Tag Archives: движение «Вольная Беларусь»

ВАЖНА НЕ ЗАБЫЦЦА

Шалом! Не пішу пра важнае, дык папісваю… Сёння трыгерам сталася заява Зянона П. ад 15.10.2022: «Стварайма хутчэй і разбудоўваем шырока наш Нацыянальна-Вызвольны Рух Вольная Беларусь, каб зьнесьці ўсю нечысьць, каб духу ад яе не засталося». Нешта мне здалося знаёмым… Узгадалася, што ў 2020 г., на фоне масавых пратэстаў у Беларусі, чытаў:

Беларускі Нацыянальны Сакратарыят «Вольная Беларусь» заклікае ствараць суполкі руху «Вольная Беларусь». На сёньняшні дзень лёзунгі руху такія:

 Лукашэнка, прэч! (Гэта значыць – ліквідацыя ўлады Лукашэнкі);

 Новыя выбары (Гэта значыць – выбары парляманта і прэзыдэнта згодна з Канстытуцыяй 1994 года).

Характар узаемаадносін – салідарнасьць.

Стварэньне суполак адзіна правільны мэтад у сёньняшніх умовах. Рух разьвіваецца гарызантальна. Стварайце суполкі па месцы жыхарства, ва ўніверсытэтах, прадпрыемствах, установах. Аб’ядноўвайцеся і салідарызуйцеся.

Потым (пры зьмене ўмоў) – устаноўчая канфэрэнцыя і структурная арганізацыя. Для суполкі на пачатак дастаткова трох чалавек.

Беларусы, гуртуймася ў рух пад нацыянальным сьцягам!.. Будучыня – наша!

Я-то не супраць салідарнасці, наадварот… Але ж за гэтыя два гады, жывучы ў Мінску, згойсаўшы ў Барысаў і Слуцк, анідзе не чуў пра суполкі «Вольнай Беларусі», апрача як у інтэрнэце. Тым не менш летась у верасні сакратарыят «ВБ» гукнуў з Варшавы пра задачу «падрыхтаваць і стварыць Часовы Нацыянальны Урад Рэспублікі Беларусь, які павінен узяць на сябе функцыю надзвычайнай улады ў час ліквідацыі рэжыму Лукашэнкі, у пэрыяд рэформаў і перамен». Звычайная справа – разбудаванай інфраструктуры няма, прэтэндэнты на кіраўнічыя пасады ёсць.

Некалі, мо ў 1990-х, чытаў пра летуценнікаў з НТС (праўласаўскага «Народна-працоўнага саюза»). Гэта яны кіраваліся «тэорыяй малекулярнай рэвалюцыі» ды закідвалі ў СССР сваю літаратуру, заклікаючы прыхільнікаў арганізоўвацца ў мікрасупольнасці, каб у дзень Х выскачыць, як Піліп з канапель. (Між іншага, «малекулярную рэвалюцыю» прыдумалі не самі, а «пазычылі» ў Антоніа Грамшы.) Выглядае, пазнякоўцы крочаць даўно працярэбленым шляхам… у палітычны нябыт. Не спрацавала схема ў НТС, не працуе і ў БНС (расшыфроўваецца як «Беларускі нацыянальны сакратарыят», хаця ў час Другой сусветнай на Беларусі была іншая БНС, калабаранцкая).

Аднак не збіраюся моцна крытыкаваць замежных «паліттэхнолагаў». Ад Народна-працоўнага саюза была карысць хаця б у тым сэнсе, што яны падтрымлівалі дзеячаў культуры. Вікіпедыя: «У выданнях НТС “Посев” і “Грани” публікаваліся, у прыватнасці, А. Салжаніцын, А. Галіч, Б. Акуджава, Г. Уладзімаў». КХП-БНФ з «філіяламі» таксама неабыякавыя да культуркі… Зянон Пазняк і сам піша кнігі, і аглядае творчасць іншых. «Вольная Беларусь» мае, сярод іншага, сваю візію будучыні, выкладзеную ў аднайменнай праграме 2017 г. (якую я паддаў сцісламу аналізу – тут і тут). Збольшага ўтапічная візія… ды патрэбны і такія.

Як бы ні было, праграма «Вольная Беларусь» натхніла на ўчынкі прынамсі некалькі чалавек у Сінявокай. Так, на працэсе па «справе Аўтуховіча» абвінавачаны Уладзімір Гундар (1960 г. нар., з Баранавічаў) звярнуўся да суддзі з просьбай зачытаць праграму або ўрыўкі з яе. Што было далей, распавяла прапагандыстка, якая прысутнічала на пасяджэнні… (фрагменты з sb.by, 12.07.2022; моўныя выкрунтасы – на сумленні рэдакцыі, ачоленай «хвілолагам»):

— Программу «вольнай Беларусi» можно зачитать?.. Многие здесь хотели бы… Многие не слышали.

Зачем? Заявитель помялся, ответил:

— Все хотят знать, в чем нас… э-э-э… обвиняют.

На помощь Гундарю пришла, точнее подскочила в клетке, Майорова:

— Падтрымлiваю. Лiчу вельмi важным…

Соблюдая порядок хода процесса, судебная коллегия удалилась в совещательную комнату. Необходимости в прочтении «программы» нет…

Состряпали ее, к слову, еще в 2017 году в Штатах и Польше, ну и белорусским шатателям режима спустили. Мол, к исполнению, к выборам 2020 года готовились. Пишут, что проект авторства всяких мутных филёлягаў, палятолягаў, филёсафаў и прочих странных персонажей. Если коротко, то там про «перамены», начало которых белорусы нормально так прочувствовали, начиная с 2020‑го. Оттуда же, из «программы»: «Наша новая вольная Беларусь — гэта частка агульнай дэмакратычнай Эўропы, дзяржава новай Усходнеэўрапейскай цывілізацыі, сяброўскімі партнёрамі якой зьяўляюцца вольная Украіна, дэмакратычная Польшча, краіны Прыбалтыкі».

Што кепскага ў тым, каб быць часткай дэмакратычнай Еўропы, аўтарка «СБ» патлумачыць не дала рады, толькі пакпіла з «дзярмакратыі» ў нашых суседзяў. Не зразумеў я і таго, нашто было падчас пасяджэння трымаць у клетцы Вольгу Маёраву, 1966 г. нар., ніякую не рэцыдывістку, – хіба з мэтай запалохвання… Цяпер мне скажуць, што зоаабаронцу Маёраву гродзенскі суд прыгаварыў да 20 гадоў калоніі, інваліда Гундара – да 18 гадоў, іх «правадыра» Міколу Аўтуховіча – ажно да 25 гадоў (першыя 5 у турме). А я запярэчу, што гэтыя людзі нікога не забілі, дый наагул, прысуды яшчэ не ўступілі ў законную сілу.

Ул. Гундар, В. Маёрава, М. Аўтуховіч. Фота з адкрытых крыніц

А праграма як праграма – зараз перачытваю ды зноў, як увесну 2017 г., бачу ў ёй і памысныя месцы, і менш памысныя. Напрыклад, на с. 7 збянтэжыў «дыягназ», пастаўлены Пазняком, які на той час два дзесяцігоддзі адсутнічаў у Беларусі, нашаму грамадству:

Прыкметы агульнага ўпадку: а) Пануе палітычная бязграматнасьць і палітычная непісьменнасьць насельніцтва (якім лёгка маніпуляваць); б) Панаваньне несправядлівасьці паралізуе ў людзей волю да супраціўленьня. Задушаныя надзеі і ідэалы; в) Не зьяўляюцца больш у грамадзтве нацыянальныя мудрацы і аўтарытэты, вялікія паэты і пісьменьнікі – сумленьне і розум нацыі, якія былі нават за савецкай акупацыяй. Вялікія людзі 60-х адышлі, і засталася пустка. Няма больш такіх асобаў. Не запатрабаваныя. Не вырастаюць.

Нагнаў дзядзька песімізму… Калі з першым пунктам неяк можна згадзіцца (насамрэч у ХХІ ст. і лукашысты, і антылукашысты нямала клапаціліся, каб у галовах «электарату» была каша), то два астатніх – надта спрэчныя. Ага, так ужо была спаралізавана «воля да супраціўлення», што акурат у пачатку 2017 г. многія тысячы людзей выходзілі на вуліцы буйных і малых гарадоў! Фармальна пратэст накіроўваўся супраць «дэкрэта № 3», паводле якога ледзь не паўмільёна грамадзян мусілі былі плаціць «падатак на дармаедства», але гучалі патрабаванні шырэйшага плану, агульнапалітычныя…

Нараканні на «пустку», што з’явілася замест «сумлення і розуму нацыі», – апошняе, што патрабавалася пратэстоўцам таго перыяду. І калі параўноўваць 2022 г. з 2017-м, то відавочна, што цяпер мы значна бліжэйшыя да ўяўнай «пусткі». Пяць гадоў таму яшчэ жылі ў Беларусі такія знакамітыя асобы, як:

Пятро Васючэнка (1959-2019);

Васіль Сёмуха (1936-2019);

Юрка Голуб (1947-2020);

Алена Васілевіч (1922-2021);

Анатоль Клышка (1935-2021);

Алесь Разанаў (1947-2021);

Кастусь Севярынец (1952-2021);

Юрый Станкевіч (1949-2021);

Яўген Бяласін (1954-2022);

Анатоль Вярцінскі (1931-2022);

Адам Мальдзіс (1932-2022);

Эрнэст Ялугін (1936-2022).

Тут пералічаны не ўсё літаратары, якія адышлі ў лепшы свет на рубяжы 2010-2020-х гг., але тыя, хто пералічаны, аб’ектыўна маглі прэтэндаваць на званне «мудрацоў». А былі ж у 2017-м побач з намі таксама іншыя «аўтарытэты»… Зноў жа, спіс далёка не поўны:

Міхал Анемпадыстаў (1964-2018), Леанід Шчамялёў (1923-2021), Уладзімір Крукоўскі (1937-2022) – мастакі;

Эдуард Зарыцкі (1946-2018) – кампазітар;

Генадзь Гарбук (1934-2018) – артыст; Ілья Курган (1926-2019), Аўгуст Мілаванаў (1937-2019) – артысты, педагогі;

Георгій Штыхаў (1927-2018), Міхаіл Касцюк (1940-2019), Вольга Сабалеўская (1974-2019), Яўген Анішчанка (1955-2021), Марыя Бяспалая (1948-2021), Алег Іоў (1957-2021), Уладзімір Ляхоўскі (1964-2021), Анатоль Цітоў (1947-2021) – гісторыкі;

Фёдар Клімчук (1935-2018), Валянціна Лемцюгова (1935-2018), Арсень Ліс (1934-2018), Міхась Мушынскі (1931-2018), Павел Сцяцко (1930-2020)– філолагі;

Міхаіл Дрынеўскі (1941-2020), Міхаіл Казінец (1938-2021) – дырыжоры;

Вальмен Аладаў (1930-2021), Сяргей Багласаў (1949-2021)  – архітэктары;

Арнольд Смеяновіч (1938-2021) – нейрахірург;

Алег Хадыка (1942-2021) – мастак-рэстаўратар;

Антон Фурс (1927-2021) – актывіст паваеннага «Саюза беларускіх патрыётаў», вязень ГУЛАГу;

Эрнэст Сабіла (1932-2022) – рэлігійны дзеяч, вязень ГУЛАГу;

Вера Кунцэвіч (1954-2022) – заснавальніца хору беларускай духоўнай музыкі «Бацькаўшчына»;

Андрэй Каляда (1940-2022) – перакладчык, педагог, майстар выразнага чытання…

Карацей кажучы, не з таго боку зайшоў галоўны аўтар «народнай праграмы». Між тым у 2017-м годзе прыхільнікі перамен «знізу» дапраўды мелі рэсурсы, каб запачаткаваць шырокі рух і станоўча паўплываць на далейшую хаду падзей (для памяркоўных ва ўрадзе паваротным пунктам быў, па-мойму, 2010-ы год). На жаль, палітыкам і чыноўнікам у Беларусі ўласціва ўпускаць шанцы… Потым аматарам аналітыкі – такім выскалякам, як я, ці больш сур’ёзным – застаецца разбіраць кепска згуляныя «шахматныя партыі» ды паціскаць плячыма.

Нават цяпер, пасля пагромаў 2020-2021 гг., не ўсё страчана, перадусім у культуры. Ведаю, што працуюць у Беларусі добрыя літаратары, якія прымудраюцца публікаваць свае новыя творы (у «Дзеяслове», «Літаратурнай Беларусі»…). Амаль ніхто з чатырох соцень членаў Саюза беларускіх пісьменнікаў за год, што мінуў ад ліквідацыі СБП, не перайшоў у казённа-марадзёрскі СПБ. Хтосьці з’ехаў, многія засталіся; гэтую «грыбніцу» ў прынцыпе немагчыма вытаптаць.

Сёмага кастрычніка г. г. культурныя колы Беларусі атрымалі яшчэ адно прызнанне – Нобелеўскі камітэт, падзяліўшы прэмію міру «на траіх», адзначыў ёй праваабаронцу і літаратара Алеся Бяляцкага. Прыводзіў ліст ягоны з бабруйскае калоніі, зараз працытую другі:

02.12.2013

Добры дзень, шаноўны Вольф!

Дзякуй за арыгінальныя канвэрты (з партрэтам шахматнага кампазітара Вацлава Гебельта; як выглядаў той самаробны канверт, можна ўбачыць па спасылцы. – В. Р.). Я мяркую, што такога роду праекты можна было б паспрабаваць рабіць праз міністэрства сувязі. Так прынамсі зь імі працуе ТБМ. Але самому, вядома, зрабіць прасьцей і ўпэўненей. З сумам прачытаў у “Н. Ніве” пра стан магілы Зьмітрака Бядулі ў Расіі (дакладней, у казахстанскім Уральску. – В. Р.). Зьвярніцеся, калі ласка, у мін. культуры з прапановаю перанесьці ягоныя парэшткі ў Менск. Я пра тое ж папрашу Трусава, каб ТБМ зьвярнулася. З. Бядуля – вельмі файны празаік… У мяне ўсё збольшага нармальна.

Да сустрэчы, Алесь Бяляцкі.

Парэшткі Змітрака Бядулі (ён жа Самуіл Плаўнік, 1886-1941) былі перанесены ў Мінск два гады таму, хоць і не без мітрэнгаў. Бядулева магіла – недалёка ад галоўнага ўваходу на Ўсходнія могілкі (злева ад цэнтральнай алеі).

І во зусім нядаўна з’явіўся помнік на магіле палітвязня Вітольда Ашурка (загінуў Вітольд у калоніі, пахаваны на радзіме ў Лідскім раёне). Думаю, пільнае расследаванне смерці актывіста БНФ і руху «За свабоду» яшчэ наперадзе.

Зварот рава Шмуэля Камінецкага з украінскага Дняпра – расповед пра свята Сімхэс-Тойрэ (адсюль). Хаг самэах!

Вольф Рубінчык, г. Мінск

18.10.2022

w2rubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 18.10.2022  13:49

Наша жыццё – гэта?.. (В. Р.)

Шалом! Багаты быў на падзеі мінулы тыдзень, і пачатак месяца наагул. Пачну, як ні дзіўна, з ведамкі ад Зянона Станіслававіча Пазняка (09.10.2022):

2-га кастрычніка з ініцыятывы Беларускага Нацыянальнага Сакратарыяту адбыўся Вальны Сойм беларускіх суполак Нацыянальна-Вызвольнага Руху «Вольная Беларусь», які аб’ядноўвае беларусаў некалькіх краін і працягвае разьвівацца.

Створаныя неабходныя ворганы Руху, аформленая структура, прыняты Статут і Палітычныя Прынцыпы. Працягваецца рэальная справа па дапамозе беларускім ваярам, што ваююць разам з украінцамі супраць расейскіх агрэсараў.

У аснове Руху вядомыя беларускія палітыкі і нацыянальна-дэмакратычныя дзеячы, што эмігравалі за мяжу з-пад рэпрэсіяў акупацыйнага рэжыму.

Існуе масава абмеркаваная, публічна апробаваная Праграма разьвіцьця будучай Вольнай Беларусі. Прыняты шэраг практычных дакумантаў. Шмат што выкладзена ў інфармацыйную прастору Інтэрнэта. Усё робіцца. Ёсьць рухаўскія старонкі і відэа. Беларусы далучаюцца…

Ды не быў бы то Зянон, калі б не вынес на публіку сваю крыўду: «ні адзін “ворганчык” так званых “беларускіх” так званых “дэмсмі” не абмовіўся нідзе ні адным словам аб гэтай істотнай падзеі ў беларускай палітыцы (хоць гэтая падзея сядзела ў іх проста на носе)».

Сталыя чытачы ведаюць: крытычна стаўлюся да Пазняка-палітыка. Але, па-першае, мне падабаецца назва «Вальны Сойм», прыгожа яна гучыць. Па-другое… цікавіць усё, што рухаецца, няхай і за мяжой (і не варта казаць, што мы тут у Мінску заўсёды cкоса пазіраем на эмігрантаў).

Той жа аўтар яўна быў нездаволены, што ў 1999 г. Алесь Бяляцкі не пайшоў за ім, калі БНФ падзяліўся на дзве часткі (А. Б. стаў намеснікам старшыні ў «вячоркаўскім» БНФ і заставаўся ім да 2001 г.). Тым не менш З. Пазняк ад імя свайго руху і ад кіраўніцтва сваёй партыі ў дзень абвяшчэння Нобелеўскай прэміі па літаратуры напісаў наступнае:

Прэмія міру ў час акупацыі для беларуса, што ўвязьнены ў лукашысцкай турме ў гэты жахлівы пякельны час, калі нішчаць і зьневажаюць наш добры вялікі Беларускі народ, гэта ёсьць разумны і прыхільны крок з боку Нарвэжскага Нобэлеўскага Камітэту ў Осла.

Віншуем Алеся Бяляцкага з Нобэлеўскай прэміяй і прызнаньнем Беларусі. Верым у сьветлую будучыню Беларускай нацыі.

Перад гэтым верны збраяносец лідара КХП-БНФ Юрка Цехановіч пашкадаваў у фэйсбуку, што прэмію даюць Алесю Бяляцкаму, а не Міколу Аўтуховічу з яго змагарнасцю і непахіснасцю. Сп. Цехановіч выказваў прэтэнзіі да Алесева дзецішча, праваабарончага цэнтра «Вясна» – заснаванага ў 1996 г., фармальна ліквідаванага ўладамі РБ у 2003 г., але дзейнага і пазней. Дадаў: «вельмі ўжо скампраментаваная гэта прэмія міру…» – тым не меней, зірнуўшы на свайго боса, далучыўся да віншаванняў. «Лепей позна» 😉

Дальбог, мне прыемна, што адна з найвядомейшых сусветных прэмій дасталася Бяляцкаму. Сем год таму, калі Нобелеўскі камітэт адзначыў Святлану Алексіевіч, пачуцці былі куды менш выразныя

Пачаць з таго, што Алеся, якому нядаўна споўнілася 60, ведаю асабіста звыш 20 гадоў. Увосень 2001 г. кіраваная ім арганізацыя дапамагала мне ў судзе Маскоўскага раёна г. Мінска (юрыст Валянцін Стэфановіч з «Вясны» з’яўляўся ў працэсе грамадскім абаронцам – або «прадстаўніком грамадскасці», не помню дакладна; пасля яго ўдумлівай прамовы суддзя вынес гр-ну Рубінчыку адно вусную заўвагу за пікет ля Мінгарвыканкама). Праз два гады прыходзіў я ў памяшканне Вярхоўнага суда, калі там разглядалася справа аб закрыцці «Вясны» – і быў уражаны нікчэмнасцю прэтэнзій, агучаных коснаязыкай пракуроркай. Заканчэння працэсу не дачакаўся, але не сумняюся, што ліквідацыя цэнтра як юрыдычнай асобы адбылася з парушэннямі заканадаўства – тое ў 2007 г. пацвердзіў і Камітэт па правах чалавека ААН.

У 2000-х я чытаў кароткія, але змястоўныя нататкі А. Бяляцкага ў «Нашай Ніве», а іх аўтар у пачатку 2011 г., пазнаёміўшыся з маім навукова-папулярным зборнікам «На яўрэйскія тэмы», штось напісаў у сеціве… Прыпамінаю, зацікавіла яго тэма ксенафобіі ў Беларусі (зараз наўрад ці знайду той водгук).

Калі А. Бяляцкага пасля арышту ў жніўні 2011 г. перавялі ў бабруйскую «папраўчую» калонію, нейкі час ліставаўся з ім. Не дзеля ўласнага снабізму, а для ўзбагачэння ведаў пра лаўрэата перадрукую зараз рэакцыю вязня-філолага на дасланы ў Бабруйск экзэмпляр кнігі-білінгвы Гірша Рэлеса «Іцтэр азэй…»/«Цяпер так…»:

04 чэрвеня 2013

Добры дзень, шаноўны Вольф!

Дзякуй вялікі за вершы Г. Рэлеса. Я з задавальненнем прачытаў іх, хаця ж, вядома, пераклады – гэта ўжо нешта іншае. І тым ня меньш – гэта добра, што яны ёсьць. Асабліва высокамастацкія пераклады Р. Барадуліна… Мне вельмі шкада, што ідыш адыходзіць. Урэшце і з бел. моваю сітуацыя не на шмат лепшая, хаця я вельмі спадзяюся, што прыйдзе той час, калі беларусы возьмуцца за галаву, ці за розум 🙂

У мяне ўсё збольшага нармальна.

Да сустрэчы, Алесь Бяляцкі.

Пасля 2014 г. бачыў праваабаронцу хіба аднойчы – гадоў пяць таму каля «Акадэмкнігі» на вул. Сурганава. Настроены ён быў усё гэтак жа аптымістычна, «са смайлікам». Нехта чакаў Калядаў – мы абодва чакалі вясны… У ліпені 2021 г. Алеся, аднак, ізноў надоўга адправілі за краты – разам з яго паплечнікамі Валянцінам Стэфановічам і Уладзем Лабковічам.

Мажліва, прэмію міру слушна было б прысудзіць не аднаму кіраўніку «Вясны», а ўсёй арганізацыі, як тым жа расійскаму «Мемарыялу» і ўкраінскаму «Цэнтру грамадзянскіх свабод». Упэўнены, што такі варыянт разглядаўся… чаму ён быў адкінуты, не ведаю. Зразумела, што падкрэсліванне персанальных заслуг А. В. Бяляцкага – таксама годны ход. Хіба разлік быў на тое, што персаніфікацыя прэміі дапаможа хутчэйшаму вызваленню праваабаронцы, а яно, у сваю чаргу, палегчыць становішча ягоных паплечнікаў ды ўсіх астатніх вязняў? Добра, будзем спадзявацца.

Калі паступіла навіна ад нобелеўскага камітэта, я занурыўся ў даволі тоўстую кнігу А. Бяляцкага «Асьвечаныя беларушчынай» (Вільня, 2012), выдадзеную да яго 50-годдзя: там і мемуары, і навуковыя даклады, і газетныя допісы, і «проста» эсэістыка. Не ўсё ў кнізе на вагу золата, але прачытаць яе, безумоўна, мае сэнс і нікому не зашкодзіць. Жменька яўрэйскіх сюжэтаў у зборніку таксама прысутнічае – напрыклад, у артыкуле 1989 г.:

Цікавы верш «Жыды», напісаны Купалам у гэтым жа [1919] годзе, які выпаў са збору твораў Купалы, верагодна, з-за неадукаванага пурытанства рускамоўных складальнікаў. Амаль да сярэдзіны ХХ стагоддзя слова «жыд» было, дый зараз застаецца, нейтральным у беларускай мове. Неэкспрэсіўнае яно і ў польскай, літоўскай і многіх іншых мовах. Заўважу, што апусканьне гістарычнай назвы іншай нацыі не робіць гонару перш за ўсё нацыі сваёй. Тым не менш некалькі вершаў Францішка Багушэвіча і Янкі Купалы да гэтага часу «забытыя» менавіта па названай прычыне, нягледзячы на іхні зусім інтэрнацыянальны зьмест…

Верш «Жыды» Купалы важны для нас ужо ў тым сэнсе, што ён адхіляе абвінавачваньні паэта ў нацыяналізме. Гэты верш – своеасаблівая праграма ўзаемаадносінаў паміж беларускім народам і яўрэйскім народам, які адыграў даволі актыўную ролю ў гістарычным лёсе Беларусі.

Або ў нататцы 1996 г.:

Гладка чытаюцца польскія вершы Янкі Купалы… Сярод знаёмых вершаў ёсьць адзін і незнаёмы. Верш «Kobiecie» раней пры Саветах не друкаваўся. Чаму? Бо галоўны герой яго – беларускі яўрэй. А гэта ж у нас заўсёды была далікатная тэма.

Пара-пара-парадаваўся я ў першы тыдзень кастрычніка не толькі за Алеся Бяляцкага (1962 г. нар.), але і за Ўладзіслава Гарбацкага (1978 г. нар.) – палітолага, этнолага, перакладчыка, вандроўніка, фатографа… Рэч у тым, што Ўладзіслаў не так даўно пераклаў на беларускую мову раман францужанкі Ані Эрно (1940 г. нар.) «Падзея», напісаў да яго прадмову… Пераклад выйшаў асобнай кнігай у Вільні-2021 – а цяпер Эрно атрымала Нобелеўскую прэмію па літаратуры, няйначай з падачы аўтара belisrael 🙂

А. Эрно; д-р Гарбацкі (Іваноў)

Праўда, францужанку моцна крытыкуюць за ейнае стаўленне да Дзяржавы Ізраіль… Але дапусцім, што катлеты (якасную літаратурную творчасць) трэба тут разглядаць асобна, «мух» – асобна.

Тым часам у Сінявокай з нагоды шорт-ліста літаратурнай прэміі Гедройця (згадвалася ў ліпені) пачаў цыркуляваць хуліганскі вершык:

Сябры, мяне вы супакойце,

А то інфаркт усё бліжэй,

Як бачу Прэмію Гедройця,

Што ўжо з’@блася да мышэй.

Ну, літаратура і хуліганства – калі не сваякі, то бадай што блізнюкі… Вось жа, лепей чытаць пра мышэй, чым такое:

Пачотным членам сатырычнага «Чынчынчэнэла» не дарасці да гэткага суплёту – старшыня Саюза пісьменнікаў, асноўныя эканамічныя дасягненні & выпальванне травы! Нават калі далучыць да «чынчынаў» лепшую палову дуэта «Чырвоная Зелень»…

Яшчэ порназагаловак у «Звяздзе», падначаленай «вядучаму пісьменніку зямлі Беларускай»:

Мо хтось і расшыфроўвае «СД» як «Саюзную дзяржаву», у мяне ж першая і галоўная асацыяцыя – з гітлераўскай спецслужбай, што выкарыстоўвалася для барацьбы з палітычнымі праціўнікамі, для запалохвання насельніцтва. Думаю, не я адзін такі «захраслы ў мінулым».

Як тут не згадзіцца з Віктарам Жыбулем: «Наша жыццё – гэта порна»? Хаця ёсць іншая версія ад іншага паэта, дачасна памерлага Леаніда Кісялёва: «Усё на свеце – толькі песня на ўкраінскай мове».

Сёння рашысцкія нягоднікі закідалі ракетамі культурны цэнтр Кіева, дзе знаходзіцца і Нацыянальная філармонія Украіны (здымак ад Prymasal). Раней абстрэльвалі філармонію ў Харкаве… баяцца, відаць, усяго на свеце.

Надышоў Сукот, на ідышы – Сукес, паважанае мною свята. Лехаім!

Вольф Рубінчык, г. Мінск

10.10.2022

w2rubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 10.10.2022  20:55