В. Рубінчык. КАТЛЕТЫ & МУХІ (29)

Ізноў шалом, бай! Новы доказ таго, што нашу беларуска-яўрэйскую «Санту-Барбару» чытаюць і да нас прыслухоўваюцца… Мы напісалі, што пара б выконваць абяцанку і прызначыць пасла Ізраіля ў Беларусь, і шо вы думаеце? Маем адпаведную cупернавіну: былы часовы павераны ў Мінску (з вопытам працы тутака аж некалькі тыдняў!) Alon Shoham/Алон Шогам – ці Шохам  – прызначаны паслом! Няхай нават Шахам, абы не хам… «Тэрмін яго прыезду ў Мінск пакуль невядомы». Затое!

З 2 па 15 лістапада ў Беларусі, кажуць пэўныя крыніцы паводле пэўных звестак, працавала місія МВФ. Іншыя эксперты даводзілі нам, што «з пункту гледжання прынятых у міжнароднай практыцы крытэрыяў, памер знешняга доўгу Беларусі не перавышае ўстаноўленых норм… Верагодна, галоўныя пагрозы для эканомікі краіны ляжаць не ў гэтай сферы». Хацелася б верыць, аднак, калі валавы знешні доўг падбіраецца да 40 мільярдаў $ (на кожнага жыхара – звыш 4 тыс. долараў), то міжволі пачухаеш рэпу…

Што рэкамендуюць «сінявокай» зараз: «перадаць усе дзяржпрадпрыемствы ад міністэрстваў і канцэрнаў пад кіраванне адзінага органа Дзяржаўнага камітэта па маёмасціпрыняць комплексны закон, у якім будуць прапісаныя адзіныя прынцыпы кіравання дзяржсектарам». Адным словам – празрыстасць.

Ужо тое, што праблема пазначана, сведчыць пра яе вастрыню: кожны «маленькі начальнік» занадта доўга цягнуў коўдру на сябе, і цяпер эканоміка выходзіць з-пад кантролю. Не стану запэўніваць, што «МВФ кепскага не параіць» (з яго добрымі намерамі часам можна і ў пекле апынуцца), але дыягназ паставіць спецыялісты фонду здольныя. Дый не трэба ў гэтым выпадку быць звышкампетэнтным – дастаткова крыху пажыць у Беларусі, каб дазнацца, што ў нас мнагавата службоўцаў, якія дублююць функцыі адно аднаго.

Ясна, белчыноўнікі будуць у розныя спосабы супраціўляцца, кусацца… Нават дзіўна, колькі сярод іх ды іхняга атачэння людзей, якія даюць няпрошаныя парады і чытаюць натацыі. Ладна я, шчырую за свой кошт, дый становішча ў нейкай ступені абавязвае (дыплом палітолага)… А некаторыя – за кошт дзяржаўны, і вярзуць такую пякельную лухту… Бадай, прысвячу гэтаму некалькі абзацаў – раптам у кагосьці мазгі прачысцяцца.

dyplomchyk

Пенсіянерка, якая называе сябе старшынёй цэнтрвыбаркама, «апякуецца» новым пакаленнем: «Я ўвогуле лічу, што рабіць няма чаго моладзі ў дэпутацкім корпусе. Калі мы толькі хочам атрымаць распешчанага чалавека, які нічога не ўмее, але ўжо мае велізарныя амбіцыі (і часта потым ён – няшчасны), то давайце запускаць гэты працэс… Чалавек у 20 гадоў прыходзіць у парламент, ён яшчэ нічога не ўмее, толькі чытаць і пісаць і, магчыма, мае нейкія элементарныя веды ў той ці іншай сферы. У той жа час ён ужо набывае важкі дэпутацкі статус. Праз чатыры гады дзе мы яго выкарыстоўваць будзем?.. Вось так атрымліваецца апазіцыя…»

Бабруйская юрыстка 20 год таму прысабечыла чужую пасаду і не шманае, ды загваздка нават не ў гэтым. Афіцыйна моладдзю ў Беларусі лічацца асобы ва ўзросце ад 14 да 31 года. Паводле канстытуцыі, быць выбранымі ў палату прадстаўнікоў могуць быць асобы, якім споўніўся 21 год (не 20). Такім чынам, асоба, неабачліва ўзятая ў цэнтрвыбаркам у 1992 г. (галасавалі і прадстаўнікі апазіцыі ў Вярхоўным Савеце ХІІ склікання, выбраныя, дарэчы, у 1990-м, а не ў 1989-м), сумняецца ў дзеяздольнасці/грамадскай значнасці цэлай кагорты беларусаў… Ну, дзівіцца тут няма чаго: прынцып «падзяляй і пануй» ніхто не адмяняў. У пандан да заяў пра няўмелую моладзь «правераных» юнакоў у Беларусі нацкоўваюць на «старыя кадры», які «заседзеліся» на сваіх месцах (ясная рэч, 62-гадовaга в. а. прэзідэнта «хунвэйбіны» не чапаюць).

Куды конь з капытом, туды і рак з клюшняй… Днямі прэс-служба міністэрства адукацыі зрабіла прачуханку «маладому дэпутату» Ганне Канапацкай (ёй 40 год), якая спрабавала дамовіцца на 18.11.2016 аб сустрэчы з міністрам, але рандэву сарвалося праз «занятасць» апошняга. Хутчэй за ўсё, Міхаіл Жураўкоў спалохаўся, калі яму далажылі, што адразу па сустрэчы Канапацкая са сваім партыйным «шэфам» плануе даць «прэс-канферэнцыю» проста ля ўваходу ў будынак. Дый тэма была для чыноўніка малапрыемная: смерць 13-гадовай школьніцы Вікторыі падчас сельгасработ у Маладзечанскім раёне (29.09.2016).

Вувузела беларускай адукацыі паблажліва падвучыла жыццю ўчорашнюю ўладальніцу юрыдычнай фірмы, прадстаўніцу тысяч выбаршчыкаў. Прэс-рэліз edu.gov.by ад 18.11.2016 нават не наважуся перакладаць, курыце «шэдэўр» у арыгінале: «Надеемся, что в дальнейшем депутат изучит правила делового этикета и, как народный избранник, будет более ответственно подходить к подготовке деловых встреч, анализу и изучению волнующей ее проблемы для дальнейшего успешного ее решения». Што тут бачым:

а) асабістую недавыхаванасць дамы, адказнай за работу прэс-цэнтра. Нават калі дэпутатка – асоба ў рангу міністра – парушыла звычаі, прынятыя сярод сакратарак, ці гэта прычына, каб тыцкаць яе «фэйсам у тэйбл»?

б) няўменне пісаць чытэльныя тэксты – рабіць тое, дзеля чаго, уласна, існуе прэс-цэнтр. Чаго вартае карава-бюракратычнае «Ситуация о причине переноса встречи депутату понятна».

в) альтэрнатыўную інфармацыю пра парадак дзён: «Во вторник секретарь министерства позвонила депутату… Депутат пообещала, что «перезвоню завтра (четверг)»»…

На гэтым фоне ўжо не так ідыятычна выглядаюць пагрозы прадстаўніцы Мінгарвыканкама ў адрас невядомага, які ў кастрычніку падправіў «дысцыплінарна-санаторнае» графіці ля вакзала, дамаляваўшы калючы дрот (гл. кветкі ў руках хлопчыка і вянок на галаве дзяўчынкі).

mural

Фота 22.11.2016

Алена Мохар 25.10.2016 «падкрэсліла, што малюнак у любым выпадку адновяць у першапачатковым варыянце, а асоба аўтара «калючага дроту» будзе высветлена ў бліжэйшы час. «Мы прапануем мастаку да канца гэтага тыдня выправіць малюнак самастойна. У адваротным выпадку панесеныя горадам выдаткі будуць выстаўлены яму ў судовым парадку»». Ні за тыдзень, ні за месяц, падаецца, асобу так і не высветлілі – і добра, тым болей што расійскі аўтар Артур К. не аспрэчваў правак… На думку большасці экспертаў (і на маю), яны толькі палепшылі ягоны опус. Рэспект табе, невядомы жаўнер мастак. Міліцыя ж мудра не палезла ў спрэчку творцаў: хапае больш важных спраў. Напрыклад, у Магілёве на мінулым тыдні рэальна апаганілі помнік ахвярам нацысцкага генацыду.

Яшчэ адзін неразумны чынавенскі крок увосень 2016 г. – забарона на канцэрт гродзенскага гурта «Dzieciuki» ў Мінску, ад «упраўлення па ідэалагічнай рабоце, культуры і справах моладзі». Летась дужа спадабалася мне варыяцыя «Дзецюкоў» на тэму «Ладдзі роспачы». Праўда, бразганне зброяй у кліпе «Хлопцы-балахоўцы» (2014) і сама гераізацыя гэтых ваякаў у процівагу «чырвоным пачварам» сімпатый не выклікаюць, аднак які там «экстрэмізм» або прапаганда вайны – нават кроў не ліецца на экране… Ідэям трэба процістаўляць іншыя ідэі, а не забароны. Засмуціла таксама колькасць памылак у адказе чыноўніка, Скалабана-малодшага – я налічыў 7. Карацей, калі меркаваны арганізатар канцэрта Сяргей Будкін звернецца ў суд, як абяцаў, то, найхутчэй, даб’ецца свайго.

Актывізаваўся рэсурс «Спадарожнік» (мэты яго няясныя) са сваімі лонгрыдамі. Цікава было ў каторы раз пачытаць пра партызанаў, братоў Бельскіх… А вось пасля матэрыялу пра Хатынь я паціснуў плячыма… Юрыст Віктар Глазкоў кажа: «зусім нядаўна ў Канадзе памёр апошні кат Хатыні Уладзімір Катрук… Канада яго так і не выдала. Праўда, калі мясцовыя журналісты пачалі пісаць пра яго фашысцкае мінулае, яго пазбавілі грамадзянства». Насамрэч-та не пазбавілі, хоць і канстатавалі, што набыў яго Катрук падманным шляхам. І версія пра тое, што масакру ў Хатыні справакавалі партызаны-адзінцы, да таго ж яўрэі (Рудэрман і Шпарберг), нічым не падмацавана, апрача слоў Глазкова. Гісторыкі абвяргаюць…

Сумна было ад папярэджання ў пачатку артыкула, як і ад грыфа «18+»: «У публікацыі прысутнічаюць матэрыялы, якія могуць шакаваць частку чытачоў». Іменна ва ўзросце да 18 гадоў трэба людзям даведвацца пра трагедыю Хатыні, потым позна. І як гэта міла з боку рэдакцыі – паведаміць, што факты, датычныя да вайны, могуць шакаваць!

Летась мы з жонкай хадзілі ў Купалаўскі тэатр на «Другую сусветную» – тое быў адзін з прэм’ерных паказаў, хіба ў пачатку чэрвеня. Спектакль успрымаўся на адным подыху, аднак гледачоў трэба вабіць, і дырэкцыя сёлета памяняла назву. 19.11.2016 Ірына Халіп адгукнулася на абноўлены «Вельтмайстар-акардэон»: «песні, акцёры, вайна, боль – усё гэта засталося». Захацелася мне пахваліць аўтарку, напісаў камент… і як у г… ўступіў. Замест «Даўно не чытаў на “Хартыі” разумных артыкулаў. Ну вось, нарэшце, прачытаў. Дзякуй!» пакінулі «Даўно не чытаў на разумных артыкулаў. Ну вось, нарэшце, прачытаў. Дзякуй!» Цэнзурка – як некалі на сайце газеты «Звязда», дзе выкінулі маю сентэнцыю «Рыба гніе з галавы». Усім жа вядома, што ў лукашэнкаўскай Беларусі рыба гніе з хваста! Зараз вядома і тое, што не бывае на «Хартыі-97» неразумных артыкулаў – гэта ж не «Newsweek» які-небудзь.

І ўсё-такі СМІ як СМІ, а стан адукацыі баліць больш. Калі ў 2003 г. за сувязь з грамадскасцю ў міністэрстве адказваў больш-менш пісьменны чалавек, доктар філалагічных навук Віктар Іўчанкаў, то ў 2016 г. – Юлія В., гл. вышэй…

Праз «крэатыў» прэс-цэнтра пазнаёміўся я і з сайтам мінадукацыі. У біяграфіі міністра – звыш 10 памылак, у рускамоўным і белмоўным варыянтах на сёння, 22.11.2016, істотныя разыходжанні. Так, паводле версіі на рускай, праф. Жураўкоў падрыхтаваў двух дактароў навук і 14 кандыдатаў, а калі чытаць па-беларуску, то аднаго доктара і 13 кандыдатаў. Калі ў бліжэйшыя 10 дзён клеркі выправяць памылкі, то мы прыбярэм папярэднія 2 сказы, дый той, што вы чытаеце, аднак моцна сумняюся, што камусьці гэта трэба… На вул. Савецкай са зваротнай сувяззю бяда; помню, як у другой палове 2000-х Георгій Пятровіч, фізік cа шматгадовым вопытам працы ў БДУ і школе, бамбаваў міністэрства дэпешамі пра нізкую якасць падручнікаў і тэставых заданняў, прыводзіў канкрэтныя прыклады, а яму слалі адпіскі. Зараз, як падкрэслівае дасведчаная педагагіня, «настаўнік у нас, калі ў ім няма ўнутранай сілы і ўпэўненасці ў сабе, вельмі забіты чалавек». Мала каго абурыў, напрыклад, халтурны падручнік па грамадазнаўстве, «заточаны» пад акадэміка Рубінава (не Рубінчыка! :)) – добра, што знайшоўся Пётр Садоўскі, 75-гадовы кандыдат навук, якому няма чаго баяцца…

Сёмага снежня мае адкрыцца «клуб Святланы Алексіевіч» – раптам яго мікраклімат паўплывае-такі на агульны расклад у грамадстве, дасць імпэт да станоўчых перамен… Прынамсі даўняя лекцыя першай госці, Вольгі Седаковай, можа паслужыць люстэркам і для многіх тутэйшых. Яна прысвечана пасрэднасці – чаго-чаго, а гэтага дабра ў нас хапае. Слушна кажу, прэс-сакратаркі ды «папялушкі» з цэнтрвыбаркамаў?

Вялікаразумныя развагі двух тутэйшых «экспертаў» пра Трампа і Ле Пэна: «Дарэчы, існуе верагоднасць, што прэзідэнтам Францыі можа стаць Жан-Мары Ле Пэн. Таксама палітычны маверык». Пасля 2007 г. названы палітык, 1928 г. нар., адмовіўся ад прэтэнзій на прэзідэнцкі фатэль… Яраслаў Р., які ў снежні 2010 г. паблутаў паход на «Чырвоны дом» з лыжнай прагулкай, у лістападзе 2016 г. блытае Жана-Мары з ягонай дачкой Марын Ле Пэн? 🙂 І суразмоўца яго харош: Беларусі, маўляў, патрэбен свой Трамп, каб разварушыць «пенсіянерскую эліту». Хіба не разумее Леанід З., 1948 г. нар., што сячэ сук, на якім сядзіць…

Вольф Рубінчык, г. Мінск

22.11.2016

wrubinchyk[at]gmail.com

Апублiкавана 23.11.2016  9:25

***

Па слядах нашых публiкацый:

В столице закрашивают колючую проволоку на мурале о дружбе Москвы и Минска

Магілёўская міліцыя: «Помнік ахвярам Галакосту апаганілі скінгэды» 

23.11.2016 14:05