имена есть в Яд-Вашеме. В Холокосте чудом выжила моя мама. И, потеряв в двадцатом веке своих бабушку и дедушку и других родственников в Варшавском гетто, в веке двадцать первом она стала матерью и тещей белорусских политзаключенных. Для нее Холокост не закончился. И можете не сомневаться, Шагал: ей, как и всей белорусской еврейской общине, как и родственникам политзаключенных и просто всем белорусам и израильтянам, умеющим читать и думать, вы просто омерзительны. Как и ваш босс Авигдор Либерман, антикоррупционное расследование в отношении которого завершится явно не в его пользу.
Впрочем, кое в чем Израиль существенно отличается от Беларуси. Там все решают избиратели. И – ставлю тысячу против одного – после ближайших выборов Авигдора Либермана погонят из правительства, как паршивую овцу, а вместе с ним даже тень Иосифа Шагала растворится в соленой и мутной воде Мертвого моря. Но осадочек останется. И еще долго будут спрашивать белорусы, услышав о назначении нового посла: «А этот хоть поприличнее Шагала будет?..» Конечно, будет! Потому что с низшей точки можно двигаться только вверх.
Уважаемый г-н посол! Поздравляю вас с назначением и прибытием на мою родину с моей исторической родины.
Спешу выразить вам мою благодарность за неоценимый вклад, который вы внесли в отношения между народами Беларуси и Израиля с первых минут вашего пребывания на посту. Вы добились невозможного: восстановили все те ценности, на которых строились отношения двух народов во времена советской власти, особенно в эпоху зрелого социализма, а именно – на взаимном недоверии и не менее взаимном раздражении. Спасибо вам за восстановление традиционных ценностей в одной отдельно взятой стране. В последнее время – то ли потому, что у коммунистов не было возможностей вести свою политику государственного антисемитизма, то ли потому, что белорусский народ перестал верить сказкам o братском союзе с Россией и в поисках национальной идеи обращается к опыту других народов, – взаимные претензии схлынули. Носителей антисемитизма стало то ли меньше, то ли они просто попритихли. А может, это случилось потому, что ненавистный большинству населения Лукашенко время от времени произносит мерзости в адрес евреев – как оставшихся в Беларуси, так и уехавших. Ну вот, остальные и зареклись повторять за ТНП всю эту гадость.
В общем, традиционность ситуации, когда одноклассники при тебе выясняли, был ли прав Гитлер в еврейском вопросе, в автобусе могли обругать жидом как тебя, так и любого армянина, а родители твоей девушки были в ужасе от перспективы получить в зятья еврея, потерялась, хотя послевкусие и сохранилось.
И вот появились вы, представитель и уполномоченный государства, в котором, кроме евреев, живут дураки и негодяи. Не последних ли вы представляете? Произнесли буквально одну речь, дали одну пресс-конференцию, и у меня возникло предчувствие, что меня сейчас в трамвае жидом обзовут. Причем по делу. Мы же с вами одной крови, а Израиль счел вас достойным своим представителем. Исходя из формальной логики, если такие уроды, как вы – послы, то какие ж уроды те, кто не послы?! Так что спасибо вам от всего сердца за ваши усилия по созданию атмосферы моей юности в Беларуси. Даже если у вас это не получится, то сделали вы все, что могли. Отдыхайте спокойно.
И последнее. Вы утверждали, что о политзаключенных ничего не слышали. И даже поинтересовались у журналистки БелаПАН, была ли она в лагере для политзаключенных. Вы дурак, ваше превосходительство! Oна и в Израиле, может быть, не была, так значит, исходя из Вашей логики, Израиля тоже не существует? Эту журналистку в Бабьем Яру не расстреливали. Так Бабьего Яра, выходит, и не случилось в истории? В очереди в газовую камеру она точно не стояла с вашими и моими единоверцами и «единокровцами»! Освенцима не было?..
Можете обратиться в МИД Беларуси с просьбой посетить в тюрьме своего коллегу – в том же, что и вы, ранге Чрезвычайного и Полномочного Посла, – Андрея Санникова, кандидата на пост президента Беларуси на несостоявшихся выборах. Он вам на вашем дипломатическом языке все растолкует и о политзаключенных, и о репрессиях, и о пытках, и о небе, и о земле, и как по ней ходить, чтобы на небо в конце концов попасть. Это тот самый человек, которому вы, господин посол, свои верительные грамоты должны были вручать, если бы друг вашего патрона власть не узурпировал. Ну так вместо грамот расспросите его обо всем, что вы “не читали в газетах”. Кстати, читали: не лгите, или вы израильских газет не читаете?! В это, конечно, трудно поверить, но может быть, может быть… A еще можете обратиться к Ирине Халип, жене Андрея Санникова и моей сестре, которая, будучи одним из самых известных белорусских журналистов, сидела в мужем в соседних камерах в тюрьме КГБ. Она на пресс-конференции не была, но на ваш вопрос насчет «вы сами-то были в лагерях?» ответила бы утвердительно и посадила бы вас в глубокую лужу. Впрочем, вы туда плюхнулись сами.
Если вы попросите, Ирина Халип с удовольствием даст вам почитать нужное в газетах, а то я как-то очень сомневаюсь в вашей посольской команде. Xотя она женщина резкая – может и не сдержаться. Жидом, конечно, не обзoвет (ее саму в детстве и юности так обзывали), а вот недоумком или чем-то в этом роде – запросто.
Но это – если от дел своих посольских оторветесь да от любимого хобби вылизывать задницы кому ни попадя, а вернее, кому Либерман велел, министр ваших иностранных дел, который уже давно сообщил, что с выборами в Беларуси все в порядке, что Лукашенко его личный, а заодно всего еврейского народа друг – и прочую белиберду.
В городе моей молодости за такое били морду, в городе вашей молодости за такое резали. Как приятно, что вы своими заявлениями возвращаете нас в молодость. Чтобы дать вам в морду, я бы на секундочку записался из евреев в антисемиты, дал бы – и в тот же миг выписался бы назад.
Шалом! Калі вярнуцца да тэмы Шагала і кампаніі: я ўсё-ткі лічу, што трэба меркаваць па справах, а не па словах. Хай разводзіць афрыканскіх самоў і прывозіць сюды цырульнікаў, хоць нейкая разнастайнасць у нашым шэрым жыцці…
Мінск, 18.02.2012.“Радыё Свабода” 21.02.2012 23:24 Заявы пасла Шагала мы папрасілі пракамэнтаваць яго папярэдніка, першага пасла Ізраілю ў Беларусі Эліягу Валка.Валк: Бурная рэакцыя, якую выклікала прэсавая канфэрэнцыя пасла Ізраіля Ёсіфа Шагала, спараджае ў мяне супярэчлівыя пачуцьці. З аднаго боку, як чалавек, які таксама прыехаў у свой час у Беларусь паслом, я разумеў, што перад гэтым трэба азнаёміцца з краінай, у якую едзеш. Гэта было справядліва і ў 1993 годзе, і ў 2012 годзе. Я мяркую, што спадар Шагал таксама знаёміўся з сытуацыяй у Беларусі. І заявіць, што ён ня ведае, ці ёсьць у Беларусі палітзьняволеныя, калі гэта сакрэт Палішынэля для ўсяго сьвету — гэта дзіўна.Зь іншага боку, я магу зразумець пасла, які толькі прыехаў. І любы пасол у такім статусе ня можа і не павінны адразу абрынацца з крытыкай ўнутрыпалітычнай сытуацыі ў краіне.Можна і варта выказаць сваё стаўленьне да парушэньняў правоў чалавека наагул, у любой краіне. Можна сказаць, што калі даведаюся, скажу больш, але і зараз асуджаю падобныя парушэньні. Ёсьць шмат спосабаў выказаць меркаваньне.Зразумела, што Ёсіф Шагал абраў ня лепшыя фармулёўкі на сваёй прэсавай канфэрэнцыі.З тае пары, як я пакінуў Беларусь, прайшло ўжо больш за 12 гадоў, Беларусь прасунулася ў бок пашырэньня палітычнага перасьледу, але не лібэралізацыі рэжыму. Я сустракаўся з рэктарам БДУ Казуліным, з міністрам гандлю Марынічам, які потым быў паслом у Латвіі, а потым яны сталі палітзьняволенымі. Міжволі напрошваецца выснова наконт расправы з палітычнымі праціўнікамі. Калі я ведаю, што Саньнікаў выстаўляў сваю кандыдатуру і зараз ён палітзьняволены, то тут камэнтары лішнія.
Карэспандэнт: А што бы Вы адказалі на пытаньне наконт палітзьняволеных, калі б Вы прыехалі паслом у Менск зараз?
Валк: Я б не казаў, што мне трэба паўгоду, каб даведацца. Але таксама сказаў бы, што мне трэба вывучыць сытуацыю лепш, даведацца меркаваньні не толькі тых, хто гаворыць пра перасьлед беларускіх палітзьняволеных ва ўсім сьвеце, але і афіцыйны пункт гледжаньня. Аднак пры гэтым я б асудзіў пазбаўленьне людзей права выказваць сваё меркаваньне. Тут у нас у Ізраілі кожны гаворыць, што хоча, нават калі гэта наносіць прамую шкоду краіне.
Шагал дал повод многочисленным комментам, которые стоит прочесть. Большинство совершенно справедливы, и не только в отношении его самого, но в неменьшей степени Либермана, кто преднамеренно послал такого беспринципного человека.
Вот уж, мягко говоря, трепло. А если говорить по-народному и по-белорусски, так просто брэша. Достаточно вспомнить интервью на iton-tv от 17 января, где Шагал говорил, что товарооборот составляет 1 млрд и что есть хорошие перспективы увеличения. Тогда я писал, что все, что он нес, высосано из пальца. Сейчас уже называет более реальные цифры – 70 млн. за прошлый год, что было хорошо известно. И еще вдруг придумал, что отмена виз связана с товарооборотом, назвав совершенно нереальную цифру. Полная чушь! Более того, вскоре после отмены виз с Россией часто звучало, что следующими будут Украина, а затем Беларусь. А в некоторых белорусских СМИ даже появлялась инфо, что и вовсе визы отменены. Но когда в феврале прошлого года действительно в отношении Украины это произошло, то, что касается Беларуси, наконец-то, израильский министр туризма Стас Мисежников сказал правду, что эта страна не стоит ни в какой очереди, поскольку нельзя игнорировать кем является Лукашенко для ЕС и США. Короче, сменись режим и подобное станет реальностью, а ныне никто не пойдет на это с изгоем.
В последнее время вновь стал светиться Шагал своими выступлениями. А потому, приведу сначала один более ранний материал, раскрывающий самого “героя”, вскоре после его появления в Минске и известной перепалки с Ириной Халип, а затем и совсем недавние, вызвавшие немало комментов, что и добавить к ним нечего.
Приведу несколько комм. из ЖЖ, где обратили внимание на интервью:
– Да он сказочник, чиста канкретный сказочник !
Летом у нас страшная жара — до 55 (!) градусов
Выше 35 редко бывает, а так в рйоне 30
Сколько у израильтян уходит на коммуналку? — 40 процентов от зарплаты
Даже с минимальной столько не уходит
Платим ежемесячно определенную сумму в так называемую больничную кассу. Деньги мизерные
Не определенную сумму, а твердый процент с дохода, 5% при средней зарплате не так уж и мизер
Но если находятся с чужими (иностранцами), никогда не скажут об Израиле ни одного плохого слова.
Левые журналисты, а других у нас нет, с этим не согласятся
Благодаря некоторым СМИ инвестиционный фон Беларуси стал, увы, не очень привлекательным.
Да он упоротый – Наша Нива распугала инвесторов, а взносы на Дожинки это так, погулять вышли, я уж не говорю о картине маргарином : ЭИнвесторы изучают белорусскую оппозиционную прессу, прежде чем вложить миллионы долларов”
У нас традиция: налаживая отношения с любой страной, смотрим, какова ситуация с еврейскими общинами, как к ним относятся, как относятся к нашим памятникам, к ВОВ, в которой погибло много нашего народа.
Остапа понесло
Все-таки, практика раздачи дипломатических постов политических назначенцев, хотя и освящена веками, сосет
– Что вы хотите от писателя- фантаста, в смысле детективщика…:)
– Чушь полная. Не верьте ни одному слову.
– Не израильтянка, но родилась и выросла в Баку, поэтому удивилась когда прочитала статью.
Были там нормальные игрушки и там всегда было полно мест, куда можно пойти. Может ему просто их не покупали и не пускали никуда?
Тогда и правда — скукотища, но город тут ни при чем.
– Ах, бедный мальчик, не хватало ему в детстве игрушек, поэтому скучно было. Я вырос в таёжном поселке, игрушки самые обычные, среда обитания без особого комфорта, но скучно нам не было. Не понимаю, какая может быть “скукотища” в большом городе?
А вот знакомые еще подбросили ссылку с очередным приветом от Шагала Либермановича. И нет же ни грамма стыда! Напомню, что за 5 дней перед отъездом в Беларусь 17 января, в интервью новому инет-каналу, облизывая луку, нес про то, что, приехав в Минск, будет вразумлять европейских послов, чтоб они поняли свою неправоту и насколько хорош правитель. И вот опять объявилось это явление и все на нашу голову, эти “молдован” и “азер”. Усатый шагал продолжают отрабатывать лукашистские коврижки! Фу, какие гадости((
«Йосеф Шагал отказался извиниться перед белорусскими политзаключенными на основании того, что его слова якобы исказили журналисты. Я своими глазами видел интервью посла телеканалу RTVI. Могу сказать, что меня, как бывшего белорусского политзаключенного, слова Шагала оскорбили и возмутили.
Полтора года мне прищлось отсидеть в белорусских тюрьмах. Неоднократно подвергался избиениям, пыткам и издевательствам также, как и другие политузники. За события 19 декабря 2010 года был осужден по 342 статье Уголовного Кодекса РБ. Меня обвиняли в том, что я в составе колонны шел по проезжей части проспекта Независимости, а также в том, что демонстрантами во время движения от Октябрьской площади до площади Независимости был нанесен «значительный ущерб» городскому хозяйству Минска. Моя жена погасила этот «ущерб» – он составил 45 долларов США в эквиваленте.
Никаких обвинений, связанных с событиями возле Дома правительства, мне не было предъявлено, так как моя защита строилась на том, что брутальная зачистка, а точнее, массовые избиения мирных демонстрантов на площади Независимости начались после того, как кандидатов в президенты Николая Статкевича и Андрея Санникова сотрудники милиции пригласили на переговоры.
У меня есть книга известного советского еврейского диссидента Натана Щаранского «Не убоюсь зла», которую я периодически перечитываю, с автографом автора. Он подписал ее для белорусских политзаключенных. Эта книга помогла мне выжить, потому что методы белорусского КГБ мало чем отличаются от методов советского КГБ, которые описал Щаранский. Единственное, что в «американке» мы сидели в гораздо более жестких условиях, чем автор в Лефортово. Заслуга Натана Щаранского – не только в том, что он изучил природу диктаторских режимов, но и разработал рекомендации демократическим странам, как эффективно противостоять тираниям.
У меня складывается впечатление, что сегодня в израильском МИД работают те, с кем Щаранский боролся в СССР. Мы знаем, что сразу после победы на выборах в Израиле, министр иностранных дел этой страны Либерман совершил тайный визит в Минск, где встречался с Лукашенко. Его случайно встретили журналисты в одной из белорусских гостиниц. Потом израильский МИД был единственным среди внешнеполитических ведомств демократических стран, не только не осудившим Лукашенко, но и устами посла Шагала фактически поддержавшим репрессии против демоппозиции. Ирония судьбы заключается в том, что значительная часть допросов в тюрьме КГБ была посвящена тому, что мы с Санниковым являемся «израильскими шпионами» и вообще акция протеста в Минске была организована Израилем. Позднее эти бредовые обвинения в уголовное дело не вошли.
Цинизм подхода Шагала заключается в том, что ради экономической выгоды можно сотрудничать хоть с чертом. Удивительно, что сегодня партнером для Израиля является диктатор Лукашенко, который неоднократно допускал антисемитские высказывания, который, по информации международных СМИ, поставлял оружие «Хамасу» и «Хизбалле», человек, личными друзьями которого являлись главные враги Израиля Саддам Хусейн, Каддафи и Ахмадинежад.
Такая безпринципность в политике может привести к очень печальным результатам», – сказал Дмитрий Бондаренко в интервью сайту charter97.org.
Координатор «Европейской Беларуси» удивлен молчанием официального Израиля.
«Информация о том, что позиция Шагала в интервью RTVI не отражает точку зрения Израиля, появилась толькона сайте посольства этой страны в Польше. Почему-то для белорусской общественности никаких заявлений сделано не было.
Итак, 19 сентября в Минске подписано соглашение об отмене виз. Что никак не связано с именем конкретного посла. Практически оно начнет действовать примерно ч-з 3 мес, т.е. к новому году. Одновременно Израиль отменил визы с Молдовой.
Посол Израиля оправдывается за оскорбления белорусских политзаключенных.
Об этом Иосиф Шагал сказал в программе «Главный эфир» телеканала «Беларусь 1» вечером 21 сентября. Таким образом посол ответил на вопрос, не пожалел ли он о сказанном вначале своего пребывания в стране о политзаключенных, передает БелаПАН.
Из комм. я выбрал несколько, что хорошо отражает суть деятельности Шагала:
Леон, 11:24, 22.09
“Вот из-за таких как вы господин Шагал и появляется антисемитизм! Никто от Вас не требует лобызания с беларускими политзаключенными или беларуской оппозицией в целом. Но публично называть бандитами и ублюдками людей, которые борются ненасильственными методами с диктаторским режимом, фактически близким по своей жестокости и бесчеловечности с ХАМАС или Хезболла и заявлять об этом будучи официальным представителем государства Израиль в Беларуси это вершина политической безграмотности, слепоты и подлости!”
Михаил Молочников, учредитель и гендиректор ЗАО “Прессбол”., 11:27, 22.09
“Во-первых, господин посол, кто вам позволил порочить имя Великого белАруса еврейского происхождения? Во-вторых, всем заинтересованным лицам известен ваш нездоровый интерес к белорусским рыбкам, в-третьих, отказываться или переиначивать свои высказывания-дурной тон для любого человека, не говоря о дипломате, в-четвёртых, что за заслуга в бесплатных визах? В Израиле полным-полно выходцев из Беларуси. Лучше потрудитесь посчитать сколько “ваша” страна заработала на их головах и трудолюбии. Полагаю, счёт будет не в вашу пользу. В-пятых, думаю ни одному представителю государства Израиль не удалось бы так скомпроментировать в глазах очень многих белАрусов, в общем, вполне цивилизованную страну. В-шестых, лично я считаю, что ресурс терпения и доверия с нашей стороны, вы исчерпали.
По-моему, вывод весьма очевиден”.
Материал дополнен на обновляющемся сайте 22 октября 2014